ὀροθύνω: Difference between revisions
ἀγαπήσεις τὸν πλησίον σου ὡς σεαυτόν → love your neighbor as yourself, thou shalt love thy neighbour as thyself, love thy neighbour as thyself
(2b) |
m (LSJ1 replacement) |
||
(19 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=orothyno | |Transliteration C=orothyno | ||
|Beta Code=o)roqu/nw | |Beta Code=o)roqu/nw | ||
|Definition=used by Hom. once in pres., | |Definition=used by Hom. once in pres., Od.18.407, but chiefly in Ep. impf. 3sg. ὀρόθῡνε (ν), Il.13.351, al.: aor. 1 ὠρόθυνα Lyc.693; imper. ὀρόθυνον Il.21.312 :—[[stir up]], [[rouse]], [[urge on]], mostly of persons, Il.13.351, etc.; also of things, πάντας δ' ὀρόθυνον ἐναύλους 21.312; πάσας δ' ὀρόθυνεν ἀέλλας Od.5.292 : c. inf., [[urge]] one to do, A.R.1.522, 1275.—Ep. word, used in Pass. by A., στάσις τ' ἐν ἀλλήλοισιν ὠροθύνετο Pr. 202; and Herm. restores [[ὀροθύνεις]] (for [[ὀρθεῖς]] or [[ὀρθοῖς]]) in E.Ba. 1168 (lyr.). | ||
}} | }} | ||
{{pape | {{pape | ||
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0385.png Seite 385]] = [[ὄρνυμι]], aufregen, anreizen; von Menschen, die Einer in Bewegung setzt, Il. 10, 332. 15, 572 u. öfter; πάσας δ' ὀρόθυνεν ἀέλλας Od. 5, 292, ἐναύλους Il. 21, 312; im med., Aesch. [[στάσις]] τ' ἐν ἀλλήλοισιν ὠροθύνετο, erhob sich, Prom. 200. | |ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0385.png Seite 385]] = [[ὄρνυμι]], aufregen, anreizen; von Menschen, die Einer in Bewegung setzt, Il. 10, 332. 15, 572 u. öfter; πάσας δ' ὀρόθυνεν ἀέλλας Od. 5, 292, ἐναύλους Il. 21, 312; im med., Aesch. [[στάσις]] τ' ἐν ἀλλήλοισιν ὠροθύνετο, erhob sich, Prom. 200. | ||
}} | |||
{{bailly | |||
|btext=<i>f.</i> ὀροθυνῶ, <i>ao.</i> ὠρόθυνα, <i>pf. inus.</i><br /><i>Pass. seul. impf.</i> ὠροθυνόμην;<br />exciter, pousser, mettre en mouvement, acc. ; <i>Pass.</i> [[s'élever]], [[se produire]].<br />'''Étymologie:''' [[ὄρνυμι]]. | |||
}} | |||
{{elru | |||
|elrutext='''ὀροθύνω:''' (ῡ) (= [[ὄρνυμι]])<br /><b class="num">1</b> [[возбуждать]] (τινά Hom.);<br /><b class="num">2</b> [[волновать]] (πάντας ἐναύλους Hom.);<br /><b class="num">3</b> [[поднимать]], [[развязывать]] (πάσας ἀέλλας Hom.): [[στάσις]] ἐπ᾽ ἀλλήλοισιν ὠροθύνετο Aesch. вспыхнула взаимная распря. | |||
}} | }} | ||
{{ls | {{ls | ||
|lstext='''ὀροθύνω''': [ῠ], ἐν χρήσει παρ’ Ὁμ. [[μάλιστα]] ἐν τῷ Ἐπικ. παρατ. ὀρόθῡνον: ἀόρ. ὠρόθυνα Λυκόφρων 693: προστ. ὀρόθυνον Ἰλ. Φ. 312· - ὡς τὸ [[ὄρνυμι]], [[ὀρίνω]], ἀναταράττω, [[διεγείρω]], [[ἐξεγείρω]], παρορμῶ, [[προτρέπω]], τὸ πλεῖστον ἐπὶ προσώπων, Ἰλ. ἔνθ’ ἀνωτ., κτλ.· [[ὡσαύτως]] ἐπὶ πραγμάτων, πάντας δ’ ὀρόθυνεν ἐναύλους Φ. 312· πάσας δ’ ὀρόθυνεν ἀέλλας Ὀδ. Ε. 292· μετ’ αἰτιατ., παρακινῶ τινα νὰ πράξῃ τι, [[παροτρύνω]], Ἀπολλ. Ρόδ. Α. 522, 1275. - Ἐπικ. [[λέξις]] ἐν χρήσει ἐν τῷ παθ. παρ’ Αἰσχύλ., [[στάσις]] δ’ ἐπ’ ἀλλήλοισιν ὠροθύνετο Πρ. 200: ὁ δὲ Ἕρμανν. διορθοῖ ὀροθύνεις (ἀντὶ ὀρθεῖς ἢ ὀρθοῖς) ἐν Εὐρ. Βάκχ. 1169. | |lstext='''ὀροθύνω''': [ῠ], ἐν χρήσει παρ’ Ὁμ. [[μάλιστα]] ἐν τῷ Ἐπικ. παρατ. ὀρόθῡνον: ἀόρ. ὠρόθυνα Λυκόφρων 693: προστ. ὀρόθυνον Ἰλ. Φ. 312· - ὡς τὸ [[ὄρνυμι]], [[ὀρίνω]], ἀναταράττω, [[διεγείρω]], [[ἐξεγείρω]], παρορμῶ, [[προτρέπω]], τὸ πλεῖστον ἐπὶ προσώπων, Ἰλ. ἔνθ’ ἀνωτ., κτλ.· [[ὡσαύτως]] ἐπὶ πραγμάτων, πάντας δ’ ὀρόθυνεν ἐναύλους Φ. 312· πάσας δ’ ὀρόθυνεν ἀέλλας Ὀδ. Ε. 292· μετ’ αἰτιατ., παρακινῶ τινα νὰ πράξῃ τι, [[παροτρύνω]], Ἀπολλ. Ρόδ. Α. 522, 1275. - Ἐπικ. [[λέξις]] ἐν χρήσει ἐν τῷ παθ. παρ’ Αἰσχύλ., [[στάσις]] δ’ ἐπ’ ἀλλήλοισιν ὠροθύνετο Πρ. 200: ὁ δὲ Ἕρμανν. διορθοῖ ὀροθύνεις (ἀντὶ ὀρθεῖς ἢ ὀρθοῖς) ἐν Εὐρ. Βάκχ. 1169. | ||
}} | }} | ||
{{Autenrieth | {{Autenrieth | ||
Line 23: | Line 26: | ||
}} | }} | ||
{{grml | {{grml | ||
|mltxt=[[ὀροθύνω]] (ΑΜ)<br /><b>1.</b> [[κινώ]], [[εγείρω]], [[διεγείρω]], [[εξεγείρω]]<br /><b>2.</b> [[προτρέπω]], [[παρακινώ]], [[παρορμώ]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Το ρ. έχει σχηματιστεί πιθ. από αμάρτυρο τ. <i>οροθέω</i> (<span style="color: red;"><</span> [[ἐρέθω]] «[[ερεθίζω]]»), [[κατά]] τα ρ. σε -<i>ύνω</i>. Η [[άποψη]] ότι προέρχεται από έναν συνδυασμό του θ. <i>ορ</i>- | |mltxt=[[ὀροθύνω]] (ΑΜ)<br /><b>1.</b> [[κινώ]], [[εγείρω]], [[διεγείρω]], [[εξεγείρω]]<br /><b>2.</b> [[προτρέπω]], [[παρακινώ]], [[παρορμώ]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Το ρ. έχει σχηματιστεί πιθ. από αμάρτυρο τ. <i>οροθέω</i> (<span style="color: red;"><</span> [[ἐρέθω]] «[[ερεθίζω]]»), [[κατά]] τα ρ. σε -<i>ύνω</i>. Η [[άποψη]] ότι προέρχεται από έναν συνδυασμό του θ. <i>ορ</i>- του [[ὄρνυμι]] «[[εγείρω]]» και του ρήματος [[θύνω]] «[[ορμώ]]» θεωρείται [[μάλλον]] παρετυμολογική]. | ||
}} | }} | ||
{{lsm | {{lsm | ||
|lsmtext='''ὀροθύνω:''' ([[ὄρνυμι]], [[ὀρίνω]]), [[κυρίως]] στον Επικ. παρατ. <i>ὀρόθῡνον</i>· αόρ. | |lsmtext='''ὀροθύνω:''' ([[ὄρνυμι]], [[ὀρίνω]]), [[κυρίως]] στον Επικ. παρατ. <i>ὀρόθῡνον</i>· αόρ. αʹ <i>ὠρόθυνα</i>, προστ. <i>ὀρόθυνον</i>, [[ανακινώ]], [[διεγείρω]], [[παροτρύνω]], [[εξερεθίζω]], σε Όμηρ., Αισχύλ. | ||
}} | }} | ||
{{ | {{etym | ||
| | |etymtx=ὀροθῦναι<br />Grammatical information: v.<br />Meaning: to [[excite]], to [[incite]], to [[revive]] (Il., also A. Pr. 202).<br />Compounds: Also w. <b class="b3">ἐξ-</b>, <b class="b3">ἀμφ-</b>.<br />Origin: GR [a formation built with Greek elements]<br />Etymology: Secondary formation to [[ἐρέθω]] (s.v.) for <b class="b3">*ὀροθέω</b> after [[θαρσύνω]], [[ὀτρύνω]] a.o. (cf. Risch 253); not with Fraenkel Denom. 39 and Debrunner IF 21, 86 assimilated from <b class="b3">*ἐρεθύνω</b>. Positing a noun <b class="b3">*ὄροθος</b> (considered s. [[ἐρέθω]]) is superfluous. | ||
}} | |||
{{mdlsj | |||
|mdlsjtxt=[[ὀροθύνω]], [[chiefly]] in epic imperf. ὀρόθῡνον] [[ὄρνυμι]], [[ὀρίνω]]<br />to [[stir]] up, [[rouse]], [[urge]] on, [[excite]], Hom., Aesch. | |||
}} | }} | ||
{{ | {{FriskDe | ||
| | |ftr='''ὀροθύνω''': ὀροθῦναι,<br />{orothúnō}<br />'''Grammar''': v.<br />'''Meaning''': [[aufregen]], [[aufreizen]], [[ermuntern]] (ep. seit Il., auch A. ''Pr''. 202).<br />'''Composita''' : auch m. ἐξ-, ἀμφ-,<br />'''Etymology''' : Sekundärbildung zu [[ἐρέθω]] (s.d.) für *ὀροθέω nach [[θαρσύνω]], [[ὀτρύνω]] u.a. (vgl. Risch 253); nicht mit Fraenkel Denom. 39 und Debrunner IF 21, 86 aus *ἐρεθύνω assimiliert. Die Ansetzung eines Nomens *ὄροθος (s. [[ἐρέθω]] erwogen) ist überflüssig.<br />'''Page''' 2,424 | ||
}} | }} |
Latest revision as of 09:09, 25 August 2023
English (LSJ)
used by Hom. once in pres., Od.18.407, but chiefly in Ep. impf. 3sg. ὀρόθῡνε (ν), Il.13.351, al.: aor. 1 ὠρόθυνα Lyc.693; imper. ὀρόθυνον Il.21.312 :—stir up, rouse, urge on, mostly of persons, Il.13.351, etc.; also of things, πάντας δ' ὀρόθυνον ἐναύλους 21.312; πάσας δ' ὀρόθυνεν ἀέλλας Od.5.292 : c. inf., urge one to do, A.R.1.522, 1275.—Ep. word, used in Pass. by A., στάσις τ' ἐν ἀλλήλοισιν ὠροθύνετο Pr. 202; and Herm. restores ὀροθύνεις (for ὀρθεῖς or ὀρθοῖς) in E.Ba. 1168 (lyr.).
German (Pape)
[Seite 385] = ὄρνυμι, aufregen, anreizen; von Menschen, die Einer in Bewegung setzt, Il. 10, 332. 15, 572 u. öfter; πάσας δ' ὀρόθυνεν ἀέλλας Od. 5, 292, ἐναύλους Il. 21, 312; im med., Aesch. στάσις τ' ἐν ἀλλήλοισιν ὠροθύνετο, erhob sich, Prom. 200.
French (Bailly abrégé)
f. ὀροθυνῶ, ao. ὠρόθυνα, pf. inus.
Pass. seul. impf. ὠροθυνόμην;
exciter, pousser, mettre en mouvement, acc. ; Pass. s'élever, se produire.
Étymologie: ὄρνυμι.
Russian (Dvoretsky)
ὀροθύνω: (ῡ) (= ὄρνυμι)
1 возбуждать (τινά Hom.);
2 волновать (πάντας ἐναύλους Hom.);
3 поднимать, развязывать (πάσας ἀέλλας Hom.): στάσις ἐπ᾽ ἀλλήλοισιν ὠροθύνετο Aesch. вспыхнула взаимная распря.
Greek (Liddell-Scott)
ὀροθύνω: [ῠ], ἐν χρήσει παρ’ Ὁμ. μάλιστα ἐν τῷ Ἐπικ. παρατ. ὀρόθῡνον: ἀόρ. ὠρόθυνα Λυκόφρων 693: προστ. ὀρόθυνον Ἰλ. Φ. 312· - ὡς τὸ ὄρνυμι, ὀρίνω, ἀναταράττω, διεγείρω, ἐξεγείρω, παρορμῶ, προτρέπω, τὸ πλεῖστον ἐπὶ προσώπων, Ἰλ. ἔνθ’ ἀνωτ., κτλ.· ὡσαύτως ἐπὶ πραγμάτων, πάντας δ’ ὀρόθυνεν ἐναύλους Φ. 312· πάσας δ’ ὀρόθυνεν ἀέλλας Ὀδ. Ε. 292· μετ’ αἰτιατ., παρακινῶ τινα νὰ πράξῃ τι, παροτρύνω, Ἀπολλ. Ρόδ. Α. 522, 1275. - Ἐπικ. λέξις ἐν χρήσει ἐν τῷ παθ. παρ’ Αἰσχύλ., στάσις δ’ ἐπ’ ἀλλήλοισιν ὠροθύνετο Πρ. 200: ὁ δὲ Ἕρμανν. διορθοῖ ὀροθύνεις (ἀντὶ ὀρθεῖς ἢ ὀρθοῖς) ἐν Εὐρ. Βάκχ. 1169.
English (Autenrieth)
aor. imp. ὀρόθῦνον=ὄρνῦμι, ἐναύλους, ‘cause all the river-beds to swell,’ Il. 21.312.
Greek Monolingual
ὀροθύνω (ΑΜ)
1. κινώ, εγείρω, διεγείρω, εξεγείρω
2. προτρέπω, παρακινώ, παρορμώ.
[ΕΤΥΜΟΛ. Το ρ. έχει σχηματιστεί πιθ. από αμάρτυρο τ. οροθέω (< ἐρέθω «ερεθίζω»), κατά τα ρ. σε -ύνω. Η άποψη ότι προέρχεται από έναν συνδυασμό του θ. ορ- του ὄρνυμι «εγείρω» και του ρήματος θύνω «ορμώ» θεωρείται μάλλον παρετυμολογική].
Greek Monotonic
ὀροθύνω: (ὄρνυμι, ὀρίνω), κυρίως στον Επικ. παρατ. ὀρόθῡνον· αόρ. αʹ ὠρόθυνα, προστ. ὀρόθυνον, ανακινώ, διεγείρω, παροτρύνω, εξερεθίζω, σε Όμηρ., Αισχύλ.
Frisk Etymological English
ὀροθῦναι
Grammatical information: v.
Meaning: to excite, to incite, to revive (Il., also A. Pr. 202).
Compounds: Also w. ἐξ-, ἀμφ-.
Origin: GR [a formation built with Greek elements]
Etymology: Secondary formation to ἐρέθω (s.v.) for *ὀροθέω after θαρσύνω, ὀτρύνω a.o. (cf. Risch 253); not with Fraenkel Denom. 39 and Debrunner IF 21, 86 assimilated from *ἐρεθύνω. Positing a noun *ὄροθος (considered s. ἐρέθω) is superfluous.
Middle Liddell
ὀροθύνω, chiefly in epic imperf. ὀρόθῡνον] ὄρνυμι, ὀρίνω
to stir up, rouse, urge on, excite, Hom., Aesch.
Frisk Etymology German
ὀροθύνω: ὀροθῦναι,
{orothúnō}
Grammar: v.
Meaning: aufregen, aufreizen, ermuntern (ep. seit Il., auch A. Pr. 202).
Composita : auch m. ἐξ-, ἀμφ-,
Etymology : Sekundärbildung zu ἐρέθω (s.d.) für *ὀροθέω nach θαρσύνω, ὀτρύνω u.a. (vgl. Risch 253); nicht mit Fraenkel Denom. 39 und Debrunner IF 21, 86 aus *ἐρεθύνω assimiliert. Die Ansetzung eines Nomens *ὄροθος (s. ἐρέθω erwogen) ist überflüssig.
Page 2,424