Ask at the forum if you have an Ancient or Modern Greek query!

inscribo

From LSJ
Revision as of 13:57, 13 February 2024 by Spiros (talk | contribs) (Text replacement - "post-class" to "post-class")

Latin > English

inscribo inscribere, inscripsi, inscriptus V :: write on/in; inscribe, brand; record as; entitle

Latin > English (Lewis & Short)

in-scrībo: psi, ptum, 3, v. a.,
I to write in or upon any thing, to inscribe (class.).
I Lit.: aliquid in basi tropaeorum, Cic. Pis. 38, 92: in statua inscripsit, Parenti optime merito, id. Fam. 12, 3, 1: nomen suum monumentis, id. Har. Resp. 27: ea inscribam brevi, quae, etc., id. Att. 4, 1, 4: sit inscriptum in fronte unius cujusque civis, quid de re publica sentiat, id. Cat. 1, 13, 32: orationes in animo, id. de Or. 2, 87, 355: ut, si quae essent incisae aut inscriptae litterae, tollerentur, id. Dom. 53, 137: senarioli in ejus monumento inscripti, id. Tusc. 5, 23, 64: in illis libellis, id. Arch. 11, 26 B. and K. (Klotz omits in): Pan ... vix ulla inscribens terrae vestigia cornu, Sil. 13, 328. —Pass. with Gr. acc.: inscripti nomina regum flores, Verg. E. 3, 106.—
   B Transf., to furnish with an inscription: statuae, quas tu inscribi jussisti, Cic. Verr. 2, 2, 69, § 167: aedes, to write on a house that it is for sale: aedes venales hasce inscribit litteris, Plaut. Trin. 1, 2, 131; cf.: aedes mercede, Ter. Heaut. 1, 1, 92: librum, to inscribe, give a title to a book: eos (libellos) rhetoricos inscribunt, Cic. de Or. 3, 31, 122: in eo libro, qui Oeconomicus inscribitur, is entitled, id. Off. 2, 24, 87: inscripta lintea, i. e. curtains used as signs, Juv. 8, 168. — Hence, subst.: inscriptum, i, n., an inscription, title: alia inscripta nimis lepida, Gell. praef. 3. —
II Trop.
   A In g e n.: vitiis suis sapientiam inscribit, gives to his vices the name of wisdom, Sen. Vit. Beat. 12. —
   B In partic.
   1    To ascribe, assign, attribute: Epicurus, quia tantummodo induit personam philosophi, et sibi ipse hoc nomen inscripsit, has assigned, appropriated to himself, Cic. Tusc. 5, 26, 73: deos sceleri, to ascribe crimes to the gods, Ov. M. 15, 128: mea dextera leto Inscribenda tuo est, thy death is to be ascribed to my hand, id. ib. 10, 199.—
   2    To make known, mark, as if by an inscription: sua quemque deorum inscribit facies, Ov. M. 6, 74: versā pulvis inscribitur hastā, Verg. A. 1, 478; cf.: sua quemque deorum Inscribit facies, makes known, characterizes, Ov. M. 6, 74.—
   3    To brand, place a brand upon: vultus. Plin. 18, 3, 4, § 21: naufrago stigmata, Sen. Ben. 4, 37, 3: inscripta ergastula, Juv. 14, 24.—
   4    To subscribe an accusation (post-class.), Cod. 9, 35, 11.—
   5    To write something over an old writing, so that the latter is no longer legible (post-class.): de his, quae in testamento delentur, inducuntur, inscribuntur, Dig. 28, 4.

Latin > French (Gaffiot 2016)

īnscrībō,¹⁰ scrīpsī, scrīptum, ĕre,
1 écrire sur, inscrire : vestris monimentis suum nomen inscripsit Cic. Har. 58, il a inscrit son nom sur vos monuments, cf. Arch. 26 ; in femore nomen Myronis erat inscriptum Cic. Verr. 2, 4, 93, sur la cuisse était inscrit le nom de Myron, cf. Cic. Pis. 92 ; [poét.] flores inscripti nomina regum Virg. B. 3, 106, fleurs portant inscrits des noms de princes ; [fig.] Cic. Cat. 1, 32 ; de Or. 2, 355
2 assigner, attribuer : sibi nomen philosophi Cic. Tusc. 5, 73, s’attribuer le nom de philosophe || imputer comme auteur : deos sceleri Ov. M. 15, 128, assigner les dieux comme auteurs d’un crime [le leur imputer], cf. M. 10, 199
3 mettre une inscription à, intituler : statuas Cic. Verr. 2, 2, 167, mettre une inscription à des statues ; libros rhetoricos Cic. de Or. 3, 122, donner à des traités le titre de « traités de rhétorique » ; liber qui inscribitur Lælius Cic. Off. 2, 31, le livre intitulé Lælius, cf. Cic. Off. 2, 87 ; Ac. 2, 12 ; Nat. 1, 41 || inscribere ædes venales Pl. Trin. 168, mettre en vente une maison (afficher la vente, mettre l’écriteau « à vendre ») ; ædes mercede Ter. Haut. 144, mettre une maison en location || pl. n. inscripta, ōrum, titres : Gell. præf. 9 || faire une marque sur, imprimer une trace sur : versā pulvis inscribitur hastā Virg. En. 1, 478, la lance renversée trace un sillon dans la poussière ; sua quemque deorum inscribit facies Ov. M. 6, 74, chaque dieu est marqué de son caractère distinctif || stigmatiser : Plin. 18, 21 ; Juv. 14, 24.

Latin > German (Georges)

īn-scrībo, scrīpsī, scrīptum, ere, I) in-, auf-, an etwas schreiben, 1) eig.: vestris monumentis nomen suum, Cic.: nomen tumulo, Quint., vexillis, Suet.: alci stigmata, Sen.: in illis libellis nomen suum, Cic.: alqd in basi, Cic.: alqd in alcis sepulcro, als Inschrift setzen, Cic. u. Lact. (vgl. Bünem. Lact. 1, 11, 46). – im Bilde, ein- od. aufprägen, orationem in animo, Cic.: sit inscriptum in fronte uniuscuiusque civis, es muß einem jeden Bürger auf der Stirn geschrieben stehen, Cic. – 2) übtr.: a) zuschreiben = beilegen, zueignen, sibi nomen philosophi, Cic. Tusc. 5, 73. – b) gleichs. etwas als Urheber auf etwas schreiben = als Urheber von etwas bezeichnen, dextram alcis leto, Ov.: deos sceleri, als Vorwand für den Frevel gebrauchen, Ov. – II) etwas beschreiben, bezeichnen, A) im allg.: eine Auf-, In-, Überschrift auf etwas setzen, statuas, Cic.: aras, Suet.: inscripta lintea, gezeichnete Tücher (im Bade), Iuven.: inscr. epistulam patri, einem Briefe an den Vater die Überschrift geben, ihn adressieren, Cic.: fasciculus, qui est M'. CURIO inscriptus, an M. K. adressiert ist, Cic. – eosque (libellos) rhetoricos inscribunt, Cic.: liber, qui Oeconomicus inscribitur, den Titel führt, Cic.: u. so liber, qui inscriptus est Hortensius, Cic. – aedes venales, zum Verkaufe öffentlich ausbieten (eig. an das Haus schreiben, daß es zu verkaufen ist), Plaut.: so auch aedes, zum Vermieten ausbieten, Ter.: alqm litteratorem, einen als L. ausbieten (da verkäufliche Sklaven mit einem Täfelchen auf der Brust, auf dem man ihre Fertigkeiten verzeichnete, feilgeboten wurden), Suet.: flores inscripti nomina regum, mit dem N. der K. bezeichnet, Verg. – sua quemque deorum inscribit facies, bezeichnet (macht kenntlich) so deutlich, als wäre der Name darauf geschrieben, Ov. met. 6, 74: versā pulvis inscribitur hastā, Verg. Aen. 1, 478. – Partiz. subst., īnscrīpta, ōrum, n., Überschriften, Titel (von Büchern), Gell. praef. § 9. – B) prägn., brandmarken, Plin., Iuven. u. Mart.