Ask at the forum if you have an Ancient or Modern Greek query!

cupiditas

From LSJ
Revision as of 06:34, 14 August 2017 by Spiros (talk | contribs) (D_3)

Latin > English (Lewis & Short)

cŭpĭdĭtas: ātis (
I gen. plur. rarely -tatium, Cic. Sest. 66, 138; Sen. Ep. 5, 7), f. cupidus, a desire, wish, longing, in a good and (more freq.) in a bad sense.
I In a good sense, a longing, desire.
   (a)    With gen.: insatiabilis quaedam veri videndi, Cic. Tusc. 1, 19, 44: cognoscendi, id. ib.: imitandi, id. Brut. 92, 317: mirabilis pugnandi, Nep. Milt. 5, 1 al.: justi et magni triumphi, Cic. Pis. 25, 59: gloriae, id. ib.: mira studiorum, Tac. Or. 2: cibi, appetite, Cels. 2, 3 al.—
   (b)    With ad: tanta cupiditas ad reditum, Cic. Phil. 1, 4, 9: tanta ad venandum, Curt. 9, 1, 33.—
   (g)    Absol.: nimis flagrare cupiditate, Cic. de Or. 1, 30, 134: nimis confidere propter cupiditatem, on account of warm desire, id. Off. 1, 21, 73: de voluntate tuā, ut simul simus, vel studio potius et cupiditate non dubito, eager longing, id. Att. 12, 26, 1; cf.: tanta erat magnificentia apud opulentiores, cupiditas apud humiliores, devotion, enthusiasm, Auct. B. G. 8, 51 fin.—
II In a bad sense, a passionate desire, lust, passion, cupidity.
   A In gen.
   (a)    With gen.: pecuniae, Caes. B. G. 6, 22; Quint. 7, 2, 30 al.: praedae, Caes. B. G. 6, 34: praeceps et lubrica dominandi, Cic. Phil. 5, 18, 50: laedendi, Quint. 5, 7, 30: diutius exigendi mercedulas, id. 12, 11, 14 et saep. —
   (b)    Absol.: vel libido vel cupiditas, Cic. Tusc. 4, 19, 44: vita maxime disjuncta a cupiditate, id. Rosc. Am. 14, 39: caeca ac temeraria dominatrix animi cupiditas, id. Inv. 1, 2, 2: mala, Ter. Heaut. 1, 2, 34: vita hominum sine cupiditate agitabatur, Sall. C. 2, 1: indomitas cupiditates atque effrenatas habere, Cic. Verr. 2, 1, 24, § 62; cf.: domitas habere libidines, coërcere omnes cupiditates, id. de Or. 1, 43, 194 et saep.: P. Naso omni carens cupiditate (i. e. non appetens provinciam), id. Phil. 3, 10, 25: temeritatem cupiditatemque militum reprehendit, immoderate love of fighting, Caes. B. G. 7, 52.—
   b Carnal desire, lust, Plin. 36, 5, 4, § 21; of animals, Col. 6, 27, 4.—
   2    Transf., the object of desire (cf. ἐπιθυμία): alicujus ex inpurissimis faucibus inhonestissimam cupiditatem eripere, Cic. Q. Fr. 1, 1, 6, § 19; cf. id. Scaur. 14, 45.—
   B In partic.
   1    A passionate desire for money or other possessions; avarice, cupidity, covetousness: nisi ipsos caecos redderet cupiditas et avaritia et audacia, Cic. Rosc. Am. 35, 101; so with avaritia, Quint. 12, 1, 6; Suet. Dom. 9: et contemptus pecuniae et cupiditas, Quint. 7, 2, 30; opp. abstinentia, Suet. Dom. 9; 10: cupiditas causa sceleris fuit, Quint. 5, 12, 6 Spald.; 3, 5, 10; 5, 10, 34; Suet. Calig. 44 al.—
   b The passion of love: cupiditatis ardor, Curt. 8, 4, 27: insana, Val. Max. 7, 3, 10: aliquam non cupiditate tantā diligere, ut, etc., Suet. Calig. 24.—
   c Greediness of gain in trade, usury, overreaching, fraud, Cic. Att. 1, 17, 9.—
   d The lust of power, ambition (post-Aug.): non te propria cupiditas, sed aliena utilitas principem fecit, Plin. Pan. 7.—
   2    An undue partiality, spirit of party: (testes) aut sine ullo studio dicebant, aut cum dissimulatione aliquā cupiditatis, Cic. Fl. 10, 21; 26, 64; id. Planc. 17, 43; Liv. 24, 28, 8.

Latin > French (Gaffiot 2016)

cŭpĭdĭtās,⁷ ātis, f. (cupidus),
1 désir, envie : veri videndi Cic. Tusc. 1, 44, désir de voir le vrai ; flagrare cupiditate Cic. de Or. 1, 134, brûler d’ardeur
2 désir violent, passionné : pecuniæ Cæs. G. 6, 22, amour de l’argent, cupidité ; nimia cupiditas principatus Cic. Off. 1, 18, ambition effrénée du pouvoir