οἰκοδομικός: Difference between revisions

From LSJ

ἀπὸ τῶν καρπῶν αὐτῶν ἐπιγνώσεσθε αὐτούς → ye shall know them by their fruits, by their fruits ye shall know them, by their fruits you shall know them, you will know them by their fruit

Source
m (Text replacement - "Πολυδ." to "Πολυδ.")
mNo edit summary
 
(22 intermediate revisions by the same user not shown)
Line 8: Line 8:
|Transliteration C=oikodomikos
|Transliteration C=oikodomikos
|Beta Code=oi)kodomiko/s
|Beta Code=oi)kodomiko/s
|Definition=ή, όν, <span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> [[skilled in building]], <span class="bibl">Id.<span class="title">R.</span>333b</span>, <span class="bibl">Plot.1.6.3</span> ; τὸ -κόν <span class="bibl">Pl.<span class="title">Chrm.</span>170c</span>, <span class="bibl">Arist.<span class="title">Ph.</span>196b26</span> : <b class="b3">-κή</b> (sc. <b class="b3">τέχνη</b>) [[the art of building]], [[architecture]], Pl.<span class="title">Chrm.</span>l.c., <span class="bibl"><span class="title">Grg.</span> 514b</span>, <span class="bibl"><span class="title">R.</span>346d</span>, al. ; so τὰ -κά <span class="bibl">Id.<span class="title">Grg.</span>514a</span> (but <b class="b3">τὰ -κά</b> the [[built parts]] of a house, opp. <b class="b3">λεπτουργικά</b> and <b class="b3">χρηστικά</b>, <span class="title">SIG</span>880.65 (ii/iii A.D.)). Adv. -κῶς <span class="bibl">Poll.7.117</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">II</span> [[fit for building]], ὕλη <span class="bibl">Thphr.<span class="title">HP</span>5.7.1</span>.</span>
|Definition=οἰκοδομική, οἰκοδομικόν,<br><span class="bld">A</span> [[skilled in building]], Id.''R.''333b, Plot.1.6.3; τὸ οἰκοδομικόν Pl.''Chrm.''170c, Arist.''Ph.''196b26: ἡ [[οἰκοδομική]] (''[[sc.]]'' [[τέχνη]]) the [[art of building]], [[architecture]], Pl.''Chrm.''l.c., ''Grg.'' 514b, ''R.''346d, al.; so τὰ οἰκοδομικά Id.''Grg.''514a (but [[τὰ οἰκοδομικά]] the [[built parts]] of a house, opp. [[λεπτουργικά]] and [[χρηστικά]], ''SIG''880.65 (ii/iii A.D.)). Adv. [[οἰκοδομικῶς]] Poll.7.117.<br><span class="bld">II</span> [[fit for building]], ὕλη [[Theophrastus|Thphr.]] ''[[Historia Plantarum|HP]]'' 5.7.1.
}}
{{bailly
|btext=ή, όν :<br /><b>1</b> [[qui concerne les constructions]] ; ἡ οἰκοδομική ([[τέχνη]]) PLAT l'art de bâtir, l'architecture;<br /><b>2</b> [[habile à bâtir]] ; ὁ [[οἰκοδομικός]], architecte <i>ou</i> maçon.<br />'''Étymologie:''' [[οἰκοδόμος]].
}}
{{pape
|ptext=ή, όν, <i>zum [[Hausbau]] [[gehörig]]</i>; ἡ οἰκοδομική, ''[[sc.]]'' [[τέχνη]], <i>die [[Baukunst]]</i>, Plat. <i>Rep</i>. I.346d, <i>Polit</i>. 288d; Arist. <i>Eth</i>. 10.4.1; auch [[ὕλη]], <i>[[Material]] dazu</i>, Theophr.; ὁ, <i>der [[Maurer]]</i>, Plat. <i>Rep</i>. I.333b.
}}
{{elru
|elrutext='''οἰκοδομικός:'''<br /><b class="num">I</b> [[домостроительный]] (ἔργα Arst.).<br /><b class="num">II</b> ὁ [[строитель]], [[зодчий]] Plat., Arst.
}}
}}
{{ls
{{ls
|lstext='''οἰκοδομικός''': -ή, -όν, ὁ [[ἔμπειρος]] εἰς τὸ οἰκοδομεῖν, Πλάτ. Χαρμ. 170C· ἡ οἰκοδομικὴ (ἐξυπακ. [[τέχνη]]), ἡ [[τέχνη]] τοῦ οἰκοδομεῖν, ἡ ἀρχιτεκτονική, Πλάτ. [[αὐτόθι]], Γοργ. 514Β, Πολ. 346D, κ. ἀλλ.· οὕτω, τὰ οἰκοδομικὰ ὁ αὐτ. ἐν Γοργ. 514Α· ― Ἐπίρρ. -κῶς, Πολυδ. Ζ΄, 117. ΙΙ. πρὸς οἰκοδόμησιν [[πρόσφορος]], [[κατάλληλος]], ὕλη Θεοφρ. π. Φυτ. Ἱστ. 5. 7, 1.
|lstext='''οἰκοδομικός''': -ή, -όν, ὁ [[ἔμπειρος]] εἰς τὸ οἰκοδομεῖν, Πλάτ. Χαρμ. 170C· ἡ οἰκοδομικὴ (ἐξυπακ. [[τέχνη]]), ἡ [[τέχνη]] τοῦ οἰκοδομεῖν, ἡ ἀρχιτεκτονική, Πλάτ. [[αὐτόθι]], Γοργ. 514Β, Πολ. 346D, κ. ἀλλ.· οὕτω, τὰ οἰκοδομικὰ ὁ αὐτ. ἐν Γοργ. 514Α· ― Ἐπίρρ. -κῶς, Πολυδ. Ζ΄, 117. ΙΙ. πρὸς οἰκοδόμησιν [[πρόσφορος]], [[κατάλληλος]], ὕλη Θεοφρ. π. Φυτ. Ἱστ. 5. 7, 1.
}}
{{bailly
|btext=ή, όν :<br /><b>1</b> qui concerne les constructions ; ἡ οἰκοδομική ([[τέχνη]]) PLAT l’art de bâtir, l’architecture;<br /><b>2</b> habile à bâtir ; ὁ [[οἰκοδομικός]], architecte <i>ou</i> maçon.<br />'''Étymologie:''' [[οἰκοδόμος]].
}}
}}
{{grml
{{grml
|mltxt=-ή, -ό (Α [[οἰκοδομικός]], -ή, -όν) [[[οικοδόμος]] (Ι)]<br /><b>1.</b> αυτός που ανήκει ή αναφέρεται στην [[οικοδομή]] ή στον οικοδόμο (α. «οικοδομικές επιχειρήσεις» β. «οἰκοδομικὰ ἔργα», πάπ.)<br /><b>2.</b> αυτός που χρησιμοποιείται για την [[ανέγερση]] οικοδομής, [[κατάλληλος]] για οικοδομήσεις («οικοδομικά υλικά»)<br /><b>3.</b> <b>το θηλ. ως ουσ.</b> <i>η οικοδομική</i>- οι τεχνικές και οι εργασίες που έχουν ως αντικείμενό τους τη [[μελέτη]] και [[κατασκευή]] τών κτηρίων<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>1.</b> αυτός που αποτελείται από οικοδομές («[[οικοδομικός]] [[χώρος]]»)<br /><b>2.</b> (<b>το ουδ. πληθ. ως ουσ.</b>) <i>τα οικοδομικά</i><br />τα έξοδα που απαιτούνται για την [[ανέγερση]] οικοδομής<br /><b>3.</b> <b>φρ.</b> α) «οικοδομική [[γραμμή]]» — το όριο του οικοδομικού τετραγώνου που ορίζεται από το ρυμοτομικό [[σχέδιο]] [[προς]] την [[πλευρά]] του κοινόχρηστου χώρου [[μέχρι]] το οποίο επιτρέπεται η [[δόμηση]]<br />β) «οικοδομικό [[σύστημα]]» — [[σύστημα]] με το οποίο ανεγείρονται οι οικοδομές σε μία [[πόλη]] ή σε έναν οικισμό<br />γ) «οικοδομικό [[τετράγωνο]]» — [[κάθε]] δομήσιμη ενιαία [[έκταση]] που βρίσκεται [[μέσα]] στο εγκεκριμένο ρυμοτομικό [[σχέδιο]] ή [[μέσα]] στα όρια του οικισμού και περιβάλλεται από κοινόχρηστους χώρους, [[δηλαδή]] δρόμους ή πλατείες<br />δ) «[[γενικός]] [[οικοδομικός]] [[κανονισμός]]» — [[σύνολο]] διατάξεων οι οποίες θεσπίζονται με νόμο και καθορίζουν τις προϋποθέσεις και τους περιορισμούς για την [[εκτέλεση]] [[κάθε]] κατασκευής [[εντός]] ή [[εκτός]] σχεδίου [[πόλεων]] ή οικισμών<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> (<b>για πρόσ.</b>) [[έμπειρος]] για [[οικοδόμηση]] («χρησιμώτερός τε καὶ [[ἀμείνων]] κοινωνὸς τοῦ οἰκοδομικοῡ», <b>Πλάτ.</b>)<br /><b>2.</b> <b>το ουδ. ως ουσ.</b> <i>τὸ οἰκοδομικόν</i><br />α) η [[ικανότητα]] για [[οικοδόμηση]]<br />β) η [[ικανότητα]] για [[διαπαιδαγώγηση]]<br /><b>3.</b> (<b>το ουδ. πληθ. ως ουσ.</b>) τα κτισμένα τμήματα μιας οικίας, σε [[αντιδιαστολή]] [[προς]] τα λειτουργικά και χρηστικά. <br /><b>επίρρ.</b><i>..</i><br /><i>οικοδομικώς</i> (Α οἰκοδομικῶς)<br />σε [[σχέση]] με την οικοδομική [[τέχνη]].
|mltxt=-ή, -ό (Α [[οἰκοδομικός]], -ή, -όν) [[οικοδόμος]] (Ι)<br /><b>1.</b> αυτός που ανήκει ή αναφέρεται στην [[οικοδομή]] ή στον οικοδόμο (α. «οικοδομικές επιχειρήσεις» β. «οἰκοδομικὰ ἔργα», πάπ.)<br /><b>2.</b> αυτός που χρησιμοποιείται για την [[ανέγερση]] οικοδομής, [[κατάλληλος]] για οικοδομήσεις («οικοδομικά υλικά»)<br /><b>3.</b> <b>το θηλ. ως ουσ.</b> <i>η οικοδομική</i>- οι τεχνικές και οι εργασίες που έχουν ως αντικείμενό τους τη [[μελέτη]] και [[κατασκευή]] τών κτηρίων<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>1.</b> αυτός που αποτελείται από οικοδομές («[[οικοδομικός]] [[χώρος]]»)<br /><b>2.</b> (<b>το ουδ. πληθ. ως ουσ.</b>) <i>τα οικοδομικά</i><br />τα έξοδα που απαιτούνται για την [[ανέγερση]] οικοδομής<br /><b>3.</b> <b>φρ.</b> α) «οικοδομική [[γραμμή]]» — το όριο του οικοδομικού τετραγώνου που ορίζεται από το ρυμοτομικό [[σχέδιο]] [[προς]] την [[πλευρά]] του κοινόχρηστου χώρου [[μέχρι]] το οποίο επιτρέπεται η [[δόμηση]]<br />β) «οικοδομικό [[σύστημα]]» — [[σύστημα]] με το οποίο ανεγείρονται οι οικοδομές σε μία [[πόλη]] ή σε έναν οικισμό<br />γ) «οικοδομικό [[τετράγωνο]]» — [[κάθε]] δομήσιμη ενιαία [[έκταση]] που βρίσκεται [[μέσα]] στο εγκεκριμένο ρυμοτομικό [[σχέδιο]] ή [[μέσα]] στα όρια του οικισμού και περιβάλλεται από κοινόχρηστους χώρους, [[δηλαδή]] δρόμους ή πλατείες<br />δ) «[[γενικός]] [[οικοδομικός]] [[κανονισμός]]» — [[σύνολο]] διατάξεων οι οποίες θεσπίζονται με νόμο και καθορίζουν τις προϋποθέσεις και τους περιορισμούς για την [[εκτέλεση]] [[κάθε]] κατασκευής [[εντός]] ή [[εκτός]] σχεδίου [[πόλεων]] ή οικισμών<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> (<b>για πρόσ.</b>) [[έμπειρος]] για [[οικοδόμηση]] («χρησιμώτερός τε καὶ [[ἀμείνων]] κοινωνὸς τοῦ οἰκοδομικοῦ», <b>Πλάτ.</b>)<br /><b>2.</b> <b>το ουδ. ως ουσ.</b> <i>τὸ οἰκοδομικόν</i><br />α) η [[ικανότητα]] για [[οικοδόμηση]]<br />β) η [[ικανότητα]] για [[διαπαιδαγώγηση]]<br /><b>3.</b> (<b>το ουδ. πληθ. ως ουσ.</b>) τα κτισμένα τμήματα μιας οικίας, σε [[αντιδιαστολή]] [[προς]] τα λειτουργικά και χρηστικά. <br /><b>επίρρ.</b><i>..</i><br /><i>οικοδομικώς</i> (Α οἰκοδομικῶς)<br />σε [[σχέση]] με την οικοδομική [[τέχνη]].
}}
}}
{{lsm
{{lsm
|lsmtext='''οἰκοδομικός:''' -ή, -όν ([[οἰκοδόμος]]), εξασκημένος ή [[ικανός]] στο [[χτίσιμο]], σε Πλάτ.· <i>ἡ -κή</i> (ενν. [[τέχνη]]), η [[τέχνη]] του χτισίματος, η [[αρχιτεκτονική]], στον ίδ.· ομοίως, <i>τὰ οἰκοδομικά</i>, στον ίδ.
|lsmtext='''οἰκοδομικός:''' -ή, -όν ([[οἰκοδόμος]]), εξασκημένος ή [[ικανός]] στο [[χτίσιμο]], σε Πλάτ.· <i>ἡ -κή</i> (ενν. [[τέχνη]]), η [[τέχνη]] του χτισίματος, η [[αρχιτεκτονική]], στον ίδ.· ομοίως, <i>τὰ οἰκοδομικά</i>, στον ίδ.
}}
}}
{{elru
{{mdlsj
|elrutext='''οἰκοδομικός:''' <b class="num">II</b> ὁ строитель, зодчий Plat., Arst.<br />домостроительный (ἔργα Arst.).
|mdlsjtxt=[[οἰκοδομικός]], ή, όν [[οἰκοδόμος]]<br />[[practised]] or [[skilful]] in [[building]], Plat.: ἡ -κή (''[[sc.]]'' τέχνἠ, the art of [[building]], [[architecture]], Plat.; so, τὰ οἰκοδομικά Plat.
}}
}}
{{mdlsj
{{trml
|mdlsjtxt=[[οἰκοδομικός]], ή, όν [[οἰκοδόμος]]<br />[[practised]] or [[skilful]] in [[building]], Plat.: ἡ -κή (sc. τέχνἠ, the art of [[building]], [[architecture]], Plat.; so, τὰ οἰκοδομικά Plat.
|trtx====[[bricklayer]]===
Afrikaans: messelaar; Arabic: بَنَّاء بِالْقِرْمِيد‎, بَنَّاء‎; Armenian: որմնադիր, պատշար; Azerbaijani: bənna; Basque: igeltsero; Belarusian: муляр; Catalan: paleta; Chinese Mandarin: 磚匠/砖匠, 砌磚工/砌砖工, 瓦工; Czech: zedník; Danish: murer; Dutch: [[metselaar]]; Estonian: müürsepp; Finnish: muurari; French: [[maçon]]; Georgian: კალატოზი; German: [[Maurer]], [[Maurerin]]; Greek: [[χτίστης]], [[κτίστης]]; Ancient Greek: [[πλινθοβόλος]], [[λιθολόγος]], [[οἰκοδομικός]], [[περικόπτης]]; Gujarati: કડિયો; Hungarian: kőműves; Irish: bríceadóir, brícléir; Italian: [[muratore]]; Japanese: 煉瓦職人; Khmer: កម្មករធ្វើឥដ្ឋ; Korean: 석공(石工); Latin: [[caementarius]]; Lithuanian: mūrininkas, mūrininkė; Macedonian: ѕидар; Mingrelian: ორსატი; Norwegian Bokmål: murer; Persian: والادگر‎, بنا‎; Polish: murarz; Portuguese: [[pedreiro]]; Romanian: zidar, pietrar; Russian: [[каменщик]]; Spanish: [[albañil]]; Svan: ჴელუ̂ა̈ნ, გალტუ̂ეზ; Swedish: murare; Turkish: duvarcı; Ukrainian: каменяр, муляр; Vietnamese: thợ hồ, thợ nề; Welsh: briciwr, gosodwr brics; West Frisian: mitselder
}}
}}

Latest revision as of 13:39, 26 October 2023

Click links below for lookup in third sources:
Full diacritics: οἰκοδομικός Medium diacritics: οἰκοδομικός Low diacritics: οικοδομικός Capitals: ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΟΣ
Transliteration A: oikodomikós Transliteration B: oikodomikos Transliteration C: oikodomikos Beta Code: oi)kodomiko/s

English (LSJ)

οἰκοδομική, οἰκοδομικόν,
A skilled in building, Id.R.333b, Plot.1.6.3; τὸ οἰκοδομικόν Pl.Chrm.170c, Arist.Ph.196b26: ἡ οἰκοδομική (sc. τέχνη) the art of building, architecture, Pl.Chrm.l.c., Grg. 514b, R.346d, al.; so τὰ οἰκοδομικά Id.Grg.514a (but τὰ οἰκοδομικά the built parts of a house, opp. λεπτουργικά and χρηστικά, SIG880.65 (ii/iii A.D.)). Adv. οἰκοδομικῶς Poll.7.117.
II fit for building, ὕλη Thphr. HP 5.7.1.

French (Bailly abrégé)

ή, όν :
1 qui concerne les constructions ; ἡ οἰκοδομική (τέχνη) PLAT l'art de bâtir, l'architecture;
2 habile à bâtir ; ὁ οἰκοδομικός, architecte ou maçon.
Étymologie: οἰκοδόμος.

German (Pape)

ή, όν, zum Hausbau gehörig; ἡ οἰκοδομική, sc. τέχνη, die Baukunst, Plat. Rep. I.346d, Polit. 288d; Arist. Eth. 10.4.1; auch ὕλη, Material dazu, Theophr.; ὁ, der Maurer, Plat. Rep. I.333b.

Russian (Dvoretsky)

οἰκοδομικός:
I домостроительный (ἔργα Arst.).
IIстроитель, зодчий Plat., Arst.

Greek (Liddell-Scott)

οἰκοδομικός: -ή, -όν, ὁ ἔμπειρος εἰς τὸ οἰκοδομεῖν, Πλάτ. Χαρμ. 170C· ἡ οἰκοδομικὴ (ἐξυπακ. τέχνη), ἡ τέχνη τοῦ οἰκοδομεῖν, ἡ ἀρχιτεκτονική, Πλάτ. αὐτόθι, Γοργ. 514Β, Πολ. 346D, κ. ἀλλ.· οὕτω, τὰ οἰκοδομικὰ ὁ αὐτ. ἐν Γοργ. 514Α· ― Ἐπίρρ. -κῶς, Πολυδ. Ζ΄, 117. ΙΙ. πρὸς οἰκοδόμησιν πρόσφορος, κατάλληλος, ὕλη Θεοφρ. π. Φυτ. Ἱστ. 5. 7, 1.

Greek Monolingual

-ή, -ό (Α οἰκοδομικός, -ή, -όν) οικοδόμος (Ι)
1. αυτός που ανήκει ή αναφέρεται στην οικοδομή ή στον οικοδόμο (α. «οικοδομικές επιχειρήσεις» β. «οἰκοδομικὰ ἔργα», πάπ.)
2. αυτός που χρησιμοποιείται για την ανέγερση οικοδομής, κατάλληλος για οικοδομήσεις («οικοδομικά υλικά»)
3. το θηλ. ως ουσ. η οικοδομική- οι τεχνικές και οι εργασίες που έχουν ως αντικείμενό τους τη μελέτη και κατασκευή τών κτηρίων
νεοελλ.
1. αυτός που αποτελείται από οικοδομές («οικοδομικός χώρος»)
2. (το ουδ. πληθ. ως ουσ.) τα οικοδομικά
τα έξοδα που απαιτούνται για την ανέγερση οικοδομής
3. φρ. α) «οικοδομική γραμμή» — το όριο του οικοδομικού τετραγώνου που ορίζεται από το ρυμοτομικό σχέδιο προς την πλευρά του κοινόχρηστου χώρου μέχρι το οποίο επιτρέπεται η δόμηση
β) «οικοδομικό σύστημα» — σύστημα με το οποίο ανεγείρονται οι οικοδομές σε μία πόλη ή σε έναν οικισμό
γ) «οικοδομικό τετράγωνο» — κάθε δομήσιμη ενιαία έκταση που βρίσκεται μέσα στο εγκεκριμένο ρυμοτομικό σχέδιο ή μέσα στα όρια του οικισμού και περιβάλλεται από κοινόχρηστους χώρους, δηλαδή δρόμους ή πλατείες
δ) «γενικός οικοδομικός κανονισμός» — σύνολο διατάξεων οι οποίες θεσπίζονται με νόμο και καθορίζουν τις προϋποθέσεις και τους περιορισμούς για την εκτέλεση κάθε κατασκευής εντός ή εκτός σχεδίου πόλεων ή οικισμών
αρχ.
1. (για πρόσ.) έμπειρος για οικοδόμηση («χρησιμώτερός τε καὶ ἀμείνων κοινωνὸς τοῦ οἰκοδομικοῦ», Πλάτ.)
2. το ουδ. ως ουσ. τὸ οἰκοδομικόν
α) η ικανότητα για οικοδόμηση
β) η ικανότητα για διαπαιδαγώγηση
3. (το ουδ. πληθ. ως ουσ.) τα κτισμένα τμήματα μιας οικίας, σε αντιδιαστολή προς τα λειτουργικά και χρηστικά.
επίρρ...
οικοδομικώς (Α οἰκοδομικῶς)
σε σχέση με την οικοδομική τέχνη.

Greek Monotonic

οἰκοδομικός: -ή, -όν (οἰκοδόμος), εξασκημένος ή ικανός στο χτίσιμο, σε Πλάτ.· ἡ -κή (ενν. τέχνη), η τέχνη του χτισίματος, η αρχιτεκτονική, στον ίδ.· ομοίως, τὰ οἰκοδομικά, στον ίδ.

Middle Liddell

οἰκοδομικός, ή, όν οἰκοδόμος
practised or skilful in building, Plat.: ἡ -κή (sc. τέχνἠ, the art of building, architecture, Plat.; so, τὰ οἰκοδομικά Plat.

Translations

bricklayer

Afrikaans: messelaar; Arabic: بَنَّاء بِالْقِرْمِيد‎, بَنَّاء‎; Armenian: որմնադիր, պատշար; Azerbaijani: bənna; Basque: igeltsero; Belarusian: муляр; Catalan: paleta; Chinese Mandarin: 磚匠/砖匠, 砌磚工/砌砖工, 瓦工; Czech: zedník; Danish: murer; Dutch: metselaar; Estonian: müürsepp; Finnish: muurari; French: maçon; Georgian: კალატოზი; German: Maurer, Maurerin; Greek: χτίστης, κτίστης; Ancient Greek: πλινθοβόλος, λιθολόγος, οἰκοδομικός, περικόπτης; Gujarati: કડિયો; Hungarian: kőműves; Irish: bríceadóir, brícléir; Italian: muratore; Japanese: 煉瓦職人; Khmer: កម្មករធ្វើឥដ្ឋ; Korean: 석공(石工); Latin: caementarius; Lithuanian: mūrininkas, mūrininkė; Macedonian: ѕидар; Mingrelian: ორსატი; Norwegian Bokmål: murer; Persian: والادگر‎, بنا‎; Polish: murarz; Portuguese: pedreiro; Romanian: zidar, pietrar; Russian: каменщик; Spanish: albañil; Svan: ჴელუ̂ა̈ნ, გალტუ̂ეზ; Swedish: murare; Turkish: duvarcı; Ukrainian: каменяр, муляр; Vietnamese: thợ hồ, thợ nề; Welsh: briciwr, gosodwr brics; West Frisian: mitselder