μανιάκης

English (LSJ)

μανιάκου, ὁ, necklace, torc, worn of gold by Persians and Gauls, Plb.2.29.8, 2.31.5, LXX 1 Es.3.6, Plu.Cim.9, Jul.ad Ath.284d, Lyd. Mag.1.46 (pl.):—also μανιάκη, ἡ, PMon.7.74 (vi A. D.):—Dim. μανιάκιον, τό, Sch. Theoc.11.41 [IE *mani-; cf Lat. monile, Av. maini].

French (Bailly abrégé)

ου (ὁ) :
collier d'or des Perses, des Celtes.
Étymologie: DELG emprunt iranien ; cf. γαυνάκης, ἀκινάκης, μανδάκης.

German (Pape)

ὁ, Halsband der Perser und Kelten, χρυσοῦ, Pol. 2.29.8 und 31.5; neben στρεπτά, Plut. reipubl. ger. praec. 13. Auch μανίακον (?).

Russian (Dvoretsky)

μανιάκης: ου ὁ ожерелье (у персов и кельтов) Polyb., Plut.

Greek (Liddell-Scott)

μᾰνιάκης: -ου, ὁ, περιτραχήλιον κόσμημα, χρυσοῦν περιδέραιον καὶ περιβραχιόνιον, ἃ ἔφερον οἱ Πέρσαι καὶ οἱ Γαλάται, Πολύβ. 2. 29, 8., 31, 5, Πλουτ. Κίμ. 9, κτλ.· ὡσαύτως μανίακον, τό, τὸ κράσπεδον, ἡ ᾤα ἐνδύματος, Φαβωρῖνος, πρβλ. Ἡσύχ. Πρβλ. μάνος.

Greek Monolingual

μανιάκης, ὁ (ΑM)
χρυσό κόσμημα που φορούσαν οι Πέρσες και οι Γαλάτες γύρω από τον τράχηλο ή γύρω από τον βραχίονα («τῶν μὲν συμμάχων ψέλια χρυσᾱ καὶ μανιάκας... φερομένων», Πλούτ.)
μσν.
χρυσό περιδέραιο.
[ΕΤΥΜΟΛ. Πρόκειται πιθ. για δάνειο από τη Γαλατική. Ωστόσο, η αντιστοιχία στο επίθημα -άκης με τα γαυν-άκης, μανι-άκης οδηγεί στο να θεωρηθεί η λ. δάνειο από την Ιρανική και να αναχθεί σε ινδοιρανική ρίζα mani- (< ΙΕ ρίζα moni- που μαρτυρείται στο λατ. monīle «περιδέραιο», πρβλ. αβεστ. zarәnu maini «χρυσό περιδέραιο»)].

Greek Monotonic

μᾰνιάκης: -ου, ὁ, περιβραχιόνιο από λιωμένο χρυσό, που χρησιμοποιούσαν οι Πέρσες και οι Γαλάτες, σε Πολύβ.

Frisk Etymological English

-ου (-η f.)
Grammatical information: m.
Meaning: golden collar, worn by Persians and Gaulish (Plb., LXX, Pln.),
Other forms: On μάννος, μόννος s. below.
Compounds: μαννο-φόρος (Theoc. 11, 41; v.l. for ἀμνο-).
Derivatives: Dimin. -ιάκιον (sch. Theoc. 11, 41), also μανάκιν (pap.). Besides μάννος μόννος m. collar (Poll.),
Origin: XX [etym. unknown]
Etymology: Formation like μανδάκης, γαυνάκης (s. vv.). Gaulish word (cf. e.g. OIr. muin-torc collar, OWelsh minci collar for horses etc.) with cognates in Lat. monīle collar, OHG menni neck ornament etc.; WP. 2, 305, Pok. 747 f., W.-Hofmann s. monīle. (Relation with μόναπος seems improbable; s.v.) - The other IE languages must then have it from the same or a related source. R. Schmidt Sprache 13(1967)61-64 connects Av. zarǝnu-maini- with golden collar (thus Belardi, Studia Pagliaro 1, 189-211); s. also Kronasser, St. Pagliaro 3, 61. Cf. Arm. maneak collar, with IIr. suffix -aka-. So of Iranian origin. But the variants μάννος, μόννος rather point to a non-IE word (as prob. the suffix -(ι)ακ-); note also the geminate -νν-. So quite unclear.

Middle Liddell

μᾰνιάκης, ου, ὁ,
an armlet, worn of gold used by Persians and Gauls, Polyb.

Frisk Etymology German

μανιάκης: -ου
{maniákēs}
Forms: (-η f.)
Grammar: m.
Meaning: goldenes Halsband, von Persern und Gallern getragen (Plb., LXX, Pln. u. a.),
Derivative: Demin. -ιάκιον (Sch. Theok. 11, 41), auch μανάκιν (Pap.). Daneben μάννος μόννος m. Halsband (Poll.), μαννοφόρος (Theok. 11, 41; v.l. für ἀμνο-).
Etymology: Bildung wie μανδάκης, γαυνάκης (s. dd.). Gallisches Wort (vgl. z.B. air. muin-torc Halskette, akymr. minci Halsring für Pferde u. a. m.) mit Verwandten in lat. monīle Halsband, ahd. menni Halsgeschmeide usw.; WP. 2, 305, Pok. 747 f., W.-Hofmann s. monīle m. Lit. und weiteren Formen. Vgl. μόναπος.
Page 2,171

Translations

necklace

Adyghe: джэгъучэлъ; Afrikaans: halssnoer; Ainu: チムッペ; Albanian: varesë, varq,; Amharic: ሐብል, ድሪ; Arabic: قِلَادَة‎; Egyptian Arabic: عقد‎; Hijazi Arabic: سِلْسال‎, عُقْد‎; Moroccan Arabic: سنسلة‎, قلادة‎; Aramaic Assyrian Neo-Aramaic: ܬܵܘܩܵܐ‎, ܗܲܡܢܝܼܟ݂ܵܐ‎; Classical Syriac: ܗܡܢܝܟܐ‎, ܥܩܐ‎; Armenian: մանյակ; Assamese: হাৰ; Asturian: collar; Avar: махал; Aymara: wallqa; Azerbaijani: boyunbağı; Banjarese: kakalung; Bashkir: мунсаҡ; Basque: lepoko, iduneko; Belarusian: каралі, калье, мані́ста; Bengali: হার, মালা; Bikol Central: kulintas; Bobongko: oloʼ; Breton: tro-c'houzoug; Bulgarian: огъ́рлица, колие, гердан; Burmese: ဒါလီ, ဘယက်, လည်ဆွဲ; Catalan: collar, collaret; Cebuano: kuwintas; Central Atlas Tamazight: ⵜⴰⵣⵔⴰⵔⵜ; Cherokee: ᎠᏯᏟᏗ; Chickasaw: innoʼchiʼ; Chinese Cantonese: 項鏈／项链; Mandarin: 項鏈／项链; Min Nan: 項鏈／项链; Cornish: delk; Crimean Tatar: gerdanlıq; Czech: náhrdelník; Dakota: wanápʾį; Danish: halskæde; Dupaningan Agta: ulay; Dutch: halssnoer, halsketting, ketting; Esperanto: kolĉeno; Estonian: kaelakee, kee; Faroese: hálsketa; Fijian: itaube; Finnish: kaulakoru, kaulanauha, kaulaketju; French: collier; Galician: colar; Georgian: ყელსაბამი, ყელსაკიდი; German: Halskette, Collier, Halsband; Greek: κολιέ, περιδέραιο; Ancient Greek: ἀμφιδέραιον, ἀμφιδέτης, δέραιον, δέραιος, δραύκιον, ἴσθμιον, κάθεμα, καθόρμιον, κόρυμνα, μανάκιν, μανιάκη, μανιάκης, μάννος, ὅρμος, περιαυχένιον, περιδέραιον, περιδερίς, περίθεμα, περιτραχήλιον, πλόκιον, σφιγγίον, ὑποδέραιον, ὑποδερίδιον, ὑποδερίς, ὑφόρμιον, ψελλινία; Greenlandic: ujamik; Guaraní: ajurigua; Gujarati: કંઠી; Hebrew: עֲנָק‎, שרשרת‎; Hindi: हार, हँसली; Hungarian: nyaklánc, nyakék; Icelandic: hálsfesti, hálsmen; Ilocano: gargantília; Indonesian: kalung; Inuktitut: nuġluġun; Irish: muince, bráisléad brád; Italian: collana, girocollo; Japanese: ネックレス, 首飾り; Jarai: añŭ; Javanese: kalung; Kannada: ಪಟ್ಟಡೆ; Kansa: wanáⁿp'iⁿ; Karachay-Balkar: мынчакъла; Karakalpak: dizbek; Kazakh: алқа; Khmer: ខ្សែក; Kikuyu: mũgathĩ; Korean: 목걸이; Koyraboro Senni: jindehiiri; Kumyk: гьамарча, минчакълар; Kurdish Central Kurdish: ملوانکە‎; Northern Kurdish: gerdenî; Kyrgyz: шуру, мончок; Lakota: wanápʼiŋ; Lao: ສາຍຄໍ, ປອກຄໍ, ສ້ອຍ; Latin: monile; Latvian: kaklarota; Lithuanian: vėrinys; Luxembourgish: Collier, Halsband, Ketten; Macedonian: ѓердан; Maguindanao: balig; Malagasy: vadim-bozo; Malay: rantai, kalung; Malayalam: കണ്ഠമാല; Maltese: ġiżirana, kullana, ħannieqa; Maori: tāhei; Marathi: हार; Mongolian Cyrillic: хүзүүний зүүлт; Nahuatl: cozcatl; Navajo: yooʼ; Ngazidja Comorian: nkami; Nogai: мойшак; Norman: colyi; Norwegian Bokmål: halsbånd, halskjede; Nynorsk: halskjede; Nǀuu: ǀx'âinsi; Occitan: colar; Odia: ମାଳା; Ojibwe: naabikaagan; Old Church Slavonic Cyrillic: монисто; Old English: mene; Old Javanese: kaluṅ; Omaha-Ponca: wanóⁿp'iⁿ; Oneida: yunihtyástaʔ; Ottoman Turkish: قلاده‎; Pali: gīveyyaka; Pashto: همېل‎; Persian: گردن بند‎, هار‎; Pirahã: xáihoi; Polish: naszyjnik; Portuguese: colar; Punjabi: ਹਾਰ; Quechua: walqa; Rajasthani: तूस्सी; Rapa Nui: karone; Romanian: colan, colier, salbă; Russian: ожерелье, колье, монисто; Saek: ส่อย; Sanskrit: कण्ठभूषा; Scottish Gaelic: seud-muineil; Serbo-Croatian Cyrillic: о̀грлица, ђѐрда̄н; Roman: ògrlica, đèrdān; Shipibo-Conibo: téo; Sicilian: cuddana, cullana; Sinhalese: මාලය; Slovak: náhrdelník; Slovene: verížica, ogŕlica; Spanish: collar; Sundanese: kangkalung; Swahili: kidani; Swedish: halsband; Tagalog: binaysok, kuwintas; Tajik: гарданбанд; Tamil: அட்டிகை; Tatar: колйә, муенча; Telugu: చంద్రహారం, కంఠిక, హారము; Thai: สร้อย; Tibetan: སྐེ་རྒྱན; Tongan: kahoa; Tswana: sebaga; Turkish: gerdanlık, kolye; Turkmen: monjuk; Ukrainian: намисто, монисто, нашийник, кольє́; Urdu: ہار‎, مالا‎; Uzbek: marjon, shoda; Vietnamese: chuỗi hạt; Vilamovian: puttynystyn; Welsh: gwddfdorch, mwclis, neclis; White Hmong: txog saw; Yámana: polesif; Ye'kwana: wo'mo; Yiddish: האַלדזבאַנד‎; Yurok: ˀekeˀr; Zulu: umgexo