γλουτός: Difference between revisions
Κύριε, σῶσον τὸν δοῦλον σου κτλ. → Lord, save your slave ... (mosaic inscription from 4th cent. church in the Negev)
(1a) |
m (Text replacement - "mdlsjtxt=<br />" to "mdlsjtxt=") |
||
| (27 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
| Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=gloutos | |Transliteration C=gloutos | ||
|Beta Code=glouto/s | |Beta Code=glouto/s | ||
|Definition=ὁ, < | |Definition=ὁ,<br><span class="bld">A</span> [[buttock]], γ. [[δεξιός]] Il.5.66, cf. Hp.''Fract.''13, [[Aristotle|Arist.]]''[[Historia Animalium|HA]]'' 493a23: pl., Il.8.340, [[Herodotus|Hdt.]]4.9: dual, τὼ γλουτώ X.''Eq.''7.2: heterocl. pl., [[γλουτά]], τά, Sch.Theoc.6.30.<br><span class="bld">II</span> = [[σφαίρωμα]] τῆς [[κοτύλη]]ς, [[Hesychius Lexicographus|Hsch.]] (Cf. Skt. glaús '[[round]] [[lump]]', Engl. [[clot]].) | ||
}} | }} | ||
{{ | {{DGE | ||
| | |dgtxt=-οῦ, ὁ<br /><b class="num">1</b> [[glúteo]], [[nalga]], <i>Il</i>.5.66, Hp.<i>Fract</i>.13, Arist.<i>HA</i> 493<sup>a</sup>23, Vett.Val.393.8, Q.S.6.401<br /><b class="num">•</b>frec. en plu. Hdt.4.9, Luc.<i>Am</i>.14, I.<i>AI</i> 15.374, D.C.43.23.2, 62.2.4, Nonn.<i>Par.Eu.Io</i>.21.40<br /><b class="num">•</b>de anim. [[grupa]] op. [[ἰσχία]] <i>Il</i>.8.340, cf. Triph.81, Vett.Val.105.17, Thdt.<i>H.Rel</i>.18.1<br /><b class="num">•</b>en dual X.<i>Eq</i>.7.2.<br /><b class="num">2</b> anat. [[trocánter mayor]] apófisis externa del fémur, Gal.2.773, cf. Hsch.<br /><b class="num">• Etimología:</b> De la r. *<i>gelH<sup>u̯</sup></i>1- en grado ø/P como aaa. <i>kliuwa</i> ‘[[bola]]’, que c. otros grados vocálicos da ai. <i>glau</i>- ‘[[bola]]’, gr. [[γίγγλυμος]], etc. | ||
}} | }} | ||
{{bailly | {{bailly | ||
|btext=οῦ (ὁ) :<br />le derrière ; | |btext=οῦ (ὁ) :<br />le derrière ; οἱ γλουτοί les fesses.<br />'''Étymologie:''' DELG pas de mot. i.-e. pour désigner cette partie du corps ; métaph. pop. suggérant la rondeur. | ||
}} | |||
{{elnl | |||
|elnltext=[[γλουτός]] -οῦ, ὁ [[bil]]. | |||
}} | |||
{{pape | |||
|ptext=ὁ, <i>[[Hinterbacken]], [[Gefäß]]</i>, γλουτὸν κάτα δεξιόν Hom. <i>Il</i>. 5.66, 13.651, ἰσχία τε γλουτούς τε 8.840; – im plur. Her. 4.9; Hippocr.; [[selten]] bei Sp., wo πυγαί gew.; τὰ γλουτά <i>Schol. Theocr</i>. 6.30 und Sp. | |||
}} | |||
{{elru | |||
|elrutext='''γλουτός:''' ὁ<br /><b class="num">1</b> [[ягодица]] ([[δεξιός]] Hom.);<br /><b class="num">2</b> тж. pl. [[зад]] Hom., Her., Arst., Plut. | |||
}} | |||
{{etym | |||
|etymtx=Grammatical information: m.<br />Meaning: [[buttock]], du. (X.) and pl. (Il.).<br />Other forms: [[γλουτά]] (sch. Theoc. 6,30).<br />Derivatives: [[γλούτια]] <b class="b2">id.</b>, also medullary tubercles near the pineal gland of the brain (Gal.). [[γλουθίον]] dimin.?<br />Origin: PG [a word of Pre-Greek origin]X [probably]<br />Etymology: Compared with Sloven. [[glûta]], <b class="b2">glúta</b> [[lump]], [[swelling]] (if < <b class="b2">*glout-</b>); further OE [[clud]] m. [[mass of stone]], [[rock]], which is semantically less evident, NEng. [[cloud]] (with. [[ū]]). Without [[t-]]suffix Ved. <b class="b2">glaú-ḥ</b> m. [[round lump]], [[wen-like excrescence]] (with long diphthong); s. Mayrh. EWAia 1, 511. Schwyzer 501 n. 10, 577 n. 11 considers secondary <b class="b3">τ(ο</b>)-suffix (cf. [[πρωκτός]]) - The IE material (Pok. 361) is not very convincing; "Buntes Material" says Frisk. - If the <b class="b3">-θ-</b> is reliable, rather Pre-Greek. | |||
}} | |||
{{mdlsj | |||
|mdlsjtxt=the [[rump]], Il.:—pl. the [[buttocks]], Lat. [[nates]], Il., Hdt. | |||
}} | }} | ||
{{Autenrieth | {{Autenrieth | ||
|auten=[[rump]], buttock, Il. 5.66, Il. 8.340. (Il.) | |auten=[[rump]], buttock, Il. 5.66, Il. 8.340. (Il.) | ||
}} | }} | ||
{{grml | {{grml | ||
|mltxt=ο (AM [[γλουτός]])<br />μία από τις δύο στρογγυλές προεξοχές στο [[κάτω]] [[άκρο]] της ράχης, [[επάνω]] στις οποίες καθόμαστε<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>ναυτ.</b> <i>γλουτοί</i>, <i>οι</i><br />τα καμπύλα μέρη της πρύμνης του πλοίου [[πάνω]] από την ίσαλο [[γραμμή]]<br /><b>αρχ.</b><br /><b>πληθ.</b> <i>γλουτοί</i>, <i>οἱ</i> και ουδ. <i>γλουτά</i>, <i>τά</i><br />αρθρικές κοιλότητες οστών στις οποίες εφαρμόζονται τα σφαιροειδή [[άκρα]] άλλων οστών.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Τόσο το ελλ. [[γλουτός]] όσο και άλλες ινδοευρ. λέξεις με τις οποίες συνδέεται ( | |mltxt=ο (AM [[γλουτός]])<br />μία από τις δύο στρογγυλές προεξοχές στο [[κάτω]] [[άκρο]] της ράχης, [[επάνω]] στις οποίες καθόμαστε<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>ναυτ.</b> <i>γλουτοί</i>, <i>οι</i><br />τα καμπύλα μέρη της πρύμνης του πλοίου [[πάνω]] από την ίσαλο [[γραμμή]]<br /><b>αρχ.</b><br /><b>πληθ.</b> <i>γλουτοί</i>, <i>οἱ</i> και ουδ. <i>γλουτά</i>, <i>τά</i><br />αρθρικές κοιλότητες οστών στις οποίες εφαρμόζονται τα σφαιροειδή [[άκρα]] άλλων οστών.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Τόσο το ελλ. [[γλουτός]] όσο και άλλες ινδοευρ. λέξεις με τις οποίες συνδέεται ([[πρβλ]]. σλοβεν. <i>gluta</i>, <i>gluta</i> [πιθ. <span style="color: red;"><</span> <i>glout</i>-] «όγκος, [[οίδημα]]», αγγλοσαξ. <i>cl</i><i>ū</i><i>d</i> [πιθ. <span style="color: red;"><</span> <i>gl</i><i>ū</i><i>t</i>-] «όγκος από [[πέτρα]], [[βράχος]]» <b>κ.ά.</b>) δήλωναν αρχικά την [[έννοια]] του «[[στρογγυλός]]». Ίσως υπάρχει [[σχέση]] και με αρχ. ινδ. <i>glau</i>- «[[σωρός]], [[βώλος]]», εξαιτίας του οποίου έχει υποτεθεί [[υστερογενής]] [[προέλευση]] του οδοντικού επιθήματος στην Ελληνική ([[πρβλ]]. [[χρώς]], -<i>τός</i>). Για τον σχηματισμό [[πρβλ]]. και το συνών. [[πρωκτός]]. | ||
}} | }} | ||
{{lsm | {{lsm | ||
|lsmtext='''γλουτός:''' ὁ, οπίσθια, «καπούλια», [[πρωκτός]], σε Ομήρ. Ιλ.· πληθ., τα οπίσθια, Λατ. [[nates]], στον ίδ., σε Ηρόδ. | |lsmtext='''γλουτός:''' ὁ, οπίσθια, «καπούλια», [[πρωκτός]], σε Ομήρ. Ιλ.· πληθ., τα οπίσθια, Λατ. [[nates]], στον ίδ., σε Ηρόδ. | ||
}} | }} | ||
{{ | {{ls | ||
| | |lstext='''γλουτός''': ὁ, (ἴδε [[κλόνις]]) ὁ [[πρωκτός]], Ἰλ. Ε. 66, Ἱππ. Ἀγμ. 761, Ἀριστ. Ἱστ. Ζ. 1. 13, 2., 14. 1·- πληθ., τὰ ὀπίσθια, ἐφ’ ὧν καθεζόμεθα, Λατ. nates, Ἰλ. Θ. 340, Ἡρόδ. 4. 9·-παρ’ Ἀττ. κατὰ τὸ πλεῖστον [[πυγή]]. | ||
}} | }} | ||
{{FriskDe | {{FriskDe | ||
|ftr='''γλουτός''': {gloutós}<br />'''Grammar''': m.<br />'''Meaning''': [[Hinterbacken]], du. (X.) und pl. [[Gesäß]] (seit Il.).<br />'''Derivative''': Davon [[γλούτια]] ib., auch Bez. tuberkulöser Erhabenheiten des Gehirns (Gal.).<br />'''Etymology''' : Zur Bildung vgl. das synonyme [[πρωκτός]]. — Kann mit sloven. ''glûta'', ''glúta'' [[Beule]], [[beulenartige Geschwulst]] (falls aus *''glout''-) bis auf den Ausgangsvokal identisch sein; auch das semantisch etwas abseits liegende ags. ''clud'' m. [[mass of stone]], [[rock]], neng. ''cloud'' [[Wolke]] kann bis auf den Ablaut (idg. ''ū'') dazu stimmen. Ohne ''t''-Suffix dagegen aind. (ved.) ''glaú''-''ḥ'' m. [[Klumpen]], [[Auswuchs]] (mit Langdiphthong). Schwyzer 501 A. 10, 577 A. 11 erwägt darum für [[γλουτός]] eine sekundäre τ(ο)-Flexion wie bei [[χρώς]], -τός. — Buntes Material bei Bq, WP. 1, 617ff., Pok. 361f.<br />'''Page''' 1,313-314 | |ftr='''γλουτός''': {gloutós}<br />'''Grammar''': m.<br />'''Meaning''': [[Hinterbacken]], du. (X.) und pl. [[Gesäß]] (seit Il.).<br />'''Derivative''': Davon [[γλούτια]] ib., auch Bez. tuberkulöser Erhabenheiten des Gehirns (Gal.).<br />'''Etymology''': Zur Bildung vgl. das synonyme [[πρωκτός]]. — Kann mit sloven. ''glûta'', ''glúta'' [[Beule]], [[beulenartige Geschwulst]] (falls aus *''glout''-) bis auf den Ausgangsvokal identisch sein; auch das semantisch etwas abseits liegende ags. ''clud'' m. [[mass of stone]], [[rock]], neng. ''cloud'' [[Wolke]] kann bis auf den Ablaut (idg. ''ū'') dazu stimmen. Ohne ''t''-Suffix dagegen aind. (ved.) ''glaú''-''ḥ'' m. [[Klumpen]], [[Auswuchs]] (mit Langdiphthong). Schwyzer 501 A. 10, 577 A. 11 erwägt darum für [[γλουτός]] eine sekundäre τ(ο)-Flexion wie bei [[χρώς]], -τός. — Buntes Material bei Bq, WP. 1, 617ff., Pok. 361f.<br />'''Page''' 1,313-314 | ||
}} | }} | ||
Latest revision as of 11:13, 3 March 2024
English (LSJ)
ὁ,
A buttock, γ. δεξιός Il.5.66, cf. Hp.Fract.13, Arist.HA 493a23: pl., Il.8.340, Hdt.4.9: dual, τὼ γλουτώ X.Eq.7.2: heterocl. pl., γλουτά, τά, Sch.Theoc.6.30.
II = σφαίρωμα τῆς κοτύλης, Hsch. (Cf. Skt. glaús 'round lump', Engl. clot.)
Spanish (DGE)
-οῦ, ὁ
1 glúteo, nalga, Il.5.66, Hp.Fract.13, Arist.HA 493a23, Vett.Val.393.8, Q.S.6.401
•frec. en plu. Hdt.4.9, Luc.Am.14, I.AI 15.374, D.C.43.23.2, 62.2.4, Nonn.Par.Eu.Io.21.40
•de anim. grupa op. ἰσχία Il.8.340, cf. Triph.81, Vett.Val.105.17, Thdt.H.Rel.18.1
•en dual X.Eq.7.2.
2 anat. trocánter mayor apófisis externa del fémur, Gal.2.773, cf. Hsch.
• Etimología: De la r. *gelHu̯1- en grado ø/P como aaa. kliuwa ‘bola’, que c. otros grados vocálicos da ai. glau- ‘bola’, gr. γίγγλυμος, etc.
French (Bailly abrégé)
οῦ (ὁ) :
le derrière ; οἱ γλουτοί les fesses.
Étymologie: DELG pas de mot. i.-e. pour désigner cette partie du corps ; métaph. pop. suggérant la rondeur.
Dutch (Woordenboekgrieks.nl)
German (Pape)
ὁ, Hinterbacken, Gefäß, γλουτὸν κάτα δεξιόν Hom. Il. 5.66, 13.651, ἰσχία τε γλουτούς τε 8.840; – im plur. Her. 4.9; Hippocr.; selten bei Sp., wo πυγαί gew.; τὰ γλουτά Schol. Theocr. 6.30 und Sp.
Russian (Dvoretsky)
γλουτός: ὁ
1 ягодица (δεξιός Hom.);
2 тж. pl. зад Hom., Her., Arst., Plut.
Frisk Etymological English
Grammatical information: m.
Meaning: buttock, du. (X.) and pl. (Il.).
Other forms: γλουτά (sch. Theoc. 6,30).
Derivatives: γλούτια id., also medullary tubercles near the pineal gland of the brain (Gal.). γλουθίον dimin.?
Origin: PG [a word of Pre-Greek origin]X [probably]
Etymology: Compared with Sloven. glûta, glúta lump, swelling (if < *glout-); further OE clud m. mass of stone, rock, which is semantically less evident, NEng. cloud (with. ū). Without t-suffix Ved. glaú-ḥ m. round lump, wen-like excrescence (with long diphthong); s. Mayrh. EWAia 1, 511. Schwyzer 501 n. 10, 577 n. 11 considers secondary τ(ο)-suffix (cf. πρωκτός) - The IE material (Pok. 361) is not very convincing; "Buntes Material" says Frisk. - If the -θ- is reliable, rather Pre-Greek.
Middle Liddell
the rump, Il.:—pl. the buttocks, Lat. nates, Il., Hdt.
English (Autenrieth)
rump, buttock, Il. 5.66, Il. 8.340. (Il.)
Greek Monolingual
ο (AM γλουτός)
μία από τις δύο στρογγυλές προεξοχές στο κάτω άκρο της ράχης, επάνω στις οποίες καθόμαστε
νεοελλ.
ναυτ. γλουτοί, οι
τα καμπύλα μέρη της πρύμνης του πλοίου πάνω από την ίσαλο γραμμή
αρχ.
πληθ. γλουτοί, οἱ και ουδ. γλουτά, τά
αρθρικές κοιλότητες οστών στις οποίες εφαρμόζονται τα σφαιροειδή άκρα άλλων οστών.
[ΕΤΥΜΟΛ. Τόσο το ελλ. γλουτός όσο και άλλες ινδοευρ. λέξεις με τις οποίες συνδέεται (πρβλ. σλοβεν. gluta, gluta [πιθ. < glout-] «όγκος, οίδημα», αγγλοσαξ. clūd [πιθ. < glūt-] «όγκος από πέτρα, βράχος» κ.ά.) δήλωναν αρχικά την έννοια του «στρογγυλός». Ίσως υπάρχει σχέση και με αρχ. ινδ. glau- «σωρός, βώλος», εξαιτίας του οποίου έχει υποτεθεί υστερογενής προέλευση του οδοντικού επιθήματος στην Ελληνική (πρβλ. χρώς, -τός). Για τον σχηματισμό πρβλ. και το συνών. πρωκτός.
Greek Monotonic
γλουτός: ὁ, οπίσθια, «καπούλια», πρωκτός, σε Ομήρ. Ιλ.· πληθ., τα οπίσθια, Λατ. nates, στον ίδ., σε Ηρόδ.
Greek (Liddell-Scott)
γλουτός: ὁ, (ἴδε κλόνις) ὁ πρωκτός, Ἰλ. Ε. 66, Ἱππ. Ἀγμ. 761, Ἀριστ. Ἱστ. Ζ. 1. 13, 2., 14. 1·- πληθ., τὰ ὀπίσθια, ἐφ’ ὧν καθεζόμεθα, Λατ. nates, Ἰλ. Θ. 340, Ἡρόδ. 4. 9·-παρ’ Ἀττ. κατὰ τὸ πλεῖστον πυγή.
Frisk Etymology German
γλουτός: {gloutós}
Grammar: m.
Meaning: Hinterbacken, du. (X.) und pl. Gesäß (seit Il.).
Derivative: Davon γλούτια ib., auch Bez. tuberkulöser Erhabenheiten des Gehirns (Gal.).
Etymology: Zur Bildung vgl. das synonyme πρωκτός. — Kann mit sloven. glûta, glúta Beule, beulenartige Geschwulst (falls aus *glout-) bis auf den Ausgangsvokal identisch sein; auch das semantisch etwas abseits liegende ags. clud m. mass of stone, rock, neng. cloud Wolke kann bis auf den Ablaut (idg. ū) dazu stimmen. Ohne t-Suffix dagegen aind. (ved.) glaú-ḥ m. Klumpen, Auswuchs (mit Langdiphthong). Schwyzer 501 A. 10, 577 A. 11 erwägt darum für γλουτός eine sekundäre τ(ο)-Flexion wie bei χρώς, -τός. — Buntes Material bei Bq, WP. 1, 617ff., Pok. 361f.
Page 1,313-314
