cognatio

From LSJ
Revision as of 15:49, 6 November 2024 by Spiros (talk | contribs) (Text replacement - "freq. and class" to "freq. and class")
(diff) ← Older revision | Latest revision (diff) | Newer revision → (diff)

Τὰς γὰρ ἡδονὰς ὅταν προδῶσιν ἄνδρες, οὐ τίθημ' ἐγὼ ζῆν τοῦτον, ἀλλ' ἔμψυχον ἡγοῦμαι νεκρόν → But when people lose their pleasures, I do not consider this liferather, it is just a corpse with a soul

Sophocles, Antigone, 1165-7

Latin > English

cognatio cognationis N F :: blood relation/relationship; kinsmen/relatives, family; consanguinity; affinity

Latin > English (Lewis & Short)

cognātĭo: ōnis, f. cognatus.
I Lit., blood relationship, kindred, connection by birth.
   A Of men.
   1    Absol.: societas ... quae nata a primo satu... serpit sensim foras, cognationibus primum, tum adfinitatibus, deinde amicitiis, post vicinitatibus, tum civibus, Cic. Fin. 5, 23, 65: frater noster cognatione patruelis, id. ib. 5, 1, 1: ut quisque te maxime cognatione, adfinitate, necessitudine aliquā attingebat, id. Verr. 2, 2, 10, § 27: cognationem commemorare, id. ib. 2, 2, 26, § 64: cognationis jura inpetrare, Plin. Pan. 37, 3: propinqua, a near or close relationship: cujus gloriae faveo propter propinquam cognationem, Cic. Lig. 3, 8: Barcina, propinquā cognatione Hannibali junctus, Liv. 23, 41, 2; cf. id. 6, 39, 4 (infra 2); Nep. praef. 7; Suet. Ner. 3; Curt. 5, 3, 12; 6, 11, 20; for which: artissimā cognatione alicui junctum esse, Just. 5, 6, 4: longa or longinqua, a distant relationship: longā quidem cognatione stirpi regiae adnexus, Curt. 4, 1, 19: Alexandrum etiam longinquā cognatione contingere, id. 10, 10, 19. —
   2    With cum: dicere, sibi cum eo amicitiam cognationemque esse, Cic. Verr. 2, 2, 26, § 64: nulla tibi cum isto cognatio, nulla necessitudo, id. ib. 2, 5, 68, § 176; cf. id. ib. 2, 4, 33, § 72: agere mecum per cognationem quae mihi secum esset, id. Att. 12, 49, 1.—
   3    With gen. pers.: deorum cognationem agnoscerem non invitus ( = cum dis), Cic. N. D. 1, 32, 91; cf.: deorum cognatione teneri, id. Div. 1, 30, 64: dictatorem propinquā cognatione Licini se apud patres excusare solitum, Liv. 6, 39, 4: Alexandro cognatio Bubaris non Darei tantum temporibus pacem praestitit, Just. 7, 4, 1; 12, 3, 1.—
   B Of animals: equorum, Plin. 8, 42, 64, § 157: caprarum, id. 8, 50, 76, § 203.—
   C Of plants: arborum, Plin. 16, 12, 23, § 61: caeparum, id. 19, 6, 33, § 108: papyri cum calamis, id. 16, 36, 64, § 157.—
II Transf., concr., kindred, relations, persons, allied by descent: homo summae potentiae et magnae cognationis, Caes. B. G. 7, 32: hoc commune dedecus familiae, cognationis, nominis, Cic. Clu. 6, 16: cum tibi tota cognatio sarraco advehatur, id. ap. Quint. 8, 3, 21.—
III Trop.
   A In gen., relationship, association, intimate or natural connection, agreement, kindred, resemblance, affinity (freq. and class.): quibus (poëtis) est maxima cognatio cum oratoribus, Cic. de Or. 3, 7, 27; id. Ac. 2, 36, 115: cognatio studiorum et artium, id. Verr. 2, 4, 37, § 81; cf.: omnes artes ... quasi cognatione quādam inter se continentur, id. Arch. 1, 2: numerus... nec habebat aliquam necessitudinem aut cognationem cum oratione, id. Or. 56, 187: numquam sibi cognationem cum praediis esse existimavit suis, id. Sull. 20, 59: an potest cognatio propior ulla esse quam patriae? id. Phil. 5, 2, 6: cum rerum naturā, id. Div. 2, 14, 33: rerum duarum, subjects, Quint. 9, 2, 105: dierum ac noctium, Plin. 6, 33, 39, § 211: quid in litteris proprium, quid commune, quae cum quibus cognatio, Quint. 1, 4, 12; 1, 10, 36: huic (napthae) magna cognatio ignium, Plin. 2, 105, 109, § 235.—
   B Transf., concr., of works of art: Pamphili cognatio et proelium ad Phliuntem ac victoria Atheniensium, the allied commanders painted by Pamphilus, Plin. 35, 10, 36, § 76; 35, 11, 40, § 136.

Latin > French (Gaffiot 2016)

cognātĭō,¹⁰ ōnis, f. (cognatus),
1 lien du sang, parenté de naissance : cognatio, affinitas Cic. Verr. 2, 2, 27, parenté naturelle, parenté par alliance ; cognatione se excusare Liv. 6, 39, 4, alléguer des liens de parenté pour s’excuser || [fig.] la parenté, les parents : vir amplissima cognatione Cic. Verr. 2, 2, 106, homme qui a de nombreux parents
2 parité de race, d’espèce : cognatio equorum Plin. 8, 156, chevaux de même origine ; cognatio arborum Plin. 16, 61, arbres de même espèce
3 rapport, affinité, similitude : cognatio studiorum et artium Cic. Verr. 2, 4, 81, la communauté des goûts et des talents ; animus tenetur cognatione deorum Cic. Div. 1, 64, l’âme a des affinités avec les dieux ; cognatio dierum ac noctium Plin. 6, 211, similitude sous le rapport des jours et des nuits.

Latin > German (Georges)

cōgnātio, ōnis, f. (co und gnascor = nascor), die Verwandtschaft durch Geburt, I) eig. u. meton.: a) der Menschen, α) eig.: propinqua c., Cic., Ggstz. longinqua od. longa cognatio, Curt. (s. Mützell Curt. 4, 1 [4], 19): c. artissima, Iustin.: c. materna transalpini sanguinis, Cic.: u. cognatio, quae mihi tecum est, Cic.: cognatione od. propinquā cognatione cum alqo coniunctum esse, Cic. u. Nep.: alqm cognatione attingere, Cic.: cognatione sibi propinquā iuncti, Suet.: an potest cognatio ulla propior esse quam patriae, Cic.: m. Ang. mit wem? durch cum m. Abl., cum Tyriis, Curt. 4, 4 (19), 15. – od. wessen? durch Genet., zB. cognatione Licinii (des L., mit L.) se excusare, Liv. 6, 39, 4. – Plur., Cic. de fin. 5, 65. Liv. 31, 31, 11: propinquae cognationes, Liv. 26, 33, 3. – β) meton., die Verwandtschaft = die Verwandten, tota cognatio, Cic. fr.: cognationis magnae homo, Caes. – u. Plur., gentes (Gemeinden) cognationesque hominum (Sippschaften), Caes. b. G. 6, 22, 2. – b) der Tiere, eig. u. meton., Plur. cognationes, Plin. 8, 156 u. 203. – c) der Pflanzen, porri et ceparum, Plin.: papyri cum calamis, Plin. – d) a. lebl. Ggstde., siderum, Plin.: bitumini magna c. ignium, Plin. – II) übtr., die Verwandtschaft = Verbindung, Übereinstimmung, Ähnlichkeit, c. studiorum et artium, Cic.: numerus non habebat aliquam necessitudinem aut cognationem cum oratione, Cic.: est quaedam inter hos status cognatio, Quint.

Latin > Chinese

cognatio, onis. f. :: 親戚。家族。相近 — equorum 一種馬。— naturae 對脾氣。有因綠。Tota cognatio 同姓與表親。九族。