ῥυσός: Difference between revisions

From LSJ

ἀλλὰ ῥῦσαι ἡμᾶς ἀπὸ τοῦ πονηροῦ → but deliver us from evil

Source
(4)
(2b)
Line 27: Line 27:
{{elru
{{elru
|elrutext='''ῥῡσός:''' <b class="num">1)</b> морщинистый, сморщенный ([[γέρων]] Eur.; [[πρόσωπον]] Men.; [[ἀκρόδρυα]] Plut.);<br /><b class="num">2)</b> нахмуренный ([[ἐπισκύνιον]] Anth.).
|elrutext='''ῥῡσός:''' <b class="num">1)</b> морщинистый, сморщенный ([[γέρων]] Eur.; [[πρόσωπον]] Men.; [[ἀκρόδρυα]] Plut.);<br /><b class="num">2)</b> нахмуренный ([[ἐπισκύνιον]] Anth.).
}}
{{etym
|etymtx=Grammatical information: adj.<br />Meaning: [[shrivelled]], [[shrunk]], [[wrinkled]] (I 503).<br />Other forms: Mss. also <b class="b3">-σσ-</b>. On <b class="b3">ῥυτίς</b>, <b class="b3">-ίδος</b> bel.<br />Compounds: Some compp., e.g. <b class="b3">ἔν-ρυσος</b> <b class="b2">somewhat wrinkled</b> (Dsc.; Strömberg Prefix Studies 128).<br />Derivatives: 1. <b class="b3">ῥυσ-αλέος</b> <b class="b2">id.</b> (Nic.; <b class="b3">αὑαλέος</b> a.o.); 2. <b class="b3">-ώδης</b> <b class="b2">with a wrinkled appearance</b> (AP a.o.); 3. <b class="b3">-ότης</b> f. [[wrinkledness]] (Plu.); 4. <b class="b3">ῥυσίλλας τὰς ῥυτίδας</b> H. (diminutive-hypocoristic; cf. Chantraine Form. 252, Schwyzer 485); 5. <b class="b3">ῥυσ-όομαι</b>, <b class="b3">-όω</b> <b class="b2">to shrivel, to wrinkle (oneself)</b> (Arist.) with <b class="b3">-ωσις</b> f. (Gal.); 6. <b class="b3">-αίνομαι</b> <b class="b2">id.</b> (Nic., AP). -- <b class="b3">ῥυτίς</b>, <b class="b3">-ίδος</b> f. (Aeol. <b class="b3">βρύτιδες</b> EM) [[wrinkle]], [[fold]] (Ar., Pl.) with <b class="b3">ῥυτιδ-ώδης</b> = <b class="b3">ῥυσώδης</b>, <b class="b3">-όομαι</b>, <b class="b3">-όω</b> = <b class="b3">ῥυσόομαι</b>, <b class="b3">-όω</b> (Hp., Arist.), <b class="b3">-ωσις</b> f. [[wrinkling]] (medic.), <b class="b3">-ωμα</b> n. [[wrinkle]] (sch.). Prob. also <b class="b3">ῥυτίσματα</b> pl. (Men.: <b class="b3">*ῥυτίζω</b>), after Phot. = <b class="b3">τῶν διερρυηκότων ἱματίων τὰ ἀποπληρώματα</b> (`patch, piece of cloth').<br />Origin: XX [etym. unknown]<br />Etymology: With <b class="b3">ῥυσός</b> cf. <b class="b3">λοξός</b>, <b class="b3">κομψός</b>, <b class="b3">γαυσός</b> and many other adj. in <b class="b3">-σός</b> (Chantraine Form. 434, Études 17. Schwyzer 516, Stang Symb. Oslo. 23, 46, Specht Ursprung 200); <b class="b3">ῥυτίς</b> like <b class="b3">πηκτίς</b>, <b class="b3">ξυστίς</b>, <b class="b3">δοκίς</b> etc.; from <b class="b3">*ῥυ-τή</b>, <b class="b3">-τόν</b> v.t. -- Prob. like <b class="b3">ῥυτήρ</b> [[vein]] etc. to <b class="b3">ἐρύω</b> [[draw]], [[pull]], [[snatch]] (s.v.), so prop. *'drawn, distorted, pulled' etc. (Solmsen IF 31, 463) (for the meaning cf. <b class="b3">ῥάκη</b>, also [[wrinkels]]) - but then we would have <b class="b3">*ἐρυσος</b>. The similarity with Lat. [[rūga]] [[wrinkle]], [[fold]], Lith. <b class="b2">raũkas</b> <b class="b2">id.</b> is accidental; cf. W.-Hofmann and Fraenkel s.vv. S. also Bechtel Lex. s. <b class="b3">ῥυσός</b>.
}}
}}

Revision as of 06:58, 3 January 2019

Click links below for lookup in third sources:
Full diacritics: ῥῡσός Medium diacritics: ῥυσός Low diacritics: ρυσός Capitals: ΡΥΣΟΣ
Transliteration A: rhysós Transliteration B: rhysos Transliteration C: rysos Beta Code: r(uso/s

English (LSJ)

ή, όν,

   A shrivelled, wrinkled, Il.9.503, E.El.490, Ar.Pl.266, Pl. R.452b; ῥυσὰ σαρκῶν πολιᾶν καταδρύμματα the tearing of old wrinkled flesh (cf. ῥυτίς), E.Supp.49 (lyr.); ῥ. βουλευτήρια, prob. = ῥυσοὶ βουλευταί, Theopomp.Com.75; μαστός Sor.1.88; ἕλκος Gal.10.404; ῥυσότερον βαλλαντίων πρόσωπον Alciphr.3.55; ῥ. ἐπισκύνιον AP6.64 (Paul. Sil.); also of fruits, etc., [ἀκρόδρυα] ἰσχνὰ καὶ ῥ. Plu.2.735d; ἐλαῖαι Archestr.Fr.7; σῦκα Philostr.Im.1.31.—The forms ῥυσσός, ῥυσσαίνομαι, etc., are freq. in codd.

German (Pape)

[Seite 853] (von ῥύω, also) eigtl. zusammengezogen, dah. zusammengeschrumpft, runzlig; Il. 9, 503; ῥυσῷ γέροντι, Eur. El. 490; frg. 495; ῥυσὰ σαρκῶν πολιῶν καταδρύμματα χειρῶν, Suppl. 50; Ar. Plut. 266; sp. D., ῥυσὸν ἐπ ισκύνιον Paul. Sil. 50 (VI, 64), wie in sp. Prosa, bei Plut. u. A. – Die Schreibung ῥυσσός scheint aus der prosodischen Unwissenheit Späterer entstanden; Jac. A. P. 60; Ach. Tat. 747; Seidler Eur. El. 485.

Greek (Liddell-Scott)

ῥῡσός: -ή, -όν, (ῥύω, ἐρύω) ἐρρυτιδωμένος, «ζαρωμένος», ῥυτιδωτός, Ἰλ. Ι. 503, Εὐρ. Ἠλ. 490, Ἀριστοφ. Πλ. 266, Πλάτ. Πολ. 452Β· ῥυσὰ πολιῶν σαρκῶν καταδρύμματα (πρβλ. ῥυτίς) Εὐρ. Ἱκέτ. 50· ῥ. βουλευτήρια, πιθ., = ῥυσοὶ βουλευταί, Θεόπομπ. Κωμικ. ἐν Ἀδήλ. 6· ῥυσότερον βαλλαντίου πρόσωπον Μένανδρ. ἐν Ἀδήλ. 117· ῥ. ἐπισκύνιον, ἐπὶ συνοφρυώσεως, Ἀνθ. Η. 6. 64· - ὡσαύτως ἐπὶ καρπῶν, κτλ., ἀκρόδυα ἰσχνὰ καὶ ῥ. Πλούτ. 2. 735D· ἐλαῖαι Ἀρχεστρ. παρ’ Ἀθην. 56C· σῦκα Φιλόστρ. 869. - Οἱ τύποι ῥυσσός, ῥυσσαίνομαι, κτλ., προῆλθον ἐξ. ἀγνοίας ὅτι τὸ υ ἦν φύσει μακρόν, πρβλ. Ἰακώψ. εἰς Ἀνθ. Π. σ. 60, Seidl. εἰς Εὐρ. Ἠλ. 485.

French (Bailly abrégé)

ή, όν :
resserré, contracté, d’où
1 renfrogné;
2 ridé.
Étymologie: R. Ῥυ tirer, contracter ; cf. ἐρύω.

Greek Monolingual

και ῥυσσός, -ή, -όν, Α
γεμάτος ζάρες, γεμάτος ρυτίδες, ζαρωμένος, ρυτιδιασμένος («ῥυσὸς μαστός», Σωρ.).
[ΕΤΥΜΟΛ. Η λ. ῥῡσός / ῥυσσός ανάγεται, κατά μία άποψη, στο θ. Fῥῡ- με σημ. «τραβώ, ζαρώνω» (πρβλ. ἐρύω [Ι], ῥῡτήρ) και έχει σχηματιστεί με εκφραστικό επίθημα -(σ)σός που απαντά σε λέξεις της καθημερινής γλώσσας (πρβλ. βλαι-σός, γαμψός). Η σύνδεση, ωστόσο, με το ἐρύω δεν μπορεί να ερμηνευθεί γλωσσολογικά (βλ. λ. έρύω [Ι]). Κατ' άλλη άποψη, ο τ. ῥῡσός συνδέεται με λατ. rūga «ρυτίδα», λιθουαν. raūkas, με τα οποία παρουσιάζει σημασιολογική τουλάχιστον σχέση].

Greek Monotonic

ῥῡσός: -ή, -όν (*ῥύω=ἐρύω), ρυτιδωμένος, ζαρωμένος, ξηρός, τσαλακωμένος, πτυχωμένος, σε Ομήρ. Ιλ., Ευρ. κ.λπ.· ῥυσὸν ἐπισκύνιον, λέγεται για το κατσούφιασμα, τη συνοφρύωση, το αγριοκοίταγμα, σε Ανθ.

Russian (Dvoretsky)

ῥῡσός: 1) морщинистый, сморщенный (γέρων Eur.; πρόσωπον Men.; ἀκρόδρυα Plut.);
2) нахмуренный (ἐπισκύνιον Anth.).

Frisk Etymological English

Grammatical information: adj.
Meaning: shrivelled, shrunk, wrinkled (I 503).
Other forms: Mss. also -σσ-. On ῥυτίς, -ίδος bel.
Compounds: Some compp., e.g. ἔν-ρυσος somewhat wrinkled (Dsc.; Strömberg Prefix Studies 128).
Derivatives: 1. ῥυσ-αλέος id. (Nic.; αὑαλέος a.o.); 2. -ώδης with a wrinkled appearance (AP a.o.); 3. -ότης f. wrinkledness (Plu.); 4. ῥυσίλλας τὰς ῥυτίδας H. (diminutive-hypocoristic; cf. Chantraine Form. 252, Schwyzer 485); 5. ῥυσ-όομαι, -όω to shrivel, to wrinkle (oneself) (Arist.) with -ωσις f. (Gal.); 6. -αίνομαι id. (Nic., AP). -- ῥυτίς, -ίδος f. (Aeol. βρύτιδες EM) wrinkle, fold (Ar., Pl.) with ῥυτιδ-ώδης = ῥυσώδης, -όομαι, -όω = ῥυσόομαι, -όω (Hp., Arist.), -ωσις f. wrinkling (medic.), -ωμα n. wrinkle (sch.). Prob. also ῥυτίσματα pl. (Men.: *ῥυτίζω), after Phot. = τῶν διερρυηκότων ἱματίων τὰ ἀποπληρώματα (`patch, piece of cloth').
Origin: XX [etym. unknown]
Etymology: With ῥυσός cf. λοξός, κομψός, γαυσός and many other adj. in -σός (Chantraine Form. 434, Études 17. Schwyzer 516, Stang Symb. Oslo. 23, 46, Specht Ursprung 200); ῥυτίς like πηκτίς, ξυστίς, δοκίς etc.; from *ῥυ-τή, -τόν v.t. -- Prob. like ῥυτήρ vein etc. to ἐρύω draw, pull, snatch (s.v.), so prop. *'drawn, distorted, pulled' etc. (Solmsen IF 31, 463) (for the meaning cf. ῥάκη, also wrinkels) - but then we would have *ἐρυσος. The similarity with Lat. rūga wrinkle, fold, Lith. raũkas id. is accidental; cf. W.-Hofmann and Fraenkel s.vv. S. also Bechtel Lex. s. ῥυσός.