φιλόκαλος
καλῶς γέ μου τὸν υἱὸν ὦ Στιλβωνίδη εὑρὼν ἀπιόντ' ἀπὸ γυμνασίου λελουμένον οὐκ ἔκυσας, οὐ προσεῖπας, οὐ προσηγάγου, οὐκ ὠρχιπέδισας, ὢν ἐμοὶ πατρικὸς φίλος → Ah! Is this well done, Stilbonides? You met my son coming from the bath after the gymnasium and you neither spoke to him, nor kissed him, nor took him with you, nor ever once felt his balls. Would anyone call you an old friend of mine?
English (LSJ)
φιλόκαλον,
A loving the beautiful (both of personal and moral beauty), loving beauty and goodness, Pl.Phdr.248d, Criti.111e, Com.Adesp. Oxy.1239.18, etc.; τὸ φιλόκαλον Plu.2.61d, 1026d.
2 fond of effect and elegance, X.Cyr.1.3.3; φιλόκαλον περὶ ὅπλα ib.2.1.22; τὰ περὶ τὴν ἐσθῆτα φιλόκαλος = a man of taste Isoc.1.26, cf. 10.57; of the peacock, Arist.HA488b24. Adv., φιλοκάλως ἔχειν περί τι J.AJ12.2.1, cf. Gal.14.218, etc.: Comp. φιλοκαλώτερον κοπρίσαι more elaborately, Gp.5.26.10.
II fond of honour, seeking honour, φιλοκαλώτεροι ἐν τοῖς κινδύνοις X.Smp.4.15, cf. Arist.EN 1125b12, 1179b9.
III κατὰ τὸ φιλόκαλον πειραθέντα κατανοῆσαι = to see by working out the calculation, Iamb. in Nic.p.124 P.
German (Pape)
[Seite 1280] das Schöne, Gute, Edle liebend, Freund des Schönen, sowohl vom äußerlich Schönen, Anständigen, als vom Sittlichschönen; Plat. Phaedr. 248 d Critia. 111 e; – prunkliebend, glanzliebend, Xen. Cyr. 8, 3,5; περὶ ὅπλα 2, 1,22, die schönen Waffen liebend; τὰ περὶ τὴν ἐσθῆτα φιλόκαλος Isocr. 1, 27, u. A.; auch im comp., φιλοκαλώτερος ἐν τοῖς κινδύνοις Xen. Conv. 4, 15.
French (Bailly abrégé)
ος, ον :
1 qui aime les belles choses, la parure, l'élégance ; τὸ φιλόκαλον l'amour des belles choses;
2 qui aime la vertu, l'honnêteté, la noblesse des sentiments;
Cp. φιλοκαλώτερος.
Étymologie: φίλος, καλός.
Russian (Dvoretsky)
φιλόκᾰλος:
1 любящий красивое, поклоняющийся красоте Plat.: φ. περὶ τὰ ὅπλα Xen. любящий красивое оружие; τὰ περὶ τὴν ἐσθῆτα φιλόκαλος Isocr. любящий красиво одеваться;
2 желающий быть красивым (ταώς Arst.): φ. ἐν τοῖς κινδύνοις Xen. любящий блеснуть презрением к опасностям.
Greek (Liddell-Scott)
φῐλόκαλος: -ον, ὁ φιλῶν τὸ καλόν, τὸ ὡραῖον (ἐπί τε σωματικῆς καὶ ἠθικῆς καλλονῆς), ὁ ἀγαπῶν τὸ καλὸν καὶ τὸ ἀγαθόν, Πλατ. ἐν Φαίδρῳ 248D, Κριτί. 111Ε, Ξεν., κλπ.· ― ὁ ἀγαπῶν τὸ ἐπιδεικτικὸν καὶ κομψόν, Ξεν. Κύρ. Παιδ. 1. 3, 3· φ. περὶ τὰ ὅπλα αὐτόθι 2. 1, 22· φιλ. τὰ περὶ τὴν ἐσθῆτα φιλόκαλος Ἰσοκρ. 7D, πρβλ. 217C ἐπὶ τοῦ ταώ, Ἀριστ. π. τὰ Ζ. Ἱστ. 1. 1, 33· ― τὸ φιλόκαλον Πλούτ. 2. 67D, 1026D, κλπ. ― Ἐπίρρ., φιλοκάλως ἔχειν πρός τι Ἰωσήπ. Ἰουδ. Ἀρχ. 12. 2, 1, Γαλην., κλπ. ΙΙ. ὁ ἐπιζητῶν τιμήν, φιλοκαλώτερος ἐν τοῖς κινδύνοις Ξεν. Συμπ. 4. 15, πρβλ. Ἀριστ. Ἠθ. Νικ. 4. 4, 4., 10. 9, 3.
Greek Monolingual
-η, -ο / φιλόκαλος, -ον, ΝΜΑ
αυτός που αγαπά το ωραίο, που έχει φιλοκαλία, καλαίσθητος
αρχ.
1. αυτός που του αρέσει ο στολισμός, ο καλλωπισμός («καὶ φιλόκαλον περὶ ὅπλα καὶ φιλότιμον ἐπὶ πᾱσι τοῖς τοιαύτοις», Ξεν.)
2. αυτός που επιζητεί διάκριση, τιμές
3. αυτός που εκτελεί αριθμητικές πράξεις, λογαριασμούς
4. ο φιλομαθής
5. το ουδ. ως ουσ. τὸ φιλόκαλον
η φιλοκαλία.
επίρρ...
φιλοκάλως ΝΜΑ, και φιλόκαλα Ν
με φιλοκαλία, καλαισθησία.
[ΕΤΥΜΟΛ. < φιλ(ο)- + καλός.
Greek Monotonic
φῐλόκᾰλος: -ον, αυτός που αγαπά την ομορφιά, σε Πλάτ., Ξεν. κ.λπ.
I. αυτός που αγαπά τη λεπτότητα και την κομψότητα, σε Ξεν.
II. αυτός που αγαπά τις τιμές, αναζητά τις τιμές, στον ίδ.
Middle Liddell
φῐλό-κᾰλος, ον,
I. loving the beautiful, Plat., Xen., etc.: — fond of effect and elegance, Xen.
II. fond of honour, seeking honour, Xen.
