ἀπαλλαγή
ἀπόδοτε οὖν τὰ Καίσαρος Καίσαρι καὶ τὰ τοῦ θεοῦ τῷ θεῷ → So then pay to Caesar what belongs to Caesar, and to God what belongs to God! (Matthew 22:21)
English (LSJ)
ἡ, (ἀπαλλάσσω)
A deliverance, release, relief from a thing, πόνων, πημάτων, ξυμφορᾶς, A.Ag.1,20,Pr.754, S.Ant.1338, etc.: in pl., A.Pr.318, E.Heracl.811; ἀ. πραγμάτων Antipho6.35; ἀ. τοῦ πολέμου putting an end to the war, Th.7.2; οὐκ ἦν τοῦ πολέμου πέρας οὐδ' ἀ. D.18.145; of contracts, release, discharge, ἀ. συμβολαίων Id.33.3; generally, relief from, τινός Arist.HA582b12. 2 abs., divorce, in pl., E.Med.236, 1375: sg., PRyl.154.29 (i A.D.), etc. II removal, Pl.Lg.736a. III (from Pass.) going away, means of getting away or escape, Hdt.1.12, 7.207, al.; τέλος τῆς ἀ. the final departure, Id.2.139; ἡ ἀ. ἐγένετο ἀλλήλων separation of combatants, Th.1.51; ἐκ τῆς Αἰγύπτου τὴν ἀ. ποιήσασθαι D.S.15.43. 2 τοῦ βίου departure from life, Hp.Epid.7.89, X.Cyr.5.1.13; ψυχῆς ἀπὸ σώματος Pl.Phd.64c: hence ἀ. alone, death, Thphr.HP9.8.3, etc. 3 avoidance, τῆς μίξεως Sor.1.31.
German (Pape)
[Seite 276] ἡ, 1) Befreiung, Errettung, πημάτων, πόνων, von Leid, Aesch. Prom. 316 Ag. 20; δυστυχούντων Sept. 334; πεπρωμένης οὐκ ἔστι θνητοῖς Soph. Ant. 1319; in Prosa, θάνατος τοῦ παντὸς ἀπ. Plat. Phaed. 107 c. – 2) Entlassung, Ehescheidung, Plut. – 3) Befriedigung eines Gläubigers, Entlassung aus dem Contract, καὶ ἄφεσις Dem. 33, 3. – 4) das Weggehen, der Rückzug, Her. 7, 207; Trennung, ἡ τῆς ψυχῆς ἀπὸ τοῦ σώματος Plat. Phaed. 64 c; τοῦ βίου, das Sterben, Xen. Cyr. 5, 1, 13; ohne diesen Zusatz = der Tod, D. L. 4, 64.
Greek (Liddell-Scott)
ἀπαλλᾰγή: ἡ, (ἀπαλλάσω) ἀπελευθέρωσις, «γλυτωμὸς» ἀπό τινος πόνων, πημάτων, ξυμφορᾶς Αἰσχύλ. Ἀγ. 1. 20, Πρ. 754, Σοφ. Ἀντ. 1338, κτλ.· οὕτω κατὰ πληθ. Αἰσχύλ. Πρ. 316, Εὐρ. Ἡρακλ. 811· ἀπ. πραγμάτων Ἀντιφῶν 145. 30· ἀπ. τοῦ πολέμου Θουκ. 7. 2· τοῦ πολέμου οὐκ ἦν πέρας οὐδ᾿ ἀπ. Δημ. 275. 29· ἐπὶ ὑποθέσεων, ἀπ. συμβολαίων ὁ αὐτ. 893. 13· ἐν γένει διακοπή, τινος Ἀριστ. Ἱστ. 7. 2, 3. 2) ἀπολ. διαζύγιον, Εὐρ. Μήδ. 236. 1375. ΙΙ. μετατόπισις, ἀπαλλαγὴν ὄνομα ἀποικίαν τιθέμενος Πλάτ. Νόμ. 736Α. ΙΙΙ. (ἐκ τοῦ παθ.) τὸ ἀπέρχεσθαι, μέσον πρὸς ἀναχώρησιν, διαφυγή, ὑποχώρησις. Ἡρόδ. 1. 12, 7, κ. ἀλλ.· τέλος τῆς ἀπαλλαγῆς, ἡ τελευταία ἀναχώρησις, ὁ αὐτ. 2. 139· ἡ ἀπ. ἐγένετο ἀλλήλων, χωρισμὸς τῶν διαμαχομένων, Θουκ. 1. 51. 2) ἀπ. τοῦ βίου, ἡ ἀπὸ τῆς ζωῆς ἀποδημία Ἱππ. 1234Α, Ξεν. Κύρ. 5. 1, 13· ψυχῆς ἀπὸ σώματος Πλάτ. Φαίδων 64C. Ἐντεῦθεν, ἀπαλλαγή, θάνατος, Θεοφρ. Ἱστ. Φ. 9. 8, 3, κτλ.
French (Bailly abrégé)
ῆς (ἡ) :
1 séparation ; ἀπαλλαγή τοῦ βίου XÉN séparation d’avec la vie, mort ; particul. retraite des combattants qui se séparent les uns des autres ; divorce;
2 moyen d’échapper, délivrance.
Étymologie: ἀπαλλάττω.
Spanish (DGE)
(ἀπαλλᾰγή) -ῆς, ἡ
I sent. intr., c. gen. subjet. y/o separat., tb. abs. destierro τούτοις ... δι' εὐφημίας ἀπαλλαγήν, ὄνομα ἀποικίαν τιθέμενος ... ἐξεπέμψατο (les envía) a un destierro al que, por eufemismo, se le da el nombre de colonia Pl.Lg.736a
•separación ἀλλήλων Th.1.51, ψυχῆς ἀπὸ τοῦ σώματος Pl.Phd.64c
•salida, huida οὐδέ οἱ ἦν ἀπαλλαγὴ οὐδεμία ni le quedaba salida Hdt.1.12, ἐκ τῆς Αἰγύπτου D.S.15.43
•fig. ἀ. τοῦ βίου muerte Hp.Epid.7.89, X.Cyr.5.1.13, tb. abs., Thphr.HP 9.8.3
•divorcio E.Med.236, PRyl.154.29 (I d.C.).
II sent. tr. c. gen. obj., tb. abs.
1 exención de las liturgias abs. PRyl.77.18 (III d.C.)
•revocación (συμβολαίων) D.33.3.
2 evitación τῆς μίξεως Sor.20.22.
3 liberación πόνων A.A.1, E.Heracl.586, 811, πημάτων A.Pr.316, 754, συμφορᾶς S.Ant.1338, πραγμάτων Antipho 6.35, ἐρίδων Plu.2.92a, αὐτῶν D.C.44.46.6
•abs. Hp.VM 18
•terminación τοῦ πολέμου Th.7.2, γεωργεικῶν ἔργων PCair.Isidor.66.7 (III d.C.), 67.9 (IV d.C.).
Greek Monolingual
η (AM ἀπαλλαγή)
1. λύτρωση, ανακούφιση από κάτι δυσάρεστο
2. τέλος, θάνατος
«την κακή σου την απαλλαγή» (κατάρα)
αρχ.
«ἀπαλλαγὴ βίου» (Ιπποκρ.), «ἀπαλλαγὴ ψυχῆς ἀπὸ σώματος» (Πλάτων), «τὸ χύλισμα τοῦ κωνείου... τὴν ἀπαλλαγὴν ῥᾴω ποιεῑ καὶ θάττω» — φέρνει τον θάνατο ευκολότερα και γρηγορότερα (Θεόφρ.)
νεοελλ.
ελάφρυνση, αποδέσμευση από κάποια υποχρέωση («φορολογική απαλλαγή», «πήρε απαλλαγή από τον στρατό»)
αρχ.
1. διάλυση του γάμου
2. αναχώρηση ή τα μέσα για αναχώρηση ή διαφυγή.
Greek Monotonic
ἀπαλλᾰγή: ἡ (ἀπαλλάσσω)·
I. 1. απολύτρωση, απελευθέρωση, ανακούφιση από κάτι, γλυτωμός από αυτό, πόνων, ξυμφορᾶς, σε Αισχύλ., Σοφ. κ.λπ.
2. απόλ., διαζύγιο, σε Ευρ.
II. (από τον Παθ. τύπο),
1. αναχώρηση, απομάκρυνση, μέσο για αναχώρηση, διαφυγή, υποχώρηση, σε Ηρόδ.· ἡ ἀπαλλαγὴ ἀλλήλων, χωρισμός αυτών που συμπλέκονται μεταξύ τους, σε Θουκ.
2. ἀπαλλαγὴ τοῦ βίου, αναχώρηση από την ζωή, δηλ. θάνατος, σε Ξεν.· ψυχῆςἀπὸ σώματος, σε Πλάτ.
Russian (Dvoretsky)
ἀπαλλᾰγή: ἡ1) освобождение, избавление (πόνων Aesch.; πεπρωμένης Soph.; τοῦ παντός Plat.; τυραννίδος Plut.);
2) прекращение (τοῦ πολέμου Thuc., Dem., Plut.);
3) развод (οὐκ εὐκλεεῖς ἀπαλλαγαὶ γυναιξίν Eur.);
4) отделение, расставание (τινος ἀπό τινος Plat.);
5) уход, отступление (τοῦ Αἰθίοπος, sc. ἐκ τῆς Αἰγύπτου Her.): οὐχ οἱ ἦν ἀ. οὐδεμία Her. он никак не мог уйти; ἡ ἀ. ἐγένετο ἀλλήλων Thuc. (противники) отошли друг от друга;
6) (тж. ἀ. τοῦ βίου Xen.) кончина, смерть Diog. L.