εὐεργέτης

English (LSJ)

(Thess. εὐϝεργέτας IG9(2).257.5 (v B. C.)), ου, ὁ,

   A benefactor, Pi.P.2.24, S.Ant.284; τινι to one, Hdt.6.30, E.HF1252: more commonly c. gen., τῆς γῆς Id.Rh.151, cf. Pl.Cra.403e, etc.    2 as an honorary title, εὐ. βασιλέος ἀνεγράφη was registered as the King's benefactor, Hdt.8.85, cf. 3.140; πρόξεινος καὶ εὐ. Id.8.136, cf. IG12.82, X.HG6.1.4, etc.; μέγιστος εὐ. παρ' ἐμοὶ ἀναγεγράψῃ Pl.Grg.506c, cf. Lys.20.19, etc.; οἱ ἐξουσιασταὶ αὐτῶν εὐ. καλοῦνται Ev.Luc.22.25: conferred on kings and emperors, as Antigonus, Inscr.Prien.2.6 (iv B. C.); ὁ παντὸς κόσμου σωτὴρ καὶ εὐ, of Trajan, IG12(1).978 (Carpathos); σὺ ὁ εὐ., mode of address to a superior, POxy.38.13 (i A. D.), 486.27 (ii A. D.), etc.    II as Adj., beneficent, bountiful, ἀνήρ Pi.O.2.94, cf. P.4.30.

German (Pape)

[Seite 1065] ὁ, der gut thut, der Wohlthäter, auch adj. ἀνήρ, Pind. Ol. 2, 104; Soph. Ant. 284; βροτοῖσι Eur. Herc. Für. 1252, wie Her. 6, 30; γῆς Eur. Rhes. 151; Plat. u. A.; bes. ein Ehrentitel der Männer, die sich um den Staat Verdienste erworben haben, bei den Persern εὐεργέτης βασιλῆος ἀνεγράφη, Her. 8, 85; so Plat. μέγιστος εὐεργ. παρ' ἐμοὶ ἀναγεγράψει Gorg. 506 c; Xen. Hell. 6, 1, 4 πρόξενος ὑμῶν ὢν καὶ εὐεργ. ἐκ πάντων προγόνων; Vect. 3, 11; Inscr. 84. 1052. Vgl. εὐεργεσία.

Greek (Liddell-Scott)

εὐεργέτης: -ου, ὡς καὶ νῦν, ὁ εὐεργετῶν, Πινδ. Π. 2. 43, Σοφ. Ἀντ. 284· τινί, εἴς τινα, Ἡρόδ. 6. 30, Εὐρ. Ἡρ. Μαιν. 1252· συνηθέστερον, τινὸς ὁ αὐτ. ἐν Ρήσῳ 151, Πλάτ. Κρατ. 403Ε. 2) τιμητικὸν ἐπώνυμον ἀπονεμόμενον εἰς ἀνθρώπους εὐεργετήσαντας τὴν πόλιν· εὐεργέτης βασιλέος ἀνεγράφη, ἐσημειώθη ἐν τοῖς βιβλίοις ὡς..., Ἡρόδ. 8. 85 (πρβλ. ὀροσάγγαι), πρβλ. 3. 140., 8. 136· μέγιστος εὐεργέτης παρ’ ἐμοὶ ἀναγέγραψαι Πλάτ. Γοργ. 506C, πρβλ. Λυσίαν 159. 38, Ξεν. Ἑλλ. 6. 1, 4, Συλλ. Ἐπιγρ. 84. 1052, καὶ ἴδε εὐεργεσία ΙΙ. 2. ΙΙ. ὡς ἐπίθ., ἀγαθός, εὐεργετικός, Πινδ. Ο. 2. 171, ΙΙ. 4. 54. - Συγκρ. μᾶλλον εὐεργέτης Κόντος ἐν Γλωσσ. Παρατηρ. σ. 177.

French (Bailly abrégé)

ου (ὁ) :
bienfaiteur, évergète.
Étymologie: εὖ, ἔργον.

Spanish

benefactor

English (Strong)

from εὖ and the base of ἔργον; a worker of good, i.e. (specially) a philanthropist: benefactor.

English (Thayer)

Αὐεργέτου, ὁ, a benefactor (from Pindar and Herodotus down); it was also a title of honor, conferred on such as had done their country service, and upon princes; equivalent to Sorer, Pater Patriae: Herodotus 8,85; Thucydides 1,129; Xenophon, vect. 3,11; Hell. 6,1, 4; Plato, de virt., p. 379b.; others; cf. σωτήρ, Josephus, b. j. 3,9, 8; Additions to 8:12 n] (Tdf. viii. 1,25); Diodorus 11,26.)

Greek Monolingual

ο, θηλ. ευεργέτις και ευεργέτιδα και ευεργέτισσα (ΑΜ εὐεργέτης, θηλ. εὐεργέτις και εὐεργέτισσα)
αυτός που προσφέρει ευεργεσία, αγαθή και ωφέλιμη πράξη σε κάποιον
νεοελλ.
1. τίτλος που απονέμεται από κάποιο ίδρυμα σε άτομα για την προσφορά μεγάλου χρηματικού ποσού
2. φρ. «εθνικός ευεργέτης» — αυτός που ευεργέτησε το έθνος με δωρεές και κληροδοτήματα
αρχ.
1. τιμητικός τίτλος σε ανθρώπους που ευεργέτησαν την πόλη («εὐεργέτης βασιλέος ἀνεγράφη», Ηρόδ.)
2. ως επίθ. αγαθοεργός, ευεργετικός («εὐεργέτης ἀνήρ», Πίνδ.)
[ΕΤΥΜΟΛ. < ευεργός (< ευ + έργον) κατά τα οίκος > οικέτης].