ορίζοντας: Difference between revisions
τὸ λακωνίζειν πολὺ μᾶλλόν ἐστιν φιλοσοφεῖν ἢ φιλογυμναστεῖν → to behave like a Lacedaemonian is much more to love wisdom than to love gymnastics (Plato, Protagoras 342e6)
(29) |
m (Text replacement - "Low German German Low German" to "Low German") |
||
(One intermediate revision by the same user not shown) | |||
Line 1: | Line 1: | ||
{{grml | {{grml | ||
|mltxt=ο (Α [[ὁρίζων]])<br />η [[κυκλοτερής]] νοητή [[γραμμή]] [[κατά]] την οποία ο [[ουρανός]] φαίνεται να εφάπτεται με το [[έδαφος]] ή με την [[επιφάνεια]] της θάλασσας<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>1.</b> <b>αστρον.</b> ο [[μέγιστος]] [[κύκλος]] της ουράνιας σφαίρας που σχηματίζεται από την [[τομή]] της με το οριζόντιο επίπεδο<br /><b>2.</b> <b>(εδαφολ.)</b> χαρακτηριστικό [[στρώμα]] του εδάφους που αποτελεί [[τμήμα]] μιας διαφοροποιημένης από χημική και βιολογική [[άποψη]] εδαφικής [[σειράς]] σε μία κάθετη [[τομή]] του εδάφους<br /><b>3.</b> <b>μτφ.</b> α) τα όρια [[μέσα]] στα οποία εκτείνονται γνώσεις, ενέργειες, αντιλήψεις, προοπτικές ή αποτελέσματα (α. «η [[ανακάλυψη]] της πενικιλίνης άνοιξε νέους ορίζοντες στη θεραπευτική» β. «η [[παιδεία]] ανοίγει τους πνευματικούς ορίζοντες του ανθρώπου»)<br />β) [[κατάσταση]], [[κύκλος]] πραγμάτων («ο [[πολιτικός]] [[ορίζοντας]] [[είναι]] πολύ [[σκοτεινός]]»)<br /><b>4.</b> <b>φρ.</b> α) «[[ορίζοντας]] ασυρμάτου»<br /><b>(ραδιοηλ.)</b> ο [[τόπος]] τών σημείων της γήινης επιφάνειας στα οποία τα κύματα που εκπέμπονται απευθείας από τον ασύρματο εφάπτονται με την [[επιφάνεια]] του εδάφους<br />β) «[[ορίζοντας]] συμβάντων» ή «[[ορίζοντας]] γεγονότων»<br />(φυσ.-αστρον.) η νοητή [[γραμμή]] [[πέρα]] από την οποία η [[παρατήρηση]] τών γεγονότων δεν [[είναι]] δυνατή ή εμποδίζεται [[κατά]] έναν ορισμένο τρόπο<br />γ) «[[στρωματογραφικός]] [[ορίζοντας]]»<br /><b>γεωλ.</b> συγκεκριμένου πάχους γεωλογικό [[στρώμα]] το οποίο [[είναι]] [[σαφώς]] καθορισμένο όσον αφορά τον τύπο του πετρώματος, τη [[δομή]], τα περιεχόμενα απολιθώματα και τα άλλα [[φυσικά]] χαρακτηριστικά του, [[καθώς]] και τα στρωματογραφικά όριά του<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> (στη [[φιλοσοφία]] τών Πυθαγορείων) [[ονομασία]] του αριθμού 9, [[επειδή]] με αυτόν τελειώνει η [[σειρά]] τών μονάδων<br /><b>2.</b> ο [[μεσημβρινός]] που τέμνει άλλον μεσημβρινό.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Ουσιαστικοποιημένος τ. του αρσ. της μτχ. του ρήματος [[ὁρίζω]]. Τον τ. [[ορίζων]] δανείστηκε η Λατινική (<b>πρβλ.</b> λατ. <i>horizon</i>) και από αυτήν οι άλλες ευρωπαϊκές γλώσσες (<b>πρβλ.</b> αγγλ. <i>horizon</i>, γερμ. <i>Horizont</i>, γαλλ. horizon)]. | |mltxt=ο (Α [[ὁρίζων]])<br />η [[κυκλοτερής]] νοητή [[γραμμή]] [[κατά]] την οποία ο [[ουρανός]] φαίνεται να εφάπτεται με το [[έδαφος]] ή με την [[επιφάνεια]] της θάλασσας<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>1.</b> <b>αστρον.</b> ο [[μέγιστος]] [[κύκλος]] της ουράνιας σφαίρας που σχηματίζεται από την [[τομή]] της με το οριζόντιο επίπεδο<br /><b>2.</b> <b>(εδαφολ.)</b> χαρακτηριστικό [[στρώμα]] του εδάφους που αποτελεί [[τμήμα]] μιας διαφοροποιημένης από χημική και βιολογική [[άποψη]] εδαφικής [[σειράς]] σε μία κάθετη [[τομή]] του εδάφους<br /><b>3.</b> <b>μτφ.</b> α) τα όρια [[μέσα]] στα οποία εκτείνονται γνώσεις, ενέργειες, αντιλήψεις, προοπτικές ή αποτελέσματα (α. «η [[ανακάλυψη]] της πενικιλίνης άνοιξε νέους ορίζοντες στη θεραπευτική» β. «η [[παιδεία]] ανοίγει τους πνευματικούς ορίζοντες του ανθρώπου»)<br />β) [[κατάσταση]], [[κύκλος]] πραγμάτων («ο [[πολιτικός]] [[ορίζοντας]] [[είναι]] πολύ [[σκοτεινός]]»)<br /><b>4.</b> <b>φρ.</b> α) «[[ορίζοντας]] ασυρμάτου»<br /><b>(ραδιοηλ.)</b> ο [[τόπος]] τών σημείων της γήινης επιφάνειας στα οποία τα κύματα που εκπέμπονται απευθείας από τον ασύρματο εφάπτονται με την [[επιφάνεια]] του εδάφους<br />β) «[[ορίζοντας]] συμβάντων» ή «[[ορίζοντας]] γεγονότων»<br />(φυσ.-αστρον.) η νοητή [[γραμμή]] [[πέρα]] από την οποία η [[παρατήρηση]] τών γεγονότων δεν [[είναι]] δυνατή ή εμποδίζεται [[κατά]] έναν ορισμένο τρόπο<br />γ) «[[στρωματογραφικός]] [[ορίζοντας]]»<br /><b>γεωλ.</b> συγκεκριμένου πάχους γεωλογικό [[στρώμα]] το οποίο [[είναι]] [[σαφώς]] καθορισμένο όσον αφορά τον τύπο του πετρώματος, τη [[δομή]], τα περιεχόμενα απολιθώματα και τα άλλα [[φυσικά]] χαρακτηριστικά του, [[καθώς]] και τα στρωματογραφικά όριά του<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> (στη [[φιλοσοφία]] τών Πυθαγορείων) [[ονομασία]] του αριθμού 9, [[επειδή]] με αυτόν τελειώνει η [[σειρά]] τών μονάδων<br /><b>2.</b> ο [[μεσημβρινός]] που τέμνει άλλον μεσημβρινό.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Ουσιαστικοποιημένος τ. του αρσ. της μτχ. του ρήματος [[ὁρίζω]]. Τον τ. [[ορίζων]] δανείστηκε η Λατινική (<b>πρβλ.</b> λατ. <i>horizon</i>) και από αυτήν οι άλλες ευρωπαϊκές γλώσσες (<b>πρβλ.</b> αγγλ. <i>horizon</i>, γερμ. <i>[[Horizont]]</i>, γαλλ. [[horizon]])]. | ||
}} | |||
{{trml | |||
|trtx====[[horizon]]=== | |||
Afrikaans: horison; Albanian: horizont, lëbozë, lëpen, lëpith; Arabic: أُفُق; Egyptian Arabic: افق; Armenian: հորիզոն; Aromanian: ndzari; Asturian: horizonte; Aymara: chhaqachhaqa; Azerbaijani: üfüq; Bashkir: офоҡ; Belarusian: гарызонт, небакрай; Bengali: দিগন্ত; Bulgarian: хоризонт; Burmese: မိုးကုပ်စက်ဝိုင်း; Catalan: horitzó; Chinese Mandarin: 地平線/地平线, 天際/天际, 天邊/天边; Czech: obzor, horizont; Danish: horisont; Dutch: [[horizon]], [[horizont]], [[einder]], [[kim]]; Esperanto: horizonto; Estonian: silmapiir, horisont; Faroese: sjónarringur, havsbrúgv, havsbrún, væðing, himinjaðari; Finnish: horisontti, taivaanranta; French: [[horizon]], [[ligne d'horizon]]; Galician: horizonte; Georgian: ჰორიზონტი; German: [[Horizont]]; Greek: [[ορίζοντας]]; Ancient Greek: [[ὁρίζων]]; Hebrew: אופק \ אֹפֶק; Hindi: क्षितिज; Hungarian: horizont, látóhatár, láthatár; Icelandic: sjóndeildarhringur, sjónbaugur; Ido: horizonto; Indonesian: kaki langit, cakrawala, horizon, ufuk; Irish: spéire; Italian: [[orizzonte]]; Japanese: 地平線, 水平線; Kazakh: көкжиек; Khmer: ជើងមេឃ, នភាបាទ; Korean: 지평선, 수평선; Kurdish Central Kurdish: ئاسۆ; Northern Kurdish: aso; Kyrgyz: горизонт, асманчет; Lao: ຂອບຟ້າ, ຟາກຟ້າ; Latin: [[finiens]], [[horizon]]; Latvian: horizonts; Lithuanian: horizontas; Low German: Kimm, Kimming; Macedonian: хоризонт; Malay: kaki langit, ufuk; Maori: huapae, paerangi, taharangi, tahatū o te rangi, paewai o te moana, tāhapatū o te rangi, tauriparipa, tāepaepatanga o te rangi, paewai o te rangi, taha o te rangi, paewhenua; Marathi: क्षितिज; Mongolian: тэнгэрийн хаяа; Nahuatl: ahuemaniliztli; Navajo: yákʼaashbąąh; Norwegian: horisont, blåne; Pashto: افق; Persian: افق, کران; Plautdietsch: Horizont; Polish: horyzont, widnokrąg, nieboskłon; Portuguese: [[horizonte]]; Quechua: pachapanta, winkumuyu; Romanian: orizont, zare, zariște; Russian: [[горизонт]], [[небосклон]]; Sanskrit: क्षितिज, कुज; Scottish Gaelic: fàire; Serbo-Croatian Cyrillic: хоризонт; Roman: horizont; Sinhalese: ක්ෂිතිජය; Slovak: horizont, obzor; Slovene: obzorje; Spanish: [[horizonte]]; Swedish: horisont; Tagalog: abot-tanaw, kagiliran; Tajik: уфуқ; Tamil: கீழ்வானம்; Tatar: офык; Thai: ขอบฟ้า; Turkish: ufuk, ufuk çizgisi; Turkmen: gözýetim; Ukrainian: обрій, горизонт, небокрай, небосхил, овид, видноколо, виднокруг, крайнебо, круговид, кругозі́р, кругогляд, виднокрай; Urdu: افق; Uyghur: ئۇپۇق; Uzbek: ufq; Vietnamese: chân trời; Volapük: horit; Welsh: gorwel, gorwelion; Yiddish: האָריזאָנט | |||
}} | }} |
Latest revision as of 16:50, 18 September 2024
Greek Monolingual
ο (Α ὁρίζων)
η κυκλοτερής νοητή γραμμή κατά την οποία ο ουρανός φαίνεται να εφάπτεται με το έδαφος ή με την επιφάνεια της θάλασσας
νεοελλ.
1. αστρον. ο μέγιστος κύκλος της ουράνιας σφαίρας που σχηματίζεται από την τομή της με το οριζόντιο επίπεδο
2. (εδαφολ.) χαρακτηριστικό στρώμα του εδάφους που αποτελεί τμήμα μιας διαφοροποιημένης από χημική και βιολογική άποψη εδαφικής σειράς σε μία κάθετη τομή του εδάφους
3. μτφ. α) τα όρια μέσα στα οποία εκτείνονται γνώσεις, ενέργειες, αντιλήψεις, προοπτικές ή αποτελέσματα (α. «η ανακάλυψη της πενικιλίνης άνοιξε νέους ορίζοντες στη θεραπευτική» β. «η παιδεία ανοίγει τους πνευματικούς ορίζοντες του ανθρώπου»)
β) κατάσταση, κύκλος πραγμάτων («ο πολιτικός ορίζοντας είναι πολύ σκοτεινός»)
4. φρ. α) «ορίζοντας ασυρμάτου»
(ραδιοηλ.) ο τόπος τών σημείων της γήινης επιφάνειας στα οποία τα κύματα που εκπέμπονται απευθείας από τον ασύρματο εφάπτονται με την επιφάνεια του εδάφους
β) «ορίζοντας συμβάντων» ή «ορίζοντας γεγονότων»
(φυσ.-αστρον.) η νοητή γραμμή πέρα από την οποία η παρατήρηση τών γεγονότων δεν είναι δυνατή ή εμποδίζεται κατά έναν ορισμένο τρόπο
γ) «στρωματογραφικός ορίζοντας»
γεωλ. συγκεκριμένου πάχους γεωλογικό στρώμα το οποίο είναι σαφώς καθορισμένο όσον αφορά τον τύπο του πετρώματος, τη δομή, τα περιεχόμενα απολιθώματα και τα άλλα φυσικά χαρακτηριστικά του, καθώς και τα στρωματογραφικά όριά του
αρχ.
1. (στη φιλοσοφία τών Πυθαγορείων) ονομασία του αριθμού 9, επειδή με αυτόν τελειώνει η σειρά τών μονάδων
2. ο μεσημβρινός που τέμνει άλλον μεσημβρινό.
[ΕΤΥΜΟΛ. Ουσιαστικοποιημένος τ. του αρσ. της μτχ. του ρήματος ὁρίζω. Τον τ. ορίζων δανείστηκε η Λατινική (πρβλ. λατ. horizon) και από αυτήν οι άλλες ευρωπαϊκές γλώσσες (πρβλ. αγγλ. horizon, γερμ. Horizont, γαλλ. horizon)].
Translations
horizon
Afrikaans: horison; Albanian: horizont, lëbozë, lëpen, lëpith; Arabic: أُفُق; Egyptian Arabic: افق; Armenian: հորիզոն; Aromanian: ndzari; Asturian: horizonte; Aymara: chhaqachhaqa; Azerbaijani: üfüq; Bashkir: офоҡ; Belarusian: гарызонт, небакрай; Bengali: দিগন্ত; Bulgarian: хоризонт; Burmese: မိုးကုပ်စက်ဝိုင်း; Catalan: horitzó; Chinese Mandarin: 地平線/地平线, 天際/天际, 天邊/天边; Czech: obzor, horizont; Danish: horisont; Dutch: horizon, horizont, einder, kim; Esperanto: horizonto; Estonian: silmapiir, horisont; Faroese: sjónarringur, havsbrúgv, havsbrún, væðing, himinjaðari; Finnish: horisontti, taivaanranta; French: horizon, ligne d'horizon; Galician: horizonte; Georgian: ჰორიზონტი; German: Horizont; Greek: ορίζοντας; Ancient Greek: ὁρίζων; Hebrew: אופק \ אֹפֶק; Hindi: क्षितिज; Hungarian: horizont, látóhatár, láthatár; Icelandic: sjóndeildarhringur, sjónbaugur; Ido: horizonto; Indonesian: kaki langit, cakrawala, horizon, ufuk; Irish: spéire; Italian: orizzonte; Japanese: 地平線, 水平線; Kazakh: көкжиек; Khmer: ជើងមេឃ, នភាបាទ; Korean: 지평선, 수평선; Kurdish Central Kurdish: ئاسۆ; Northern Kurdish: aso; Kyrgyz: горизонт, асманчет; Lao: ຂອບຟ້າ, ຟາກຟ້າ; Latin: finiens, horizon; Latvian: horizonts; Lithuanian: horizontas; Low German: Kimm, Kimming; Macedonian: хоризонт; Malay: kaki langit, ufuk; Maori: huapae, paerangi, taharangi, tahatū o te rangi, paewai o te moana, tāhapatū o te rangi, tauriparipa, tāepaepatanga o te rangi, paewai o te rangi, taha o te rangi, paewhenua; Marathi: क्षितिज; Mongolian: тэнгэрийн хаяа; Nahuatl: ahuemaniliztli; Navajo: yákʼaashbąąh; Norwegian: horisont, blåne; Pashto: افق; Persian: افق, کران; Plautdietsch: Horizont; Polish: horyzont, widnokrąg, nieboskłon; Portuguese: horizonte; Quechua: pachapanta, winkumuyu; Romanian: orizont, zare, zariște; Russian: горизонт, небосклон; Sanskrit: क्षितिज, कुज; Scottish Gaelic: fàire; Serbo-Croatian Cyrillic: хоризонт; Roman: horizont; Sinhalese: ක්ෂිතිජය; Slovak: horizont, obzor; Slovene: obzorje; Spanish: horizonte; Swedish: horisont; Tagalog: abot-tanaw, kagiliran; Tajik: уфуқ; Tamil: கீழ்வானம்; Tatar: офык; Thai: ขอบฟ้า; Turkish: ufuk, ufuk çizgisi; Turkmen: gözýetim; Ukrainian: обрій, горизонт, небокрай, небосхил, овид, видноколо, виднокруг, крайнебо, круговид, кругозі́р, кругогляд, виднокрай; Urdu: افق; Uyghur: ئۇپۇق; Uzbek: ufq; Vietnamese: chân trời; Volapük: horit; Welsh: gorwel, gorwelion; Yiddish: האָריזאָנט