ἀμφιδέξιος: Difference between revisions
ἀλλ᾽ οὐδὲ εἷς τέκτων ὀχυρὰν οὕτως ἐποίησεν θύραν, δι᾽ἧς γαλῆ καὶ μοιχὸς οὐκ εἰσέρχεται → but no carpenter ever made a door so secure that a weasel or a womanizer could not pass through it
(Bailly1_1) |
(big3_3) |
||
| Line 18: | Line 18: | ||
{{bailly | {{bailly | ||
|btext=ος, ον :<br /><b>1</b> adroit des deux mains, très adroit;<br /><b>2</b> double <i>en parl. des mains, des côtés</i>;<br /><b>3</b> à deux tranchants ; <i>fig.</i> à double sens, équivoque.<br />'''Étymologie:''' [[ἀμφί]], [[δεξιά]]. | |btext=ος, ον :<br /><b>1</b> adroit des deux mains, très adroit;<br /><b>2</b> double <i>en parl. des mains, des côtés</i>;<br /><b>3</b> à deux tranchants ; <i>fig.</i> à double sens, équivoque.<br />'''Étymologie:''' [[ἀμφί]], [[δεξιά]]. | ||
}} | |||
{{DGE | |||
|dgtxt=-ον<br /><br /><b class="num">• Morfología:</b> [prob. neutr. sg. ἀμφίδεξιν <i>IG</i> 2<sup>2</sup>.4511.24 (II d.C.)]<br /><b class="num">I</b> de pers.<br /><b class="num">1</b> [[ambidextro]], [[que tiene igual destreza en ambas manos]] ἀ. [[γάρ]] εἰμι κοὐκ [[ἁμαρτάνω]] κόπτων Hippon.116, γυνὴ [[ἀμφιδέξιος]] οὐ γίνεται la mujer no llega a ser ambidextra</i> Hp.<i>Aph</i>.7.43 según la interpretación de Galeno, ἀμφιδεξίοις χερσί A.<i>Fr</i>.410, μόνον ... ἀμφιδέξιον γίνεται τῶν ἄλλων ζῴων [[ἄνθρωπος]] el hombre es el único animal en que se da el ambidextrismo</i> Arist.<i>HA</i> 497<sup>b</sup>31, cf. <i>Pol</i>.1274<sup>b</sup>13, <i>EN</i> 1134<sup>b</sup>34<br /><b class="num">•</b>fig. [[que gusta de ambos sexos]] ὅπου προσῇ τὸ κάλλος, [[ἀμφιδέξιος]] <i>Trag.Adesp</i>.355<br /><b class="num">•</b>[[hermafrodita]] tal vez según algunos en Hp.<i>Aph</i>.7.43, Hsch.<br /><b class="num">2</b> [[ambos]] κόμην σπῶσ' ἀμφιδεξίοις ἀκμαῖς arrancándose la cabellera con ambas manos</i> S.<i>OT</i> 1243, ἐρείσατ' ... πλευρὸν ἀμφιδέξιον estrechaos contra mis dos costados</i> S.<i>OC</i> 1112.<br /><b class="num">3</b> [[yegua que pare dos gemelos]], [[macho y hembra]] Hsch.<br /><b class="num">II</b> de cosas<br /><b class="num">1</b> [[de doble filo]] σίδηρος E.<i>Hipp</i>.780<br /><b class="num">•</b>fig. [[de doble filo]], [[ambiguo]], [[equívoco]] χρηστήριον Hdt.5.92ε, ἔπος Luc.<i>ITr</i>.43, μῦθοι Hsch.<br /><b class="num">2</b> fig. [[que tiene todas las ventajas]], [[conveniente]] ἐν καθαρᾷ τε καὶ ἀμφιδεξίῳ καταγωγῇ κείμενον Bas.Sel.<i>V.Thecl</i>.M.85.581A.<br /><b class="num">III</b> subst. prob. neutr. quizá [[brazalete]], <i>IG</i> 2<sup>2</sup>.4511.24 (II a.C.).<br /><b class="num">IV</b> adv. -ως<br /><b class="num">1</b> [[con las dos manos]] παίζειν Polem.Hist.45.<br /><b class="num">2</b> ἀμφιδεξίως ἔχει [[es indiferente]] A.<i>Fr</i>.244. | |||
}} | }} | ||
Revision as of 12:12, 21 August 2017
English (LSJ)
ον,
A ambidextrous (cf. ἀμφαρίστερος), Hp.Aph.7.43 (wrongly expl. by Glaucias ap.Erot., S.E.M.7.50), Arist.EN1134b34; = περιδέξιος, Hippon.83. Adv. -ίως, παίζειν Polem.Hist. 45. 2 ready to take with either hand, i.e. taking either of two things, indifferent, Trag.Adesp.355 ( = Com.Adesp.360); so ἀμφιδεξίως ἔχει it is indifferent, A.Fr.266. 3 two-edged, σίδηρος E.Hipp. 780. b metaph., double-meaning, ambiguous, χρηστήριον Hdt. 5.92.έ, cf. Luc.JTr.43. 4 on either hand, with both hands, ἀ. ἀκμαῖς with both hands at once, S.OT1243; ἐρείσατ' . . πλευρὸν ἀμφιδέξιον ἐμφύντε τῷ φύσαντι OC1112. 5 ἀμφιδέξια, τά, bracelets, Hsch.: sg. ἀμφίδεξιν (sic) IG3.238a.
German (Pape)
[Seite 137] 1) auf beiden Händen rechts, beide Hände gleich gebrauchend, Arist. Eth. 5, 7; Hippocr.; sehr geschickt, χεῖρες Aesch. Tel. frg. 218; ἀμφιδεξίως ἔχει, von beiden Seiten ist es recht, frg. 244. Bei Soph. O. R. 1242 sind ἀμφιδέξιοι ἀκμαί beide Hände, wie O. C. 1114 πλευρὸν ἀμφ. beide Seiten. – 2) übh. zweiseitig, χρηστήριον, zweideutig, Her. 5, 92; σίδηρος, zweischneidig, Eur. Hipp. 780.
Greek (Liddell-Scott)
ἀμφιδέξιος: -ον, ὁ κατ’ ἀμφοτέρας τὰς χεῖρας δεξιός, λίαν ἐπιδέξιος, ὡς τὸ περιδέξιος, Λατ. ambidexter, ἀντίθ. τῷ ἀμφαρίστερος, Ἱππῶναξ. 59, Ἱππ. Ἀφ. 1260, Ἀριστ. Ἠθ. Ν. 5. 7, 4 καὶ ἀλλ. 2) πρόθυμος νὰ λάβῃ δι’ ἑκατέρας χειρός, ὅ. ἐ. ἕτοιμος νὰ λάβῃ εἴτε τὸ ἓν εἴτε τὸ ἄλλο ἐκ δύο πραγμάτων, ἀδιάφορος, Ποιητ. παρὰ Πλουτ. 2. 34Α: οὕτως ἀμφιδεξίως ἔχει, εἶναι ἀδιάφορον, Αἰσχύλ. Ἀποσπ. 257. 3) ὡς τὸ ἀμφήκης, δίστομος, σίδηρος Εὐρ. Ἱππ. 780. β) μεταφ., ὁ δύο ἐννοίας ἔχων, ἀμφίβολος, σκοτεινός, Λατ. anceps, χρηστήριον, Ἡρόδ. 5. 92, 5. 4) = ἀμφότερος, Λατ. uterque, ἀμφ. ἀκμαῖς, διὰ τῶν δακτύλων ἀμφοτέρων τῶν χειρῶν, συγχρόνως, Σοφ. Ο. Τ. 1243· πλευρὸν ἀμφιδέξιον ἐμφύντε τῷ φύσαντι, ἂς προσεγγίσῃ ἑκατέρα ὑμῶν τὴν ἑαυτῆς πλευρὰν είς ἐμὲ ἑκατέρωθεν, ὁ αὐτ. Ο. Κ. 1112.
French (Bailly abrégé)
ος, ον :
1 adroit des deux mains, très adroit;
2 double en parl. des mains, des côtés;
3 à deux tranchants ; fig. à double sens, équivoque.
Étymologie: ἀμφί, δεξιά.
Spanish (DGE)
-ον
• Morfología: [prob. neutr. sg. ἀμφίδεξιν IG 22.4511.24 (II d.C.)]
I de pers.
1 ambidextro, que tiene igual destreza en ambas manos ἀ. γάρ εἰμι κοὐκ ἁμαρτάνω κόπτων Hippon.116, γυνὴ ἀμφιδέξιος οὐ γίνεται la mujer no llega a ser ambidextra Hp.Aph.7.43 según la interpretación de Galeno, ἀμφιδεξίοις χερσί A.Fr.410, μόνον ... ἀμφιδέξιον γίνεται τῶν ἄλλων ζῴων ἄνθρωπος el hombre es el único animal en que se da el ambidextrismo Arist.HA 497b31, cf. Pol.1274b13, EN 1134b34
•fig. que gusta de ambos sexos ὅπου προσῇ τὸ κάλλος, ἀμφιδέξιος Trag.Adesp.355
•hermafrodita tal vez según algunos en Hp.Aph.7.43, Hsch.
2 ambos κόμην σπῶσ' ἀμφιδεξίοις ἀκμαῖς arrancándose la cabellera con ambas manos S.OT 1243, ἐρείσατ' ... πλευρὸν ἀμφιδέξιον estrechaos contra mis dos costados S.OC 1112.
3 yegua que pare dos gemelos, macho y hembra Hsch.
II de cosas
1 de doble filo σίδηρος E.Hipp.780
•fig. de doble filo, ambiguo, equívoco χρηστήριον Hdt.5.92ε, ἔπος Luc.ITr.43, μῦθοι Hsch.
2 fig. que tiene todas las ventajas, conveniente ἐν καθαρᾷ τε καὶ ἀμφιδεξίῳ καταγωγῇ κείμενον Bas.Sel.V.Thecl.M.85.581A.
III subst. prob. neutr. quizá brazalete, IG 22.4511.24 (II a.C.).
IV adv. -ως
1 con las dos manos παίζειν Polem.Hist.45.
2 ἀμφιδεξίως ἔχει es indiferente A.Fr.244.
