ἐρέβινθος

English (LSJ)

(proparox.), ὁ,
A chick-pea, chickpea, chick pea, Cicer arietinum, κύαμοι ἢ ἐ. Il.13.589, cf. Pl. R.372c; eaten as dessert, Xenoph.22.3, Ar.Pax1136, Crobyl.9, etc.; χρύσειοι ἐ. Sapph.30; κριὸς ἐρέβινθος, of a special variety, Sophil.8, cf.Theophrastus HP8.5.1.
II metaph., of the membrum virile, Ar.Ach.801, Ra. 545(lyr.); cf. κριθή IV. (Cf. ὄροβος, Lat. ervum.)

German (Pape)

[Seite 1022] ὁ (vgl. ὄροβος, ervum, Erbse), die Kichererbse, sowohl Frucht, Il. 13, 589, als Pflanze, Theophr.; καὶ κύαμοι Plat. Rep. II, 372 c, u. öfter Ar.; sie wurden auf Kohlen geröstet, Pax 1136; auch wie Mandeln u. Nüsse zum Wein gegessen, Xenophan. bei Ath. II, 54 d; Galen. – Übertr., τὸ αἰδοῖον τοῦ ἀνδρός, Ar. Ach. 801 Ran. 545.

French (Bailly abrégé)

ου (ὁ) :
1 pois chiche (fruit et plante);
2 p. anal. c. πόσθη.
Étymologie: cf. ὄροβος, lat. ervum.

Russian (Dvoretsky)

ἐρέβινθος: ὁ
1 турецкий горох (Cicer arietinum) Plat., Arst., Plut.;
2 шутл. = membrum virile Arph.

Greek (Liddell-Scott)

ἐρέβινθος: ὁ, ὡς καὶ νῦν, κοινῶς, «ῥεβίθι», Λατ. cicer, Ἰλ. Ν. 589· οἱ ἐρέβινθοι ἐτρώγοντο ὡμοὶ (ὡς τὰ ἀμύγδαλα) ἢ ἡψημένοι (ὡς τὰ κάστανα), μετὰ τὸ φαγητὸν ὡς τράγημα, Ἀριστοφ. Εἰρ. 1136, κ. ἀλλ., Κρώβυλος κ. ἄλλοι παρ’ Ἀθην. 54Ε· ἐρ. καὶ κύαμοι Πλάτ. Πολ. 372C: - τὸ φυτόν, ἡ «ῥεβιθιά», Θεοφρ. π. Φυτ. Ἱστ. 7. 3, 2, κτλ. ΙΙ μεταφ. ἐπὶ τοῦ ἀνδρικοῦ αἰδοίου, Ἀριστοφ. Ἀχ. 801, Βάτρ. 545, Ἡσύχ., πρβλ. κριθὴ IV. (Συγγενὲς τῷ ὄροβος, Λατ. ervum, Παλαιο-Γερμ. araw-eiz (Γερμ. Erbse).)

Greek Monolingual

ο (AM ἐρέβινθος)
1. το φυτό ρεβιθιά
2. ο καρπός της ρεβιθιάς, το ρεβίθι
μσν.
(με προσωποποίηση του ουσ.) Ερέβινθος
Ρέβιθος
αρχ.
μτφ. το ανδρικό μόριο.
[ΕΤΥΜΟΛ. Η λ. εμφανίζει επίθημα -ινθος, πιθ. δάνειο μιας μεσογειακής γλώσσας, και συνδέεται αφ’ ενός με τη λ. όροβος και αφ’ ετέρου με λατ. ervum «όροφος, φακή», αρχ. άνω γερμ. araweiz «μπιζέλι», αν και το w τών τύπων δεν αντιστοιχεί προς το β του ελλ. τύπου ερέβινθος. Είναι πιθανόν εξάλλου η λ. να προέρχεται από κάποιο ιδίωμα της Μικράς Ασίας ή της Α. Μεσογείου, όπου πρωτοεμφανίστηκε το φυτό].

Greek Monotonic

ἐρέβινθος: ὁ, είδος ξηρού καρπού, ρεβίθι, Λατ. cicer, σε Ομήρ. Ιλ., Αριστοφ.· πρβλ. ὄροβος.

Frisk Etymological English

Grammatical information: m.
Meaning: chick-pea (Il.).
Derivatives: Deminut. ἐρεβίνθιον (pap.) and ἐρεβινθώδης (Thphr.), ἐρεβίνθειος (Zen.), ἐρεβινθιαῖος (Dsk.), ἐρεβίνθινος (H., Phot., Suid.).
Origin: LW [a loanword which is (probably) not of Pre-Greek origin] Eastmediterr.?
Etymology: To ὄροβος id. (s. v.) with the Pre-Greek suffix -ινθος (Schwyzer 526, Chantraine Formation 370; s. also Kretschmer Glotta 30, 133). Further to Lat. ervum a kind of vetch, with which some Celtic and Germanic words for pea etc. are compared: OHG araweiz, arwiz pea, MIr. orbaind grain. The word may come from the eastern Mediterranean area, s. W.-Hofmann ervum. Cf. also (-ινθος < *-ιθος to -weiz in ara-weiz?) Kuiper Μνήμης χάριν 1, 217f., Deroy Glotta 35, 180ff. - Skt. aravinda- n. lotus flower does not belong here; cf. Mayrhofer Wb. s. v.

Middle Liddell

ἐρέβινθος, ὁ,
a kind of pulse, chick pea, Lat. cicer, Il., Ar. Cf. ὄροβος.

Frisk Etymology German

ἐρέβινθος: {erébinthos}
Grammar: m.
Meaning: Kichererbse (seit Il.).
Derivative: Davon das Deminutivum ἐρεβίνθιον (Pap.) und die ebenfalls vereinzelt belegten ἐρεβινθώδης (Thphr.), -ειος (Zen.), -ιαῖος (Dsk.), -ινος (H., Phot., Suid.).
Etymology: Ohne Zweifel zu ὄροβος Kichererbse (s. d.) mit dem fremden Suffix -ινθος (Schwyzer 526, Chantraine Formation 370; s. noch Kretschmer Glotta 30, 133). In Betracht kommt ferner lat. ervum eine Art Wicke, womit einige keltische und germanische Wörter für Erbse zusammengestellt werden: ahd. araweiz, arwiz Erbse, mir. orbaind Körner. Das Wort stammt wahrscheinlich aus dem ostmediterranen Raum, s. W.-Hofmann ervum. Nach v. Windekens Le Pélasgique 11 usw. pelasgisch. Weitere unsichere Hypothesen (-ινθος < *-ιθος zu -weiz in ara-weiz?) bei Kuiper Μνήμης χάριν 1, 217f., Deroy Glotta 35, 180ff. — Aind. aravinda- n. Lotusblume gehört nicht hierher; vgl. Mayrhofer Wb. s. v.
Page 1,549-550

Translations

chickpea

Afrikaans: kekerertjie; Akkadian: 𒄬𒇻𒊒; Albanian: qiqër; Arabic: حِمِّص; Egyptian Arabic: حمص; Moroccan Arabic: حمص; Armenian: սիսեռ; Old Armenian: սիսեռն; Aromanian: tseatsiri, arivitclju; Assamese: বুট; Asturian: garbanzu; Basque: txitxirio, garbantzu; Bulgarian: нахут, леблебия; Burmese: ကုလားပဲ, ပဲခြမ်း, ပဲဆန်; Catalan: cigró; nCantonese: 雞心豆, 鸡心豆, 三角豆; Mandarin: 鷹嘴豆, 鹰嘴豆; Czech: cizrna; Dalmatian: cič; Danish: kikært, kikærter; Dutch: kikkererwt, keker, kekererwt, Spaanse erwt, kreukerwt; Esperanto: kikero; Estonian: kikerhernes; Faroese: kikertur; Finnish: kikherne, kahviherne; French: pois chiche; Galician: garavanzo; Gallurese: fasgiolu tundu; Georgian: მუხუდო; German: Kichererbse; Greek: ρεβίθι; Ancient Greek: ἐρέβινθος; Hebrew: הומוס; Hindi: काबुली चना, काबूली, छोला, चना; Hungarian: csicseriborsó; Icelandic: kjúklingabaun; Ido: garbanzo-semino; Irish: sicphiseánach; Italian: cece; Japanese: ヒヨコ豆; Kannada: ಕಡಲೆ; Korean: 병아리콩; Kurdish Central Kurdish: نۆک; Northern Kurdish: nok, nuhk; Latin: cicer; Ligurian: çéixou; Lithuanian: avinžirnis; Macedonian: леблебија, наут, слануток; Malayalam: കടല; Maltese: ċiċra, ċiċri; Neapolitan: cìcero, cìcere; Occitan: céser; Oromo: shunburaa; Persian: نخود, نخودچی; Polish: ciecierzyca; Portuguese: grão-de-bico; Punjabi: ਛੋਲਾ; Romanian: năut; Romansch: chicra; Russian: нут; Sardinian Campidanese: cìxiri; Logudorese: basolu pittudu; Sassarese: fasgiorutòndu; Serbo-Croatian: slanutak, сланутак; Sicilian: cìciru, cìciri; Slovak: cícer baraní; Slovene: čičerika; Sorbian Lower Sorbian: šćerica; Spanish: garbanzo; Swedish: kikärt; Tagalog: garbansos; Telugu: సెనగ; Thai: ถั่วหัวช้าง; Turkish: nohut; Ukrainian: нут, турецький горох; Urdu: چھولا; Vietnamese: đậu gà; Walloon: garvane, poes d' souke; Welsh: gwygbys, ffacbys; Yiddish: נאַהיט, אַרבעס