καταχρηστικός: Difference between revisions
νόησε δὲ δῖος Ὀδυσσεὺς σαίνοντάς τε κύνας, περί τε κτύπος ἦλθε ποδοῖιν → godly Odysseus heard the fawning of dogs, and on top of that came the beat of two feet
m (Text replacement - " <span class="bld">" to "<span class="bld">") |
m (pape replacement) |
||
Line 15: | Line 15: | ||
{{grml | {{grml | ||
|mltxt=-ή, -ό (Α [[καταχρηστικός]], -ή, -όν) [[καταχρώμαι]]<br /><b>1.</b> αυτός που κάνει [[κατάχρηση]]<br /><b>2.</b> (για λέξεις ή φράσεις) αυτός που λέγεται ή γίνεται [[κατά]] [[παράβαση]] του κανόνα ή με [[υπέρβαση]] του αυστηρά ορθού, [[κακώς]] εφαρμοζόμενος ή χρησιμοποιούμενος<br /><b>3.</b> <b>φρ.</b> α) «καταχρηστικές δίφθογγοι» — οι δίφθογγοι <i>ᾳ</i>, <i>ῃ</i>, <i>ῳ</i><br />β) «καταχρηστικές προθέσεις» — οι προθέσεις [[ἄνευ]], [[ἄχρι]], [[μέχρι]], [[χωρίς]], [[ἕνεκα]] ή <i>ἕνεκεν</i>, [[πλήν]], <i>ὡς</i>, [[χάριν]], οι οποίες δεν απαντούν εν συνθέσει [[εκτός]] της [[πλήν]]<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>φρ.</b> <b>μαθ.</b> «καταχρηστικό [[κλάσμα]]» — το [[κλάσμα]] του οποίου ο [[αριθμητής]] [[είναι]] μεγαλύτερος από τον παρονομαστή<br /><b>αρχ.</b><br />[[εξυπηρετικός]], [[πρόθυμος]], [[χρήσιμος]]. <br /><b>επίρρ.</b><i>..</i><br /><i>καταχρηστικώς</i> και -<i>ά</i> (Α <i>καταχρηστικώς</i>)<br /><b>νεοελλ.</b><br />[[κατά]] [[παράβαση]] του κανόνα, κατ' [[εξαίρεση]]<br /><b>μσν.</b><br />αφύσικα<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> μεταφορικά, όχι κυριολεκτικά<br /><b>2.</b> ανακριβώς, αδοκίμως, [[κατά]] κακή [[χρήση]] της γλώσσας. | |mltxt=-ή, -ό (Α [[καταχρηστικός]], -ή, -όν) [[καταχρώμαι]]<br /><b>1.</b> αυτός που κάνει [[κατάχρηση]]<br /><b>2.</b> (για λέξεις ή φράσεις) αυτός που λέγεται ή γίνεται [[κατά]] [[παράβαση]] του κανόνα ή με [[υπέρβαση]] του αυστηρά ορθού, [[κακώς]] εφαρμοζόμενος ή χρησιμοποιούμενος<br /><b>3.</b> <b>φρ.</b> α) «καταχρηστικές δίφθογγοι» — οι δίφθογγοι <i>ᾳ</i>, <i>ῃ</i>, <i>ῳ</i><br />β) «καταχρηστικές προθέσεις» — οι προθέσεις [[ἄνευ]], [[ἄχρι]], [[μέχρι]], [[χωρίς]], [[ἕνεκα]] ή <i>ἕνεκεν</i>, [[πλήν]], <i>ὡς</i>, [[χάριν]], οι οποίες δεν απαντούν εν συνθέσει [[εκτός]] της [[πλήν]]<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>φρ.</b> <b>μαθ.</b> «καταχρηστικό [[κλάσμα]]» — το [[κλάσμα]] του οποίου ο [[αριθμητής]] [[είναι]] μεγαλύτερος από τον παρονομαστή<br /><b>αρχ.</b><br />[[εξυπηρετικός]], [[πρόθυμος]], [[χρήσιμος]]. <br /><b>επίρρ.</b><i>..</i><br /><i>καταχρηστικώς</i> και -<i>ά</i> (Α <i>καταχρηστικώς</i>)<br /><b>νεοελλ.</b><br />[[κατά]] [[παράβαση]] του κανόνα, κατ' [[εξαίρεση]]<br /><b>μσν.</b><br />αφύσικα<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> μεταφορικά, όχι κυριολεκτικά<br /><b>2.</b> ανακριβώς, αδοκίμως, [[κατά]] κακή [[χρήση]] της γλώσσας. | ||
}} | |||
{{pape | |||
|ptext=ή, όν, <i>in [[uneigentlicher]] [[Bedeutung]] [[gebraucht]], [[uneigentlich]]</i>, oft bei Rhett. und Gramm.; auch im adv.; καταχρηστικώτερον <i>Schol. Pind. P</i>. 4.253. | |||
}} | }} |
Revision as of 17:11, 24 November 2022
English (LSJ)
ή, όν, A misused, misapplied, of words and phrases, ὑπάκουσις Phld.Rh.1.89 S., cf. S.E. M.8.129. Adv. -κῶς by a misuse of language, Str.7.7.11, S.E.P.1.191, etc.; opp. κυρίως, D.T.632.24, Phld.Po.5.15, Ph.1.68: Comp. -ώτερον A.D. Synt.4.26, S.E.M.6.2. 2 serviceable, τὰ κ. καὶ συνεργατικὰ πρός τι Ptol. Tetr.80.
Greek (Liddell-Scott)
καταχρηστικός: ἡ, όν, κακῶς μεταχειριζόμενος, Ἐκκλ. ΙΙ. κακῶς μεταχειρισμένος, κακῶς ἐφαρμοζόμενος, ἐπὶ λόγων καὶ φράσεων, Σέξτ. Ἐμπ. π. Μ. 8. 129.- Ἐπίρρ., -κῶς, κατὰ κακὴν χρῆσιν τῆς γλώσσης, οὐχὶ κυριολεκτικῶς, ὁ αὐτ. ἐν Π. 1. 191· Συγκρ. = -ώτερον ὁ αὐτ. ἐν Μ. 6. 2.
Greek Monolingual
-ή, -ό (Α καταχρηστικός, -ή, -όν) καταχρώμαι
1. αυτός που κάνει κατάχρηση
2. (για λέξεις ή φράσεις) αυτός που λέγεται ή γίνεται κατά παράβαση του κανόνα ή με υπέρβαση του αυστηρά ορθού, κακώς εφαρμοζόμενος ή χρησιμοποιούμενος
3. φρ. α) «καταχρηστικές δίφθογγοι» — οι δίφθογγοι ᾳ, ῃ, ῳ
β) «καταχρηστικές προθέσεις» — οι προθέσεις ἄνευ, ἄχρι, μέχρι, χωρίς, ἕνεκα ή ἕνεκεν, πλήν, ὡς, χάριν, οι οποίες δεν απαντούν εν συνθέσει εκτός της πλήν
νεοελλ.
φρ. μαθ. «καταχρηστικό κλάσμα» — το κλάσμα του οποίου ο αριθμητής είναι μεγαλύτερος από τον παρονομαστή
αρχ.
εξυπηρετικός, πρόθυμος, χρήσιμος.
επίρρ...
καταχρηστικώς και -ά (Α καταχρηστικώς)
νεοελλ.
κατά παράβαση του κανόνα, κατ' εξαίρεση
μσν.
αφύσικα
αρχ.
1. μεταφορικά, όχι κυριολεκτικά
2. ανακριβώς, αδοκίμως, κατά κακή χρήση της γλώσσας.
German (Pape)
ή, όν, in uneigentlicher Bedeutung gebraucht, uneigentlich, oft bei Rhett. und Gramm.; auch im adv.; καταχρηστικώτερον Schol. Pind. P. 4.253.