φορτώνω: Difference between revisions
Τοὺς δούλους ἔταξεν ὡρισμένου νομίσματος ὁμιλεῖν ταῖς θεραπαινίσιν → He arranged for his male slaves to have sex with female slaves at a fixed price (Plutarch, Life of Cato the Elder 21.2)
(45) |
m (Text replacement - "οῡμαι" to "οῦμαι") |
||
| Line 1: | Line 1: | ||
{{grml | {{grml | ||
|mltxt=φορτῶ, -όω, ΝΜΑ [[φόρτος]]<br />[[τοποθετώ]] [[φορτίο]] [[πάνω]] σε [[κάτι]], λ.χ. ζώο, μεταφορικό [[μέσο]], [[έπιπλο]] (α. «[[φορτώνω]] τη [[βάρκα]] [το [[αυτοκίνητο]], το [[μουλάρι]], το [[τραπέζι]]]» β. «βωμόν τε παμμεγέθη σχίζαις μυρίαις φορτώσαντες», Ηλιόδ.<br />γ. «...τὸ μὲν μικρὸν πλοῑον φορτοῡσθαι ἕως ἡμερων [[δεκαπέντε]]», Επιφ.)<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>1.</b> <b>μτφ.</b> α) [[επιβαρύνω]] κάποιον, του [[επιβάλλω]] να κάνει [[κάτι]] ενοχλητικό ή κουραστικό («μέ φόρτωσε με περισσότερη δουλειά»)<br />β) [[γεμίζω]] κάποιον ή [[κάτι]] (α. «μάς φόρτωσε ψείρες» β. «φόρτωσε το [[ψυγείο]] με τρόφιμα»)<br /><b>2.</b> (σχετικά με ηλεκτρον. υπολογιστή) [[μεταφέρω]] πληροφορίες και προγράμματα από δισκέτα στη [[μνήμη]]<br /><b>3.</b> <b>(αμτβ.)</b> [[δέχομαι]] [[φορτίο]], [[παίρνω]] [[φορτίο]], φορτώνομαι («το [[καράβι]] φορτώνει και [[αύριο]] φεύγει για την [[Κρήτη]]»)<br /><b>4.</b> <b>μέσ.</b> <i>φορτώνομαι</i><br /><b>μτφ.</b> [[γίνομαι]] [[βάρος]] σε κάποιον, [[γίνομαι]] [[ενοχλητικός]] («μού φορτώθηκε στα καλά καθούμενα»)<br /><b>5.</b> <b>φρ.</b> «τά φόρτωσε στον κόκορα» — δεν ενδιαφέρεται [[καθόλου]], δεν εκπληρώνει τις υποχρεώσεις του<br /><b>μσν.</b><br /><b>1.</b> [[καταπιέζω]], [[ενοχλώ]] («[[οὔτε]] [[κρύος]] αὐτοὺς ἐφόρτου», Επιφ.)<br /><b>2.</b> [[σηκώνω]] [[βάρος]]<br /><b>3.</b> <b>παθ.</b> <i> | |mltxt=φορτῶ, -όω, ΝΜΑ [[φόρτος]]<br />[[τοποθετώ]] [[φορτίο]] [[πάνω]] σε [[κάτι]], λ.χ. ζώο, μεταφορικό [[μέσο]], [[έπιπλο]] (α. «[[φορτώνω]] τη [[βάρκα]] [το [[αυτοκίνητο]], το [[μουλάρι]], το [[τραπέζι]]]» β. «βωμόν τε παμμεγέθη σχίζαις μυρίαις φορτώσαντες», Ηλιόδ.<br />γ. «...τὸ μὲν μικρὸν πλοῑον φορτοῡσθαι ἕως ἡμερων [[δεκαπέντε]]», Επιφ.)<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>1.</b> <b>μτφ.</b> α) [[επιβαρύνω]] κάποιον, του [[επιβάλλω]] να κάνει [[κάτι]] ενοχλητικό ή κουραστικό («μέ φόρτωσε με περισσότερη δουλειά»)<br />β) [[γεμίζω]] κάποιον ή [[κάτι]] (α. «μάς φόρτωσε ψείρες» β. «φόρτωσε το [[ψυγείο]] με τρόφιμα»)<br /><b>2.</b> (σχετικά με ηλεκτρον. υπολογιστή) [[μεταφέρω]] πληροφορίες και προγράμματα από δισκέτα στη [[μνήμη]]<br /><b>3.</b> <b>(αμτβ.)</b> [[δέχομαι]] [[φορτίο]], [[παίρνω]] [[φορτίο]], φορτώνομαι («το [[καράβι]] φορτώνει και [[αύριο]] φεύγει για την [[Κρήτη]]»)<br /><b>4.</b> <b>μέσ.</b> <i>φορτώνομαι</i><br /><b>μτφ.</b> [[γίνομαι]] [[βάρος]] σε κάποιον, [[γίνομαι]] [[ενοχλητικός]] («μού φορτώθηκε στα καλά καθούμενα»)<br /><b>5.</b> <b>φρ.</b> «τά φόρτωσε στον κόκορα» — δεν ενδιαφέρεται [[καθόλου]], δεν εκπληρώνει τις υποχρεώσεις του<br /><b>μσν.</b><br /><b>1.</b> [[καταπιέζω]], [[ενοχλώ]] («[[οὔτε]] [[κρύος]] αὐτοὺς ἐφόρτου», Επιφ.)<br /><b>2.</b> [[σηκώνω]] [[βάρος]]<br /><b>3.</b> <b>παθ.</b> <i>φορτοῦμαι</i>, -<i>όομαι</i><br />[[είμαι]] [[έγκυος]]<br /><b>μσν.-αρχ.</b><br /><b>μτφ.</b> [[γεμίζω]], [[πλημμυρίζω]] («ἐφόρτωσεν ἡμῶν τὰς ἀκοὰς Ἰωάννης καταπληκτικοῖς λόγοις», Ιωάνν. Χρυσ.). | ||
}} | }} | ||
Revision as of 16:45, 26 March 2021
Greek Monolingual
φορτῶ, -όω, ΝΜΑ φόρτος
τοποθετώ φορτίο πάνω σε κάτι, λ.χ. ζώο, μεταφορικό μέσο, έπιπλο (α. «φορτώνω τη βάρκα [το αυτοκίνητο, το μουλάρι, το τραπέζι]» β. «βωμόν τε παμμεγέθη σχίζαις μυρίαις φορτώσαντες», Ηλιόδ.
γ. «...τὸ μὲν μικρὸν πλοῑον φορτοῡσθαι ἕως ἡμερων δεκαπέντε», Επιφ.)
νεοελλ.
1. μτφ. α) επιβαρύνω κάποιον, του επιβάλλω να κάνει κάτι ενοχλητικό ή κουραστικό («μέ φόρτωσε με περισσότερη δουλειά»)
β) γεμίζω κάποιον ή κάτι (α. «μάς φόρτωσε ψείρες» β. «φόρτωσε το ψυγείο με τρόφιμα»)
2. (σχετικά με ηλεκτρον. υπολογιστή) μεταφέρω πληροφορίες και προγράμματα από δισκέτα στη μνήμη
3. (αμτβ.) δέχομαι φορτίο, παίρνω φορτίο, φορτώνομαι («το καράβι φορτώνει και αύριο φεύγει για την Κρήτη»)
4. μέσ. φορτώνομαι
μτφ. γίνομαι βάρος σε κάποιον, γίνομαι ενοχλητικός («μού φορτώθηκε στα καλά καθούμενα»)
5. φρ. «τά φόρτωσε στον κόκορα» — δεν ενδιαφέρεται καθόλου, δεν εκπληρώνει τις υποχρεώσεις του
μσν.
1. καταπιέζω, ενοχλώ («οὔτε κρύος αὐτοὺς ἐφόρτου», Επιφ.)
2. σηκώνω βάρος
3. παθ. φορτοῦμαι, -όομαι
είμαι έγκυος
μσν.-αρχ.
μτφ. γεμίζω, πλημμυρίζω («ἐφόρτωσεν ἡμῶν τὰς ἀκοὰς Ἰωάννης καταπληκτικοῖς λόγοις», Ιωάνν. Χρυσ.).
