ἐρετμόν: Difference between revisions
(21) |
m (elru replacement) |
||
| (26 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
| Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=eretmon | |Transliteration C=eretmon | ||
|Beta Code=e)retmo/n | |Beta Code=e)retmo/n | ||
|Definition=τό, < | |Definition=τό,<br><span class="bld">A</span> [[oar]], ''poet.'' for [[κώπη]], πῆξαί τ' ἐπὶ τύμβῳ ἐρετμόν Od.11.77, cf. 23.276, Pi.P.4.18, E.El.433(lyr.), etc.; εὐῆρες ἐ. Od.11.121,129, etc.: pl., εὐήρε' ἐ. ib.125; ἐρετμοῖσι φρύξουσι Orac. ap.[[Herodotus|Hdt.]]8.96, cf. E.IA1388 (troch.), IT1485: metaph., πτερύγων ἐ. A.Ag.52 (anap.).<br><span class="bld">II</span> = τὸ [[ἀνδρεῖον]] [[αἰδοῖον]], [[Hesychius Lexicographus|Hsch.]] (A fem. form [[ἐρετμαῖς]] = [[κώπαις]] is found in [[Hesychius Lexicographus|Hsch.]]) | ||
}} | }} | ||
{{pape | {{pape | ||
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1025.png Seite 1025]] τό, im sing. seltener als das Folgde, im plur. die gew. Form, das Ruder, εὐήρε' ἐρετμά , Od. 11. 124 u. öfter; sonst bleibt das, genus unentschieden. | |ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1025.png Seite 1025]] τό, im sing. seltener als das Folgde, im plur. die gew. Form, das Ruder, εὐήρε' ἐρετμά, Od. 11. 124 u. öfter; sonst bleibt das, genus unentschieden. | ||
}} | |||
{{bailly | |||
|btext=οῦ (τό) :<br />[[rame]].<br />'''Étymologie:''' [[ἐρέσσω]]. | |||
}} | |||
{{elru | |||
|elrutext='''ἐρετμόν:''' τό (в прозе [[κώπη]]) весло Hom., Pind., Aesch., Eur., Her. | |||
}} | }} | ||
{{ls | {{ls | ||
|lstext='''ἐρετμόν''': τό, Λατ. remus, ποιητ. ἀντὶ [[κώπη]], πῆξαί τ’ ἐπὶ τύμβῳ ἐρετμὸν Ὀδ. Λ. 77, πρβλ. Ψ. 276, Πίνδ., Αἰσχύλ., κλ.· εὐῆρες ἐρετμὸν Ὀδ. Λ. 121, 129, κτλ.· οὕτω, κατὰ πληθ., εὐήρε’ ἐρετμὰ [[αὐτόθι]] 124· ἐρετμοῖσι Χρησμ. παρ’ Ἡροδ. 8. 96· ἐρετμὰ Εὐρ. Ι. Α. 1388, Ι. Τ. 1485: ― ἐπὶ πτερύγων, ἴδε τὸ [[ῥῆμα]] [[ἐρέσσω]] ΙΙ. 1. ΙΙ. «τὸ ἀνδρεῖον [[αἰδοῖον]]» Ἡσύχ. | |lstext='''ἐρετμόν''': τό, Λατ. remus, ποιητ. ἀντὶ [[κώπη]], πῆξαί τ’ ἐπὶ τύμβῳ ἐρετμὸν Ὀδ. Λ. 77, πρβλ. Ψ. 276, Πίνδ., Αἰσχύλ., κλ.· εὐῆρες ἐρετμὸν Ὀδ. Λ. 121, 129, κτλ.· οὕτω, κατὰ πληθ., εὐήρε’ ἐρετμὰ [[αὐτόθι]] 124· ἐρετμοῖσι Χρησμ. παρ’ Ἡροδ. 8. 96· ἐρετμὰ Εὐρ. Ι. Α. 1388, Ι. Τ. 1485: ― ἐπὶ πτερύγων, ἴδε τὸ [[ῥῆμα]] [[ἐρέσσω]] ΙΙ. 1. ΙΙ. «τὸ ἀνδρεῖον [[αἰδοῖον]]» Ἡσύχ. | ||
}} | }} | ||
{{Autenrieth | {{Autenrieth | ||
| Line 23: | Line 26: | ||
}} | }} | ||
{{Slater | {{Slater | ||
|sltr=[[ἐρετμόν]] <br /> | |sltr=[[ἐρετμόν]] [[oar]] “[[ἁνία]] τ' ἀντ ἐρετμῶν δίφρους τε νωμάσοισιν” (P. 4.18) | ||
}} | |||
{{grml | |||
|mltxt=[[ἐρετμόν]], τὸ (AM)<br /><b>1.</b> το [[κουπί]] («πῆξαι τ’ ἐπὶ τύμβῳ [[ἐρετμόν]]» — και να ορθώσεις [[πάνω]] στο [[μνήμα]] [[κουπί]], <b>Ομ. Οδ.</b>)<br /><b>2.</b> <b>μτφ.</b> το αντρικό [[μόριο]]<br /><b>3.</b> <b>μτφ.</b> το [[φτερό]] πτηνού («πτερύγων ἐρετμοῖσιν», <b>Αισχύλ.</b>).<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> θ. <i>ερε</i>- του τ. [[ερέτης]], με διαφορετικό [[επίθημα]]. Η λ. μαρτυρείται από τον Όμηρο και τους ποιητές, ενώ στον πεζό λόγο χρησιμοποιείται συνηθέστερα η λ. [[κώπη]]. Από τον τ. [[ερετμόν]] προέρχεται το μετονοματικό [[ερετμώ]] [[καθώς]] και το κύριο όνομα <i>Ερετμεύς</i> που απαντά στον Όμηρο, ο [[ίδιος]] δε ο τ. [[ερετμόν]] εμφανίζεται σε αρκετά [[σύνθετα]] ως β’ συνθετικό: [[δολιχήρετμος]], <i>εξήρετμος</i>, [[επήρετμος]], [[ευήρετμος]], [[ισήρετμος]], [[λευκήρετμος]], [[φιλήρετμος]]. | |||
}} | |||
{{lsm | |||
|lsmtext='''ἐρετμόν:''' τό ([[ἐρέσσω]]), Λατ. [[remus]], [[κουπί]], σε Ομήρ. Οδ., Ευρ.· λέγεται για φτερούγες, βλ. [[ἐρέσσω]]. | |||
}} | |||
{{mdlsj | |||
|mdlsjtxt=[[ἐρέσσω]]<br />Lat. [[remus]], an oar, Od., Eur.: —of wings, v. [[ἐρέσσω]] II. 1. | |||
}} | |||
{{trml | |||
|trtx====[[oar]]=== | |||
Abkhaz: ажәҩа; Adyghe: къошъобэщ; Afrikaans: riem; Aklanon: bugsay; Albanian: rrem, lugatë, lopatë; Arabic: مِجْذَاف; Armenian: թիակ, թի; Assamese: বঠা; Asturian: remu; Azerbaijani: kürək, avar; Bashkir: ишкәк; Basque: arraun; Belarusian: вясло; Bengali: মাঝি, বৈঠা; Bulgarian: гребло, весло; Burmese: တက်; Buryat: һэлюур; Catalan: rem; Chamicuro: kolo'sheta; Chechen: пийсак; Chinese Mandarin: 槳, 桨; Chuvash: кӗсмен; Crimean Tatar: qayıq küregi, kürek; Czech: veslo, pádlo; Danish: åre; Dolgan: эрдии; Dutch: [[riem]], [[roeiriem]]; Erzya: миле; Esperanto: remilo; Estonian: aer; Even: уливун; Evenki: гэвун, уливун; Faroese: ár; Fijian: voce; Finnish: airo; French: [[rame]], [[aviron]]; Friulian: rem; Galician: remo; Georgian: ნიჩაბი, ხოფი; German: [[Ruder]]; Greek: [[κουπί]]; Ancient Greek: [[κώπη]], [[ἐρετμόν]]; Greenlandic: ipak; Hawaiian: hoe; Hebrew: מָשׁוֹט; Hindi: पतवार, चप्पू, डांड़, खेवनी, अरित्र, डाँड़, क्षेपणी, बल्ली; Hungarian: evező, evezőlapát; Icelandic: ár; Indonesian: dayung; Irish: rámh; Istriot: rimo; Italian: [[remo]]; Japanese: 櫂; Javanese: dhayung; Karelian: airo; Kazakh: ескек, қалақ; Khmer: ច្រវា; Korean: 노(櫓), 로(櫓); Kyrgyz: калак; Lao: ແຊວ; Latin: [[remus]]; Latvian: airis; Lithuanian: irklas; Macedonian: весло; Malay: dayung; Maltese: moqdief; Maori: hoe; Maranao: dayong; Mazanderani: فیه; Moksha: миле; Mongolian Cyrillic: сэлүүр; Nanai: гиол; Ngazidja Comorian: nkasi; Norwegian Bokmål: åre; Nynorsk: åre; Ojibwe: azheboyaanaak; Old Church Slavonic Cyrillic: весло; Old East Slavic: весло; Ossetian: донвиййаг; Persian: پارو; Plautdietsch: Roodel; Polish: wiosło; Portuguese: [[remo]]; Romanian: ramă, vâslă; Russian: [[весло]]; Sanskrit: अरित्र; Scottish Gaelic: ràmh; Serbo-Croatian Cyrillic: весло; Roman: veslo; Sicilian: remu; Skolt Sami: äirr; Slovak: veslo; Slovene: veslo; Sorbian Lower Sorbian: wjasło; Upper Sorbian: wjesło; Southern Altai: адалгы; Spanish: [[remo]]; Swedish: åra; Tagalog: gaod, sagwan; Tajik: бели заврақ; Talysh: avar; Tatar: ишкәк; Telugu: తెడ్డు; Thai: กรรเชียง; Turkish: kürek; Turkmen: kürek; Udmurt: полыс; Ugaritic: 𐎎𐎘𐎉; Ukrainian: весло; Urdu: چپو; Uyghur: ئەشكەك; Uzbek: eshkak; Venetian: remo; Vietnamese: chèo; Welsh: rhwyf; Yakut: эрдии; Yiddish: וועסלע, רודער, יאָסלע | |||
}} | }} | ||
Latest revision as of 22:11, 21 March 2024
English (LSJ)
τό,
A oar, poet. for κώπη, πῆξαί τ' ἐπὶ τύμβῳ ἐρετμόν Od.11.77, cf. 23.276, Pi.P.4.18, E.El.433(lyr.), etc.; εὐῆρες ἐ. Od.11.121,129, etc.: pl., εὐήρε' ἐ. ib.125; ἐρετμοῖσι φρύξουσι Orac. ap.Hdt.8.96, cf. E.IA1388 (troch.), IT1485: metaph., πτερύγων ἐ. A.Ag.52 (anap.).
II = τὸ ἀνδρεῖον αἰδοῖον, Hsch. (A fem. form ἐρετμαῖς = κώπαις is found in Hsch.)
German (Pape)
[Seite 1025] τό, im sing. seltener als das Folgde, im plur. die gew. Form, das Ruder, εὐήρε' ἐρετμά, Od. 11. 124 u. öfter; sonst bleibt das, genus unentschieden.
French (Bailly abrégé)
οῦ (τό) :
rame.
Étymologie: ἐρέσσω.
Russian (Dvoretsky)
ἐρετμόν: τό (в прозе κώπη) весло Hom., Pind., Aesch., Eur., Her.
Greek (Liddell-Scott)
ἐρετμόν: τό, Λατ. remus, ποιητ. ἀντὶ κώπη, πῆξαί τ’ ἐπὶ τύμβῳ ἐρετμὸν Ὀδ. Λ. 77, πρβλ. Ψ. 276, Πίνδ., Αἰσχύλ., κλ.· εὐῆρες ἐρετμὸν Ὀδ. Λ. 121, 129, κτλ.· οὕτω, κατὰ πληθ., εὐήρε’ ἐρετμὰ αὐτόθι 124· ἐρετμοῖσι Χρησμ. παρ’ Ἡροδ. 8. 96· ἐρετμὰ Εὐρ. Ι. Α. 1388, Ι. Τ. 1485: ― ἐπὶ πτερύγων, ἴδε τὸ ῥῆμα ἐρέσσω ΙΙ. 1. ΙΙ. «τὸ ἀνδρεῖον αἰδοῖον» Ἡσύχ.
English (Autenrieth)
oar. (Od. and Il. 1.435.) (The cut, from an antique vase, represents a different way of working the oars from that of the Homeric age; see cut No 120.)
English (Slater)
ἐρετμόν oar “ἁνία τ' ἀντ ἐρετμῶν δίφρους τε νωμάσοισιν” (P. 4.18)
Greek Monolingual
ἐρετμόν, τὸ (AM)
1. το κουπί («πῆξαι τ’ ἐπὶ τύμβῳ ἐρετμόν» — και να ορθώσεις πάνω στο μνήμα κουπί, Ομ. Οδ.)
2. μτφ. το αντρικό μόριο
3. μτφ. το φτερό πτηνού («πτερύγων ἐρετμοῖσιν», Αισχύλ.).
[ΕΤΥΜΟΛ. < θ. ερε- του τ. ερέτης, με διαφορετικό επίθημα. Η λ. μαρτυρείται από τον Όμηρο και τους ποιητές, ενώ στον πεζό λόγο χρησιμοποιείται συνηθέστερα η λ. κώπη. Από τον τ. ερετμόν προέρχεται το μετονοματικό ερετμώ καθώς και το κύριο όνομα Ερετμεύς που απαντά στον Όμηρο, ο ίδιος δε ο τ. ερετμόν εμφανίζεται σε αρκετά σύνθετα ως β’ συνθετικό: δολιχήρετμος, εξήρετμος, επήρετμος, ευήρετμος, ισήρετμος, λευκήρετμος, φιλήρετμος.
Greek Monotonic
ἐρετμόν: τό (ἐρέσσω), Λατ. remus, κουπί, σε Ομήρ. Οδ., Ευρ.· λέγεται για φτερούγες, βλ. ἐρέσσω.
Middle Liddell
ἐρέσσω
Lat. remus, an oar, Od., Eur.: —of wings, v. ἐρέσσω II. 1.
Translations
oar
Abkhaz: ажәҩа; Adyghe: къошъобэщ; Afrikaans: riem; Aklanon: bugsay; Albanian: rrem, lugatë, lopatë; Arabic: مِجْذَاف; Armenian: թիակ, թի; Assamese: বঠা; Asturian: remu; Azerbaijani: kürək, avar; Bashkir: ишкәк; Basque: arraun; Belarusian: вясло; Bengali: মাঝি, বৈঠা; Bulgarian: гребло, весло; Burmese: တက်; Buryat: һэлюур; Catalan: rem; Chamicuro: kolo'sheta; Chechen: пийсак; Chinese Mandarin: 槳, 桨; Chuvash: кӗсмен; Crimean Tatar: qayıq küregi, kürek; Czech: veslo, pádlo; Danish: åre; Dolgan: эрдии; Dutch: riem, roeiriem; Erzya: миле; Esperanto: remilo; Estonian: aer; Even: уливун; Evenki: гэвун, уливун; Faroese: ár; Fijian: voce; Finnish: airo; French: rame, aviron; Friulian: rem; Galician: remo; Georgian: ნიჩაბი, ხოფი; German: Ruder; Greek: κουπί; Ancient Greek: κώπη, ἐρετμόν; Greenlandic: ipak; Hawaiian: hoe; Hebrew: מָשׁוֹט; Hindi: पतवार, चप्पू, डांड़, खेवनी, अरित्र, डाँड़, क्षेपणी, बल्ली; Hungarian: evező, evezőlapát; Icelandic: ár; Indonesian: dayung; Irish: rámh; Istriot: rimo; Italian: remo; Japanese: 櫂; Javanese: dhayung; Karelian: airo; Kazakh: ескек, қалақ; Khmer: ច្រវា; Korean: 노(櫓), 로(櫓); Kyrgyz: калак; Lao: ແຊວ; Latin: remus; Latvian: airis; Lithuanian: irklas; Macedonian: весло; Malay: dayung; Maltese: moqdief; Maori: hoe; Maranao: dayong; Mazanderani: فیه; Moksha: миле; Mongolian Cyrillic: сэлүүр; Nanai: гиол; Ngazidja Comorian: nkasi; Norwegian Bokmål: åre; Nynorsk: åre; Ojibwe: azheboyaanaak; Old Church Slavonic Cyrillic: весло; Old East Slavic: весло; Ossetian: донвиййаг; Persian: پارو; Plautdietsch: Roodel; Polish: wiosło; Portuguese: remo; Romanian: ramă, vâslă; Russian: весло; Sanskrit: अरित्र; Scottish Gaelic: ràmh; Serbo-Croatian Cyrillic: весло; Roman: veslo; Sicilian: remu; Skolt Sami: äirr; Slovak: veslo; Slovene: veslo; Sorbian Lower Sorbian: wjasło; Upper Sorbian: wjesło; Southern Altai: адалгы; Spanish: remo; Swedish: åra; Tagalog: gaod, sagwan; Tajik: бели заврақ; Talysh: avar; Tatar: ишкәк; Telugu: తెడ్డు; Thai: กรรเชียง; Turkish: kürek; Turkmen: kürek; Udmurt: полыс; Ugaritic: 𐎎𐎘𐎉; Ukrainian: весло; Urdu: چپو; Uyghur: ئەشكەك; Uzbek: eshkak; Venetian: remo; Vietnamese: chèo; Welsh: rhwyf; Yakut: эрдии; Yiddish: וועסלע, רודער, יאָסלע
