ζωπυρέω: Difference between revisions
Βάδιζε τὴν εὐθεῖαν, ἵνα δίκαιος ᾖς → Incede rectam, si vir es iustus, viam → Damit gerecht du bist, geh den geraden Weg
(Bailly1_2) |
m (Text replacement - "Theophrastus" to "Thphr.") |
||
| (32 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
| Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=zopyreo | |Transliteration C=zopyreo | ||
|Beta Code=zwpure/w | |Beta Code=zwpure/w | ||
|Definition=(ζώπυρον) < | |Definition=([[ζώπυρον]])<br><span class="bld">A</span> [[kindle into flame]], [[cause to blaze up]], ζ. τοὺς ἄνθρακας Men.71; τὸ πνεῦμα ζ. [[Theophrastus|Thphr.]] ''Ign.''27:—in Pass., to [[be quickened by fire]], of the foetus, Hp.''Vict.''1.9.<br><span class="bld">2</span> metaph., μέριμναι ζωπυροῦσι τάρβος A.''Th.''290 (lyr.); ζωπυρουμένας φρενός Id.''Ag.''1034 (lyr.); τῆς φύσεως τὸ ζωπυροῦν [[Aristotle|Arist.]]''[[De Partibus Animalium|PA]]''670a25, cf. Plu.2.940c; <b class="b3">ζ. τινά</b> to [[provoke]] him, Ar.''Lys.''682 (lyr.); <b class="b3">ζ. τρυφήν</b> [[increase]] it, Plu.''Lyc.''9; in Magic, [[quicken]], [[fill with power]], PMag.Leid.V.10.7 (Pass.).<br><span class="bld">II</span> intr., [[burst into flame]], ἢν ἡ θέρμη ζωπυρῇ Aret.''SD''1.8. | ||
}} | }} | ||
{{pape | {{pape | ||
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1144.png Seite 1144]] zunächst vom Feuer, es anfachen zu einem lebhaften Feuer, Suid.; ζωπύρει τοὺς ἄνθρακας Com. bei E. M. 413; Sp.; übertr., τὸ ζωπυροῦν τῆς φύσεως Arist. part. an. 3, 7. Gew. übertr. = anfachen, | |ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1144.png Seite 1144]] zunächst vom Feuer, es anfachen zu einem lebhaften Feuer, Suid.; ζωπύρει τοὺς ἄνθρακας Com. bei E. M. 413; Sp.; übertr., τὸ ζωπυροῦν τῆς φύσεως Arist. part. an. 3, 7. Gew. übertr. = anfachen, [[entflammen]], γείτονες δὲ μέριμναι ζωπυροῦσι [[τάρβος]] Aesch. Spt. 270; ζωπυρουμένας φρενός Ag. 1004; εἴ με ζωπυρήσεις, wenn du mich reizen wirst, Ar. Lys. 682; einzeln bei Sp.; τρυφήν, nähren, Plut. Lyc. 9. | ||
}} | |||
{{bailly | |||
|btext=[[ζωπυρῶ]] :<br /><b>1</b> [[ranimer le feu]], [[rallumer]] ; <i>fig.</i> animer, rallumer (l'ardeur, une querelle, <i>etc.</i>);<br /><b>2</b> <i>p. ext.</i> allumer, animer, exciter, acc..<br />'''Étymologie:''' [[ζώπυρον]]. | |||
}} | |||
{{elnl | |||
|elnltext=ζωπυρέω [ζώπυρον] Ion. 3 plur. ζωπυρέονται act. met acc., causat. aansteken:. τοὺς ἄνθρακάς σοι ζωπυρῶ ik steek de kooltjes voor je aan Men. Dysc. 547. overdr. aanwakkeren, provoceren:. μέριμναι ζωπυροῦσι τάρβος τὸν ἀμφιτειχῆ’ ς λεών verontrustende gedachten wakkeren de vrees voor het leger dat de muur omsingelt aan Aeschl. Sept. 290 (lyr.); εἰ... με ζωπυρήσεις als je me uitdaagt Aristoph. Lys. 682. med.-pass. intrans. ontbranden; (door vuur) tot leven komen (van foetus). Hp. | |||
}} | |||
{{elru | |||
|elrutext='''ζωπῠρέω:'''<br /><b class="num">1</b> [[раздувать]], [[разжигать]] (τοὺς ἄνθρακας Men.; φλόγα Plut.);<br /><b class="num">2</b> [[вызывать]], [[пробуждать]], [[возбуждать]] ([[τάρβος]] Aesch.; [[νείκη]] [[νέα]] Eur.; τρυφήν Plut.): τὸ ζωπυροῦν Arst. возбуждающее или движущее начало;<br /><b class="num">3</b> [[раздражать]], [[выводить из себя]] (τινα Arph.). | |||
}} | }} | ||
{{ls | {{ls | ||
|lstext='''ζωπῠρέω''': ([[ζώπυρον]]) [[παράγω]] φλόγα, [[ἀνάπτω]], ζωπ. τοὺς ἄνθρακας Μένανδ. Ἀρρ. 7· τὸ [[πνεῦμα]] ζ. Θεόφρ. Πυρ. 27. 2) μεταφ., μέριμναι ζωπυροῦσι [[τάρβος]] Αἰσχύλ. Θήβ. 289· ζωπυρούμενας φρενὸς ὁ αὐτ. Ἀγ. 1034· ζ. [[νείκη]] νέα Εὐρ. Ἠλ. 1121· τῆς φύσεως τὸ ζωπυροῦν Ἀριστ. Ζ. Μ. 3. 7, πρβλ. Πλούτ. 2. 940C· ζ. τινα, [[ἐξερεθίζω]], [[προκαλῶ]] τινα, Ἀριστοφ. Λυσ. 682· ζ. τρυφήν, [[ἐπαυξάνω]], Πλούτ. Λυκούργ. 9. ΙΙ. ἀμετάβ., ἐξάπτομαι εἰς φλόγα, ἢν ἡ [[θέρμη]] ζωπυρῇ Ἀρεταῖ. π. Αἰτ. Χρον. Παθ. 1. 8. - Πρβλ. Κόντον Γλωσσ. Παρατηρ. σ. 22 κἑξ. | |lstext='''ζωπῠρέω''': ([[ζώπυρον]]) [[παράγω]] φλόγα, [[ἀνάπτω]], ζωπ. τοὺς ἄνθρακας Μένανδ. Ἀρρ. 7· τὸ [[πνεῦμα]] ζ. Θεόφρ. Πυρ. 27. 2) μεταφ., μέριμναι ζωπυροῦσι [[τάρβος]] Αἰσχύλ. Θήβ. 289· ζωπυρούμενας φρενὸς ὁ αὐτ. Ἀγ. 1034· ζ. [[νείκη]] νέα Εὐρ. Ἠλ. 1121· τῆς φύσεως τὸ ζωπυροῦν Ἀριστ. Ζ. Μ. 3. 7, πρβλ. Πλούτ. 2. 940C· ζ. τινα, [[ἐξερεθίζω]], [[προκαλῶ]] τινα, Ἀριστοφ. Λυσ. 682· ζ. τρυφήν, [[ἐπαυξάνω]], Πλούτ. Λυκούργ. 9. ΙΙ. ἀμετάβ., ἐξάπτομαι εἰς φλόγα, ἢν ἡ [[θέρμη]] ζωπυρῇ Ἀρεταῖ. π. Αἰτ. Χρον. Παθ. 1. 8. - Πρβλ. Κόντον Γλωσσ. Παρατηρ. σ. 22 κἑξ. | ||
}} | }} | ||
{{ | {{eles | ||
| | |esgtx=[[llenar con poder mágico]] | ||
}} | |||
{{lsm | |||
|lsmtext='''ζωπῠρέω:''' [[παράγω]] [[φλόγα]], [[ανάβω]]· μεταφ., ζωπῠρέω [[τάρβος]], σε Αισχύλ.· [[νείκη]], σε Ευρ. | |||
}} | |||
{{mdlsj | |||
|mdlsjtxt=to [[kindle]] [[into]] [[flame]], [[light]] up: metaph., ζ. [[τάρβος]] Aesch.; [[νείκη]] Eur. | |||
}} | |||
{{mantoulidis | |||
|mantxt=-ῶ (=[[ἀνάβω]], [[ἐρεθίζω]]). Παρασύνθετο ἀπό τό [[ζώπυρον]] (=[[σπινθήρας]]) ([[ζωός]]+[[πῦρ]]).<br><b>Παράγωγα:</b> [[ζωπύρησις]], [[ζωπύρημα]], [[ἀναζωπύρησις]], ἀναζωπύρημα. | |||
}} | |||
{{elmes | |||
|esmgtx=[[llenar con poder mágico]] en v. pas. τὸ ἱερὸν Οὐφωρ, ... δι' οὗ ζωπυρεῖται πάντα πλάσματα καὶ γλυφαί <b class="b3">el sagrado Ufor, por el cual han sido llenadas con poder mágico todas las figuras modeladas y grabadas</b> P XII 319 | |||
}} | }} | ||
Latest revision as of 07:30, 2 November 2024
English (LSJ)
(ζώπυρον)
A kindle into flame, cause to blaze up, ζ. τοὺς ἄνθρακας Men.71; τὸ πνεῦμα ζ. Thphr. Ign.27:—in Pass., to be quickened by fire, of the foetus, Hp.Vict.1.9.
2 metaph., μέριμναι ζωπυροῦσι τάρβος A.Th.290 (lyr.); ζωπυρουμένας φρενός Id.Ag.1034 (lyr.); τῆς φύσεως τὸ ζωπυροῦν Arist.PA670a25, cf. Plu.2.940c; ζ. τινά to provoke him, Ar.Lys.682 (lyr.); ζ. τρυφήν increase it, Plu.Lyc.9; in Magic, quicken, fill with power, PMag.Leid.V.10.7 (Pass.).
II intr., burst into flame, ἢν ἡ θέρμη ζωπυρῇ Aret.SD1.8.
German (Pape)
[Seite 1144] zunächst vom Feuer, es anfachen zu einem lebhaften Feuer, Suid.; ζωπύρει τοὺς ἄνθρακας Com. bei E. M. 413; Sp.; übertr., τὸ ζωπυροῦν τῆς φύσεως Arist. part. an. 3, 7. Gew. übertr. = anfachen, entflammen, γείτονες δὲ μέριμναι ζωπυροῦσι τάρβος Aesch. Spt. 270; ζωπυρουμένας φρενός Ag. 1004; εἴ με ζωπυρήσεις, wenn du mich reizen wirst, Ar. Lys. 682; einzeln bei Sp.; τρυφήν, nähren, Plut. Lyc. 9.
French (Bailly abrégé)
ζωπυρῶ :
1 ranimer le feu, rallumer ; fig. animer, rallumer (l'ardeur, une querelle, etc.);
2 p. ext. allumer, animer, exciter, acc..
Étymologie: ζώπυρον.
Dutch (Woordenboekgrieks.nl)
ζωπυρέω [ζώπυρον] Ion. 3 plur. ζωπυρέονται act. met acc., causat. aansteken:. τοὺς ἄνθρακάς σοι ζωπυρῶ ik steek de kooltjes voor je aan Men. Dysc. 547. overdr. aanwakkeren, provoceren:. μέριμναι ζωπυροῦσι τάρβος τὸν ἀμφιτειχῆ’ ς λεών verontrustende gedachten wakkeren de vrees voor het leger dat de muur omsingelt aan Aeschl. Sept. 290 (lyr.); εἰ... με ζωπυρήσεις als je me uitdaagt Aristoph. Lys. 682. med.-pass. intrans. ontbranden; (door vuur) tot leven komen (van foetus). Hp.
Russian (Dvoretsky)
ζωπῠρέω:
1 раздувать, разжигать (τοὺς ἄνθρακας Men.; φλόγα Plut.);
2 вызывать, пробуждать, возбуждать (τάρβος Aesch.; νείκη νέα Eur.; τρυφήν Plut.): τὸ ζωπυροῦν Arst. возбуждающее или движущее начало;
3 раздражать, выводить из себя (τινα Arph.).
Greek (Liddell-Scott)
ζωπῠρέω: (ζώπυρον) παράγω φλόγα, ἀνάπτω, ζωπ. τοὺς ἄνθρακας Μένανδ. Ἀρρ. 7· τὸ πνεῦμα ζ. Θεόφρ. Πυρ. 27. 2) μεταφ., μέριμναι ζωπυροῦσι τάρβος Αἰσχύλ. Θήβ. 289· ζωπυρούμενας φρενὸς ὁ αὐτ. Ἀγ. 1034· ζ. νείκη νέα Εὐρ. Ἠλ. 1121· τῆς φύσεως τὸ ζωπυροῦν Ἀριστ. Ζ. Μ. 3. 7, πρβλ. Πλούτ. 2. 940C· ζ. τινα, ἐξερεθίζω, προκαλῶ τινα, Ἀριστοφ. Λυσ. 682· ζ. τρυφήν, ἐπαυξάνω, Πλούτ. Λυκούργ. 9. ΙΙ. ἀμετάβ., ἐξάπτομαι εἰς φλόγα, ἢν ἡ θέρμη ζωπυρῇ Ἀρεταῖ. π. Αἰτ. Χρον. Παθ. 1. 8. - Πρβλ. Κόντον Γλωσσ. Παρατηρ. σ. 22 κἑξ.
Spanish
Greek Monotonic
ζωπῠρέω: παράγω φλόγα, ανάβω· μεταφ., ζωπῠρέω τάρβος, σε Αισχύλ.· νείκη, σε Ευρ.
Middle Liddell
to kindle into flame, light up: metaph., ζ. τάρβος Aesch.; νείκη Eur.
Mantoulidis Etymological
-ῶ (=ἀνάβω, ἐρεθίζω). Παρασύνθετο ἀπό τό ζώπυρον (=σπινθήρας) (ζωός+πῦρ).
Παράγωγα: ζωπύρησις, ζωπύρημα, ἀναζωπύρησις, ἀναζωπύρημα.
Léxico de magia
llenar con poder mágico en v. pas. τὸ ἱερὸν Οὐφωρ, ... δι' οὗ ζωπυρεῖται πάντα πλάσματα καὶ γλυφαί el sagrado Ufor, por el cual han sido llenadas con poder mágico todas las figuras modeladas y grabadas P XII 319
