contemptus
Καιροσκόπει (Καιρῷ σκόπει) τὰ πράγματ', ἄνπερ νοῦν ἔχῃς → Sanus es? Negotiorum observes tempora → Zur rechten Zeit tu alles, hast du nur Vernunft
Latin > English
contemptus contempta -um, contemptior -or -us, contemptissimus -a -um ADJ :: despised, despicable, paltry, mean; contemptible, vile
contemptus contemptus contemptus N M :: contempt/scorn/despising (act/state); ignominy; disregard; object of contempt
Latin > English (Lewis & Short)
contemptus: (-temt-), a, um,
I Part. and P. a., from contemno.
contemptus: (-temt-), ūs, m. contemno,
I a despising, contemning; contempt, scorn (first freq. since the Aug. per., but esp. so in Quint.; perh. never in Cic., for in Sen. Tranq. 11, 4, prob. the thought only is Ciceronian).
I Act., a despising: (naribus labrisque) derisus, contemptus, fastidium significari solet, Quint. 11, 3, 80: pecuniae, id. 7, 2, 30: operis, id. 2, 4, 16: operis et hominum, id. 11, 3, 136: opinionis, id. 12, 1, 12: doloris, id. 12, 2, 30 et saep.: ambitionis, Tac. A. 6, 45: famae, id. ib. 4, 38 fin.; cf.: omnis infamiae, Suet. Ner. 39: sui alienique, Tac. Or. 29: sui, Suet. Vit. 14.—Plur.: hunc superbum apparatum ... sequebantur contemptus omnium hominum, Liv. 24, 5, 5.—
II Pass., a being despised: turpis enim ferme contemptus et acris egestas, Lucr. 3, 65: atque ego contemptūs essem patientior hujus, etc., Ov. M. 13, 859: contemptu inter socios nomen Romanum laborare, Liv. 6, 2, 4; cf. Quint. 12, 8, 14: si contemptum ex humilitate tulerit, id. 5, 14, 30; Ov. M. 2, 527 al.— In plur., Lucr. 5, 831 and 1277.—
B Transf., an object of contempt, in phrase contemptui esse or habere, to despise: plerumque hominibus Gallis prae magnitudine corporum suorum brevitas nostra contemptui est, is despised, Caes. B. G. 2, 30: eviluit, ut contemptui esset, Suet. Claud. 15: ceteras (caerimonias) contemptui habuit, id. Aug. 93 init.>
Latin > French (Gaffiot 2016)
(1) contemptus,¹¹ a, um,
1 part. de contemno
2 adjt, dont on ne tient pas compte, méprisable : quæ vox potest esse contemptior quam Milonis ? Cic. CM 27, y a-t-il parole plus méprisable que celle-ci de Milon ? contemptissimi consules Cic. Sest. 36, les consuls les plus méprisables.
(2) contemptŭs,¹⁰ ūs, m.,
1 action de mépriser, mépris : Liv. 24, 5, 5 ; Quint. 11, 3, 80 ; Tac. Ann. 6, 45
2 fait d’être méprisé : Lucr. 3, 65 ; Liv. 4, 3, 8 ; 6, 2, 4 ; contemptui esse alicui Cæs. G. 2, 30, 4, être objet de mépris pour qqn.
Latin > German (Georges)
(1) contemptus1, a, um, PAdi. m. Compar. u. Superl. (contemno), geringschätzig, nicht beachtenswert, der Beachtung unwert, dah. unbedeutend, ärmlich, u. nur in diesem Sinne = verächtlich, a) v. lebl. Subjj.: vita c. ac sordida, Cic.: abiecta atque c. condicio, Val. Max.: res tam humilis tamque c., Cic.: o quam res est contempta homo! Sen. – quae vox potest esse contemptior, quam Milonis Crotoniatae? Cic.: nihil contemptius neque infirmius, si sint, qui contemnant, Liv. – contemptissimae escae et potiones, Cic.: contemptissima inopia, Val. Max.: contemptissima inertia, Suet. – b) v. Pers.: homo c. et abiectus, Cic.: orator non c., Cic.: e contemptis metuendi, Tac.: alqm pro contempto habere, Suet.: se ex contempto metuendum efficere, Sall. fr. – contemptior in dies et invisior, Suet. – contemptissimi consules, Cic. – m. Abl. (durch), quo contemptior paucitate ipsā ordo (patrum) esset, Liv. – mit per u. Akk., zugl. m. Dat. (wem?), per avaritiam ac sordem contemptus exercitui invisusque, Tac. – mit ob u. Akk., ob quae non contemptior omnibus quam invisior fuit, Iustin. – m. Adv. (wo?), imperiosus intra limen atque impotens, humilis foris et tam contemptus quam contemnens, Sen.
(2) contemptus2, ūs, m. (contemno), die Geringschätzung eines Ggstds., Gleichgültigkeit gegen etwas u. nur in diesem Sinne die Verachtung, a) passiv = das Nichtgeachtet sein, non odio solum apud hostes, sed contemptu etiam inter socios nomen Romanum laborare, Liv. – m. prae (vor = im Vergleich zu) u. Abl., plerumque hominibus Gallis prae magnitudine corporum suorum brevitas nostra contemptui est, Caes. – Plur., Lucr. 5, 830 u. 1276. – b) aktiv = das Nichtachten, pecuniae, Quint. u. Aur. Vict.: doloris, Quint.: mortis, Sen.: moriendi, Tac.: sui alienique, Tac.: deorum (Ggstz. cultus), Lact.: vitae contemptum prae se ferre, Sen.: offendet te superbus contemptu, Sen. – Plur., contemptus omnium hominum, Liv. 24, 5, 5. – / Metaplast. Dat. contempto, Lampr. Commod. 3, 9 (wo fieret contempto).