μῆνιγξ: Difference between revisions
Λύπης ἰατρός ἐστιν ἀνθρώποις λόγος → Maeroris unica medicina oratio → für Menschen ist der Trauer Arzt allein das Wort
m (Text replacement - "<span class="sense"><p>" to "<span class="sense">") |
mNo edit summary |
||
| (18 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
| Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=minigks | |Transliteration C=minigks | ||
|Beta Code=mh=nigc | |Beta Code=mh=nigc | ||
|Definition= | |Definition=μήνιγγος, ἡ,<br><span class="bld">A</span> [[membrane]], Hp.''Carn.''3; of the [[membrane]] of the eye, Emp.84.7 (pl.), Arist.''GA''781a20; [[drum of the ear]], Id.''Pr.''961a38; esp. [[membrane enclosing the brain]], [[dura mater]], Hp.''VC''1, [[Aristotle|Arist.]]''[[Historia Animalium|HA]]''495a8, 514a17, Gal.2.708, etc.: in plural, ib.716, Q.S.5.327, 12.406.<br><span class="bld">II</span> [[scum]] on milk, [[Hesychius Lexicographus|Hsch.]] | ||
}} | }} | ||
{{pape | {{pape | ||
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0174.png Seite 174]] | |ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0174.png Seite 174]] μήνιγγος, ἡ, die [[Haut]]; Emped.- 280 vom Auge, τό τ' ἐν μήνιγξιν ἐεργμένον ὠγύγιον πῦρ; bes. die das Gehirn umgebende Haut, Arist. H. A. 1, 16 u. Sp., wie Plut. plac. phil. 4, 5 Luc. D. D. 8, 1. – Nach Hesych. auch die Haut, welche sich auf dem Weine bildet. | ||
}} | |||
{{bailly | |||
|btext=μήνιγγος (ἡ) :<br />membrane très fine ; <i>particul.</i> :<br /><b>1</b> [[membrane du cerveau]], [[méninge]];<br /><b>2</b> [[tunique de l'œil]];<br /><b>3</b> [[cartilage de l'oreille]].<br />'''Étymologie:''' DELG terme techn. et expressif, d'origine obscure. | |||
}} | |||
{{elru | |||
|elrutext='''μῆνιγξ:''' μήνιγγος ἡ [[пленка]], [[перепонка]]: ἡ μ. δι᾽ ἧς ἀκούει Arst. [[слуховая]], т. е. барабанная перепонка; ἡ περὶ τὸν ἐγκέφαλον μ. Arst., Plut. мозговая оболочка. | |||
}} | }} | ||
{{ls | {{ls | ||
|lstext='''μῆνιγξ''': | |lstext='''μῆνιγξ''': μήνιγγος, ἡ, λεπτὴ μεμβρᾶνα, [[ὑμήν]], Ἱππ. 249. 26 κἑξ., πρβλ. Foës. Oecon.· ἐπὶ τοῦ ὑμένος τοῦ ὀφθαλμοῦ, Ἐμπεδ. 226, Ἀριστ. π. Ζ. Γενέσ. 5. 2, 2· τὸ [[τύμπανον]] τοῦ [[ὠτός]], ὁ αὐτ. ἐν Προβ. 32. 13, 1· ἀλλὰ κατὰ τὸ πλεῖστον, ὁ ὑμὴν ὁ σκέπων τὸν ἐγκέφαλον, Ἱππ. Κεφ. Τρωμ. 896, Ἀριστ. π. τὰ Ζ. Ἱστ. 1. 16, 5., 3. 3, 21· ― Καθ’ Ἡσύχ.: «[[μῆνιγξ]]· ὑμὴν τοῦ ἐγκεφάλου καὶ τὸ ὑφιστάμενον τοῖς οἰνηροῖς πίθοις ἐν τῷ οἴνῳ πρὸ τοῦ ἀνθεῖν· ἐπίπλους, καὶ [[δημός]]». | ||
}} | }} | ||
{{grml | {{grml | ||
|mltxt=[[μῆνιγξ]], | |mltxt=η (Α [[μῆνιγξ]], μήνιγγος)<br />καθένα από τα [[τρία]] μεμβρανώδη περιβλήματα —[[χοριοειδής]], [[αραχνοειδής]] και σκληρά [[μήνιγγα]]— τα οποία περιβάλλουν τον εγκέφαλο και τον νωτιαίο μυελό<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>στον πληθ.</b> <i>οι μήνιγγες</i><br />[[ονομασία]] τών κροτάφων, τα μηλίγγια<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> το [[τύμπανο]] του αφτιού<br /><b>2.</b> ο [[αφρός]] του [[γάλατος]]<br /><b>3.</b> <i>([[κατά]] τον <b>Ησύχ.</b>)</i> «τὸ ὑφιστάμενον τοῖς οἰνηροῖς πίθοις ἐν τῷ οἴνῳ πρὸ τοῦ ἀνθεῖν».<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Τεχνικός όρος αβέβαιης ετυμολ., που εμφανίζει εκφραστικό [[επίθημα]] -<i>ιγξ</i>, -<i>ιγγος</i> ([[πρβλ]]. [[σάλπιγξ]], [[σύριγξ]]). Η λ. ανάγεται πιθ. σε ΙΕ [[ρίζα]] <i>me</i>(<i>m</i>)<i>s</i>-<i>n</i>- «[[κρέας]]» ([[πρβλ]]. [[μηρός]]) και συνδέεται με λέξεις που έχουν σημ. «[[κρέας]]» ([[πρβλ]]. αρχ. ινδ. <i>m</i><i>ā</i><i>msa</i>-, <i>m</i><i>ā</i><i>s</i>, αρμ. <i>mis</i>, αρχ. σλαβ. <i>męso</i>). Για την [[εξέλιξη]] από τη σημ. «[[κρέας]]» στη σημ. «εσωτερικό [[μέρος]] του δέρματος» [[πρβλ]]. σλοβεν. <i>mezdra</i>, ρωσ. <i>myazdra</i> «ενδότερο [[τμήμα]] του δέρματος» και το λατ. <i>membr</i><i>ā</i><i>na</i> «[[υμένας]], [[λεπτό]] [[δέρμα]]» (<span style="color: red;"><</span> λατ. <i>membrum</i> «[[μέλος]] του σώματος»).<br /><b><span style="color: brown;">ΠΑΡ.</span></b> [[μηνίγγι]](<i>ον</i>)<br /><b>νεοελλ.</b><br />[[μηνιγγικός]], [[μηνιγγισμός]], [[μηνιγγιτικός]], [[μηνιγγίτιδα]].<br /><b><span style="color: brown;">ΣΥΝΘ.</span></b> (Α συνθετικό) <b>αρχ.</b> [[μηνιγγότρωτος]], [[μηνιγγοφύλαξ]]<br /><b>νεοελλ.</b><br /><i>μηνιγγαιμορραγία</i>, <i>μηνιγγοεγκεφαλίτιδα</i>, [[μηνιγγοκήλη]], [[μηνιγγόκοκκος]], [[μηνιγγομυελίτιδα]], <i>μηνιγγοτροπισμός</i>, [[μηνιγγότυφος]]]. | ||
}} | }} | ||
{{etym | {{etym | ||
|etymtx= | |etymtx=μήνιγγος<br />Grammatical information: f.<br />Meaning: [[skin]], [[cuticle]], esp. [[cerebral membrane]] (Hp., Arist., Gal.), also [[cuticle in the eye]] (Emp., Arist.),'drum of the ear' (Arist.).<br />Compounds: As 1. member a. o. in <b class="b3">μηνιγγο-φύλαξ</b> m. indication of a chirurgical instrument (medic.).<br />Derivatives: Dimin. [[μηνίγγιον]] (gloss.); NGr. [[μηνιγγῖτις]] f. [[inflammation of the cerebral membrane]], Fr. <b class="b2">méningite</b> (Redard 103 f.).<br />Origin: PG [a word of Pre-Greek origin]<br />Etymology: As so many technical and popular formations in -(<b class="b3">ι)γγ-</b> etymolog. unclear. Since Prellwitz <b class="b3">μῆν-ιγγξ</b> is referred to <b class="b2">*mē</b>([[m]])[[s-n-]], beside which [[μηρός]] < <b class="b2">*mē</b>([[m]])[[s-r-]]; the basis would be the word for [[flesh]], IE <b class="b2">*mē</b>([[m]])[[s-]] in Skt. <b class="b2">māṃsá-</b>, <b class="b2">mā́s-</b> n. etc. (s. [[μηρός]]). On the meaning cf. some Slav. words for [[inner part of the skin]], [[inner]], [[soft skin etc.]], e.g. SCr. <b class="b2">mézdra</b>, Sloven. <b class="b2">mę́zdra</b>, beside Russ. <b class="b2">myazdrá</b> [[flesh on the inner part of the skin]], to OCS <b class="b2">męso</b>, Russ. <b class="b2">mjáso</b> [[flesh]] (= Skt. <b class="b2">māṃsá-</b>; s. Vasmer s.v.). Similar Lat. [[membrana]] [[thin]], [[soft skin]] from [[membrum]] [[limb of the body]]. - Evidently a Pre-Greek word in <b class="b3">-ιγξ</b>.<br />See also: Weiteres s. [[μηρός]]. | ||
}} | }} | ||
{{FriskDe | {{FriskDe | ||
|ftr='''μῆνιγξ''': | |ftr='''μῆνιγξ''': μήνιγγος<br />{mē̃nigks}<br />'''Grammar''': f.<br />'''Meaning''': [[Haut]], [[Häutchen]], bes. [[Hirnhaut]] (Hp., Arist., Gal. u. a.), auch [[Häutchen im Auge]] (Emp., Arist.),’Trommelfell im Ohr’ (Arist.);<br />'''Composita''': als Vorderglied u. a. in [[μηνιγγοφύλαξ]] m. Bez. eines chirurgischen Instruments (Mediz.).<br />'''Derivative''': Demin. [[μηνίγγιον]] (Gloss.); ngr. μηνιγγῖτις f. [[Hirnhautentzündung]], frz. ''méningite'' (Redard 103 f.).<br />'''Etymology''': Wie so viele der technischen und volkstümlichen Bildungen auf-(ι)γγ- etymologisch undurchsichtig. Seit Prellwitz wird μῆνιγγξ auf *''mē''[''m'']''s''-''n''- zurückgeführt, woneben [[μηρός]] aus *''mē''[''m'']''s''-''r''-; die Grundlage soll das Wort für [[Fleisch]], idg. *''mē''[''m'']''s''- in aind. ''māṃsá''-, ''mā́s''- n. usw. sein (s. [[μηρός]]). Zur Bedeutung vgl. einige slav. Wörter für [[innerster Teil der Haut]], [[innere]], [[zarte Haut]], z.B. skr. ''mézdra'', sloven. ''mę́zdra'', neben russ. ''myazdrá'' [[Fleisch auf der Innenseite des Felles]], [[Fleischseite des Felles]], zu aksl. ''męso'', russ. ''mjáso'' [[Fleisch]] (= aind. ''māṃsá''-; s. Vasmer s.v.). Ähnlich lat. ''membrana'' [[dünne]], [[zarte Haut]] von ''membrum'' [[Körperglied]]. Weiteres s. [[μηρός]].<br />'''Page''' 2,228-229 | ||
}} | |||
{{trml | |||
|trtx====[[membrane]]=== | |||
Arabic: غِشَاء; Armenian: թաղանթ; Asturian: membrana; Azerbaijani: qişa; Belarusian: мембрана, мэмбрана, перапонка, балона, балонка; Bulgarian: ципа, мембрана; Catalan: membrana; Chinese Mandarin: [[膜]], [[薄膜]]; Czech: membrána, blána; Danish: membran; Dutch: [[membraan]]; Esperanto: membrano; Estonian: kile, membraan; Finnish: kalvo; French: [[membrane]]; Galician: membrana, teaz; German: [[Membran]], [[Membrane]], [[Häutchen]]; Greek: [[μεμβράνη]], [[υμένας]]; Ancient Greek: [[ὑμήν]], [[μῆνιγξ]]; Hindi: झिल्ली; Hungarian: hártya; Icelandic: himna; Indonesian: membran; Ingrian: obolocka; Irish: scannán, seicin; Italian: [[membrana]], [[pergamena]]; Japanese: 膜; Khmer: ភ្នាស; Korean: 막(膜); Kurdish Northern Kurdish: perde; Latin: [[membrana]]; Latvian: membrāna, plēve; Lithuanian: membrana, plėvė; Macedonian: ципа, мембрана; Malay: kulipis; Malayalam: ചർമ്മം; Mansi Northern Mansi: сыквар; Maori: rīrapa, tewe, kiriuhi; Mongolian Cyrillic: хальс; Norwegian Bokmål: membran, hinne; Nynorsk: membran, hinne; Persian: شامه; Polish: błonka, membrana, zakrywka, błona; Portuguese: [[membrana]]; Romanian: membrană, membrane; Russian: [[мембрана]], [[перепонка]], [[оболочка]]; Serbo-Croatian Cyrillic: о̀пна, мембрана; Roman: òpna, membrána; Slovak: membrána, blana; Slovene: opna, membrana; Spanish: [[membrana]]; Swedish: membran, hinna; Tagalog: lamad, bamban; Telugu: పొర; Thai: เยื่อ, เนื้อเยื่อ; Turkish: zar; Ukrainian: мембрана, перетинка, оболонка; Urdu: پردہ; Vietnamese: màng | |||
}} | }} | ||
Latest revision as of 06:27, 31 October 2024
English (LSJ)
μήνιγγος, ἡ,
A membrane, Hp.Carn.3; of the membrane of the eye, Emp.84.7 (pl.), Arist.GA781a20; drum of the ear, Id.Pr.961a38; esp. membrane enclosing the brain, dura mater, Hp.VC1, Arist.HA495a8, 514a17, Gal.2.708, etc.: in plural, ib.716, Q.S.5.327, 12.406.
II scum on milk, Hsch.
German (Pape)
[Seite 174] μήνιγγος, ἡ, die Haut; Emped.- 280 vom Auge, τό τ' ἐν μήνιγξιν ἐεργμένον ὠγύγιον πῦρ; bes. die das Gehirn umgebende Haut, Arist. H. A. 1, 16 u. Sp., wie Plut. plac. phil. 4, 5 Luc. D. D. 8, 1. – Nach Hesych. auch die Haut, welche sich auf dem Weine bildet.
French (Bailly abrégé)
μήνιγγος (ἡ) :
membrane très fine ; particul. :
1 membrane du cerveau, méninge;
2 tunique de l'œil;
3 cartilage de l'oreille.
Étymologie: DELG terme techn. et expressif, d'origine obscure.
Russian (Dvoretsky)
μῆνιγξ: μήνιγγος ἡ пленка, перепонка: ἡ μ. δι᾽ ἧς ἀκούει Arst. слуховая, т. е. барабанная перепонка; ἡ περὶ τὸν ἐγκέφαλον μ. Arst., Plut. мозговая оболочка.
Greek (Liddell-Scott)
μῆνιγξ: μήνιγγος, ἡ, λεπτὴ μεμβρᾶνα, ὑμήν, Ἱππ. 249. 26 κἑξ., πρβλ. Foës. Oecon.· ἐπὶ τοῦ ὑμένος τοῦ ὀφθαλμοῦ, Ἐμπεδ. 226, Ἀριστ. π. Ζ. Γενέσ. 5. 2, 2· τὸ τύμπανον τοῦ ὠτός, ὁ αὐτ. ἐν Προβ. 32. 13, 1· ἀλλὰ κατὰ τὸ πλεῖστον, ὁ ὑμὴν ὁ σκέπων τὸν ἐγκέφαλον, Ἱππ. Κεφ. Τρωμ. 896, Ἀριστ. π. τὰ Ζ. Ἱστ. 1. 16, 5., 3. 3, 21· ― Καθ’ Ἡσύχ.: «μῆνιγξ· ὑμὴν τοῦ ἐγκεφάλου καὶ τὸ ὑφιστάμενον τοῖς οἰνηροῖς πίθοις ἐν τῷ οἴνῳ πρὸ τοῦ ἀνθεῖν· ἐπίπλους, καὶ δημός».
Greek Monolingual
η (Α μῆνιγξ, μήνιγγος)
καθένα από τα τρία μεμβρανώδη περιβλήματα —χοριοειδής, αραχνοειδής και σκληρά μήνιγγα— τα οποία περιβάλλουν τον εγκέφαλο και τον νωτιαίο μυελό
νεοελλ.
στον πληθ. οι μήνιγγες
ονομασία τών κροτάφων, τα μηλίγγια
αρχ.
1. το τύμπανο του αφτιού
2. ο αφρός του γάλατος
3. (κατά τον Ησύχ.) «τὸ ὑφιστάμενον τοῖς οἰνηροῖς πίθοις ἐν τῷ οἴνῳ πρὸ τοῦ ἀνθεῖν».
[ΕΤΥΜΟΛ. Τεχνικός όρος αβέβαιης ετυμολ., που εμφανίζει εκφραστικό επίθημα -ιγξ, -ιγγος (πρβλ. σάλπιγξ, σύριγξ). Η λ. ανάγεται πιθ. σε ΙΕ ρίζα me(m)s-n- «κρέας» (πρβλ. μηρός) και συνδέεται με λέξεις που έχουν σημ. «κρέας» (πρβλ. αρχ. ινδ. māmsa-, mās, αρμ. mis, αρχ. σλαβ. męso). Για την εξέλιξη από τη σημ. «κρέας» στη σημ. «εσωτερικό μέρος του δέρματος» πρβλ. σλοβεν. mezdra, ρωσ. myazdra «ενδότερο τμήμα του δέρματος» και το λατ. membrāna «υμένας, λεπτό δέρμα» (< λατ. membrum «μέλος του σώματος»).
ΠΑΡ. μηνίγγι(ον)
νεοελλ.
μηνιγγικός, μηνιγγισμός, μηνιγγιτικός, μηνιγγίτιδα.
ΣΥΝΘ. (Α συνθετικό) αρχ. μηνιγγότρωτος, μηνιγγοφύλαξ
νεοελλ.
μηνιγγαιμορραγία, μηνιγγοεγκεφαλίτιδα, μηνιγγοκήλη, μηνιγγόκοκκος, μηνιγγομυελίτιδα, μηνιγγοτροπισμός, μηνιγγότυφος].
Frisk Etymological English
μήνιγγος
Grammatical information: f.
Meaning: skin, cuticle, esp. cerebral membrane (Hp., Arist., Gal.), also cuticle in the eye (Emp., Arist.),'drum of the ear' (Arist.).
Compounds: As 1. member a. o. in μηνιγγο-φύλαξ m. indication of a chirurgical instrument (medic.).
Derivatives: Dimin. μηνίγγιον (gloss.); NGr. μηνιγγῖτις f. inflammation of the cerebral membrane, Fr. méningite (Redard 103 f.).
Origin: PG [a word of Pre-Greek origin]
Etymology: As so many technical and popular formations in -(ι)γγ- etymolog. unclear. Since Prellwitz μῆν-ιγγξ is referred to *mē(m)s-n-, beside which μηρός < *mē(m)s-r-; the basis would be the word for flesh, IE *mē(m)s- in Skt. māṃsá-, mā́s- n. etc. (s. μηρός). On the meaning cf. some Slav. words for inner part of the skin, inner, soft skin etc., e.g. SCr. mézdra, Sloven. mę́zdra, beside Russ. myazdrá flesh on the inner part of the skin, to OCS męso, Russ. mjáso flesh (= Skt. māṃsá-; s. Vasmer s.v.). Similar Lat. membrana thin, soft skin from membrum limb of the body. - Evidently a Pre-Greek word in -ιγξ.
See also: Weiteres s. μηρός.
Frisk Etymology German
μῆνιγξ: μήνιγγος
{mē̃nigks}
Grammar: f.
Meaning: Haut, Häutchen, bes. Hirnhaut (Hp., Arist., Gal. u. a.), auch Häutchen im Auge (Emp., Arist.),’Trommelfell im Ohr’ (Arist.);
Composita: als Vorderglied u. a. in μηνιγγοφύλαξ m. Bez. eines chirurgischen Instruments (Mediz.).
Derivative: Demin. μηνίγγιον (Gloss.); ngr. μηνιγγῖτις f. Hirnhautentzündung, frz. méningite (Redard 103 f.).
Etymology: Wie so viele der technischen und volkstümlichen Bildungen auf-(ι)γγ- etymologisch undurchsichtig. Seit Prellwitz wird μῆνιγγξ auf *mē[m]s-n- zurückgeführt, woneben μηρός aus *mē[m]s-r-; die Grundlage soll das Wort für Fleisch, idg. *mē[m]s- in aind. māṃsá-, mā́s- n. usw. sein (s. μηρός). Zur Bedeutung vgl. einige slav. Wörter für innerster Teil der Haut, innere, zarte Haut, z.B. skr. mézdra, sloven. mę́zdra, neben russ. myazdrá Fleisch auf der Innenseite des Felles, Fleischseite des Felles, zu aksl. męso, russ. mjáso Fleisch (= aind. māṃsá-; s. Vasmer s.v.). Ähnlich lat. membrana dünne, zarte Haut von membrum Körperglied. Weiteres s. μηρός.
Page 2,228-229
Translations
membrane
Arabic: غِشَاء; Armenian: թաղանթ; Asturian: membrana; Azerbaijani: qişa; Belarusian: мембрана, мэмбрана, перапонка, балона, балонка; Bulgarian: ципа, мембрана; Catalan: membrana; Chinese Mandarin: 膜, 薄膜; Czech: membrána, blána; Danish: membran; Dutch: membraan; Esperanto: membrano; Estonian: kile, membraan; Finnish: kalvo; French: membrane; Galician: membrana, teaz; German: Membran, Membrane, Häutchen; Greek: μεμβράνη, υμένας; Ancient Greek: ὑμήν, μῆνιγξ; Hindi: झिल्ली; Hungarian: hártya; Icelandic: himna; Indonesian: membran; Ingrian: obolocka; Irish: scannán, seicin; Italian: membrana, pergamena; Japanese: 膜; Khmer: ភ្នាស; Korean: 막(膜); Kurdish Northern Kurdish: perde; Latin: membrana; Latvian: membrāna, plēve; Lithuanian: membrana, plėvė; Macedonian: ципа, мембрана; Malay: kulipis; Malayalam: ചർമ്മം; Mansi Northern Mansi: сыквар; Maori: rīrapa, tewe, kiriuhi; Mongolian Cyrillic: хальс; Norwegian Bokmål: membran, hinne; Nynorsk: membran, hinne; Persian: شامه; Polish: błonka, membrana, zakrywka, błona; Portuguese: membrana; Romanian: membrană, membrane; Russian: мембрана, перепонка, оболочка; Serbo-Croatian Cyrillic: о̀пна, мембрана; Roman: òpna, membrána; Slovak: membrána, blana; Slovene: opna, membrana; Spanish: membrana; Swedish: membran, hinna; Tagalog: lamad, bamban; Telugu: పొర; Thai: เยื่อ, เนื้อเยื่อ; Turkish: zar; Ukrainian: мембрана, перетинка, оболонка; Urdu: پردہ; Vietnamese: màng
