Ask at the forum if you have an Ancient or Modern Greek query!

cupiditas: Difference between revisions

From LSJ

Μούνη γὰρ ἄγειν οὐκέτι σωκῶ λύπης ἀντίρροπον ἄχθος → I have no longer strength to bear alone the burden of grief that weighs me down

Sophocles, Electra, 119-120
(6_4)
 
m (Text replacement - "]]>" to "]]")
Line 1: Line 1:
{{Lewis
{{Lewis
|lshtext=<b>cŭpĭdĭtas</b>: ātis (<br /><b>I</b> gen. plur. [[rarely]] -tatium, Cic. Sest. 66, 138; Sen. Ep. 5, 7), f. [[cupidus]], a [[desire]], [[wish]], [[longing]], in a [[good]] and ([[more]] freq.) in a [[bad]] [[sense]].<br /><b>I</b> In a [[good]] [[sense]], a [[longing]], [[desire]].<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>(a)</b>&nbsp;&nbsp;&nbsp; With gen.: [[insatiabilis]] quaedam veri videndi, Cic. Tusc. 1, 19, 44: cognoscendi, id. ib.: imitandi, id. Brut. 92, 317: [[mirabilis]] pugnandi, Nep. Milt. 5, 1 al.: justi et magni triumphi, Cic. Pis. 25, 59: gloriae, id. ib.: mira studiorum, Tac. Or. 2: cibi, [[appetite]], Cels. 2, 3 al.—<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>(b)</b>&nbsp;&nbsp;&nbsp; With ad: tanta [[cupiditas]] ad reditum, Cic. Phil. 1, 4, 9: tanta ad venandum, Curt. 9, 1, 33.—<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>(g)</b>&nbsp;&nbsp;&nbsp; Absol.: [[nimis]] flagrare cupiditate, Cic. de Or. 1, 30, 134: [[nimis]] confidere [[propter]] cupiditatem, on [[account]] of [[warm]] [[desire]], id. Off. 1, 21, 73: de voluntate tuā, ut [[simul]] [[simus]], vel [[studio]] [[potius]] et cupiditate non [[dubito]], [[eager]] [[longing]], id. Att. 12, 26, 1; cf.: tanta erat [[magnificentia]] [[apud]] opulentiores, [[cupiditas]] [[apud]] humiliores, [[devotion]], [[enthusiasm]], Auct. B. G. 8, 51 fin.—<br /><b>II</b> In a [[bad]] [[sense]], a [[passionate]] [[desire]], [[lust]], [[passion]], [[cupidity]].<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>A</b> In gen.<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>(a)</b>&nbsp;&nbsp;&nbsp; With gen.: pecuniae, Caes. B. G. 6, 22; Quint. 7, 2, 30 al.: praedae, Caes. B. G. 6, 34: [[praeceps]] et lubrica dominandi, Cic. Phil. 5, 18, 50: laedendi, Quint. 5, 7, 30: [[diutius]] exigendi mercedulas, id. 12, 11, 14 et saep. —<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>(b)</b>&nbsp;&nbsp;&nbsp; Absol.: vel [[libido]] vel [[cupiditas]], Cic. Tusc. 4, 19, 44: [[vita]] [[maxime]] disjuncta a cupiditate, id. Rosc. Am. 14, 39: caeca ac temeraria [[dominatrix]] animi [[cupiditas]], id. Inv. 1, 2, 2: [[mala]], Ter. Heaut. 1, 2, 34: [[vita]] hominum [[sine]] cupiditate agitabatur, Sall. C. 2, 1: indomitas cupiditates [[atque]] effrenatas habere, Cic. Verr. 2, 1, 24, § 62; cf.: domitas habere libidines, coërcere omnes cupiditates, id. de Or. 1, 43, 194 et saep.: P. [[Naso]] omni carens cupiditate (i. e. non [[appetens]] provinciam), id. Phil. 3, 10, 25: temeritatem cupiditatemque militum reprehendit, [[immoderate]] [[love]] of [[fighting]], Caes. B. G. 7, 52.—<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>b</b> Carnal [[desire]], [[lust]], Plin. 36, 5, 4, § 21; of animals, Col. 6, 27, 4.—<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>2</b>&nbsp;&nbsp;&nbsp; Transf., the [[object]] of [[desire]] (cf. [[ἐπιθυμία]]>): alicujus ex inpurissimis faucibus inhonestissimam cupiditatem eripere, Cic. Q. Fr. 1, 1, 6, § 19; cf. id. Scaur. 14, 45.—<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>B</b> In partic.<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>1</b>&nbsp;&nbsp;&nbsp; A [[passionate]] [[desire]] for [[money]] or [[other]] possessions; [[avarice]], [[cupidity]], [[covetousness]]: [[nisi]] ipsos caecos redderet [[cupiditas]] et [[avaritia]] et [[audacia]], Cic. Rosc. Am. 35, 101; so [[with]] [[avaritia]], Quint. 12, 1, 6; Suet. Dom. 9: et [[contemptus]] pecuniae et [[cupiditas]], Quint. 7, 2, 30; opp. [[abstinentia]], Suet. Dom. 9; 10: [[cupiditas]] [[causa]] sceleris fuit, Quint. 5, 12, 6 Spald.; 3, 5, 10; 5, 10, 34; Suet. Calig. 44 al.—<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>b</b> The [[passion]] of [[love]]: cupiditatis [[ardor]], Curt. 8, 4, 27: insana, Val. Max. 7, 3, 10: [[aliquam]] non cupiditate tantā diligere, ut, etc., Suet. Calig. 24.—<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>c</b> Greediness of [[gain]] in [[trade]], [[usury]], overreaching, [[fraud]], Cic. Att. 1, 17, 9.—<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>d</b> The [[lust]] of [[power]], [[ambition]] ([[post]]-Aug.): non te propria [[cupiditas]], sed aliena [[utilitas]] principem fecit, Plin. [[Pan]]. 7.—<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>2</b>&nbsp;&nbsp;&nbsp; An [[undue]] [[partiality]], [[spirit]] of [[party]]: (testes) aut [[sine]] ullo [[studio]] dicebant, aut cum dissimulatione aliquā cupiditatis, Cic. Fl. 10, 21; 26, 64; id. Planc. 17, 43; Liv. 24, 28, 8.
|lshtext=<b>cŭpĭdĭtas</b>: ātis (<br /><b>I</b> gen. plur. [[rarely]] -tatium, Cic. Sest. 66, 138; Sen. Ep. 5, 7), f. [[cupidus]], a [[desire]], [[wish]], [[longing]], in a [[good]] and ([[more]] freq.) in a [[bad]] [[sense]].<br /><b>I</b> In a [[good]] [[sense]], a [[longing]], [[desire]].<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>(a)</b>&nbsp;&nbsp;&nbsp; With gen.: [[insatiabilis]] quaedam veri videndi, Cic. Tusc. 1, 19, 44: cognoscendi, id. ib.: imitandi, id. Brut. 92, 317: [[mirabilis]] pugnandi, Nep. Milt. 5, 1 al.: justi et magni triumphi, Cic. Pis. 25, 59: gloriae, id. ib.: mira studiorum, Tac. Or. 2: cibi, [[appetite]], Cels. 2, 3 al.—<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>(b)</b>&nbsp;&nbsp;&nbsp; With ad: tanta [[cupiditas]] ad reditum, Cic. Phil. 1, 4, 9: tanta ad venandum, Curt. 9, 1, 33.—<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>(g)</b>&nbsp;&nbsp;&nbsp; Absol.: [[nimis]] flagrare cupiditate, Cic. de Or. 1, 30, 134: [[nimis]] confidere [[propter]] cupiditatem, on [[account]] of [[warm]] [[desire]], id. Off. 1, 21, 73: de voluntate tuā, ut [[simul]] [[simus]], vel [[studio]] [[potius]] et cupiditate non [[dubito]], [[eager]] [[longing]], id. Att. 12, 26, 1; cf.: tanta erat [[magnificentia]] [[apud]] opulentiores, [[cupiditas]] [[apud]] humiliores, [[devotion]], [[enthusiasm]], Auct. B. G. 8, 51 fin.—<br /><b>II</b> In a [[bad]] [[sense]], a [[passionate]] [[desire]], [[lust]], [[passion]], [[cupidity]].<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>A</b> In gen.<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>(a)</b>&nbsp;&nbsp;&nbsp; With gen.: pecuniae, Caes. B. G. 6, 22; Quint. 7, 2, 30 al.: praedae, Caes. B. G. 6, 34: [[praeceps]] et lubrica dominandi, Cic. Phil. 5, 18, 50: laedendi, Quint. 5, 7, 30: [[diutius]] exigendi mercedulas, id. 12, 11, 14 et saep. —<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>(b)</b>&nbsp;&nbsp;&nbsp; Absol.: vel [[libido]] vel [[cupiditas]], Cic. Tusc. 4, 19, 44: [[vita]] [[maxime]] disjuncta a cupiditate, id. Rosc. Am. 14, 39: caeca ac temeraria [[dominatrix]] animi [[cupiditas]], id. Inv. 1, 2, 2: [[mala]], Ter. Heaut. 1, 2, 34: [[vita]] hominum [[sine]] cupiditate agitabatur, Sall. C. 2, 1: indomitas cupiditates [[atque]] effrenatas habere, Cic. Verr. 2, 1, 24, § 62; cf.: domitas habere libidines, coërcere omnes cupiditates, id. de Or. 1, 43, 194 et saep.: P. [[Naso]] omni carens cupiditate (i. e. non [[appetens]] provinciam), id. Phil. 3, 10, 25: temeritatem cupiditatemque militum reprehendit, [[immoderate]] [[love]] of [[fighting]], Caes. B. G. 7, 52.—<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>b</b> Carnal [[desire]], [[lust]], Plin. 36, 5, 4, § 21; of animals, Col. 6, 27, 4.—<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>2</b>&nbsp;&nbsp;&nbsp; Transf., the [[object]] of [[desire]] (cf. [[ἐπιθυμία]]): alicujus ex inpurissimis faucibus inhonestissimam cupiditatem eripere, Cic. Q. Fr. 1, 1, 6, § 19; cf. id. Scaur. 14, 45.—<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>B</b> In partic.<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>1</b>&nbsp;&nbsp;&nbsp; A [[passionate]] [[desire]] for [[money]] or [[other]] possessions; [[avarice]], [[cupidity]], [[covetousness]]: [[nisi]] ipsos caecos redderet [[cupiditas]] et [[avaritia]] et [[audacia]], Cic. Rosc. Am. 35, 101; so [[with]] [[avaritia]], Quint. 12, 1, 6; Suet. Dom. 9: et [[contemptus]] pecuniae et [[cupiditas]], Quint. 7, 2, 30; opp. [[abstinentia]], Suet. Dom. 9; 10: [[cupiditas]] [[causa]] sceleris fuit, Quint. 5, 12, 6 Spald.; 3, 5, 10; 5, 10, 34; Suet. Calig. 44 al.—<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>b</b> The [[passion]] of [[love]]: cupiditatis [[ardor]], Curt. 8, 4, 27: insana, Val. Max. 7, 3, 10: [[aliquam]] non cupiditate tantā diligere, ut, etc., Suet. Calig. 24.—<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>c</b> Greediness of [[gain]] in [[trade]], [[usury]], overreaching, [[fraud]], Cic. Att. 1, 17, 9.—<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>d</b> The [[lust]] of [[power]], [[ambition]] ([[post]]-Aug.): non te propria [[cupiditas]], sed aliena [[utilitas]] principem fecit, Plin. [[Pan]]. 7.—<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>2</b>&nbsp;&nbsp;&nbsp; An [[undue]] [[partiality]], [[spirit]] of [[party]]: (testes) aut [[sine]] ullo [[studio]] dicebant, aut cum dissimulatione aliquā cupiditatis, Cic. Fl. 10, 21; 26, 64; id. Planc. 17, 43; Liv. 24, 28, 8.
}}
}}

Revision as of 09:32, 13 August 2017

Latin > English (Lewis & Short)

cŭpĭdĭtas: ātis (
I gen. plur. rarely -tatium, Cic. Sest. 66, 138; Sen. Ep. 5, 7), f. cupidus, a desire, wish, longing, in a good and (more freq.) in a bad sense.
I In a good sense, a longing, desire.
   (a)    With gen.: insatiabilis quaedam veri videndi, Cic. Tusc. 1, 19, 44: cognoscendi, id. ib.: imitandi, id. Brut. 92, 317: mirabilis pugnandi, Nep. Milt. 5, 1 al.: justi et magni triumphi, Cic. Pis. 25, 59: gloriae, id. ib.: mira studiorum, Tac. Or. 2: cibi, appetite, Cels. 2, 3 al.—
   (b)    With ad: tanta cupiditas ad reditum, Cic. Phil. 1, 4, 9: tanta ad venandum, Curt. 9, 1, 33.—
   (g)    Absol.: nimis flagrare cupiditate, Cic. de Or. 1, 30, 134: nimis confidere propter cupiditatem, on account of warm desire, id. Off. 1, 21, 73: de voluntate tuā, ut simul simus, vel studio potius et cupiditate non dubito, eager longing, id. Att. 12, 26, 1; cf.: tanta erat magnificentia apud opulentiores, cupiditas apud humiliores, devotion, enthusiasm, Auct. B. G. 8, 51 fin.—
II In a bad sense, a passionate desire, lust, passion, cupidity.
   A In gen.
   (a)    With gen.: pecuniae, Caes. B. G. 6, 22; Quint. 7, 2, 30 al.: praedae, Caes. B. G. 6, 34: praeceps et lubrica dominandi, Cic. Phil. 5, 18, 50: laedendi, Quint. 5, 7, 30: diutius exigendi mercedulas, id. 12, 11, 14 et saep. —
   (b)    Absol.: vel libido vel cupiditas, Cic. Tusc. 4, 19, 44: vita maxime disjuncta a cupiditate, id. Rosc. Am. 14, 39: caeca ac temeraria dominatrix animi cupiditas, id. Inv. 1, 2, 2: mala, Ter. Heaut. 1, 2, 34: vita hominum sine cupiditate agitabatur, Sall. C. 2, 1: indomitas cupiditates atque effrenatas habere, Cic. Verr. 2, 1, 24, § 62; cf.: domitas habere libidines, coërcere omnes cupiditates, id. de Or. 1, 43, 194 et saep.: P. Naso omni carens cupiditate (i. e. non appetens provinciam), id. Phil. 3, 10, 25: temeritatem cupiditatemque militum reprehendit, immoderate love of fighting, Caes. B. G. 7, 52.—
   b Carnal desire, lust, Plin. 36, 5, 4, § 21; of animals, Col. 6, 27, 4.—
   2    Transf., the object of desire (cf. ἐπιθυμία): alicujus ex inpurissimis faucibus inhonestissimam cupiditatem eripere, Cic. Q. Fr. 1, 1, 6, § 19; cf. id. Scaur. 14, 45.—
   B In partic.
   1    A passionate desire for money or other possessions; avarice, cupidity, covetousness: nisi ipsos caecos redderet cupiditas et avaritia et audacia, Cic. Rosc. Am. 35, 101; so with avaritia, Quint. 12, 1, 6; Suet. Dom. 9: et contemptus pecuniae et cupiditas, Quint. 7, 2, 30; opp. abstinentia, Suet. Dom. 9; 10: cupiditas causa sceleris fuit, Quint. 5, 12, 6 Spald.; 3, 5, 10; 5, 10, 34; Suet. Calig. 44 al.—
   b The passion of love: cupiditatis ardor, Curt. 8, 4, 27: insana, Val. Max. 7, 3, 10: aliquam non cupiditate tantā diligere, ut, etc., Suet. Calig. 24.—
   c Greediness of gain in trade, usury, overreaching, fraud, Cic. Att. 1, 17, 9.—
   d The lust of power, ambition (post-Aug.): non te propria cupiditas, sed aliena utilitas principem fecit, Plin. Pan. 7.—
   2    An undue partiality, spirit of party: (testes) aut sine ullo studio dicebant, aut cum dissimulatione aliquā cupiditatis, Cic. Fl. 10, 21; 26, 64; id. Planc. 17, 43; Liv. 24, 28, 8.