ἀρχαιρεσία: Difference between revisions

From LSJ

δρυὸς πεσούσης πᾶς ἀνὴρ ξυλεύεται → when the oak falls, everyone cuts wood | when an oak has fallen, every man gathers wood | on the fall of an oak, every man gathers wood | when an oak has fallen, every man becomes a woodcutter | one takes advantage of somebody who has lost his strength | one takes advantage of somebody who has lost his power | when the tree is fallen, every man goes to it with his hatchet

Source
(6)
m (Text replacement - "Pl.''Lg.''" to "Pl.''Lg.''")
 
(22 intermediate revisions by the same user not shown)
Line 8: Line 8:
|Transliteration C=archairesia
|Transliteration C=archairesia
|Beta Code=a)rxairesi/a
|Beta Code=a)rxairesi/a
|Definition=Ion. <b class="b3">-ιη</b>, ἡ, (αἵρεσις) <span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> <b class="b2">election of magistrates</b>, <b class="b3">ἀ. συνίζει</b> <b class="b2">an election</b> is held, <span class="bibl">Hdt.6.58</span>: mostly in pl., <span class="bibl">Pl.<span class="title">Lg.</span>752c</span>, <span class="bibl">X.<span class="title">Mem.</span> 3.4.1</span>, <span class="bibl">Is.7.28</span>, <span class="bibl">Arist.<span class="title">Pol.</span>1281b33</span>, etc. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">II</span> later neut.</span>
|Definition=Ion. [[ἀρχαιρεσίη]], ἡ, ([[αἵρεσις]])<br><span class="bld">A</span> [[election of magistrates]], <b class="b3">ἀ. συνίζει</b> [[an election]] is held, [[Herodotus|Hdt.]]6.58: mostly in plural, [[Plato|Pl.]]''[[Leges|Lg.]]''752c, [[Xenophon|X.]]''[[Memorabilia|Mem.]]'' 3.4.1, Is.7.28, Arist.''Pol.''1281b33, etc.<br><span class="bld">II</span> later neut.
}}
{{DGE
|dgtxt=-ας, ἡ<br /><b class="num">• Alolema(s):</b> jón. -ίη Hdt.6.58; tb. ἀρχαιρέσια, -ων, τά Plb.3.106.1, D.H.10.17, <i>IPr</i>.105.82 (I a.C.); [[ἀρχιαιρεσία]] Const. en Ath.Al.<i>Apol.Sec</i>.62<br /><b class="num">1</b> [[elección de magistrados]] οὐδ' ἀ. συνίζει no hay sesión de elección de magistrados</i> Hdt.l.c., συνήθεις ... γενόμενοι τῶν ἀρχαιρεσιῶν Pl.<i>Lg</i>.752c, τὰς ἀρχαιρεσίας καὶ τὰς εὐθύνας τῶν ἀρχόντων Arist.<i>Pol</i>.1281<sup>b</sup>33, cf. D.13.19, <i>SEG</i> 27.510.3 (Cos III a.C.), <i>IEphesos</i> 1487.14 (II d.C.), etc.<br /><b class="num">•</b>c. sent. temp., simpl. [[elecciones]] ἐν ἀρχαιρεσίαις ὑμεῖς Χαβρίαν ... κατεστήσατε D.23.171, ἐν ταῖς πρώταις ἀρχαιρεσίαις <i>Anadolu</i> 9.1965.37.19 (Teos III/II a.C.), εἰς τὰς ἐπιούσας ἀρχαιρεσίας <i>Anadolu</i> 9.1965.40.101 (Teos III/II a.C.), τῆς δὲ τῶν ἀρχαιρεσίων ὥρας συνεγγιζούσης Plb.3.106.1, τῶν ἀρχαιρεσίων καθηκόντων Plb.4.67.1, ἀρχαιρεσίων ἡμέρα D.H.10.17, cf. <i>SIG</i> 578.6 (Teos II a.C.).<br /><b class="num">2</b> c. sent. local [[asamblea]] de elección de magistrados, lat. <i>[[comitia]]</i> ἰδὼν ... Νικομαχίδην ἐξ ἀρχαιρεσιῶν ἀπιόντα X.<i>Mem</i>.3.4.1, ἐν ἀρχαιρεσίαις Is.7.28, <i>IPr</i>.7.2 (IV a.C.), ἐν ταῖς βουλαῖς καὶ ἐν ταῖς ἐκκλησίαις, μάλιστα δὲ ἐν ταῖς ἀρχαιρεσίαις <i>OGI</i> 48.11 (Egipto III a.C.), γενομένων τῶν ἀρχαιρεσιῶν ἐν τῷ θεάτρῳ <i>SEG</i> 27.545.2 (Samos III a.C.), ἐν ἀρχαιρεσίαις τοῦ δήμου D.H.4.80, cf. D.C.42.20.4, 53.23.2.
}}
}}
{{pape
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0364.png Seite 364]] ἡ, bei Her. 6, 58, die gewählte Obrigkeit; sonst plur. Beamtenwahl, Plat. Legg. VI, 652 c; Xen. Mem. 3, 4, 1; Pol. 4, 37. 2 u. öfter, comitia.
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0364.png Seite 364]] ἡ, bei Her. 6, 58, die gewählte Obrigkeit; sonst plur. Beamtenwahl, Plat. Legg. VI, 652 c; Xen. Mem. 3, 4, 1; Pol. 4, 37. 2 u. öfter, comitia.
}}
{{bailly
|btext=ας (ἡ) :<br />[[élection des magistrats]].<br />'''Étymologie:''' [[ἀρχή]], [[αἱρέω]].
}}
{{elru
|elrutext='''ἀρχαιρεσία:''' ἡ<b class="num">1)</b> тж. pl. выборы должностных лиц Her., Xen., Plat.;<br /><b class="num">2)</b> (в Риме; лат. [[comitia]]) комиции Polyb.
}}
}}
{{ls
{{ls
|lstext='''ἀρχαιρεσία''': ἡ, ([[αἵρεσις]]) ἡ ἐκλογὴ ἀρχόντων, ἀρχ. συνίζει, [[συνέλευσις]] πρὸς ἐκλογὴν γίνεται, Ἡρόδ. 6. 58· ἀλλὰ κατὰ τὸ πλεῖστον ἐν τῷ πληθ., ὡς ἐν Πλάτ. Νόμ. 752C, Ξεν. Ἀπομν. 3. 4, 1, Ἰσαίῳ 66, Ἀριστ. Πολ. 3. 11, 8, κλ.· δι’ αὐτῆς μετεφράζετο συνήθως ἡ Λατιν. [[λέξις]] comitia, Πολύβ. 3. 106, 1, κτλ. ΙΙ. παρὰ μεταγεν. πεζοῖς καὶ κατ’ οὐδ. τύπον, ἀρχαιρέσια, τὰ, Πολύβ. 4. 67, 1, Διον. Ἁλ. 6. 89, 8. 90, κτλ.· ἴδε Μοῖρ. σ. 11.
|lstext='''ἀρχαιρεσία''': ἡ, ([[αἵρεσις]]) ἡ ἐκλογὴ ἀρχόντων, ἀρχ. συνίζει, [[συνέλευσις]] πρὸς ἐκλογὴν γίνεται, Ἡρόδ. 6. 58· ἀλλὰ κατὰ τὸ πλεῖστον ἐν τῷ πληθ., ὡς ἐν Πλάτ. Νόμ. 752C, Ξεν. Ἀπομν. 3. 4, 1, Ἰσαίῳ 66, Ἀριστ. Πολ. 3. 11, 8, κλ.· δι’ αὐτῆς μετεφράζετο συνήθως ἡ Λατιν. [[λέξις]] comitia, Πολύβ. 3. 106, 1, κτλ. ΙΙ. παρὰ μεταγεν. πεζοῖς καὶ κατ’ οὐδ. τύπον, ἀρχαιρέσια, τὰ, Πολύβ. 4. 67, 1, Διον. Ἁλ. 6. 89, 8. 90, κτλ.· ἴδε Μοῖρ. σ. 11.
}}
}}
{{bailly
{{grml
|btext=ας () :<br />élection des magistrats.<br />'''Étymologie:''' [[ἀρχή]], [[αἱρέω]].
|mltxt=η (Α [[ἀρχαιρεσία]], η και [[ἀρχαιρέσια]], [[τα]])<br /><b>συνήθ. στον πληθ.</b><br /><b>1.</b> η [[εκλογή]] αρχόντων<br /><b>2.</b> η [[συνέλευση]] για [[εκλογή]] αρχών.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> <i>αρχ</i>- <span style="color: red;">+</span> [[αίρεσις]].<br /><b><span style="color: brown;">ΠΑΡ.</span></b> <b>αρχ.</b> [[αρχαιρεσιάζω]]].
}}
{{lsm
|lsmtext='''ἀρχαιρεσία:''' ἡ ([[αἵρεσις]]), [[εκλογή]] αρχόντων, σε Ηρόδ.· [[συνήθως]] σε πληθ., σε Ξεν. κ.λπ.
}}
}}
{{DGE
{{mdlsj
|dgtxt=-ας, ἡ<br /><br /><b class="num">• Alolema(s):</b> jón. -ίη Hdt.6.58; tb. ἀρχαιρέσια, -ων, τά Plb.3.106.1, D.H.10.17, <i>IPr</i>.105.82 (I a.C.); [[ἀρχιαιρεσία]] Const. en Ath.Al.<i>Apol.Sec</i>.62<br /><b class="num">1</b> [[elección de magistrados]] οὐδ' ἀ. συνίζει no hay sesión de elección de magistrados</i> Hdt.l.c., συνήθεις ... γενόμενοι τῶν ἀρχαιρεσιῶν Pl.<i>Lg</i>.752c, τὰς ἀρχαιρεσίας καὶ τὰς εὐθύνας τῶν ἀρχόντων Arist.<i>Pol</i>.1281<sup>b</sup>33, cf. D.13.19, <i>SEG</i> 27.510.3 (Cos III a.C.), <i>IEphesos</i> 1487.14 (II d.C.), etc.<br /><b class="num">•</b>c. sent. temp., simpl. [[elecciones]] ἐν ἀρχαιρεσίαις ὑμεῖς Χαβρίαν ... κατεστήσατε D.23.171, ἐν ταῖς πρώταις ἀρχαιρεσίαις <i>Anadolu</i> 9.1965.37.19 (Teos III/II a.C.), εἰς τὰς ἐπιούσας ἀρχαιρεσίας <i>Anadolu</i> 9.1965.40.101 (Teos III/II a.C.), τῆς δὲ τῶν ἀρχαιρεσίων ὥρας συνεγγιζούσης Plb.3.106.1, τῶν ἀρχαιρεσίων καθηκόντων Plb.4.67.1, ἀρχαιρεσίων ἡμέρα D.H.10.17, cf. <i>SIG</i> 578.6 (Teos II a.C.).<br /><b class="num">2</b> c. sent. local [[asamblea]] de elección de magistrados, lat. <i>comitia</i> ἰδὼν ... Νικομαχίδην ἐξ ἀρχαιρεσιῶν ἀπιόντα X.<i>Mem</i>.3.4.1, ἐν ἀρχαιρεσίαις Is.7.28, <i>IPr</i>.7.2 (IV a.C.), ἐν ταῖς βουλαῖς καὶ ἐν ταῖς ἐκκλησίαις, μάλιστα δὲ ἐν ταῖς ἀρχαιρεσίαις <i>OGI</i> 48.11 (Egipto III a.C.), γενομένων τῶν ἀρχαιρεσιῶν ἐν τῷ θεάτρῳ <i>SEG</i> 27.545.2 (Samos III a.C.), ἐν ἀρχαιρεσίαις τοῦ δήμου D.H.4.80, cf. D.C.42.20.4, 53.23.2.
|mdlsjtxt=[[αἵρεσις]]<br />an [[election]] of magistrates, Hdt.; [[mostly]] in plural, Xen., etc.
}}
}}
{{grml
{{mantoulidis
|mltxt=η (Α [[ἀρχαιρεσία]], η και [[ἀρχαιρέσια]], τα)<br /><b>συνήθ. στον πληθ.</b><br /><b>1.</b> η [[εκλογή]] αρχόντων<br /><b>2.</b> η [[συνέλευση]] για [[εκλογή]] αρχών.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> <i>αρχ</i>- <span style="color: red;">+</span> [[αίρεσις]].<br /><b><span style="color: brown;">ΠΑΡ.</span></b> <b>αρχ.</b> [[αρχαιρεσιάζω]]].
|mantxt=(=[[ἐκλογή]] ἀρχόντων). Σύνθετο ἀπό τό [[ἀρχή]] + αἴρεσις.<br><b>Παράγωγα:</b> [[ἀρχαιρεσιάζω]] (=κάνω συνέλευση γιά [[ἐκλογή]] ἀρχόντων), [[ἀρχαιρεσιακός]].
}}
}}

Latest revision as of 13:35, 23 March 2024

Click links below for lookup in third sources:
Full diacritics: ἀρχαιρεσία Medium diacritics: ἀρχαιρεσία Low diacritics: αρχαιρεσία Capitals: ΑΡΧΑΙΡΕΣΙΑ
Transliteration A: archairesía Transliteration B: archairesia Transliteration C: archairesia Beta Code: a)rxairesi/a

English (LSJ)

Ion. ἀρχαιρεσίη, ἡ, (αἵρεσις)
A election of magistrates, ἀ. συνίζει an election is held, Hdt.6.58: mostly in plural, Pl.Lg.752c, X.Mem. 3.4.1, Is.7.28, Arist.Pol.1281b33, etc.
II later neut.

Spanish (DGE)

-ας, ἡ
• Alolema(s): jón. -ίη Hdt.6.58; tb. ἀρχαιρέσια, -ων, τά Plb.3.106.1, D.H.10.17, IPr.105.82 (I a.C.); ἀρχιαιρεσία Const. en Ath.Al.Apol.Sec.62
1 elección de magistrados οὐδ' ἀ. συνίζει no hay sesión de elección de magistrados Hdt.l.c., συνήθεις ... γενόμενοι τῶν ἀρχαιρεσιῶν Pl.Lg.752c, τὰς ἀρχαιρεσίας καὶ τὰς εὐθύνας τῶν ἀρχόντων Arist.Pol.1281b33, cf. D.13.19, SEG 27.510.3 (Cos III a.C.), IEphesos 1487.14 (II d.C.), etc.
c. sent. temp., simpl. elecciones ἐν ἀρχαιρεσίαις ὑμεῖς Χαβρίαν ... κατεστήσατε D.23.171, ἐν ταῖς πρώταις ἀρχαιρεσίαις Anadolu 9.1965.37.19 (Teos III/II a.C.), εἰς τὰς ἐπιούσας ἀρχαιρεσίας Anadolu 9.1965.40.101 (Teos III/II a.C.), τῆς δὲ τῶν ἀρχαιρεσίων ὥρας συνεγγιζούσης Plb.3.106.1, τῶν ἀρχαιρεσίων καθηκόντων Plb.4.67.1, ἀρχαιρεσίων ἡμέρα D.H.10.17, cf. SIG 578.6 (Teos II a.C.).
2 c. sent. local asamblea de elección de magistrados, lat. comitia ἰδὼν ... Νικομαχίδην ἐξ ἀρχαιρεσιῶν ἀπιόντα X.Mem.3.4.1, ἐν ἀρχαιρεσίαις Is.7.28, IPr.7.2 (IV a.C.), ἐν ταῖς βουλαῖς καὶ ἐν ταῖς ἐκκλησίαις, μάλιστα δὲ ἐν ταῖς ἀρχαιρεσίαις OGI 48.11 (Egipto III a.C.), γενομένων τῶν ἀρχαιρεσιῶν ἐν τῷ θεάτρῳ SEG 27.545.2 (Samos III a.C.), ἐν ἀρχαιρεσίαις τοῦ δήμου D.H.4.80, cf. D.C.42.20.4, 53.23.2.

German (Pape)

[Seite 364] ἡ, bei Her. 6, 58, die gewählte Obrigkeit; sonst plur. Beamtenwahl, Plat. Legg. VI, 652 c; Xen. Mem. 3, 4, 1; Pol. 4, 37. 2 u. öfter, comitia.

French (Bailly abrégé)

ας (ἡ) :
élection des magistrats.
Étymologie: ἀρχή, αἱρέω.

Russian (Dvoretsky)

ἀρχαιρεσία:1) тж. pl. выборы должностных лиц Her., Xen., Plat.;
2) (в Риме; лат. comitia) комиции Polyb.

Greek (Liddell-Scott)

ἀρχαιρεσία: ἡ, (αἵρεσις) ἡ ἐκλογὴ ἀρχόντων, ἀρχ. συνίζει, συνέλευσις πρὸς ἐκλογὴν γίνεται, Ἡρόδ. 6. 58· ἀλλὰ κατὰ τὸ πλεῖστον ἐν τῷ πληθ., ὡς ἐν Πλάτ. Νόμ. 752C, Ξεν. Ἀπομν. 3. 4, 1, Ἰσαίῳ 66, Ἀριστ. Πολ. 3. 11, 8, κλ.· δι’ αὐτῆς μετεφράζετο συνήθως ἡ Λατιν. λέξις comitia, Πολύβ. 3. 106, 1, κτλ. ΙΙ. παρὰ μεταγεν. πεζοῖς καὶ κατ’ οὐδ. τύπον, ἀρχαιρέσια, τὰ, Πολύβ. 4. 67, 1, Διον. Ἁλ. 6. 89, 8. 90, κτλ.· ἴδε Μοῖρ. σ. 11.

Greek Monolingual

η (Α ἀρχαιρεσία, η και ἀρχαιρέσια, τα)
συνήθ. στον πληθ.
1. η εκλογή αρχόντων
2. η συνέλευση για εκλογή αρχών.
[ΕΤΥΜΟΛ. < αρχ- + αίρεσις.
ΠΑΡ. αρχ. αρχαιρεσιάζω].

Greek Monotonic

ἀρχαιρεσία: ἡ (αἵρεσις), εκλογή αρχόντων, σε Ηρόδ.· συνήθως σε πληθ., σε Ξεν. κ.λπ.

Middle Liddell

αἵρεσις
an election of magistrates, Hdt.; mostly in plural, Xen., etc.

Mantoulidis Etymological

(=ἐκλογή ἀρχόντων). Σύνθετο ἀπό τό ἀρχή + αἴρεσις.
Παράγωγα: ἀρχαιρεσιάζω (=κάνω συνέλευση γιά ἐκλογή ἀρχόντων), ἀρχαιρεσιακός.