συνήθης

English (LSJ)

ες, gen. εος, contr. ους, gen. pl. συνηθέων, contr. συνηθῶν (or συνήθων, Hdn.Gr.1.428):—

   A dwelling or living together, accustomed or used to each other, συνήθεες ἀλλήλῃσιν Hes.Th.230; like each other in habits, Th.1.71; συνήθεις καὶ γνώριμοι acquaintances, Pl.R. 375e, cf. Arist.EN1126b25; φίλοι καὶ σ. Philem.213.13; σ. τινί well-acquainted or intimate with one, Pl.Cri.43a, La.188a, Men.Pk. 258: less freq. as Subst., friend, intimate, Phld.Rh.1.332 S., etc.: c. gen., D.S.19.47, Plu.Num.1.    II habituated, accustomed, τῷ σκότῳ Pl.R.517d; σώματα πᾶσι ποτοῖς καὶ πόνοις σ. γιγνόμενα Id.Lg. 797e; of animals, χειρὶ σ., = χειροήθης, AP9.287 (Apollonid.): abs., τὰ σύντροφα καὶ σ. those reared and bred with him, Arist.HA629b11; οἱ σ. τόποι their wonted haunts, ib.596b29: c. inf., σ. ᾄδειν γενόμενοι Pl.Lg.666d.    2 of things, habitual, customary, usual, ἔθος, πότμος, S.Ph.894, Tr.88; σ. ὄμμα a customary vision, Id.El.903, cf. Hp.Aph. 2.49; δίαιτα Th.1.6; σημεῖα τῷ γένει -έστερα And.2.26; τὸ ξ. ἥσυχον your habitual quietness, Th.6.34; τὸ ξ. φοβερόν ib.55; σύνηθες αἰεὶ ταῦτα βαστάζειν ἐμοί E.Alc.40, cf. Arist.Pol.1295b17; διὰ τὸ μὴ σ. νομοθέτῃ Pl.Lg.739a: τὸ σ. the customary, X.Mem.3.14.6; custom, Arist.Rh.1369b16, al.; τὸ τῆς ἑορτῆς σ. Pl.Ti.21b; of language, in common use, A.D.Pron.45.1, al.; τὸ σ. usage, Id.Adv.178.28.    III Adv. -θως, ἔχειν τινί to be acquainted, friendly with, D.37.26.    2 habitually, as is usual, σ. παρακολουθεῖν Aeschin.2.132; ἐξαπατᾶσθαι Plu.Galb.15.    3 according to common usage, opp. τοπικῶς, Sch.Th.Oxy.853 xiii 4; ἡ σ. νοουμένη οἰκονομία as commonly conceived, Phld.Oec.p.29 J.

Greek (Liddell-Scott)

συνήθης: -ες, γεν. εος, συνῃρ. ους, γεν. πληθ. συνηθέων, συνῃρ. συνήθων (Ἀρκάδ. 136, 24)˙ ― ὁ συνδιατρίβων, συνδιαιτώμενος, οἰκεῖος, σχετικός, φίλος, συνήθεες ἀλλήλοισιν Ἡσιόδ. Θεογ. 230˙ ὅμοιος πρὸς ἄλλον κατὰ τὰ ἤθη ἢ τοὺς τρόπους, Θουκ. 1. 71˙ συνήθεις καὶ γνώριμοι, οἰκεῖοι καὶ σ., γνώριμοι, φίλοι, Πλάτ. Πολ. 375Ε, Ἀριστ. Ἠθ. Νικ. 4. 6, 5, Φιλήμων ἐν Ἀδήλ. 1. 13˙ ― σ. τινί, λίαν γνώριμος πρός τινα, Πλάτων Κρίτων 43Α, Λάχ. 188Α˙ σπανιώτερον μετὰ γενικ. ὡς οὐσιαστ., ὁ σ. τινός, ὁ στενωτάτην ἔχων σχέσιν ἢ φιλίαν πρός τινα, Διόδ. 19. 47, Πλούτ. ΙΙ. ὁ συνηθισμένος, τινί, εἴς τι πρᾶγμα, Πλάτ. Πολ. 517D, κτλ.˙ σώματα πᾶσι πότοις καὶ πόνοις ξ. γιγνόμενα αὐτόθι 797Ε˙ ἐπὶ ζῴων, χειρὶ σ. = χειροήθης, Ἀνθ. Παλ. 9. 287˙ καὶ ἀπολ., τὰ σύντροφα καὶ συνήθη Ἀριστ. π. τὰ Ζ. Ἱστ. 9. 44, 2˙ οἱ σ. τόποι, τὰ μέρη ἔνθα συνήθως συχνάζουσιν, αὐτόθι 8. 12, 3˙ ― μετ’ ἀπαρεμφ., σ. ᾄδειν γενόμενος Πλάτ. Νόμ. 666D. 2) ἐπὶ πραγμάτων, ὁ καθ’ ἕξιν γινόμενος, συχνός, ἔθος, πότμος Σοφ. Φιλ. 894, Τρ. 88˙ ψυχῇ σύνηθες ὄμμα ὁ αὐτ. ἐν Ἠλ. 903, πρβλ. Ἱππ. Ἀφορ. 1246˙ δίαιτα Θουκ. 6. 17˙ σημεῖα τῷ γένει ξυνηθέστερα Ἀνδοκ. 23. 2˙ τὸ ξύνηθες ἥσυχον, ἡ κατὰ συνήθειαν ἡσυχία σας, Θουκ. 6. 34˙ τὸ ξύνηθες φοβερὸν αὐτόθι 55˙ σύνηθές [ἐστι] ταῦτα βαστάζειν ἐμοὶ Εὐρ. Ἄλκ. 40, πρβλ. Ἀριστ. Πολιτ. 4. 11, 6˙ διὰ τὸ μὴ ξ. νομοθέτῃ Πλάτ. Νόμ. 739 Α˙ ― τὸ σύνηθες, ἔθος, ἔθιμον, Ξεν. Ἀπομν. 3. 14, 6, Ἀριστ. Ρητορ. 1. 10, 18, κ. ἀλλ.˙ τὸ τῆς ἑορτῆς ξ. Πλάτ. Τίμ. 21Β. ΙΙΙ. Ἐπίρρ. -θως, ὡς καὶ νῦν, κατὰ τὸ σύνηθες, συν. παρακολουθεῖν Αἰσχίν. 45. 28, Πλούτ., κλπ.

French (Bailly abrégé)

ης, σύνηθες;
1 qui a ses habitudes avec, qui vit avec ou ensemble ; lié avec, qui a des relations d’amitié : τινι, τινος avec qqn ; abs. ami intime, familier;
2 accoutumé à, habitué à, familier de, τινι;
3 habituel, familier, ordinaire : τὸ ξύνηθες ἥσυχον THC apathie ordinaire ; συνήθης πότμος SOPH la destinée qui l’accompagne, sa destinée ; σύνηθές (ἐστι) ἐμοί avec un inf. EUR j’ai l’habitude de ; τὸ σύνηθες la coutume ; τὰ συνήθη PLUT les usages, particul. les devoirs habituels, les derniers devoirs.
Étymologie: σύν, ἦθος.

Greek Monolingual

σύνηθες, ΝΜΑ, και αττ. τ. ξυνήθης, ξύνηθες, Α
(για πράγματα, γεγονότα ή καταστάσεις) αυτός που γίνεται κατά συνήθεια, συνηθισμένος
νεοελλ.
1. αυτός που συμβαίνει, που παρατηρείται κατά κανόνα («η συνήθης θερμοκρασία αυτής της εποχής»)
2. φρ. α) «κατά το σύνηθες» — όπως συνήθως συμβαίνει
β) «τα συνήθεα συνήθη» — τα ίδια και τα ίδια, τα διαρκώς επαναλαμβανόμενα
αρχ.
1. (ως επίθ. και ως ουσ.) αυτός που ζει ή συναναστρέφεται με κάποιον, ιδίως ο οικείος, ο φίλος («φίλοι καὶ συνήθεις», Φιλήμ.)
2. ο όμοιος ως προς τους τρόπους ή τα ήθη
3. εξοικειωμένος με κάτι («πρὶν ἱκανῶς συνήθης γενέσθαι τῷ παρόντι σκότῳ», Πλάτ.)
4. (για ζώα) εξημερωμένος
5. (για τόπο) αυτός στον οποίο συχνάζουν τα ζώα
6. (για λόγο) αυτός που χρησιμοποιείται από όλους ή από τους περισσότερους, ο κοινός
7. το ουδ. ως ουσ. τὸ σύνηθες
α) η συνήθεια
β) το έθιμο
γ) ο συνηθισμένος τρόπος ζωής
δ) η κοινή χρήση της γλώσσας.
επίρρ...
συνήθως ΝΜΑ
με τρόπο που συνηθίζεται, κατά το σύνηθες
μσν.-αρχ.
κατά τη συνήθη χρήση
αρχ.
με οικειότητα, φιλικά («συνήθως ἔχων ἐμοὶ καὶ γνώριμος ὤν», Δημοσθ.).
[ΕΤΥΜΟΛ. < συν- + -ηθης (< ἦθος), πρβλ. κακο-ήθης].