innascor
ψυχῆς πείρατα ἰὼν οὐκ ἂν ἐξεύροιο πᾶσαν ἐπιπορευόμενος ὁδόν· οὕτω βαθὺν λόγον ἔχει → one would never discover the limits of soul, should one traverse every road—so deep a measure does it possess
Latin > English (Lewis & Short)
in-nascor: nātus sum, 3, v. dep.,
I to be born in, to grow or spring up in a place.
I Lit.: neglectis urenda filix innascitur agris, Hor. S. 1, 3, 37: Fauni velut innati triviis, id. A. P. 245: innata rupibus altis robora, Ov. H. 7, 37: eodem innati solo, quod incolunt, Just. 2, 6: innata in cornibus cervi hedera, Plin. 8, 32, 50, § 117: calvitium uni tantum animalium homini, praeterquam innatum, excepting those that have it naturally, id. 11, 37, 47, § 131.—
II Trop. (class.), to arise in, originate in, be produced in: in hac elatione animi nimia cupiditas principatus innascitur, Cic. Off. 1, 19, 64.—Hence, P. a.: innātus, a, um, inborn, innate, inherent, natural.
(a) With dat.: non mihi avaritia umquam innatast; satis habeo divitiarum, Plaut. Mil. 4, 2, 71: innatam esse homini probitatem, Cic. Fin. 2, 31, 99: sunt ingeniis nostris semina innata virtutum, id. Tusc. 3, 1, 2: est quaedam alacritas naturaliter innata omnibus, Caes. B. C. 3, 92, 3: affectata aliis castitas, tibi ingenita et innata, Plin. Pan. 20, 2.—
(b) With in and abl.: tantus est igitur innatus in nobis cognitionis amor, Cic. Fin. 5, 18, 48: in animis eorum insitum atque innatum esse videtur, id. Verr. 2, 4, 48.—
(g) Absol.: nos habere insitam quandam, vel potius innatam cupiditatem scientiae, Cic. Fin. 4, 2, 4: innata atque insita anteponantur assumptis atque adventiciis, id. Top. 18, 69: affectatio innata videtur esse, non arcessita, Quint. 9, 3, 74.
Latin > French (Gaffiot 2016)
innāscor,¹¹ nātus sum, nāscī, intr.,
1 naître dans : [avec in abl.] Cic. Off. 1, 64 ; Verr. 2, 5, 139 ; [avec dat.] Hor. S. 1, 3, 37 ; P. 245 ; Plin. 11, 131 ; abst] Cæs. G. 1, 41, 1
2 [en part.] innatus, né dans, naturel, inné : [avec dat.] Cic. Fin. 2, 99 ; Tusc. 3, 2 ; Cæs. C. 3, 92, 3 || [avec in abl.] Cic. Fin. 5, 48 || abst] Cic. Fin. 4, 4 ; Top. 69 ; Sest. 88 || omnibus innatum est esse deos Cic. Nat. 2, 12, nous avons tous le sentiment inné de l’existence des dieux.
Latin > German (Georges)
in-nāscor, nātus sum, nāsci, I) in-, auf etwas wachsen, -geboren werden, filix innascitur agris neglectis, Hor.: aquis herbae virentes innascuntur, Plin.: salicta innata ripis, Liv.: innatus murex, Ov. – v. leb. Wesen, armis innasci innutririque, Sen.: Fauni velut innati triviis, Hor.: eodem solo innati, Iustin. – II) übtr., in od. bei etw. (naturgemäß) entstehen, in hac elatione animi cupiditas innascitur, Cic.: cupiditas belli gerendi innata est, Caes. – / Partiz. innātus, a, um = angeboren, natürlich, naturgemäß entstanden, fulgor, Plin.: cognitiones, Cic.: insita quaedam vel potius innata cupiditas, Cic.: alacritas naturaliter innata omnibus, Caes.: iracundia et temeritas, quae maxime illi hominum generi est innata, Caes.: omnibus innatum est et in animo quasi insculptum esse deos, Cic.: ut (hoc) in animis eorum insitum atque innatum esse videatur, Cic.: Ggstz., affectata aliis castitas, tibi ingenita et innata, Plin. pan. 20, 2: neutr. pl. subst., innata atque insita (Ggstz. assumpta et adventicia), Cic. top. 69.
Latin > English
innascor innasci, innatus sum V DEP :: be born (in or on)