λαγαίω: Difference between revisions
κρατίστην εἶναι δημοκρατίαν τὴν μήτε πλουσίους ἄγαν μήτε πένητας ἔχουσαν πολίτας → the best democracy is that in which the citizens are neither very rich nor very poor (Thales/Plutarch)
(22) |
(2) |
||
| Line 15: | Line 15: | ||
{{grml | {{grml | ||
|mltxt=[[λαγαίω]] (Α)<br /><b>επιγρ.</b> [[απαλλάσσω]], [[απολύω]], [[αφήνω]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Ο τ. [[λαγαίω]] προήλθε από θ. <i>λαγ</i>- <span style="color: red;">+</span> κατάλ. -<i>αίω</i> ([[κατά]] το [[κεραίω]], [[ἀγαίομαι]]), ενώ ο αόρ. <i>λαγάσαι</i> σχηματίστηκε [[κατά]] το συνών. <i>χαλάσαι</i>. Το θ. <i>λαγ</i>-ανάγεται στη συνεσταλμένη [[βαθμίδα]] (<i>s</i>)<i>l</i><i>ә</i><i>g</i>-της ΙΕ ρίζας (<i>s</i>)<i>l</i><i>ē</i><i>g</i>- «[[χαλαρός]], [[άτονος]]» (<b>[[πρβλ]].</b> [[λήγω]]) και εμφανίζει [[φωνήεν]] -<i>α</i>- [[αντί]] του αναμενόμενου -<i>ε</i>- (<b>[[πρβλ]].</b> [[ῥήγνυμι]]: <i>ἐρράγην</i>). Στην [[ίδια]] [[βαθμίδα]] ανάγονται και οι τ. [[λαγγάζω]], [[λαγαρός]], [[λάγνος]], [[λαγών]]]. | |mltxt=[[λαγαίω]] (Α)<br /><b>επιγρ.</b> [[απαλλάσσω]], [[απολύω]], [[αφήνω]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Ο τ. [[λαγαίω]] προήλθε από θ. <i>λαγ</i>- <span style="color: red;">+</span> κατάλ. -<i>αίω</i> ([[κατά]] το [[κεραίω]], [[ἀγαίομαι]]), ενώ ο αόρ. <i>λαγάσαι</i> σχηματίστηκε [[κατά]] το συνών. <i>χαλάσαι</i>. Το θ. <i>λαγ</i>-ανάγεται στη συνεσταλμένη [[βαθμίδα]] (<i>s</i>)<i>l</i><i>ә</i><i>g</i>-της ΙΕ ρίζας (<i>s</i>)<i>l</i><i>ē</i><i>g</i>- «[[χαλαρός]], [[άτονος]]» (<b>[[πρβλ]].</b> [[λήγω]]) και εμφανίζει [[φωνήεν]] -<i>α</i>- [[αντί]] του αναμενόμενου -<i>ε</i>- (<b>[[πρβλ]].</b> [[ῥήγνυμι]]: <i>ἐρράγην</i>). Στην [[ίδια]] [[βαθμίδα]] ανάγονται και οι τ. [[λαγγάζω]], [[λαγαρός]], [[λάγνος]], [[λαγών]]]. | ||
}} | |||
{{etym | |||
|etymtx=Grammatical information: v.<br />Meaning: [[release]], <b class="b3">λαγάσ-σαι ἀφεῖναι</b> H.;<br />Other forms: aor. <b class="b3">λαγάσαι</b> (Crete),<br />Compounds: also with <b class="b3">ἀπο-</b>.<br />Derivatives: <b class="b3">ἀπολάγαξις</b> [[release]] (Crete; on the formation Chantraine Form. 281, Bechtel Dial. 2, 746). - Several nouns, that do not directly depend from the verb: 1.<b class="b3">λαγαρός</b> [[slack]], [[emaciated]], [[thin]] (IA.) with <b class="b3">λαγαρότης</b> <b class="b2">slackness etc.</b>, <b class="b3">λαγαρόομαι</b> <b class="b2">get slack</b> (AP) with <b class="b3">λαγάρωσις</b> (Eust.; of <b class="b3">στίχοι λαγαροί</b>). <b class="b3">λαγαρίζομαι</b> meaning unclear (com.); 2. <b class="b3">λάγανον</b> <b class="b2">thin cake</b> (hell.) with <b class="b3">λαγάνιον</b> (late) and <b class="b3">λαγανίζω</b> (?; Hp. Morb. Sacr. 13 ; cf. Kind Herm. 72, 368) ; 1. a. 2. first from a noun <b class="b3">*λαγαρ</b> \/ <b class="b3">ν-</b>? (vgl. Benveniste Origines 18; to the frequent nom. in <b class="b3">-ανον</b> Chantraine Form. 198 f.). A <b class="b3">ν-</b>suffix also in the semantically deviant 3. <b class="b3">λάγνος</b> (<b class="b3">-νης</b>; on the barytone acc. Schwyzer 489) [[lascivious]], [[voluptuous]] with <b class="b3">λαγνεύω</b> <b class="b2">be lascivious, be lecherous</b>, <b class="b3">λαγνεία</b> <b class="b2">the act of coition etc.</b> (IA.). 4. <b class="b3">*λαγος</b> (<b class="b3">*λάξ</b>) [[slack]], [[thin]] in <b class="b3">λαγόνες</b> pl. f. (m..), rarely <b class="b3">-ών</b> sg. <b class="b2">the hollows on the side, the flanks</b> (IA.), also in <b class="b3">λαγώς</b> [[hare]] (s. v.).<br />Origin: LW [a loanword which is (probably) not of Pre-Greek origin] Eur. substr.X<br />Etymology: A direct agreement to <b class="b3">*λαγος</b>, if from <b class="b3">*σλαγος</b> (s. on <b class="b3">λήγω</b>) gives a Germ. adj. for [[slack]]: Nord. [[slakr]] , OS [[slac]], OE [[slæc]] etc.; here with anlaut. <b class="b2">l-</b> (= IE.) MLG. [[lak]] <b class="b2">id.</b>, thus OIr. [[lacc]] <b class="b2">id.</b> (with expressive [[gg]]). The formal identity of <b class="b3">λαγών</b> and WNo. [[lake]] [[flap]], of <b class="b3">λάγανον</b> and OS [[lakan]], OHG [[lahhan]] [[cloth]] rests on parallel innovations of the separate languages. - With <b class="b3">λαγαρός</b> we can directly compare Toch. A [[slākkär]] [[sad]]. Beside it with <b class="b2">s-</b>suffix Lat. [[laxus]] <b class="b2">slack, weak etc.</b>; also Skt. <b class="b2">ślakṣṇá-</b> [[slippery]], [[meagre]], [[thin]] (from *slakṣ- assim., Hendriksen IF 56, 27 f.)? - Disyllabic <b class="b3">λαγά-σαι</b> (: <b class="b3">λαγαρός</b>) has an example in the synonymous <b class="b3">χαλά-σαι</b> (: <b class="b3">χαλαρός</b>); <b class="b3">λαγαίω</b> is innovation like <b class="b3">κεραίω</b>, <b class="b3">ἀγαίομαι</b> (s. <b class="b3">κεράννυμι</b> and <b class="b3">ἀγα-</b>; diff. Specht Ursprung 325); besides NGr. (Cret.) <b class="b3">λαγάζω</b>, s. Schulze Kl. Schr. 354 n. 1. Cf. also on <b class="b3">κλαδαρός</b>. - With diff. ablaut here <b class="b3">λήγω</b>, <b class="b3">λωγάνιον</b>, <b class="b3">λωγάς</b>, s. vv. - As <b class="b2">*slh₂g-</b> would have given <b class="b2">*slag-</b>, the form has not been explained; is it a Eur. substratum word? | |||
}} | }} | ||
Revision as of 04:35, 3 January 2019
English (LSJ)
A release: inf. λαγαίεν GDI4982.4, 4989.6 (Crete): 3sg. aor. subj. λαγάσει Leg.Gort.1.9, al.: aor. inf. λαγάσαι GDI4979.46, Leg.Gort.1.5; cf. λαγάσσαι.
French (Bailly abrégé)
relâcher.
Étymologie: DELG cf. lat. langueo.
Greek Monolingual
λαγαίω (Α)
επιγρ. απαλλάσσω, απολύω, αφήνω.
[ΕΤΥΜΟΛ. Ο τ. λαγαίω προήλθε από θ. λαγ- + κατάλ. -αίω (κατά το κεραίω, ἀγαίομαι), ενώ ο αόρ. λαγάσαι σχηματίστηκε κατά το συνών. χαλάσαι. Το θ. λαγ-ανάγεται στη συνεσταλμένη βαθμίδα (s)lәg-της ΙΕ ρίζας (s)lēg- «χαλαρός, άτονος» (πρβλ. λήγω) και εμφανίζει φωνήεν -α- αντί του αναμενόμενου -ε- (πρβλ. ῥήγνυμι: ἐρράγην). Στην ίδια βαθμίδα ανάγονται και οι τ. λαγγάζω, λαγαρός, λάγνος, λαγών].
Frisk Etymological English
Grammatical information: v.
Meaning: release, λαγάσ-σαι ἀφεῖναι H.;
Other forms: aor. λαγάσαι (Crete),
Compounds: also with ἀπο-.
Derivatives: ἀπολάγαξις release (Crete; on the formation Chantraine Form. 281, Bechtel Dial. 2, 746). - Several nouns, that do not directly depend from the verb: 1.λαγαρός slack, emaciated, thin (IA.) with λαγαρότης slackness etc., λαγαρόομαι get slack (AP) with λαγάρωσις (Eust.; of στίχοι λαγαροί). λαγαρίζομαι meaning unclear (com.); 2. λάγανον thin cake (hell.) with λαγάνιον (late) and λαγανίζω (?; Hp. Morb. Sacr. 13 ; cf. Kind Herm. 72, 368) ; 1. a. 2. first from a noun *λαγαρ \/ ν-? (vgl. Benveniste Origines 18; to the frequent nom. in -ανον Chantraine Form. 198 f.). A ν-suffix also in the semantically deviant 3. λάγνος (-νης; on the barytone acc. Schwyzer 489) lascivious, voluptuous with λαγνεύω be lascivious, be lecherous, λαγνεία the act of coition etc. (IA.). 4. *λαγος (*λάξ) slack, thin in λαγόνες pl. f. (m..), rarely -ών sg. the hollows on the side, the flanks (IA.), also in λαγώς hare (s. v.).
Origin: LW [a loanword which is (probably) not of Pre-Greek origin] Eur. substr.X
Etymology: A direct agreement to *λαγος, if from *σλαγος (s. on λήγω) gives a Germ. adj. for slack: Nord. slakr , OS slac, OE slæc etc.; here with anlaut. l- (= IE.) MLG. lak id., thus OIr. lacc id. (with expressive gg). The formal identity of λαγών and WNo. lake flap, of λάγανον and OS lakan, OHG lahhan cloth rests on parallel innovations of the separate languages. - With λαγαρός we can directly compare Toch. A slākkär sad. Beside it with s-suffix Lat. laxus slack, weak etc.; also Skt. ślakṣṇá- slippery, meagre, thin (from *slakṣ- assim., Hendriksen IF 56, 27 f.)? - Disyllabic λαγά-σαι (: λαγαρός) has an example in the synonymous χαλά-σαι (: χαλαρός); λαγαίω is innovation like κεραίω, ἀγαίομαι (s. κεράννυμι and ἀγα-; diff. Specht Ursprung 325); besides NGr. (Cret.) λαγάζω, s. Schulze Kl. Schr. 354 n. 1. Cf. also on κλαδαρός. - With diff. ablaut here λήγω, λωγάνιον, λωγάς, s. vv. - As *slh₂g- would have given *slag-, the form has not been explained; is it a Eur. substratum word?
