ἐναντίος

English (LSJ)

α, ον,

   A opposite, = ἀντίος (which is rare in Prose):    1 of Place, on the opposite side, opposite, c.dat., ἀκταὶ ἐναντίαι ἀλλήλῃσιν Od.10.89; Πάτροκλος δέ οἱ . . ἐ. ἧστο Il.9.190, cf. Od.23.89: hence, fronting, face to face, αὐτῳ οὔ πω φαίνετ' ἐναντίη 6.329; ὄττις ἐ. τοι ἰσδάνει Sapph.2.2; δεῖξον . . τὸ σὸν πρόσωπον δεῦρ' ἐ. πατρί before him, E.Hipp.947; τὰναντία τινί things open to one's sight, X.Cyr.3.3.345: abs., ἐ. στάνθ' E.Hipp.1078 (but ἐ. κεῖσθαι look opposite ways, Pl.Smp.190a).    b with Verbs of motion, in the opposite direction, ἔνθα οἱ . . ἐναντίη ἤλυθε μήτηρ came to meet him, Il.6.251; ἐναντίοι ἀλλήλοισιν ὄγμον ἐλαύνωσιν 11.67; δύο ἅμαξαι ἐ. ἀλλήλαις Th.1.93; ἄνεμος ἐ. ἔπνει X.An.4.5.3.    c Astrol., in diametrical aspect, Vett.Val.70.16, Man.3.360.    2 in hostile sense, opposing, facing in fight, c. gen., ἐναντίοι ἔσταν Ἀχαιῶν Il.5.497, cf. S.Aj.1284, X.An.4.3.28, etc.: c. dat., Il.5.12, E.Supp.856, IT1415; οἱ ἐ. one's adversaries, A. Th.375, Gorg.Fr.12 D., etc.; the enemy, Hdt.7.225, Th.4.64, etc.    b generally, opposed to, τινί X.An.3.2.10; τὸ ἐ. the opposite party, Id.Ath.1.4; presenting obstacles, hindering, τινί S.Ph.642.    c ὁ δι ἐναντίας the opponent in a alawsuit, PFlor.1.58.15 (iii A.D.), etc.    3 of qualities, acts, etc., opposite, contrary, reverse, τἀναντί' εἰπεῖν A.Ag. 1373; δίκαια καὶ τἀναντία S.Ant.667: mostly c.gen., τὰ ἐ. τούτων the very reverse of these things, Hdt.1.82, cf. Th.7.75, etc.; δείξας . . ἄστρων τὴν ἐ. ὁδόν, i.e. τὴν τοῦ ἡλίου ὁδὸν ἐ. οὖσαν τοῖς ἄστροις E.Fr.861: also c. dat., Ὀρφεῖ δὲ γλῶσσαν τὴν ἐναντίαν ἔχεις A.Ag.1629; τἀναντία πρήσσειν [τῇ ὑγιείῃ] Democr.234; δύο τὰ -ώτατα εὐβουλίᾳ Th.3.42; ἀγαθῷ κακὸν -ώτερον ἢ τῷ μὴ ἀγαθῷ Pl.R.491d; ἐναντία λέγει αὐτὸς αὑτῷ Id.Prt.339b, cf.Ar.Ach.493; τἀναντία τούτοις Pl.Prt 323d; ἐναντία γνῶναι ταῖς πλείσταις [πόλεσιν] X.Lac.1.2; τὴν ἐ. τινὶ ψῆφον θέσθαι D.19.65; simply τὴν ἐ. θέσθαι τινί Pl.La.184d: folld. by ἤ, τοὺς ἐ. λόγους ἢ ὡς αὐτὸς κατεδόκεε Hdt.1.22; τοὐ. δρῶν ἢ προσῆκ' αὐτῷ ποιεῖν Ar.Pl.14; τοὐ. ἔπαθεν ἢ τὸ προσδοκώμενον Pl.Lg.966e, cf. R.567c, etc.: freq. strengthd., πᾶν τοὐ., πάντα τἀ., quite the contrary, Lg. 967a, X.Mem.3.12.4; πολὺ τοὐ. Stratt.57; τὸ δὲ πολὺ ἐναντίον ἀποβήσεται Pl.Ap.39c.    b τὰ ἐ. opposites in Philos., Pherecyd.Syr. 3, Arist.Metaph.986b3, etc.    4 in the Philos. of Arist., τἀναντία (dist. fr. other ἀντικείμενα, Metaph.1018a25) are contraries, esp. the two attributes within the same genus which differ most widely from each other (as hot and cold), Cat.6a18, al.    b ἐ. ἀποφάνσεις, προτάσεις, contrary propositions (All B is A, No B is A), opp. contradictory (v. ἀντιφατικῶς), Id.Int.17b4, APr.63b28.    II freq. in Adv. usages:    1 from Hom. downwds., neut. ἐναντίον as Adv., opposite, facing, ἐ. ὧδε κάλεσσον here to my face, Od.17.544; εἰς ὦπα ἰδέσθαι ἐ. to look one in the face, 23.107; ἐ. προσβλέπειν τινά E.Hec.968, etc.; γυναῖκας ἀνδρῶν μὴ βλέπειν ἐ. ib.975: abs., D.4.40, etc.: hence, like a Prep. c. gen., in the presence of, τῆς βουλῆς IG12.91; τῶνδ' ἐ. S.OC1002; μαρτύρων ἐ. Ar.Ec.448; ἐ. τοῦ παιδίου Id.Lys.907; ἐ. ἁπάντων λέγειν Th.6.25; ἐ. Διός Plb.7.9.2; also neut. pl., IG7.1779 (Thespiae).    b in hostile sense, against, c. gen., ἀνέσταν . . σφοῦ πατρὸς ἐ. Il.1.534; ἐ. ἰέναι τινός 21.574; ἐ. μάχεσθαί τινος 20.97; ἐ. ἵστασ' ἐμεῖο 13.448: abs., ἐ. μίμνειν stand one's ground against, ib. 106: c. dat., νεικεῖν ἀλλήλοισιν ἐ. 20.252; ἐ. θεοῖς E.Or.624; ἐ. τῷ ὅρκῳ πράττειν IG22.1258.2.    c contrariwise, in Att. also with the Art., τοὐναντίον on the other hand, τοὐ. δέ . . Antiph.80.4; ἢ πάλιν τοὐ. Men.460.5; conversely, Pl.Men.89e.    d neut. pl. ἐναντία as Adv., c. dat., Hdt.6.32, Th.1.29, etc.    2 with Preps., ἐκ τοῦ ἐ. over against, opposite, opp. ἐκ πλαγίου, X.HG4.5.15, etc.; ἐξ ἐναντίας, Ion. -ίης, Hdt.7.225, Th.4.33 (οἱ ἐξ ἐ. the opposing parties, prob. in PGrenf. 2.78.26 (iv A. D.)); ἐκ τῶν ἐ. on the contrary, Plb.5.9.9; ἀπ' ἐναντίας Ascl.Tact.1.2; ἀπ' ἐ. Χωρεῖν Procop.Arc.4; κατὰ τὰ ἐ. Pl.Ti.39a: Geom., αἱ κατ' ἐναντίον τοῦ παραλληλογράμμου πλευραί the opposite sides of the parallelogram, Archim.Aequil.1.9; αἱ κατ' ἐ. τομαί opposite sections (i. e. branches) of the hyperbola, Apollon.Perg.Con. 3.23.    3 regul.Adv. -ίως contrariwise, c. dat., τούτοις οὐκ ἐ. λέγεις A.Eu.642; ἐ. διακεῖσθαί τινι Pl.R.361c; ἐ. ἀντικεῖσθαι Arist.Int.17b20; πικρῶς καὶ ἐ. like an enemy, D.19.339; ἐ. ἢ ὡς ἀνδραπόδοις τραφεῖσι Pl.Tht.175d; ἐ. ἔχειν to be exactly opposed, Id.Euthd.278a; πρός τι to be contrary in respect of... D.1.4; in the Logic of Arist., Metaph.1057b11, al., cf. Procl.in Alc.p.268C.

German (Pape)

[Seite 827] α, ον, geg enüb er; – a) eigtl. mit zugewandtem Gesicht, wie Eustath. oft erkl. ἀντιπρόσωπος, zugewendet; so bei ἧσθαι, ὁρμᾶσθαι, ἐλθεῖν, Il. 9, 190. 5, 12. 6, 251; αὐτῷ δ' οὔπω φαίνετ' ἐναντίη, von Angesicht zu Angesicht, Od. 6, 329; auch von Sachen, ἀκταὶ ἐν. ἀλλήλῃσιν προὔχουσιν 10, 89; in entgegengesetzter Richtung, ἐναντίοι ἀλλήλοισιν ὀγμὸν ἐλαύνουσιν Il. 11, 67. So überall auch in Prosa; δύο ἅμαξαι ἐναντίαι ἀλλήλαις τοὺς λίθους ἐπῆγον Thuc. 1, 93; τοῖς προσώποις ἐναντίοις κειμένοις Plat. Conv. 190 a. Dah. – b) feindlich gegenüberstehend; in dieser Bdtg bei Hom. mit dem gen., ἐναντίοι ἔσταν Ἀχαιῶν Il. 5, 497; Ἕκτορος ἦλθ' ἐν. Soph. Ai. 1285; τινί, Eur. Suppl. 856; Xen. An. 3, 2, 10; τὸ ἐναντίον στρατόπεδον Plat. Lach. 193 a; ὧν ἐναντίον ἀπέδωκε Dem. 27, 21; Lys. 17, 2 u. öfter; ὁ ἐναντίος, der Gegner, Aesch. Spt. 357 Eum. 746; Soph. El. 986; Thuc. 4, 64; Plat. Rep. V, 471 b. – c) übh. entgegengesetzt; δίκαια καὶ τἀναντία Soph. Ant. 663; τινί u. τινός, Plat. Crat. 413 e; Rep. III, 394 b; τἀναντία τῶν συμφερόντων συμβουλεύειν Dem. 19, 8; oft τοὐναντίον, das Gegentheil, ἐκείνῳ τούτου Plat. Phil. 39 e; Lys. 215 e; ἐπὶ τοὐναντίον ἕλκειν, auf die entgegengesetzte Seite, Phaed. 94 b; πάντα τἀναντία συμβαίνει ἤ Xen. Mem. 3, 12, 4. – Sehr gew. von Hom. an ist ἐναντίον adverb. gebraucht, in den verschiedenen Bdtgn; εἰς ὦπα ἰδέσθαι ἐναντίον Od. 23, 107; προσβλέπειν ἐν. Eur. Hec. 968; ἐναντίον ἵστασ' ἐμεῖο Il. 13, 448, vgl. Od. 17, 544; ἐναντίον φίλων ἐλθεῖν Pind. frg. 253; ὀνειδίζεις με τῶνδ' ἐναντίον Soph. O. C. 1006, vor diesen; wie ἐναντίον ἁπάντων λέγειν Thuc. 6, 25, ἐναντίον Σωκράτους εἶπε Plat. Crat. 427 d; vgl. Is. 1, 11; ὅρκον τίθεσθαι ἐν. Διός Pol. 7, 9, 2; – τοὐναντίον, im Gegentheil, Xen. Cyr. 8, 4, 9 u. öfter; bes. Plat., der auch ἐναντίον ἤ, Legg. XII, 966 a (vgl. Ar. Plut. 14 Her. 1, 22), u. ἐν. καί, Rep. VIII, 567 d Legg. XII, 967 a vrbdt, Eben so adverb. gebraucht ἐξ ἐναντίας, Her. 8, 7 Thuc. 4, 33 u. Folgende; ἐκ τῶν ἐναντίων, Pol. 5, 9, 9; κατὰ τἀναντία, Plat. Tim. 39 a; οἱ ἐκ τοῦ ἐναντίου, die Gegenüberstehenden, Xen. Hell. 4, 5, 15, im Ggstz von οἱ ἐκ πλαγίου. – Seltner ἐναντίως, auf entgegengesetzte Weise, Plat. Phaed. 84 a u. Folgde; ἐναντίως ἔχειν Plat. Euthyd. 278 a; τοῖς ἐναντίως ἢ ὡς ἀνδραπόδοις τραφεῖ. σιν Theaet. 175 d.

Greek (Liddell-Scott)

ἐναντίος: -α, -ον, Λατ. adversus, ὡς τὸ ἀντίος (ὅπερ σπάνιον ἐν τῷ πεζῷ λόγῳ): 1) ἐπὶ τόπου, εἰς τὸ ἀπέναντι μέρος, καταντικρύ, μετὰ δοτ., ἀκταὶ ἐναντίαι ἀλλήλῃσι Ὀδ. Κ. 89· Πάτροκλος δέ οἱ ἐναντίον ἧστο Ἰλ. Ι. 190· πρβλ. Ὀδ. Ψ. 89: ἐντεῦθεν, κατὰ πρόσωπον, Λατ. coram, αὐτῷ οὔ ποτ᾿ ἐφαίνετ᾿ ἐναντίη Ζ. 329· δεῖξον τὸ σὸν πρόσωπον δεῦρ᾿ ἐν. πατρί, ἐνώπιον τοῦ πατρός, Εὐρ. Ἱππ. 947· μῶρον γὰρ τὸ κρατεῖν βουλομένους τὰ τυφλὰ τοῦ σώματος καὶ ἄοπλα καὶ ἄχειρα ταῦτα ἐναντία τάττειν τοῖς πολεμίοις φεύγοντας Ξεν. Κύρ. 3. 3, 45: ‒ ἐν. στῆναι Εὐρ. Ἱππ. 1078· κεῖσθαι Πλάτ. Συμπ. 190Λ· ἴδε κατωτ. ΙΙ. β) μετὰ ῥημάτων κινήσεως ἐκ τοῦ ἐναντίου μέρους, ἔνθα οἱ... ἐναντίη ἤλυθε μήτηρ, ἦλθεν εἰς ἀπάντησιν αὐτοῦ, Ἰλ. Ζ. 251· ἐναντίοι ἀλλήλοισιν ὄγμον ἐλαύνωσιν Λ. 67· δύο ἅμαξαι ἐν. ἀλλήλαις Θουκ. 1. 93· ἄνεμος ἐν. ἔπνει Ξεν. Ἀν. 4. 5, 3. 2) ἐπὶ ἐχθρικῆς ἐννοίας, μετὰ γεν., ἐναντίοι ἔσταν Ἀχαιῶν, παρετάχθησαν ἐναντίον τῶν Ἀχαιῶν, Ἰλ. Ε. 497, κτλ.· πρβλ. Σοφ. Αἴ. 1284, Ξεν. Ἀν. 4. 3, 28· ὡσαύτως μετὰ δοτ., Ἰλ. Ε. 12, Εὐρ. Ἱκ. 856, Ι. Τ. 1415, Ξεν.: ‒ οἱ ἐναντίοι, ὡς καὶ νῦν, οἱ πολέμιοι, Αἰσχύλ. Θήβ. 375, Χο. 142, κτλ., Θουκ. 4. 64, κτλ. 6) καθόλου, ἐναντίος, τινὶ Σοφ. Φιλ. 642, Ξεν. Ἀν. 3. 2, 10· τὸ ἐναντίον, ἡ ἀντίθετος μερίς, Ξεν. Ἀθην. Πολ. 1. 4: παρουσιάζων κωλύματα, τινὶ Σοφ. Φιλ. 642. 3) παρὰ τοῖς Ἀττ. ποιητ. καὶ πεζογρ. καὶ ἐν τῷ πεζῷ λόγῳ ἐν γένει, τὸ ἐναντίον, τὸ ἀντίθετον, τἀναντί᾿ εἰπεῖν Αἰσχύλ. Ἀγ. 1373· δίκαια καὶ τἀναντία Σοφ. Ἀντιγ. 667· τὸ πλεῖστον μετὰ γεν., τὰ ἐναντία τούτων, ἀκριβῶς τὰ ἀντίθετα τούτων, Ἡρόδ. 1. 82, Θουκ. 7. 75, κτλ.· δείξας... ἄστρων τὴν ἐν. ὁδόν, ὅ ἐ. τὴν τοῦ ἡλίου ὁδὸν ἐν. οὖσαν τοῖς ἄστροις, Εὐρ. Ἀποσπ. 583· ἀλλ᾿ ὡσαύτως μετὰ δοτ., Ὀρφεῖ δὲ γλῶσσαν τὴν ἐναντίαν ἔχεις Αἰσχύλ. Ἀγ. 1629· ἐναντία λέγει αὐτὸς αὑτῷ Πλάτ. Πρωτ. 339Β, πρβλ. Ἀριστοφ. Ἀχ. 493· τἀναντία τούτοις Πλάτ. Πρωτ. 323D· ἐναντία γνῶναι ταῖς πλείσταις πόλεσι Ξεν. Λακ. 1, 2· τὴν ἐναντίαν τινὶ ψῆφον θέσθαι Δημ. 361. 26· ὡσαύτως, τὴν ἐναντίαν θέσθαι τινὶ Πλάτ. Λάχ. 184D: ‒ ὡσαύτως ἑπομένου ἤ, τοὺς ἐναντίους λόγους, ἢ ὡς αὐτὸς κατεδόκεε Ἡρόδ. 1. 22· τοὐναντίον δρᾶν ἢ προσήκει Ἀριστοφ. Πλ. 14· τοὐναντίον ἔπαθεν ἢ τὸ προσδοκώμενον Πλάτ. Νόμ. 966Ε· ἴδε κατωτ. ΙΙ. 1· συχνάκις μετ᾿ ἐπιτάσεως, πᾶν τοὐναντίον, πάντα τἀναντία, ὅλως τὰ ἀντίθετα, αὐτόθι 967Α, Ξεν. Ἀπομν. 3. 12, 4· ἀλλὰ πολὺ τοὐναντίον Στράττις ἐν «Ψυχασταῖς» 1· τὸ δὲ πολὺ ἐναντίον ἀποβήσεται Πλάτ. Ἀπολ. 39C. 4) ἐν τῇ λογ. τοῦ Ἀριστ., ἐναντίαι προτάσεις ἢ τὰ ἐναντία, εἶναι ὁ ἰσχυρότατος τύπος τῶν ἀντιθέσεων (ἀντικειμένων) περὶ Ἑρμην. 14, 15, πρβλ. Ἀναλυτ. Πρότ. 2. 26, 2, Μετὰ τὰ Φυσικ. 4. 10, 2, κ. ἀλλ. ΙΙ. συχνὸν ἐπὶ ποικίλων ἐπιρρηματικῶν χρήσεων: 1) ἀπὸ τοῦ Ὁμήρου καὶ ἐφεξῆς, τὸ οὐδέτ. ἐναντίον ὡς ἐπίρρ., ἐν. ὧδε, ἐνώπιόν μου, Ὀδ. Ρ. 544· οὐδὲ εἰς ὦπα ἰδέσθαι ἐναντίον, ἰδεῖν κατὰ πρόσωπον, Ψ. 107· οὕτω παρ᾿ Ἀττ. ἐναντίον προσβλέπειν τινὰ Εὐρ. Ἑκ. 968, κτλ.· ὡσαύτως, βλέπειν ἐναντίον τινὸς αὐτόθι 975· ἀπολ., Δημ. 51. 28, κτλ.: ἐντεῦθεν ὡς πρόθ. μετὰ γεν., ἐπὶ παρουσίᾳ τινός, ἐνώπιον, Λατ. coram, τῶνδ᾿ ἐναντίον Σοφ. Ο. Κ. 1002· μαρτύρων ἐναντίον Ἀριστοφ. Ἐκκλ. 448· ἐναντίον τοῦ παιδίου ὁ αὐτ. Λυσ. 907· ἐναντίον ἁπάντων λέγειν Θουκ. 6. 25, κτλ. β) ἐπὶ ἐχθρικῆς σημασίας, ἐναντίον, ὡς τὸ ἀντίβιον, ἐναντίβιον, μετὰ γεν., ἐναντίον ἰέναι τινὸς Ἰλ. Φ. 574· ἐναντίον μαχέσασθαί τινος Υ. 97 (καὶ συχνάκις ἀπολ.)· ἀλλὰ καὶ αὐτὸς ἐναντίον ἵστασ᾿ ἐμεῖο Ν. 448· μίμνειν οὐκ ἐθέλεσκον ἐναντίον αὐτόθι 106· ὡσαύτως μετὰ μετὰ δοτ., νεικεῖν ἀλλήλοισιν ἐν. Υ. 252· ἐν θεοῖς Εὐρ. Ὀρ. 624· ὡσαύτως, ἐν. καί... Πλάτ. Πολ. 567D, κτλ. γ) μετ᾿ ἄρθρου, ὡς καὶ παρ᾿ ἡμῖν, τοὐναντίον, τοὐναντίον δὲ πάντας εὐτυχεῖν ἀεὶ Ἀντιφάν. ἐν «Διδύμοις» 2. 4· ἢ πάλιν τοὐναντίον Μένανδρ. ἐν «Τιτθῇ» 2, κτλ: ‒ ὡσαύτως οὐδ. πληθ. ἐναντία, ὡς ἐπίρρ., Ἡρόδ. 6. 32, Θουκ. 1, 29, κτλ. 2) παρὰ πεζοῖς ὡσαύτως, ἐκ τοῦ ἐναντίου Λατ. ex adverso, e regione, ἀντίθετον τῷ ἐκ πλαγίου, Ξεν. Ἑλλην. 4. 5, 15, κτλ.· οὕτως, ἐξ ἐναντίας, Ἰων. -ίης, Ἡρόδ. 7. 225, Θουκ. 4. 33. ἐκ τῶν ἐναντίων Πολύβ. 5. 9, 9· κατὰ τἀναντία Πλάτ. Τίμ. 39Α. 3) ὁμαλ. ἐπίρρ. ἐναντίως, μετὰ δοτ., τούτοις οὐκ ἐναντίως λέγεις Αἰσχύλ. Εὐμ. 642· ἐναντίως διακεῖσθαί τινι Πλάτ. Πολ. 361C, κτλ.· πικρῶς καὶ ἐναντίως, ἐχθρικῶς, ὡς ἐχθρός, Δημ. 450. 11· ἐναντίως ἢ ὡς... Πλάτ. Θεαίτ. 175D: ― ἐναντίως ἔχειν, ἐναντίως διακεῖσθαι, ὁ αὐτ. Εὐθύδ. 278Α· πρός τι Δημ. 10. 14· ἰδίως ἐν τῇ λογ. τοῦ Ἀριστ. ἴδε τὸ ῥῆμα ἀντίκειμαι.