στελεά: Difference between revisions
Μετὰ τὴν δόσιν τάχιστα γηράσκει χάρις → Post munera cito consenescit gratia → Gleich nach der Gabe altert äußerst schnell der Dank
(nl) |
(2b) |
||
Line 24: | Line 24: | ||
{{elnl | {{elnl | ||
|elnltext=στελεά -ᾶς, ἡ, ep. στειλειή en στελεή, steel (van een bijl):. οὐκ ἤμβροτε... πρώτης στειλειῆς hij miste niet het boveneind van de steel (met zijn pijlschot) Od. 21.422. | |elnltext=στελεά -ᾶς, ἡ, ep. στειλειή en στελεή, steel (van een bijl):. οὐκ ἤμβροτε... πρώτης στειλειῆς hij miste niet het boveneind van de steel (met zijn pijlschot) Od. 21.422. | ||
}} | |||
{{etym | |||
|etymtx=Grammatical information: f.<br />Meaning: <b class="b2">shaft of an axe, hack, hammer etc.</b> (<b class="b3">-ειή φ</b> 422 and <b class="b3">-εά</b> Aen. Tact. <b class="b2">cavity for the shaft</b> after Bérard REGr. 68, 8f. and Pocock AmJPh 82, 346ff. with Eust., H. and EM).<br />Other forms: <b class="b3">-εή</b> (A. R.), <b class="b3">στειλειή</b> (φ 422; v.l. Nic. Th. 387); <b class="b3">-εόν</b> (Aen. Tact., Babr.), <b class="b3">στειλειόν</b> (ε 236) n.; <b class="b3">-εός</b> and <b class="b3">-ειός</b> (Att. inscr.) m.; <b class="b3">-εός</b> or <b class="b3">-εόν</b> (hell. a. late); <b class="b3">στειλεός</b> (Hp. with vv. ll.), <b class="b3">στειλειός</b> (Aesop.), gen. <b class="b3">-ειοῦ</b> (Nic. Th. 387 as v. l.)<br />Derivatives: <b class="b3">στειλει-άριον</b> (Eust.) and the denom. ptc. <b class="b3">ἐστελεωμένος</b> <b class="b2">provided with a shaft</b> (AP). -- Beside it <b class="b3">στέλεχος</b> n. (m.) <b class="b2">the end of the stem at the root of a tree, stump, log, stem, branch</b> (Pi., IA.; on the eaning Strömberg Theophrastea 95ff.). Some compp., e.g. <b class="b3">πολυ-στελέχ-ης</b> (Thphr.), <b class="b3">-ος</b> (AP) <b class="b2">with many stems</b> (cf. Strömberg 103 f.). From this <b class="b3">στελέχ-ια πρέμ</b><<b class="b3">ν</b>><b class="b3">ια</b> H., <b class="b3">-ώδης</b> <b class="b2">stem-like</b> (Thphr., Dsc.), <b class="b3">-ιαῖος</b> <b class="b2">serving as a stem</b> (Gal.), <b class="b3">-ηδόν</b> <b class="b2">according to the kind of stem</b> (A. R. 1, 1004 as v. l. for <b class="b3">στοιχηδόν</b>).<br />Origin: PG [a word of Pre-Greek origin] (V)<br />Etymology: On the formation: <b class="b3">στελ-εά</b> like <b class="b3">δωρ-εά</b>, <b class="b3">γεν-εά</b>, <b class="b3">-εός</b>, <b class="b3">-εόν</b> as <b class="b3">κολ-εός</b>, <b class="b3">-εόν</b>, <b class="b3">θυρ-εός</b>; <b class="b3">στειλ-ειή</b> as <b class="b3">ἀρ-ειή</b>, <b class="b3">νευρ-ειή</b> (<b class="b3">στειλ-</b> metr. lengthening(?); cf. Schwyzer 469 n. 3 w. lit., Risch 120f., Chantraine Form. 51 a. 91. With <b class="b3">στέλε-χος</b> cf. <b class="b3">τέμα-χος</b>, <b class="b3">σέλα-χος</b> a.o. (Schwyzer 496, Chantraine 403). Both <b class="b3">στελεά</b>, <b class="b3">-εός</b>, <b class="b3">-εόν</b> and <b class="b3">στέλεχος</b> are based on an unknown, prob. nominal basis, perh. <b class="b3">*στέλος</b> n. (Schulze Q. 175), which fits unproblem. to Arm. [[steɫn]], pl. <b class="b2">steɫun-k`</b> [[stem]], [[shaft]], [[stalk]], [[twig]] and to Germ. words like OE [[stela]] m. <b class="b2">stalk of a plant</b>, Norw. [[stjøl]] [[stalk]]; further s. [[στέλλω]] (with <b class="b3">στόλος</b>). Cf. also [[στήλη]]. -- The variation shows that the word is Pre-Greek, with [[a]] > <b class="b3">ε(ι</b>) before palatal ly. Was the word <b class="b2">*stalyaya</b>? | |||
}} | }} |
Revision as of 07:17, 3 January 2019
English (LSJ)
ἡ,
A haft, shaft, [στυρακίου] Aen.Tact.18.10 (unless = socket); Ep. στελεή, τυπίδος A.R.4.957: also στειλειή, haft of an axe, Od.21.422, v.l.in Nic.Th.387. II metaph., στειλέαν,= τὴν μακρὰν ῥάφανον, Antiph. (Fr.121?) ap. Hsch. (cf. στελεός). (The statement of Hsch., EM726.52, Eust.1531.37, that στειλειή = hole in the axe-head, may be due to a misunderstanding of Od. l.c.) (With στελεά, στελεόν, στελεός, cf. OE. stela 'stem, stalk', Engl. (dial.) steal 'handle of a hammer, axe, rake, etc., shaft of an arrow or javelin'.)
German (Pape)
[Seite 933] ἡ, ion. σ τελεή, = στειλειή, Ap. Rh. 4, 957.
Greek (Liddell-Scott)
στελεά: Ἰων. -εή, ἴδε ἐν λ. στειλειή.
French (Bailly abrégé)
ᾶς (ἡ) :
manche d’un outil.
Étymologie: DELG se rattache à στέλλω.
Greek Monolingual
και επικ. τ. στελεή και στειλειή και στειλέα, ἡ, Α
ξύλινος στειλεός, ξύλινη λαβή εργαλείου.
[ΕΤΥΜΟΛ. Οι τ. στελ-εά / στειλ-ειή (πρβλ. δωρ-εά, νευρ-ειή) έχουν σχηματιστεί πιθ. από αμάρτυρο τ. στέλος και συνδέονται με τα αρμ. stetn, stetun-k «κορμός, κλαδί» και αγγλοσαξ. stela «στέλεχος» (βλ. και λ. στέλεχος). Η αναγωγή τών τ. στη ρίζα stel- του στέλλω, αν και τολμηρή, δεν θα μπορούσε να αποκλειστεί. Παράλληλα με τους τ. του θηλ. στελεά / στειλειή μαρτυρούνται και οι τ. αρσενικού γένους στελ-εός (πρβλ. κολ-εός), στειλεός, στειλ-ειός, στελ-ειός και το νεοελλ. στελιός, με συνίζηση, καθώς και οι τ. ουδ. γένους στελ-εόν / στειλ-ειόν (πρβλ. κολ-εόν). Αρχικοί, τέλος, θεωρούνται οι τ. με θ. στελ-, ενώ ο μακρός φωνηεντισμός στει οφείλεται προφανώς σε διευθέτηση μετρικών αναγκών].
Dutch (Woordenboekgrieks.nl)
στελεά -ᾶς, ἡ, ep. στειλειή en στελεή, steel (van een bijl):. οὐκ ἤμβροτε... πρώτης στειλειῆς hij miste niet het boveneind van de steel (met zijn pijlschot) Od. 21.422.
Frisk Etymological English
Grammatical information: f.
Meaning: shaft of an axe, hack, hammer etc. (-ειή φ 422 and -εά Aen. Tact. cavity for the shaft after Bérard REGr. 68, 8f. and Pocock AmJPh 82, 346ff. with Eust., H. and EM).
Other forms: -εή (A. R.), στειλειή (φ 422; v.l. Nic. Th. 387); -εόν (Aen. Tact., Babr.), στειλειόν (ε 236) n.; -εός and -ειός (Att. inscr.) m.; -εός or -εόν (hell. a. late); στειλεός (Hp. with vv. ll.), στειλειός (Aesop.), gen. -ειοῦ (Nic. Th. 387 as v. l.)
Derivatives: στειλει-άριον (Eust.) and the denom. ptc. ἐστελεωμένος provided with a shaft (AP). -- Beside it στέλεχος n. (m.) the end of the stem at the root of a tree, stump, log, stem, branch (Pi., IA.; on the eaning Strömberg Theophrastea 95ff.). Some compp., e.g. πολυ-στελέχ-ης (Thphr.), -ος (AP) with many stems (cf. Strömberg 103 f.). From this στελέχ-ια πρέμ<ν>ια H., -ώδης stem-like (Thphr., Dsc.), -ιαῖος serving as a stem (Gal.), -ηδόν according to the kind of stem (A. R. 1, 1004 as v. l. for στοιχηδόν).
Origin: PG [a word of Pre-Greek origin] (V)
Etymology: On the formation: στελ-εά like δωρ-εά, γεν-εά, -εός, -εόν as κολ-εός, -εόν, θυρ-εός; στειλ-ειή as ἀρ-ειή, νευρ-ειή (στειλ- metr. lengthening(?); cf. Schwyzer 469 n. 3 w. lit., Risch 120f., Chantraine Form. 51 a. 91. With στέλε-χος cf. τέμα-χος, σέλα-χος a.o. (Schwyzer 496, Chantraine 403). Both στελεά, -εός, -εόν and στέλεχος are based on an unknown, prob. nominal basis, perh. *στέλος n. (Schulze Q. 175), which fits unproblem. to Arm. steɫn, pl. steɫun-k` stem, shaft, stalk, twig and to Germ. words like OE stela m. stalk of a plant, Norw. stjøl stalk; further s. στέλλω (with στόλος). Cf. also στήλη. -- The variation shows that the word is Pre-Greek, with a > ε(ι) before palatal ly. Was the word *stalyaya?