ὑπαίτιος: Difference between revisions

m (Text replacement - "d’u" to "d'u")
m (LSJ1 replacement)
 
(5 intermediate revisions by the same user not shown)
Line 8: Line 8:
|Transliteration C=ypaitios
|Transliteration C=ypaitios
|Beta Code=u(pai/tios
|Beta Code=u(pai/tios
|Definition=ον, <span class="sense"><span class="bld">A</span> [[under accusation]], [[called to account]], τινος or <b class="b3">ὑπέρ τινος</b> [[for]] a thing, <span class="bibl">Antipho 4.1.4</span>, <span class="bibl">2.2.6</span>; <b class="b3">ὑ. τινί</b> [[responsible to]] one, [[liable to be called to account by]] him, <span class="bibl">X.<span class="title">Mem.</span>2.8.5</span>; <b class="b3">ὑποπτεύσας μή τι πρὸς τῆς πόλεως ὑπαίτιον εἴη Κύρῳ φίλον γενέσθαι</b> that it might be [[reprehensible]] in the eyes of the state, <span class="bibl">Id.<span class="title">An.</span>3.1.5</span>; [[blameworthy]], τῆς ψυχῆς ἡ ἄλογος καὶ παρὰ φύσιν κίνησις ὑ. <span class="bibl">Ph.2.348</span>, cf.<span class="bibl">1.19</span>, <span class="bibl">136</span>, <span class="bibl">2.291</span>; [[guilty]], <span class="bibl">Agatharch.18</span>; <b class="b3">ὑπαίτια ζῴδια</b> [[hurtful]] signs of the Zodiac, <span class="bibl">Ptol.<span class="title">Tetr.</span> 150</span>; τὸ ὑ. πάθος <span class="bibl">Aët.16.36</span>. Adv. -τίως <span class="bibl">Ph.1.682</span>, al., <span class="bibl">Poll.3.139</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> <b class="b3">ἵνα μὴ ὑ. γενώμεθα κινδύνῳ</b> [[exposed]] to danger, <span class="bibl"><span class="title">POxy.</span>1033.18</span>(iv A.D.).</span>
|Definition=ὑπαίτιον,<br><span class="bld">A</span> [[under accusation]], [[called to account]], τινος or <b class="b3">ὑπέρ τινος</b> [[for]] a thing, Antipho 4.1.4, 2.2.6; <b class="b3">ὑ. τινί</b> [[responsible to]] one, [[liable to be called to account by]] him, [[Xenophon|X.]]''[[Memorabilia|Mem.]]''2.8.5; <b class="b3">ὑποπτεύσας μή τι πρὸς τῆς πόλεως ὑπαίτιον εἴη Κύρῳ φίλον γενέσθαι</b> that it might be [[reprehensible]] in the eyes of the state, Id.''An.''3.1.5; [[blameworthy]], τῆς ψυχῆς ἡ ἄλογος καὶ παρὰ φύσιν κίνησις ὑ. Ph.2.348, cf.1.19, 136, 2.291; [[guilty]], Agatharch.18; <b class="b3">ὑπαίτια ζῴδια</b> [[hurtful]] signs of the Zodiac, Ptol.''Tetr.'' 150; τὸ ὑπαίτιον πάθος Aët.16.36. Adv. [[ὑπαιτίως]] Ph.1.682, al., Poll.3.139.<br><span class="bld">2</span> <b class="b3">ἵνα μὴ ὑ. γενώμεθα κινδύνῳ</b> [[exposed]] to danger, ''[[Oxyrhynchus Papyri|POxy.]]''1033.18(iv A.D.).
}}
}}
{{pape
{{pape
Line 14: Line 14:
}}
}}
{{bailly
{{bailly
|btext=ος, ον :<br /><b>1</b> exposé à un reproche ; ὑπαίτιός τινι responsable envers qqn;<br /><b>2</b> qui peut attirer un reproche : τινι [[πρός]] τινος à une personne de la part d'une autre.<br />'''Étymologie:''' [[ὑπό]], [[αἰτία]].
|btext=ος, ον :<br /><b>1</b> [[exposé à un reproche]] ; ὑπαίτιός τινι responsable envers qqn;<br /><b>2</b> [[qui peut attirer un reproche]] : τινι [[πρός]] τινος à une personne de la part d'une autre.<br />'''Étymologie:''' [[ὑπό]], [[αἰτία]].
}}
}}
{{elru
{{elru
|elrutext='''ὑπαίτιος:'''<br /><b class="num">1)</b> [[достойный порицания]], [[зазорный]]: ὑπαίτιόν [[ἐστί]] τινί τι πρὸς τῆς πόλεως Xen. что-л. кому-л. ставится в вину перед его согражданами;<br /><b class="num">2)</b> [[несущий ответственность]], [[виновный]]: ὑ. τινι εἶναι Xen. быть виновным перед кем-л.
|elrutext='''ὑπαίτιος:'''<br /><b class="num">1</b> [[достойный порицания]], [[зазорный]]: ὑπαίτιόν [[ἐστί]] τινί τι πρὸς τῆς πόλεως Xen. что-л. кому-л. ставится в вину перед его согражданами;<br /><b class="num">2</b> [[несущий ответственность]], [[виновный]]: ὑ. τινι εἶναι Xen. быть виновным перед кем-л.
}}
}}
{{ls
{{ls
Line 23: Line 23:
}}
}}
{{grml
{{grml
|mltxt=-α, -ο / [[ὑπαίτιος]], -ον, ΝΑ<br /><b>1.</b> αυτός που ευθύνεται για μια [[πράξη]] ή για μια [[κατάσταση]], [[υπεύθυνος]]<br /><b>2.</b> (<b>κατ' επέκτ.</b>) [[ένοχος]], [[φταίχτης]]<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> αυτός που βρίσκεται υπό [[κατηγορία]], [[υπόλογος]]<br /><b>2.</b> αξιόμεμπτος, αξιοκατάκριτος («τῆς ψυχῆς ἡ [[ἄλογος]] καὶ παρὰ φύσιν [[κίνησις]] [[ὑπαίτιος]]», Φίλ.)<br /><b>3.</b> <b>φρ.</b> α) «ὑπαίτια ζῴδια» — επιβλαβή [[σημεία]] του ζωδιακού κύκλου <b>(Πτολ.)</b><br />β) «[[ὑπαίτιος]] [[γίγνομαι]] κινδύνῳ» — εκτίθεμαι σε κίνδυνο <b>πάπ.</b>. <br /><b>επίρρ.</b><i>..</i><br /><i>ὑπαιτίως</i> Α<br />υπό [[κατηγορία]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> <i>υπ</i>(<i>ο</i>)- <span style="color: red;">+</span> [[αἴτιος]] (<span style="color: red;"><</span> [[αἰτία]]), <b>πρβλ.</b> <i>ἀν</i>-[[αίτιος]]].
|mltxt=-α, -ο / [[ὑπαίτιος]], -ον, ΝΑ<br /><b>1.</b> αυτός που ευθύνεται για μια [[πράξη]] ή για μια [[κατάσταση]], [[υπεύθυνος]]<br /><b>2.</b> (<b>κατ' επέκτ.</b>) [[ένοχος]], [[φταίχτης]]<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> αυτός που βρίσκεται υπό [[κατηγορία]], [[υπόλογος]]<br /><b>2.</b> αξιόμεμπτος, αξιοκατάκριτος («τῆς ψυχῆς ἡ [[ἄλογος]] καὶ παρὰ φύσιν [[κίνησις]] [[ὑπαίτιος]]», Φίλ.)<br /><b>3.</b> <b>φρ.</b> α) «ὑπαίτια ζῴδια» — επιβλαβή [[σημεία]] του ζωδιακού κύκλου <b>(Πτολ.)</b><br />β) «[[ὑπαίτιος]] [[γίγνομαι]] κινδύνῳ» — εκτίθεμαι σε κίνδυνο <b>πάπ.</b>. <br /><b>επίρρ.</b><i>..</i><br /><i>ὑπαιτίως</i> Α<br />υπό [[κατηγορία]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> <i>υπ</i>(<i>ο</i>)- <span style="color: red;">+</span> [[αἴτιος]] (<span style="color: red;"><</span> [[αἰτία]]), [[πρβλ]]. [[ἀναίτιος]]].
}}
}}
{{lsm
{{lsm
Line 33: Line 33:
{{WoodhouseReversedUncategorized
{{WoodhouseReversedUncategorized
|woodrun=[[accountable]], [[liable]], [[liable to give account]]
|woodrun=[[accountable]], [[liable]], [[liable to give account]]
}}
{{trml
|trtx====[[blameworthy]]===
Arabic: مَلُوم‎; Catalan: culpable; Dutch: [[afkeurenswaardig]]; Finnish: moitittava; French: [[blâmable]]; German: [[verdammenswert]]; Greek: [[αξιοκατάκριτος]], [[αξιοκατηγόρητος]], [[αξιόμεμπτος]], [[επιλήψιμος]], [[επίμεμπτος]], [[επίμομφος]], [[επίμωμος]], [[επίψογος]], [[κατακριτέος]], [[μεμπτός]], [[ψεκτός]]; Ancient Greek: [[αἴτιος]], [[ἐπαίτιος]], [[ἐπίμομφος]], [[ἐπιμωμητός]], [[ἐπίμωμος]], [[ἐπίψογος]], [[ἐπονείδιστος]], [[εὐκατάγνωστος]], [[μεμπτός]], [[μωμηλός]], [[μωμητός]], [[ὑπαίτιος]], [[ψεκτός]], [[ψόγειος]], [[ψογερός]]; Ido: blaminda; Italian: [[biasimabile]], [[deprecabile]], [[vituperabile]]; Korean: 책임이 있는; Latin: [[accusabilis]], [[reprehensibilis]], [[vituperabilis]]; Middle English: blame worthy; Portuguese: [[culpável]]; Romanian: condamnabil, de condamnat; Spanish: [[culpable]], [[reprensible]], [[reprehensible]]; Swedish: klandervärd
}}
}}

Latest revision as of 10:15, 25 August 2023

English (LSJ)

ὑπαίτιον,
A under accusation, called to account, τινος or ὑπέρ τινος for a thing, Antipho 4.1.4, 2.2.6; ὑ. τινί responsible to one, liable to be called to account by him, X.Mem.2.8.5; ὑποπτεύσας μή τι πρὸς τῆς πόλεως ὑπαίτιον εἴη Κύρῳ φίλον γενέσθαι that it might be reprehensible in the eyes of the state, Id.An.3.1.5; blameworthy, τῆς ψυχῆς ἡ ἄλογος καὶ παρὰ φύσιν κίνησις ὑ. Ph.2.348, cf.1.19, 136, 2.291; guilty, Agatharch.18; ὑπαίτια ζῴδια hurtful signs of the Zodiac, Ptol.Tetr. 150; τὸ ὑπαίτιον πάθος Aët.16.36. Adv. ὑπαιτίως Ph.1.682, al., Poll.3.139.
2 ἵνα μὴ ὑ. γενώμεθα κινδύνῳ exposed to danger, POxy.1033.18(iv A.D.).

German (Pape)

[Seite 1180] zur Verantwortung gezogen, unter Anklage, ὑπέρ τινος, Antiph. 2 β 6; τινί, Einem verantwortlich. Xen. Mem. 2, 8, 5; – ὑπαίτιόν ἐστί μοί τι πρός τινα, ich habe eine Verschuldung gegen Einen auf mich geladen, so daß ich der Anklage von seiner Seite ausgesetzt bin, Xen. An. 3, 1, 5; Sp.

French (Bailly abrégé)

ος, ον :
1 exposé à un reproche ; ὑπαίτιός τινι responsable envers qqn;
2 qui peut attirer un reproche : τινι πρός τινος à une personne de la part d'une autre.
Étymologie: ὑπό, αἰτία.

Russian (Dvoretsky)

ὑπαίτιος:
1 достойный порицания, зазорный: ὑπαίτιόν ἐστί τινί τι πρὸς τῆς πόλεως Xen. что-л. кому-л. ставится в вину перед его согражданами;
2 несущий ответственность, виновный: ὑ. τινι εἶναι Xen. быть виновным перед кем-л.

Greek (Liddell-Scott)

ὑπαίτιος: -ον, ὁ διατελῶν ὑπὸ κατηγορίαν, ὑπόλογος, ὑπεύθυνος, τινος ἢ ὑπέρ τινος, διά τι πρᾶγμα, Ἀντιφῶν 117. 8., 125. 34· ὑπ. τινι, ὑπεύθυνοςὑπόλογος εἴς τινα, Ξεν. Ἀπομν. 2. 8, 5· ὑπαίτιόν ἐστί τινί τι πρός τινος, φέρεται κατηγορία κατά τινος ὑπό τινος, ὁ αὐτ. ἐν Ἀν 3. 1, 5. - Ἐπίρρ. -τίως, Φίλων ἐν Εὐσ. Εὐαγγ. Προπ. 387Α, Πολύδ. Γ΄, 139.

Greek Monolingual

-α, -ο / ὑπαίτιος, -ον, ΝΑ
1. αυτός που ευθύνεται για μια πράξη ή για μια κατάσταση, υπεύθυνος
2. (κατ' επέκτ.) ένοχος, φταίχτης
αρχ.
1. αυτός που βρίσκεται υπό κατηγορία, υπόλογος
2. αξιόμεμπτος, αξιοκατάκριτος («τῆς ψυχῆς ἡ ἄλογος καὶ παρὰ φύσιν κίνησις ὑπαίτιος», Φίλ.)
3. φρ. α) «ὑπαίτια ζῴδια» — επιβλαβή σημεία του ζωδιακού κύκλου (Πτολ.)
β) «ὑπαίτιος γίγνομαι κινδύνῳ» — εκτίθεμαι σε κίνδυνο πάπ..
επίρρ...
ὑπαιτίως Α
υπό κατηγορία.
[ΕΤΥΜΟΛ. < υπ(ο)- + αἴτιος (< αἰτία), πρβλ. ἀναίτιος].

Greek Monotonic

ὑπαίτιος: -ον, κατηγορούμενος, υπόλογος, υπεύθυνος, τινος ή ὑπέρ τινος, για κάτι, σε Αντιφ.· τινι, σε κάποιον, σε Ξεν.· ὑπαίτιόν ἐστί τί τινι, διατυπώνεται κατηγορία εναντίον κάποιου (από κάποιον άλλο), στον ίδ.

Middle Liddell

ὑπ-αίτιος, ον,
under accusation, called to account, responsible, τινος or ὑπέρ τινος for a thing, Antipho; τινι to a person, Xen.; ὑπαίτιόν ἐστί τί τινι a charge is made against one, Xen.

English (Woodhouse)

accountable, liable, liable to give account

Translations