καθιδρύω: Difference between revisions
Ὁ κόσμος σκηνή, ὁ βίος πάροδος· ἦλθες, εἶδες, ἀπῆλθες → The world is a stage, life is your entrance: you came, you saw, you departed (Democritus fr. 115 D-K)
(eksahir) |
(18) |
||
Line 24: | Line 24: | ||
{{eles | {{eles | ||
|esgtx=[[estar establecido]], [[ estar asentado]] | |esgtx=[[estar establecido]], [[ estar asentado]] | ||
}} | |||
{{grml | |||
|mltxt=(AM [[καθιδρύω]])<br />[[θεμελιώνω]], [[χτίζω]], [[ανεγείρω]], [[ιδρύω]] («ὑπ' αὐτὴν τὴν ἀκρόπολιν [[γυμνάσιον]] καθίδρυσε», ΠΔ)<br /><b>νεοελλ.</b><br />[[καθιερώνω]], [[θεσπίζω]]<br /><b>μσν.-αρχ.</b><br /><b>παθ.</b> <i>καθιδρύομαι</i><br />[[κατοικώ]], εγκαθίσταμαι [[κάπου]]<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[βάζω]] κάποιον να καθίσει, [[καθίζω]] κάποιον («[[Τηλέμαχος]] δ' Ὀδυσῆα καθίδρυε», <b>Ομ. Οδ.</b>)<br /><b>2.</b> [[εγκαθιστώ]] («μακάρων ἐς αἶαν σὸν καθιδρύσει βίον», <b>Ευρ.</b>)<br /><b>3.</b> [[τοποθετώ]], [[βάζω]] («ἐν τοῑς τιμιωτέροις τὸ τιμιώτερον [ενν. <i>την [[καρδιά]]] καθίδρυκεν ἡ [[φύσις]]», <b>Αριστοτ.</b>)<br /><b>4.</b> [[εντοπίζω]], [[περιορίζω]] («ἐφ' ἑνὸς τόπου [[καθιδρύω]] τὴν ἱστορίαν», Διον. Αλ.)<br /><b>5.</b> [[καθιερώνω]], [[αφιερώνω]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> <i>κατ</i>(<i>α</i>)- <span style="color: red;">+</span> [[ἱδρύω]]. | |||
}} | }} |
Revision as of 07:20, 29 September 2017
English (LSJ)
causal of καθέζομαι,
A make to sit down, Ὀδυσῆα καθίδρυε Od.20.257; μακάρων ἐς αἶαν σὸν καθιδρύσει βίον will carry thee to the land of the Blest that thou mayst live there, E.Ba.1339:—Pass., sit down, settle, Ar. Av.45; ἐν πόλει, ἐν τῷ ὄρει, Pl.Sph.224d, Th.4.46; κ. ἐς Ἀργώ take one's seat in... Theoc.13.28; to be quartered, of troops, PLond.3.1313.11 (vi A.D.). 2 establish, place, ἐν τοῖς τιμιωτέροις τὸ τιμιώτερον (sc. τὴν καρδίαν) καθίδρυκεν ἡ φύσις Arist.PA665b20; ἐφ' ἑνὸς τόπου κ. τὴν ἱστορίαν to limit it, D.H.Th.6:—Pass., κ. ἐς τὴν ἑωυτῶν Χώρην to be restored, replaced, Hp.Fract.31, cf. Prorrh.2.19; ἐν αἷς [ἱστορίαις] καθιδρῦσθαι τὴν ἀλήθειαν ὑπολαμβάνομεν D.H.1.1. 3 consecrate, dedicate, aor. 1 Med. καθιδρῡσάμην E.IT1481; -ῠσάμην IG14.882 (Capua): pf. Pass. in act. sense, E.Cyc.318:—Pass., Ποσειδῶνος τοῦ κατιδρυθέντος ὑπὸ . . SIG1020.5 (Halic., i B.C.); τεμένη -ύετο τῷ θεῷ Luc.Cal.17. 4 found, γυμνάσιον LXX 2 Ma. 4.12.
German (Pape)
[Seite 1285] (s. ἱδρύω), sich niedersetzen lassen; Ὀδυσῆα καθίδρυε Od. 20, 257; μακάρων ἐς αἶαν σὸν καθιδρύσει βίον Eur. Bacch. 1337; aufstellen, ἐν τοῖς τιμιωτέροις τὸ τιμιώτερον καθίδρυκεν ἡ φύσις Arist. part. anim. 3, 4; ansiedeln, ἐν χωρίῳ D. Hal. 3, 43; – pass. sich niederlassen, ansiedeln, ὅπου καθιδρυθέντε διαγενοίμεθ' ἄν Ar. Av. 45; αὐτοῦ καθιδρυμένος ἐν πόλει Plat. Soph. 224 d; Sp., wie D. Hal. ἐκβιβάσας τὸν λεὼν αὐτοῦ καθιδρύεται 1, 12; καθιδρυνθέντες ἐς Ἀργώ Theocr. 13, 28, sich setzen. – Med., bes. ein Götterbild aufstellen u. weihen, Eur. I. T. 1481, vgl. Cycl. 317; καθιδρύσατο βωμόν Ep. ad. 166 (App. 143).
Greek (Liddell-Scott)
καθιδρύω: μεταβατ. ἐνεργείας τοῦ καθέζομαι, βάλλω τινὰ νὰ καθίσῃ, Ὀδυσῆα καθίδρυε Ὀδ. Υ. 257· μακάρων ἐς αἶαν σὸν καθιδρύσει βίον Εὐρ. Βάκχ. 1339. - Παθ., ἐγκαθιδρύομαι, κατοικῶ, τόπον ἀπράγμονα ὅποι καθιδρυθέντες διαγενοίμεθ’ ἄν Ἀριστοφ. Ὄρν. 45· καθιδρυμένος ἐν πόλει Πλάτ. Σοφιστ. 224D· κοίλαν δὲ καθιδρυθέντες ἐς Ἀργώ, καθίσαντες, Θεόκρ. 13. 28. 2) θέτω, τοποθετῶ, ἐν τοῖς τιμιωτάτοις τὸ τιμιώτατον (δηλ. τὴν καρδίαν) καθίδρυκεν ἡ φύσις Ἀριστ. π. Ζ. Μορ. 3. 4, 6· περιορίζω, ἐφ’ ἑνὸς τόπου κ. τὴν ἱστορίαν Διον. Ἁλ. π. Θουκ. 6. - Παθ., καθ. ἐς ἑαυτῶν χώραν Ἱππ. π. Ἀγμ. 773, πρβλ. Προρρ. 102F· ἐν αἷς ἱστορίαις τὴν ἀλήθειαν καθιδρῦσθαι ὑπολαμβάνομεν Διον. Ἁλ. 1. 1. 3) καθιερῶ, ἀφιερώνω, Εὐρ., ὅστις μεταχειρίζεται μέσον ἀόρ. α΄ (Ι. Τ. 1481), καὶ παθ. πρκμ. ἐπὶ ἐνεργητ. σημασ. (Κύκλ. 318), πρβλ. Ἀνθ. Π. παράρτ. 143. - Παθ., Ποσειδεῶνος τοῦ καθιδρυθέντος ὑπό… Συλλ. Ἐπιγρ. 2655. 5. 4) ἱδρύω, κτίζω, ἀνεγείρω, γυμνάσιον Ἑβδ. (Β΄ Μακκ. Δ΄, 12).
French (Bailly abrégé)
1 faire asseoir : τινα qqn;
2 fig. asseoir, établir, fixer;
Moy. καθιδρύομαι ériger, dédier, consacrer, acc..
Étymologie: κατά, ἱδρύω.
English (Autenrieth)
Spanish
estar establecido, estar asentado
Greek Monolingual
(AM καθιδρύω)
θεμελιώνω, χτίζω, ανεγείρω, ιδρύω («ὑπ' αὐτὴν τὴν ἀκρόπολιν γυμνάσιον καθίδρυσε», ΠΔ)
νεοελλ.
καθιερώνω, θεσπίζω
μσν.-αρχ.
παθ. καθιδρύομαι
κατοικώ, εγκαθίσταμαι κάπου
αρχ.
1. βάζω κάποιον να καθίσει, καθίζω κάποιον («Τηλέμαχος δ' Ὀδυσῆα καθίδρυε», Ομ. Οδ.)
2. εγκαθιστώ («μακάρων ἐς αἶαν σὸν καθιδρύσει βίον», Ευρ.)
3. τοποθετώ, βάζω («ἐν τοῑς τιμιωτέροις τὸ τιμιώτερον [ενν. την καρδιά] καθίδρυκεν ἡ φύσις», Αριστοτ.)
4. εντοπίζω, περιορίζω («ἐφ' ἑνὸς τόπου καθιδρύω τὴν ἱστορίαν», Διον. Αλ.)
5. καθιερώνω, αφιερώνω.
[ΕΤΥΜΟΛ. < κατ(α)- + ἱδρύω.