ἰσημερινός
χαῖρ', ὦ μέγ' ἀχρειόγελως ὅμιλε, ταῖς ἐπίβδαις, τῆς ἡμετέρας σοφίας κριτὴς ἄριστε πάντων → all hail, throng that laughs untimely on the day after the festival, best of all judges of our poetic skill
English (LSJ)
ή, όν, A equinoctial, ἀνατολή, δυσμή, Arist.Mete.363a34,b1, cf. Str.2.1.11; σκιά Hipparch.1.3.6, cf. Str.2.1.20; ζῴδιον Ptol.Tetr.31; ὧραι standard hours (opp. καιρικός, q.v.), each = 1/24 of the νυχθήμερον, Hipparch.1.1.10, Ptol.Alm.2.9, Gal.10.479, etc.; πυρὸς ἰ. wheat sown at that time, Thphr.CP4.11.4; ὁ ἰ. κύκλος celestial equator, Arist.Mete.345a3, Euc.Phaen.p.4M., Plu.2.429f, etc.; ὁ ἰ. (sc. κύκλος), Hipparch.1.10.22, Str.1.1.21, etc.; ἁψίς Jul.Or.5.168c; ἰ. χρόνοι time-degrees [each = 4 time-minutes] of the equator, Ptol. Alm.1.16.
German (Pape)
[Seite 1263] zur Tag- u. Nachtgleiche gehörig, äquinoctialisch; δυσμή, ἀνατολή, Arist. Meteorl. 2, 6; Plut.; ὁ ἰσ., der Aequator, Ptolem.
Greek (Liddell-Scott)
ἰσημερινός: -ή, -όν, ἀνήκων εἰς τὴν ἰσημερίαν, ἀνατολή, δυσμὴ Ἀριστ. Μετεωρ. 2. 6, 3, κ. ἀλλ., Στράβ. 71· πυρὸς ἰσημερινός, σῖτος σπειρόμενος κατὰ τὴν ἰσημερίαν, Θεοφρ. π. Φυτ. Αἰτ. 4. 11, 4· ὁ ἰσ. κύκλος, ὁ κύκλος τῆς σφαίρας ὁ ἀπέχων ἐξ ἴσου ἀπὸ τῶν δύο πόλων, Πλούτ. 2. 429F, κτλ.· ὁ ἰσημ. (δηλ. κύκλος) Πτολ.· ἰσ. χρόνοι, αἱ μοῖραι τοῦ ἰσημερινοῦ, ὁ αὐτ.
French (Bailly abrégé)
ή, όν :
équinoxial : ὁ ἰσημερινὸς κύκλος ou simpl. ὁ ἰσημερινός l’équateur.
Étymologie: ἰσημερία.
Greek Monolingual
-ή, -ό (Α ἰσημερινός, -ή, -όν)
αυτός που σχετίζεται ή αναφέρεται στην ισημερία ή στον ισημερινό (α. «θερμικός ισημερινός» β. «μαγνητικός ισημερινός» γ. «ισημερινή γραμμή»«)
νεοελλ.
το αρσ. ως ουσ. ο ισημερινός
ο μεγάλος νοητός κύκλος γύρω από τη γήινη σφαίρα, που βρίσκεται σε ίση απόσταση από τους γεωγραφικούς πόλους, σε ένα επίπεδο κάθετο προς τον άξονα της Γης. Εκτός από τη Γη, και τα άλλα αστρικά σώματα έχουν ισημερινό
2. (το αρσ. ως κύριο όν.) ο Ισημερινός
το κράτος Εκουαδόρ της Λατινικής Αμερικής του οποίου η επίσημη ονομασία είναι Δημοκρατία του Ισημερινού
3. φρ. «ισημερινά σημεία» — τα δύο σημεία της ουράνιας σφαίρας κατά τα οποία ο ουράνιος ισημερινός τέμνει την εκλειπτική
αρχ.
φρ. α) «ἰσημερινός κύκλος» — ο κύκλος της σφαίρας ο οποίος απέχει εξίσου από τους δύο πόλους
β) «ἰσημεριναὶ ὧραι» — σταθερές ὥρες, καθεμιά από τις οποίες είναι το 1/24 του ημερονυκτίου
γ) «πυρὸς ἰσημερινός» — σίτος που σπείρεται κατά την ισημερία (Θεόφρ.).
[ΕΤΥΜΟΛ. < ἰσ(ο)- + ἡμερινός (< ἡμέρα), πρβλ. καθ-ημερινός, νυχθ-ημερινός].
Russian (Dvoretsky)
ἰσημερινός: равноденственный (ἀνατολή Arst.): ὁ ἰ. κύκλος Arst., Plut. экватор; ἡ ἰσημερινὴ ζώνη Plut. экваториальный, т. е. жаркий пояс.
