τρίβων: Difference between revisions
Κρεῖττον σιωπᾶν ἐστιν ἢ λαλεῖν μάτην → Silentium anteferendum est vaniloquentiae → Das Schweigen übertrifft vergebliches Geschwätz
(1b) |
m (Text replacement - "<i>ἡ [[" to "ἡ [[") |
||
Line 20: | Line 20: | ||
}} | }} | ||
{{grml | {{grml | ||
|mltxt=ο, ΝΜΑ<br />(<b>στην αρχαιότ.</b>) παλαιό και φθαρμένο ή τραχύ επανωφόρι, όπως αυτό που φορούσαν οι Σπαρτιάτες, οι φιλόσοφοι, [[ιδίως]] ο [[Σωκράτης]] και οι κυνικοί, και αργότερα οι μοναχοί, [[συνήθως]] ως [[ένδειξη]] αυτάρκους βίου και σκληραγωγίας («λακωνίζειν φασὶ καὶ τρίβωνας ἔχουσι καὶ ἁπλᾱς ὑποδέδενται», <b>Δημοσθ.</b>)<br /><b>νεοελλ.-μσν.</b><br />([[κατά]] τον μεσαίωνα) [[έμβλημα]] ασκητισμού, το [[ράσο]]<br /><b>αρχ.</b><br />(ως επίθ. αρσ. και θηλ.) <i>ὁ</i>, | |mltxt=ο, ΝΜΑ<br />(<b>στην αρχαιότ.</b>) παλαιό και φθαρμένο ή τραχύ επανωφόρι, όπως αυτό που φορούσαν οι Σπαρτιάτες, οι φιλόσοφοι, [[ιδίως]] ο [[Σωκράτης]] και οι κυνικοί, και αργότερα οι μοναχοί, [[συνήθως]] ως [[ένδειξη]] αυτάρκους βίου και σκληραγωγίας («λακωνίζειν φασὶ καὶ τρίβωνας ἔχουσι καὶ ἁπλᾱς ὑποδέδενται», <b>Δημοσθ.</b>)<br /><b>νεοελλ.-μσν.</b><br />([[κατά]] τον μεσαίωνα) [[έμβλημα]] ασκητισμού, το [[ράσο]]<br /><b>αρχ.</b><br />(ως επίθ. αρσ. και θηλ.) <i>ὁ</i>, ἡ [[τρίβων]]<br />α) ο [[πεπειραμένος]], ο [[έμπειρος]] σε [[κάτι]] («ἐτύγχανεν γὰρ οὐ [[τρίβων]] ὢν ἱππικῆς», <b>Αριστοφ.</b>)<br />β) [[πανούργος]], [[πολυμήχανος]] και [[απατεώνας]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> [[τρίβω]] <span style="color: red;">+</span> κατάλ -<i>ων</i> (<b>πρβλ.</b> <i>ἄρχ</i>-<i>ων</i>)]. | ||
}} | }} | ||
{{lsm | {{lsm |
Revision as of 14:30, 14 January 2019
English (LSJ)
(A) [ῐ], ωνος, ὁ, but ἡ in PGiss.76.2 (ii A. D.): (τρίβω):—
A worn garment, threadbare cloak, E.Fr.282.12, Ar.Ach.184,343 (troch.), al., PCair.Zen.92.19, 519.11 (iii B. C.), Sammelb. 7451.149 (iii B. C.): worn by the Spartans, Αακωνίζειν καὶ τρίβωνας ἔχειν D. 54.34, cf. Duris 14J.; by Philosophers, as Socrates, Pl.Smp.219b, Prt.335d; esp. by the Cynics, Crates Theb.16, Arr.Epict.3.1.24, etc.; and the Stoics, Zeno Stoic.1.63; πήρα καὶ τ. Plu.2.332a, cf. Luc.Peregr.15, D.L.6.13; οἱ τὴν χλαῖναν ἐν τῷ θέρει κατατρίψαντες ἐν τῷ τ. τὸν χειμῶνα διάγουσι Ath.Med. ap. Orib.inc.21.17:— = στολή τις ἔχουσα σημεῖα ὡς γαμμάτια acc. to EM766.6.
τρίβων (B) [ῐ], ωνος, ὁ, ἡ, Adj.
A practised or skilled in a thing, used to it, c. gen., τρίβων αὐτῆς (sc. τῆς καννάβιος) Hdt.4.74; τ. λόγων E. Ba.717; τ. ἱππικῆς Ar.V.1429; τῶν κρεμαθρῶν οὔπω τ. Id.Nu.869; τῶν ἔργων τῆς ἰατρικῆς Gal.15.169, cf. 18(2).35: c. acc., τρίβων τὰ τοιάδε E.Med.686: abs., Id.El.1127: Comp. -ότερος EM766.4:— hence 2 Subst., 'old hand', rogue, Ar.Nu.869,870 (a pun).
German (Pape)
[Seite 1141] ωνος, ὁ, 1) ein abgeriebenes, abgetragenes Kleid, bes. ein alter abgeschabter Mantel, wie ihn die Spartaner, später die Philosophen und endlich die Mönche zu tragen pflegten, gew. Sinnbild einer genügsamen, strengen Lebensweise; Ar. Ach. 184. 324 Vesp. 1131; Plat. Prot. 335 d Conv. 219 b; λακωνίζειν φασὶ καὶ τρίβωνας ἔχουσι, Dem. 54, 34; Sp.; vgl. Perizon. ad Ael. 5, 5. – 2) als adj., geübt in Etwas, einer Sache kundig, τρίβων αὐτῆς, Her. 4, 74; λόγων, im Reden geübt, Eur. Bacch. 716, der es auch mit dem acc. verbindet, τρίβων τὰ τοιάδε Med. 686, τρίβων εἶ τὰ κομψά Rhes. 625. – Absolut, ὁ τρ., ein abgeriebener, durchtriebener, verschmitzter Mensch, Ar. Nubb. 859.
Greek (Liddell-Scott)
τρίβων: [ῐ], -ωνος, ὁ, (Ö ΤΡΙΒ, τρίβω), τετριμμένον ἢ πεπαλαιωμένον καὶ ἐφθαρμένον ἐπανωφόριον, ἢ τραχύ, Εὐριπ. Ἀποσπ. 284. 12, Ἀριστοφ. Ἀχ. 184, 343, κ. ἀλλ.· - μάλιστα οἷον ἐφόρουν οἱ Σπαρτιᾶται, Λακωνίζειν καὶ τρίβωνας ἔχειν Δημ. 1267. 62· τὸν τρίβωνα ἀκολούθως παρέλαβον οἱ φιλόσοφοι, οἷον ὁ Σωκράτης, Πλάτ. Συμπ. 219Β, Πρωτ. 335D· μάλιστα δὲ οἱ κυνικοί, Ἀλκίφρων 3. 55, Ἀρρ. Ἐπίκτ. 3. 1, 24, κλπ.· πήρα καὶ τρ. Πλούτ. 2. 332Α, πρβλ. Λουκ. Περεγρ. 15, Διογ. Λ. 6. 13· καὶ κατὰ τοὺς μετὰ ταῦτα χρόνους οἱ μοναχοί, Συνεσ. Ἐπιστ. 147, 150, κλπ.· - ἐντεῦθεν λαμβάνεται ὡς ἔμβλημα βίου καὶ αὐστηροῦ ἢ σπουδῆς βαθείας, καὶ παρὰ τοῖς μεταγεν. ὡς ἔμβλημα ἀσκητισμοῦ, ὡς τὰ νῦν τὸ «ῥάσον», ἴδε Wyttemb. εἰς Πλουτ. 2. 52C.
French (Bailly abrégé)
ωνος (ὁ, ἡ)
adj.
1 qu’on use, qu’on porte sans cesse ; grossier (vêtement) ; ὁ τρίβων manteau grossier, comme celui des paysans, des pauvres, des philosophes ; p. ext. vie ou profession de philosophe;
2 qui a une longue pratique de, expert en, rompu à : τινος, τι en qch ; ὁ τρίβων vieux routier, homme retors.
Étymologie: τρίβω.
Greek Monolingual
ο, ΝΜΑ
(στην αρχαιότ.) παλαιό και φθαρμένο ή τραχύ επανωφόρι, όπως αυτό που φορούσαν οι Σπαρτιάτες, οι φιλόσοφοι, ιδίως ο Σωκράτης και οι κυνικοί, και αργότερα οι μοναχοί, συνήθως ως ένδειξη αυτάρκους βίου και σκληραγωγίας («λακωνίζειν φασὶ καὶ τρίβωνας ἔχουσι καὶ ἁπλᾱς ὑποδέδενται», Δημοσθ.)
νεοελλ.-μσν.
(κατά τον μεσαίωνα) έμβλημα ασκητισμού, το ράσο
αρχ.
(ως επίθ. αρσ. και θηλ.) ὁ, ἡ τρίβων
α) ο πεπειραμένος, ο έμπειρος σε κάτι («ἐτύγχανεν γὰρ οὐ τρίβων ὢν ἱππικῆς», Αριστοφ.)
β) πανούργος, πολυμήχανος και απατεώνας.
[ΕΤΥΜΟΛ. < τρίβω + κατάλ -ων (πρβλ. ἄρχ-ων)].
Greek Monotonic
τρίβων: [ῐ], -ωνος, ὁ, παλιό και φθαρμένο πανωφόρι, σε Αριστοφ., Πλάτ. κ.λπ.
• τρίβων: ὁ, ἡ, ως επίθ.,
1. ασκημένος ή έμπειρος σε κάτι, με γεν., σε Ηρόδ., Ευρ. κ.λπ.
2. απόλ., άνθρωπος πανούργος, πολυμήχανος και απατεώνας, σε Αριστοφ.
Russian (Dvoretsky)
τρίβων: ωνος (ῐ) adj. тертый, перен. опытный, сведущий: τ. τινος Her., Eur., Arph., реже τι Eur. опытный в чем-л.
ωνος ὁ
1) ловкач, хитрец Arph.;
2) потертый плащ, рубище (у спартанцев и философов, склонных к аскетизму) Plat., Dem., Plut., Luc., Diog. L.
Dutch (Woordenboekgrieks.nl)
τρίβων -ωνος, ὁ [τρίβω] versleten mantel. als adj. bedreven, ervaren, met gen.:; τρίβων λόγων goed van de tongriem gesneden Eur. Ba. 717; met acc,:. τρίβων τὰ τοιάδε bedreven in dat soort dingen Eur. Med. 686.
Middle Liddell
τρίβων, ονος, ὁ, ἡ,
1. as adj. practised or skilled in a thing, c. gen., Hdt., Eur., etc.
2. absol., a hackneyed, crafty fellow, rogue, Ar.