χατίζω: Difference between revisions
Ῥίζα γὰρ πάντων τῶν κακῶν ἐστιν ἡ φιλαργυρία → Root of all the evils is the love of money (Radix omnium malorum est cupiditas)
m (Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{bailly.*}}\n)" to "$2$1") |
m (Text replacement - "(?s)(\n{{ls\n\|lstext.*}})(\n{{.*}})(\n{{elru.*}})" to "$3$1$2") |
||
Line 15: | Line 15: | ||
{{bailly | {{bailly | ||
|btext=<i>seul. prés.</i><br /><b>1</b> désirer vivement, gén.;<br /><b>2</b> avoir besoin de, gén. ; <i>abs.</i> être dans le besoin.<br />'''Étymologie:''' [[χατέω]]. | |btext=<i>seul. prés.</i><br /><b>1</b> désirer vivement, gén.;<br /><b>2</b> avoir besoin de, gén. ; <i>abs.</i> être dans le besoin.<br />'''Étymologie:''' [[χατέω]]. | ||
}} | |||
{{elru | |||
|elrutext='''χᾰτίζω:''' (только praes.)<br /><b class="num">1)</b> [[иметь надобность]], [[нуждаться]] (τινός Hom., Pind., Eur.): οὔ τι διζήμενος οὐδὲ χατίζων Hom. не ища чего-л. и не нуждаясь (в нем); χατίζων Hes. нуждающийся, бедный;<br /><b class="num">2)</b> [[не иметь]]: ἔργοιο χατίζων Hes. сидя без дела, бездействуя. | |||
}} | }} | ||
{{ls | {{ls | ||
Line 30: | Line 33: | ||
{{lsm | {{lsm | ||
|lsmtext='''χᾰτίζω:'''<b class="num">1.</b> μόνο σε ενεστ., έχω [[ανάγκη]] από, [[επιθυμώ]], με γεν., σε Όμηρ.· απόλ., <i>οὐδὲχατίζων</i>, δεν έχω [[ανάγκη]] (από κάποιο [[πράγμα]]), σε Όμηρ.· <i>χατίζων</i>, αυτός που βρίσκεται σε [[ανάγκη]], [[φτωχός]] [[άνθρωπος]], σε Ησίοδ.<br /><b class="num">2.</b> είμαι [[ενδεής]], στερούμαι, είμαι [[χωρίς]] [[κάτι]], <i>χᾰτίζω ἔργοιο</i>, δηλ. είμαι [[οκνηρός]], στον ίδ. — Μέσ., [[αποτυγχάνω]], σε Αισχύλ. | |lsmtext='''χᾰτίζω:'''<b class="num">1.</b> μόνο σε ενεστ., έχω [[ανάγκη]] από, [[επιθυμώ]], με γεν., σε Όμηρ.· απόλ., <i>οὐδὲχατίζων</i>, δεν έχω [[ανάγκη]] (από κάποιο [[πράγμα]]), σε Όμηρ.· <i>χατίζων</i>, αυτός που βρίσκεται σε [[ανάγκη]], [[φτωχός]] [[άνθρωπος]], σε Ησίοδ.<br /><b class="num">2.</b> είμαι [[ενδεής]], στερούμαι, είμαι [[χωρίς]] [[κάτι]], <i>χᾰτίζω ἔργοιο</i>, δηλ. είμαι [[οκνηρός]], στον ίδ. — Μέσ., [[αποτυγχάνω]], σε Αισχύλ. | ||
}} | }} | ||
{{mdlsj | {{mdlsj | ||
|mdlsjtxt=χᾰτίζω, [from !xa˘te/w] only in pres.]<br /><b class="num">1.</b> to [[have]] [[need]] of, [[crave]], c. gen., Hom.: absol., οὐδὲ χατίζων nor in [[want]] [of [[anything]], Hom.: χατίζων a [[needy]], [[poor]] [[person]], Hes.<br /><b class="num">2.</b> to [[lack]], be without, χ. ἔργοιο, i. e. to be [[idle]], Hes.:— Mid. to [[fail]], be [[wanting]], Aesch. | |mdlsjtxt=χᾰτίζω, [from !xa˘te/w] only in pres.]<br /><b class="num">1.</b> to [[have]] [[need]] of, [[crave]], c. gen., Hom.: absol., οὐδὲ χατίζων nor in [[want]] [of [[anything]], Hom.: χατίζων a [[needy]], [[poor]] [[person]], Hes.<br /><b class="num">2.</b> to [[lack]], be without, χ. ἔργοιο, i. e. to be [[idle]], Hes.:— Mid. to [[fail]], be [[wanting]], Aesch. | ||
}} | }} |
Revision as of 17:00, 3 October 2022
English (LSJ)
= χατέω (crave, long, need, want), only in pres., A have need of, crave: c. gen. rei, νόστοιο χατίζων Od.8.156, 11.350, cf. Il.2 225: c. gen. pers., Θέτις νύ τι σεῖο χ. 18.392; ἑρμηνέων χ. Pi.O.2.86; οὐ σοῦ χατίζων E. Heracl.465: abs., οὐδὲ χατίζων nor in want [of anything], Od.22.351, Il.17.221; χατίζων in want, needy, Hes.Op.394. 2 lack, be without, ἔργοιο χ. i. e. to be idle, ib.21; ἅσσα χατίζει μάλιστα κατὰ ταῦτα a diet most defective in these elements, Hp.Morb.4.39.
German (Pape)
[Seite 1340] wie χατέω, verlangen, begehren, sich wonach sehnen, τινός, νόστοιο χατίζων Od. 8, 156. 11, 350; sp. D., wie Lycophr. 837; – bedürfen, nöthig haben, Il. 17, 221 Od. 22, 351; c. gen., Il. 2, 225. 18, 329; ἑρμηνέων Pind. Ol. 2, 99; Eur. Heracl. 466; – entbehren, ermangeln, ἔργοιο, ohne Arbeit oder unthätig sein, Hes. O. 21; χατίζων, der Dürftige, Arme, 392.
French (Bailly abrégé)
seul. prés.
1 désirer vivement, gén.;
2 avoir besoin de, gén. ; abs. être dans le besoin.
Étymologie: χατέω.
Russian (Dvoretsky)
χᾰτίζω: (только praes.)
1) иметь надобность, нуждаться (τινός Hom., Pind., Eur.): οὔ τι διζήμενος οὐδὲ χατίζων Hom. не ища чего-л. и не нуждаясь (в нем); χατίζων Hes. нуждающийся, бедный;
2) не иметь: ἔργοιο χατίζων Hes. сидя без дела, бездействуя.
Greek (Liddell-Scott)
χᾰτίζω: μέλλ. -ίσω, ὡς τὸ χατέω, ἐν χρήσει μόνον κατ’ ἐνεστ., ἔχω χρείαν τινός, χρειάζομαι, θέλω τι, ζητῶ θερμῶς, μετὰ γεν. πράγμ., νόστοιο χατίζων, «χρῄζων, δεόμενος» (Σχόλ.), Ὀδ. Θ. 156· μᾶλα περ νόστοιο χατίζων Λ. 350, πρβλ. Ἰλ. Β. 225· μετὰ γεν. προσ., Θέτις νύ τι σεῖο χ. Σ. 392· ἑρμηνέων χ. Πινδ. Ο. 2. 154· οὐ σοῦ Εὐρ. Ἡρακλ. 465· - καὶ ἀπολ., οὐδὲ χατίζων, οὐδ’ ἔχων ἀνάγκην [τινὸς πράγματος], Ὀδ. Χ. 351, Ἰλ. Ρ. 221· χατίζων, ὁ ἐν ἀνάγκῃ εὑρισκόμενος, στερούμενος, Ἡσ. Ἔργ. κ. Ἡμ. 392. 2) ἔργοιο χατίζων, «ἤγουν ἐνδεὴς ὢν ἔργου» (Μοσχόπουλ.) αὐτόθι 21. - Τὸ μέσ. ἢ παθ. ἐγένετο κοινῶς δεκτὸν εἰς τὸ κείμενον τοῦ Αἰσχύλ. ἐν Ἀγ. 304 κατὰ τὸν Heath καὶ Πόρσ., μὴ χατίζεσθαι ἀντὶ μὴ χαρίζεσθαι· ὁ Franz μὴ χρονίζεσθαι· ὁ Wellauer μη χαρίζεσθαι· ὁ Margoliouth μηχανήσασθαι.
English (Autenrieth)
English (Slater)
χᾰτίζω lack, need ἐς δὲ τὸ πὰν ἑρμανέων χατίζει (sc. τὰ ἐμὰ βέλη) (O. 2.86)
Greek Monolingual
Α
(σε χρήση μόνον ο ενεστ.)
1. (με γεν.) έχω ανάγκη, χρειάζομαι ή επιζητώ κάποιον ή κάτι
2. (το αρσ. μτχ. ενεργ. ενεστ.) χατίζων
αυτός που βρίσκεται σε ανάγκη, που στερείται από κάτι
3. φρ. «ἔργοιο χατίζων» — άνεργος (Ησίοδ.).
[ΕΤΥΜΟΛ. Άλλος τ. του ρ. χατέω σχηματισμένος υστερογενώς κατά τα ρ. σε -ίζω (πρβλ. αἰτέω: αἰτίζω)].
Greek Monotonic
χᾰτίζω:1. μόνο σε ενεστ., έχω ανάγκη από, επιθυμώ, με γεν., σε Όμηρ.· απόλ., οὐδὲχατίζων, δεν έχω ανάγκη (από κάποιο πράγμα), σε Όμηρ.· χατίζων, αυτός που βρίσκεται σε ανάγκη, φτωχός άνθρωπος, σε Ησίοδ.
2. είμαι ενδεής, στερούμαι, είμαι χωρίς κάτι, χᾰτίζω ἔργοιο, δηλ. είμαι οκνηρός, στον ίδ. — Μέσ., αποτυγχάνω, σε Αισχύλ.
Middle Liddell
χᾰτίζω, [from !xa˘te/w] only in pres.]
1. to have need of, crave, c. gen., Hom.: absol., οὐδὲ χατίζων nor in want [of anything, Hom.: χατίζων a needy, poor person, Hes.
2. to lack, be without, χ. ἔργοιο, i. e. to be idle, Hes.:— Mid. to fail, be wanting, Aesch.