κραναός
καλῶς γέ μου τὸν υἱὸν ὦ Στιλβωνίδη εὑρὼν ἀπιόντ' ἀπὸ γυμνασίου λελουμένον οὐκ ἔκυσας, οὐ προσεῖπας, οὐ προσηγάγου, οὐκ ὠρχιπέδισας, ὢν ἐμοὶ πατρικὸς φίλος → Ah! Is this well done, Stilbonides? You met my son coming from the bath after the gymnasium and you neither spoke to him, nor kissed him, nor took him with you, nor ever once felt his balls. Would anyone call you an old friend of mine?
English (LSJ)
ή, όν, poet. word,
A rocky, rugged, in Hom. always of Ithaca (exc. in Il.3.445 where it is pr. n. of an island), Il.3.201, Od. 1.247, al.; of Delos, Pi.I.1.3; freq. of Athens, Id.O.7.82, etc.: hence as pr. n., Κραναὰ πόλις Athens, Ar.Ach.75; simply αἱ Κρανααί Id.Av.123; ἡ Κραναά of the Acropolis, Id.Lys.481; Κραναοί the people of Attica, Hdt.8.44, Str.9.1.18; παῖδες Κραναοῦ (Cranaos being a mythic king of Athens) A.Eu.1011 (anap.) 2 generally, hard, χέλυς Opp.H.5.396; of a fishing-rod, ῥάβδος κ. ib.4.364. 3 stinging, κ. ἀκαλῆφαι Ar.Fr.560. κρᾰνέα, ἡ, v. κράνεια.
Greek (Liddell-Scott)
κρᾰναός: ὰ καὶ ή, όν, ποιητ. λέξ., πετρώδης, τραχύς, ἀνώμαλος, ἐπὶ τῆς ἐξωτερικῆς ὄψεως χώρας τινός, παρ’ Ὁμ. ἀείποτε ἐπὶ τῆς Ἰθάκης (διότι ἐν Ἰλ. Γ. 445, δὲν εἶναι ἐπίθ. ἀλλὰ κύριον ὄνομα νήσου, ἴσως τὰ Κύθηρα), Ἰλ. Γ. 201, καὶ συχν. ἐν τῇ Ὀδ.· ἐπὶ τῆς Δήλου, Πινδ. 1. 1, 3· ἀλλὰ τὸ πλεῖστον ἐπὶ τῶν Ἀθηνῶν, Πινδ. Ο. 7. 151, κτλ.· ― ἐντεῦθεν κατέστη κύριον ὄνομα, Κραναὰ πόλις, αἱ Ἀθῆναι, Ἀριστοφ. Ἀχ. 75· ἢ ἁπλῶς αἱ Κρανααί, ὁ αὐτ. ἐν Ὄρν. 123· ἡ Κραναά, ἐπὶ τῆς Ἀκροπόλεως, ὁ αὐτ. ἐν Λυσ. 481· Κραναοί, οἱ κάτοικοι τῆς Ἀττικῆς, Ἡρόδ. 8. 44· (ἔνθα ἴδε Valck.), Στράβ. 397· καλούμενοι καὶ παῖδες Κραναοῦ (ὁ Κραναὸς ἦτο μυθικὸς βασιλεὺς τῶν Ἀθηνῶν), Αἰσχύλ. Εὐμ 1011, πρβλ. Clinton εἰς Ἡρ. Μαιν. 1. 57 κἑξ. 2) παρὰ μεταγεν. καὶ ἐπὶ τοῦ ὀστράκου τῆς χελώνης, Ὀππ. Ἁλ. 5. 396· ἐπὶ ξύλου, ῥάβδος κρ. αὐτόθι 4. 364, πρβλ. κράνον. 3) τραχύς, αὐστηρός, κεντητικός, Λατ. asper, κρ. ἀκαλῆφαι Ἀριστοφ. Ἀποσπ. 473. Ἡ √ΚΡΑ ἢ ΚΑΡ φαίνεται ὅτι ἐσήμαινε τραχύς, σκληρός, κάρυον (nax), Σανσκρ. kar-akas (κοκκοκάρυον), Λατ. car-ina (κέλυφος καρύου, κτλ.)· ἐντεῦθεν καὶ κάρκαρος (κάρχαρος). Σανσκρ. karkar-as (hard)· ὡσαύτως κράνος (περικεφαλαία), κραναός· πρβλ. κράτος, κραταιός).
French (Bailly abrégé)
ή, όν :
dur, âpre, rocailleux.
Étymologie: cf. κράνος et κάρα.
English (Autenrieth)
English (Slater)
κρᾰνᾰός
1 rocky κρανααῖς ἐν Ἀθάναις (O. 7.82) κρανααῖς ἐν Ἀθάναισι (O. 13.38) κρανααῖς ἐν Ἀθάναισιν (N. 8.11) μή μοι κραναὰ νεμεσάσαι Δᾶλος (I. 1.3)
Greek Monolingual
κραναός, -ή, -όν, θηλ. και -ά (Α)
1. τραχύς, βραχώδης, πετρώδης («μή μοι κραναὰ νεμεσάσαι Δᾱλος», Πίνδ.)
2. σκληρός («κραναὴ χέλυς», Οππ.)
3. αυτός που δαγκώνει, δηκτικός («κρανααὶ ἀκαλῆφαι», Αριστοφ.)
4. (το αρσ. ως κύριο όν.) μυθ. ὁ Κραναός
Αττικός ήρωας που έλαβε την εξουσία στην Αττική μετά τον Κέκροπα και βασίλευσε κατά την περίοδο του κατακλυσμού που έγινε επί Δευκαλίωνος
5. (το αρσ. πληθ. ως κύριο όν.) οἱ Κραναοί
οι κάτοικοι της Αττικής
6. (το θηλ. ως κύριο όν.) ἡ Κραναά
η Ακρόπολη τών Αθηνών
7. φρ. «Κραναά πόλις» ή, απλώς, «Κρανααί» — η Αθήνα.
[ΕΤΥΜΟΛ. Άγνωστης ετυμολ.].