δᾶ

English (LSJ)

expld. by the Sch.A.Ag.1072, EM60.8 as Dor. for γᾶ, γῆ, in Trag. (lyr.) φεῦ δᾶ, E.Ph.1296, Ar.Lys.198; A οἰοῖ δᾶ φεῦ A.Eu.874; ἄλευ' ἆ δᾶ Id.Pr.567; ὀτοτοτοτοῖ ποποῖ δᾶ Id.Ag.1072; οὐ δᾶν no by earth, Theoc.4.17 (v.l. γᾶν):—prob. an exclamation of horror.

German (Pape)

[Seite 513] dor. = γᾶ, γῆ, voc. φεῦ Δᾶ Eur. Phoen. 1304; so sagt die Lacedämonierin bei Ar. Lys. 198; vgl.Aesch. Prom. 568 Eum. 841; οὐ δᾶν, nein bei der Erde, Theocr. 4, 17.

Greek (Liddell-Scott)

δᾶ: ἐρμηνευόμενον ὑπὸ τῶν Σχολ. ὡς Δωρ. ἀντὶ γᾶ, γῆ, ἐν ταῖς φράσεσι φεῦ δᾶ Εὐρ. Φοιν. 1296, Ἀριστοφ. Λυσ. 198· οἰοῑ δᾶ, φεῦ Αἰσχύλ. Εὐμ. 874· ἀλεῦ δᾱ ὁ αὐτ. Πρ. 568· οὐ δᾶν, ὄχι, μὰ τὴν γῆν, Θεόκρ. 4. 17· ἐν τῷ κυρίῳ ὀνόματι Δα-μάτηρ καὶ τῷ οὐδ. δάπεδον.― Ἀλλ’ ὁ Ahrens (π. Δωρ. Δ. 80) πααρτηρεῖ ὅτι ἡ ἐπίκλησις τῆς γῆς ἐν τοῖς μνημονευθεῖσι χωρίοις εἶναι παράδοξος, ὅτι οὐδεὶς Ἑλληνικὸς τύπος Γη-μήτηρ ἀπαντᾷ, ὅτι τὸ δάπεδον ἔχει δᾰ- καὶ δὲν δύναται λοιπὸν νὰ παράγηται ἐκ τοῦ δᾶ· καὶ συμπεραίνει ὅτι ἡ λέξις δᾶ, ἢ μᾶλλον Δᾶ, εἶναι Δωρ. κλητ. τοῦ Δάν = Ζάν (ὃ ἐ. Ζήν, Ζεύς), καὶ ὅτι τὸ Δᾶν παρὰ Θεοκρ.= Ζῆν (ὃ ἐ. Ζῆνα).

French (Bailly abrégé)

seul. voc. et acc. dans φεῦ δᾶ, δᾶ φεῦ, δᾶ, hélas ! ô terre… ; terre ! ou, sel. d’autres, hélas ! ô Zeus !… Zeus ! ; οὐ δᾶν THCR non, par la terre (ou par Zeus).
Étymologie: dor. p. γᾶ, γῆ ; sel. d’autres, voc. et acc. de Ζάν = Ζήν ; cf. Ζεύς.

Spanish (DGE)

exclamation de horror oh οἰοῖ δᾶ φεῦ A.Eu.874, ὀτοτοτοτοῖ ... δᾶ A.A.1072, φεῦ δᾶ E.Ph.1296, Ar.Lys.198, ἄλευ', ἆ δᾶ A.Pr.567
•entendido como invocación a la tierra οὐ Δᾶν ¡no por la tierra! Theoc.4.17.

Russian (Dvoretsky)

δᾶ: и δᾶν [предполож. дор. voc. и acc. к γᾶ = γῆ, по друг. - к Ζεύς частица в клятвенно-восклицательных формулах: δᾶ (φεῦ)! Aesch. и φεῦ δᾶ! Eur., Arph. о боже!; οὐ δᾶν! Theocr. нет, клянусь!

Dutch (Woordenboekgrieks.nl)

δᾶ, wsch. onomat. ( anders msch. Dor. voor γῆ ), interj., uitroep van afschuw bah!, oeh! ( anders o aarde! ).

Frisk Etymological English

Grammatical information: interj.
Meaning: trag. in lyr., e.g. A. Eu. 874 οἰοῖ δᾶ φεῦ
Origin: XX [etym. unknown]
Etymology: Acc. to Sch. Ag. 1072, EM 60, 8 Dorian for γᾶ, γῆ, which Kretschmer finds in Dor. Δαμάτηρ (s. Δημήτηρ) and in Dor. Ποτειδάν (s.v. Ποσειδῶν). Prob. only a exclamation. On acc. Δᾶν see s.v. Ζεύς.

Middle Liddell

explained by the Scholl. as Dor. for γῆ, in the phrases δᾶ φεῦ, φεῦ δᾶ Aesch., Eur.; οὐ δᾶν no by earth, Theocr. But it is prob. that δᾶ or Δᾶ is a doric voc. of Δάν = Ζάν (i. e. Ζήν = Ζεύς), and Δᾶν acc. = Ζῆν (i. e. Ζῆνα).

Frisk Etymology German

δᾶ: (Trag. in lyr., z. B. A. Eu. 874 οἰοῖ δᾶ φεῦ),
{dã}
Grammar: Interj.
Etymology : nach Sch. Ag. 1072, EM 60, 8 dorisch für γᾶ, γῆ, das Kretschmer (s. Δημήτηρ) auch in dor. Δαμάτηρ und in dor. Ποτειδάν (s. Ποσειδῶν) wiederfinden will.
Page 1,337