πεμπάζω: Difference between revisions
Αὐρήλιοι... πατρὶ... καὶ μητρὶ... μνήμης χάριν → The Aurelii, in memory of their father and mother (inscription from Aizonai, Phrygia)
(13_6b) |
m (LSJ1 replacement) |
||
(19 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=pempazo | |Transliteration C=pempazo | ||
|Beta Code=pempa/zw | |Beta Code=pempa/zw | ||
|Definition=(πέμπε) prop. < | |Definition=([[πέμπε]]) prop.<br><span class="bld">A</span> [[count on the five fingers]], i.e. [[count by fives]], and then, generally, [[count]], A.''Eu.''748, [[Theophrastus|Thphr.]] ''[[Characters|Char.]]''23.2(cj.), A.R.2.975, Plu.2.387e, etc.:—Med., <b class="b3">ἐπὴν πάσας πεμπάσσεται</b> (Ep.aor.1 subj.) when he [[has done counting]] them all, Od.4.412.<br><span class="bld">II</span> metaph., [[count up]], [[reckon over]], <b class="b3">θεοπροπίας θυμῷ π.</b> A.R.4.1748:—Med., <b class="b3">πάντα νόῳ πεμπάσσατο</b> ib.350.—In Prose [[ἀναπεμπάζω]] is more common. (Aeol.acc.to ''EM''660.4.) | ||
}} | }} | ||
{{pape | {{pape | ||
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0553.png Seite 553]] eigtl. an den fünf Fingern abzählen, zu Fünfen abzählen, die älteste, einfachste Zählungsart; Hom. hat nur das med., ἐπὴν πάσας πεμπάσσεται, nachdem er alle abgezählt bat, Od. 4, 412, ohne daß noch gerade »nach Fünfen« hinzuzudenken ist; Aesch. im act., πεμπάζετ' ὀρθῶς ἐκβολὰς [[ψήφων]], Eum. 718, wie Ap. Rh. 2, 975, εἴ τις ἕκαστα πεμπάζοι, Schol. ψηφίζοι, μετροῖ; übtr. πάντα νόῳ πεμπάσσατο, 4, 350, wie [[λογίζομαι]], überrechnen, überlegen, vgl. 4, 1748 ὁ δ' [[ἔπειτα]] θεοπροπίας Ἑκάτοιο θυμῷ πεμπάζων (s. auch [[ἀναπεμπάζω]]). – Plut. de Is. et Osir. 56 von der Fünfzahl sprechend sagt τὸ ἀριθμήσασθαι πεμπάσασθαι λέγουσιν, u. de εἰ apud Delph. 7 τὸ ἀριθμεῖν οἱ σοφοὶ πεμπάζειν ὠνόμαζον. | |ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0553.png Seite 553]] eigtl. an den fünf Fingern abzählen, zu Fünfen abzählen, die älteste, einfachste Zählungsart; Hom. hat nur das med., ἐπὴν πάσας πεμπάσσεται, nachdem er alle abgezählt bat, Od. 4, 412, ohne daß noch gerade »nach Fünfen« hinzuzudenken ist; Aesch. im act., πεμπάζετ' ὀρθῶς ἐκβολὰς [[ψήφων]], Eum. 718, wie Ap. Rh. 2, 975, εἴ τις ἕκαστα πεμπάζοι, Schol. ψηφίζοι, μετροῖ; übtr. πάντα νόῳ πεμπάσσατο, 4, 350, wie [[λογίζομαι]], überrechnen, überlegen, vgl. 4, 1748 ὁ δ' [[ἔπειτα]] θεοπροπίας Ἑκάτοιο θυμῷ πεμπάζων (s. auch [[ἀναπεμπάζω]]). – Plut. de Is. et Osir. 56 von der Fünfzahl sprechend sagt τὸ ἀριθμήσασθαι πεμπάσασθαι λέγουσιν, u. de εἰ apud Delph. 7 τὸ ἀριθμεῖν οἱ σοφοὶ πεμπάζειν ὠνόμαζον. | ||
}} | |||
{{bailly | |||
|btext=compter sur ses cinq doigts, compter cinq par cinq ; <i>p. ext.</i> compter, calculer;<br /><i><b>Moy.</b></i> [[πεμπάζομαι]] compter qch à soi, calculer pour soi.<br />'''Étymologie:''' [[πεμπάς]]. | |||
}} | |||
{{elnl | |||
|elnltext=πεμπάζω [πεμπάς] ep. conj. aor. med. 3 sing. πεμπάσσεται, op de vijf vingers tellen; alg. tellen. | |||
}} | |||
{{elru | |||
|elrutext='''πεμπάζω:''' тж. med. считать пятерками, т. е. по пальцам, исчислять (вообще), считать (ἐκβολὰς [[ψήφων]] Aesch.; med. πάσας φώκας Hom.; ἀριθμήσασθαι πεμπάσασθαι λέγουσιν Plut.). | |||
}} | |||
{{grml | |||
|mltxt=Α<br /><b>1.</b> [[μετρώ]] στα [[πέντε]] δάχτυλα, δηλ. [[αριθμώ]] [[κατά]] πεντάδες<br /><b>2.</b> [[μετρώ]], [[υπολογίζω]]<br /><b>3.</b> <b>μτφ.</b> [[αναλογίζομαι]], [[εξετάζω]]<br /><b>4.</b> (η μτχ. αρσ. πληθ. μέσ. ενεστ.) <i>οι πεμπαζόμενοι</i><br /><i>([[κατά]] τον <b>Ησύχ.</b>)</i> «ἐπιστρεφόμενοι, ἐκπληττόμενοι, μεριμνῶντες».<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> [[πέμπε]], αιολ. τ. του [[πέντε]]]. | |||
}} | |||
{{lsm | |||
|lsmtext='''πεμπάζω:''' μέλ. <i>-άσω</i> ([[πέμπε]]), [[κυρίως]] μετράω στα [[πέντε]] δάχτυλα, δηλ. [[μετρώ]] ανά [[πέντε]], και [[έπειτα]] γενικά, [[μετρώ]], σε Αισχύλ.· ομοίως στη Μέσ.· <i>ἐπὴν πάσας πεμπάσσεται</i> (Επικ. αντί <i>πεμπάσηται</i>, υποτ. αορ. αʹ) όταν τα έχει μετρήσει όλα, σε Ομήρ. Οδ. | |||
}} | |||
{{ls | |||
|lstext='''πεμπάζω''': μέλλ. -άσω, ([[πέμπε]] Αἰολ. = [[πέντε]]) [[κυρίως]] ἀριθμῶ ἐπὶ τῶν [[πέντε]] δακτύλων, δηλ., ἀριθμῶ κατὰ πεντάδας, καὶ ἀκολούθως [[καθόλου]], ἀριθμῶ, ὑπολογίζω, Αἰσχύλ. Εὐμ. 748, Ἀπολλ. Ρόδ. Β. 975, Πλούτ. 2. 387Ε, κτλ.· - [[οὕτως]] ἐν τῷ μέσῳ τύπῳ, ἐπὴν πάσας πεμπασσεται (Ἐπικ. ἀόρ. α΄ ὑποτ.), [[ὅταν]] κατὰ πεντάδας ἀριθμήσῃ πάσας, Ὀδ. Δ. 412. ΙΙ. μεταφορ., ἀναμετρῶ, [[ἀναλογίζομαι]], [[ἐξετάζω]], θεοπροπίας θυμῷ π. Ἀπολλ. Ρόδ. Δ. 1748. - Μέσ., πάντα νόῳ πεμπάσσατο [[αὐτόθι]] 350. - Ἐν τῷ πεζῷ λόγῳ τὸ ἀναπεμπάζω [[εἶναι]] συνηθέστερον. - Καθ’ Ἡσύχ.: «πεμπαζόμενοι· ἐπιστρεφόμενοι. ἐκπληττόμενοι. μεριμνῶντες», καὶ «πεμπάσεται· κατὰ πάντα ἀριθμήσει· τὸ γὰρ [[πέντε]] Αἰολεῖς [[πέμπε]] λέγουσι. καταχρηστικῶς δὲ καὶ ψιλῶς ἀριθμήσει». | |||
}} | |||
{{mdlsj | |||
|mdlsjtxt=[[πέμπε]]<br />[[properly]] to [[count]] on the [[five]] fingers, i. e. to [[count]] by fives, and then, [[generally]], to [[count]], Aesch.:—so in Mid., ἐπὴν πάσας πεμπάσσεται (epic for πεμπάσηται aor1 subj.) [[when]] he has done [[counting]] them all, Od. | |||
}} | }} |
Latest revision as of 10:22, 25 August 2023
English (LSJ)
(πέμπε) prop.
A count on the five fingers, i.e. count by fives, and then, generally, count, A.Eu.748, Thphr. Char.23.2(cj.), A.R.2.975, Plu.2.387e, etc.:—Med., ἐπὴν πάσας πεμπάσσεται (Ep.aor.1 subj.) when he has done counting them all, Od.4.412.
II metaph., count up, reckon over, θεοπροπίας θυμῷ π. A.R.4.1748:—Med., πάντα νόῳ πεμπάσσατο ib.350.—In Prose ἀναπεμπάζω is more common. (Aeol.acc.to EM660.4.)
German (Pape)
[Seite 553] eigtl. an den fünf Fingern abzählen, zu Fünfen abzählen, die älteste, einfachste Zählungsart; Hom. hat nur das med., ἐπὴν πάσας πεμπάσσεται, nachdem er alle abgezählt bat, Od. 4, 412, ohne daß noch gerade »nach Fünfen« hinzuzudenken ist; Aesch. im act., πεμπάζετ' ὀρθῶς ἐκβολὰς ψήφων, Eum. 718, wie Ap. Rh. 2, 975, εἴ τις ἕκαστα πεμπάζοι, Schol. ψηφίζοι, μετροῖ; übtr. πάντα νόῳ πεμπάσσατο, 4, 350, wie λογίζομαι, überrechnen, überlegen, vgl. 4, 1748 ὁ δ' ἔπειτα θεοπροπίας Ἑκάτοιο θυμῷ πεμπάζων (s. auch ἀναπεμπάζω). – Plut. de Is. et Osir. 56 von der Fünfzahl sprechend sagt τὸ ἀριθμήσασθαι πεμπάσασθαι λέγουσιν, u. de εἰ apud Delph. 7 τὸ ἀριθμεῖν οἱ σοφοὶ πεμπάζειν ὠνόμαζον.
French (Bailly abrégé)
compter sur ses cinq doigts, compter cinq par cinq ; p. ext. compter, calculer;
Moy. πεμπάζομαι compter qch à soi, calculer pour soi.
Étymologie: πεμπάς.
Dutch (Woordenboekgrieks.nl)
πεμπάζω [πεμπάς] ep. conj. aor. med. 3 sing. πεμπάσσεται, op de vijf vingers tellen; alg. tellen.
Russian (Dvoretsky)
πεμπάζω: тж. med. считать пятерками, т. е. по пальцам, исчислять (вообще), считать (ἐκβολὰς ψήφων Aesch.; med. πάσας φώκας Hom.; ἀριθμήσασθαι πεμπάσασθαι λέγουσιν Plut.).
Greek Monolingual
Α
1. μετρώ στα πέντε δάχτυλα, δηλ. αριθμώ κατά πεντάδες
2. μετρώ, υπολογίζω
3. μτφ. αναλογίζομαι, εξετάζω
4. (η μτχ. αρσ. πληθ. μέσ. ενεστ.) οι πεμπαζόμενοι
(κατά τον Ησύχ.) «ἐπιστρεφόμενοι, ἐκπληττόμενοι, μεριμνῶντες».
[ΕΤΥΜΟΛ. < πέμπε, αιολ. τ. του πέντε].
Greek Monotonic
πεμπάζω: μέλ. -άσω (πέμπε), κυρίως μετράω στα πέντε δάχτυλα, δηλ. μετρώ ανά πέντε, και έπειτα γενικά, μετρώ, σε Αισχύλ.· ομοίως στη Μέσ.· ἐπὴν πάσας πεμπάσσεται (Επικ. αντί πεμπάσηται, υποτ. αορ. αʹ) όταν τα έχει μετρήσει όλα, σε Ομήρ. Οδ.
Greek (Liddell-Scott)
πεμπάζω: μέλλ. -άσω, (πέμπε Αἰολ. = πέντε) κυρίως ἀριθμῶ ἐπὶ τῶν πέντε δακτύλων, δηλ., ἀριθμῶ κατὰ πεντάδας, καὶ ἀκολούθως καθόλου, ἀριθμῶ, ὑπολογίζω, Αἰσχύλ. Εὐμ. 748, Ἀπολλ. Ρόδ. Β. 975, Πλούτ. 2. 387Ε, κτλ.· - οὕτως ἐν τῷ μέσῳ τύπῳ, ἐπὴν πάσας πεμπασσεται (Ἐπικ. ἀόρ. α΄ ὑποτ.), ὅταν κατὰ πεντάδας ἀριθμήσῃ πάσας, Ὀδ. Δ. 412. ΙΙ. μεταφορ., ἀναμετρῶ, ἀναλογίζομαι, ἐξετάζω, θεοπροπίας θυμῷ π. Ἀπολλ. Ρόδ. Δ. 1748. - Μέσ., πάντα νόῳ πεμπάσσατο αὐτόθι 350. - Ἐν τῷ πεζῷ λόγῳ τὸ ἀναπεμπάζω εἶναι συνηθέστερον. - Καθ’ Ἡσύχ.: «πεμπαζόμενοι· ἐπιστρεφόμενοι. ἐκπληττόμενοι. μεριμνῶντες», καὶ «πεμπάσεται· κατὰ πάντα ἀριθμήσει· τὸ γὰρ πέντε Αἰολεῖς πέμπε λέγουσι. καταχρηστικῶς δὲ καὶ ψιλῶς ἀριθμήσει».
Middle Liddell
πέμπε
properly to count on the five fingers, i. e. to count by fives, and then, generally, to count, Aesch.:—so in Mid., ἐπὴν πάσας πεμπάσσεται (epic for πεμπάσηται aor1 subj.) when he has done counting them all, Od.