εὐρώεις: Difference between revisions

From LSJ

ἀλλ' ἐσθ' ὁ θάνατος λοῖσθος ἰατρός κακῶν → but death is the ultimate healer of ills

Source
(CSV import)
 
mNo edit summary
 
(22 intermediate revisions by the same user not shown)
Line 8: Line 8:
|Transliteration C=evroeis
|Transliteration C=evroeis
|Beta Code=eu)rw/eis
|Beta Code=eu)rw/eis
|Definition=εσσα, εν, (εὐρώς) <span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> <b class="b2">mouldy, dank</b>, <b class="b3">οἰκία . . εὐρώεντα</b>, of the nether world, <span class="bibl">Il.20.65</span>; εἰς Ἀΐδεω δόμον εὐρώεντα <span class="bibl">Od.10.512</span>,<span class="bibl">23.322</span>, cf. <span class="bibl">Hes.<span class="title">Op.</span>153</span>; <b class="b3">πείρατα</b>, of Tartarus, <span class="bibl">Id.<span class="title">Th.</span>739</span>; εὐρώεντα κέλευθα <span class="bibl">Od. 24.10</span>; ὑπὸ ζόφῳ εὐρώεντι <span class="bibl"><span class="title">h.Cer.</span>482</span>; τάφον εὐρώεντα <span class="bibl">S.<span class="title">Aj.</span>1167</span> (anap.); later, <b class="b2">dank, slimy</b>, <b class="b3">ἰλύς, πηλός</b>, <span class="bibl">Opp.<span class="title">H.</span>1.781</span>, <span class="bibl">2.89</span>. (Expld. as = [[εὐρέα]] or <b class="b3">πλατέα, ἀναπεπταμένα</b> (cf. <b class="b3">εὐρύς</b>) by Apollon.<span class="title">Lex.</span>, Hsch., <span class="title">EM</span> 397.57, and possibly so used in late Poets, κόλπος θαλάσσης <span class="bibl">Opp.<span class="title">H.</span> 5.3</span>, βέρεθρον <span class="bibl">Nonn.<span class="title">D.</span>26.107</span>; of a monster's throat, ib.<span class="bibl">25.476</span>.)</span>
|Definition=[[εὐρώεσσα]], [[εὐρῶεν]], ([[εὐρώς]]) [[mouldy]], [[dank]], <b class="b3">οἰκία… εὐρώεντα</b>, of the [[nether world]], Il.20.65; εἰς Ἀΐδεω δόμον εὐρώεντα Od.10.512,23.322, cf. Hes.''Op.''153; [[πείρατα]], of Tartarus, Id.''Th.''739; εὐρώεντα κέλευθα Od. 24.10; ὑπὸ ζόφῳ εὐρώεντι ''h.Cer.''482; τάφον εὐρώεντα [[Sophocles|S.]]''[[Ajax|Aj.]]''1167 (anap.); later, [[dank]], [[slimy]], [[ἰλύς]], [[πηλός]], Opp.''H.''1.781, 2.89. (Expld. as = [[εὐρέα]] or [[πλατέα]], [[ἀναπεπταμένα]] (cf. [[εὐρύς]]) by Apollon.''Lex.'', [[Hesychius Lexicographus|Hsch.]], ''EM'' 397.57, and possibly so used in late Poets, [[κόλπος]] θαλάσσης Opp.''H.'' 5.3, [[βέρεθρον]] [[Nonnus Epicus|Nonn.]] ''[[Dionysiaca|D.]]'' 26.107; of a monster's throat, ib.25.476.)
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1096.png Seite 1096]] εσσα, εν, [[schimmelig]], [[moderig]], bei Hom. nur von der Unterwelt, [[οἰκία]] εὐρώεντα Il. 20, 65, εἰς Ἀΐδεω δόμον εὐρώεντα Od. 10, 512. 23, 322, wie Hes. O. 152; εὐρώεντα κέλευθα Od. 24, 10, wobei zugleich an das Finstere, Dumpfige zu denken ist; vom Tartarus, Hes. Th. 731. 739, wie auch [[τάφος]] O. 152; Qu. Sm. 14, 241 u. Soph. Ai. 1146. Doch haben schon alte Erkl. es auf [[εὐρύς]] zurückgeführt, Apoll. L. H. erll. εὐρέα, ἀνατεταμένα, Schol. Il. 20, 65 ὅτι πάντα χωρεῖ, also geräumig, wofür sich Herm. zu Soph. erkl., u. wie es sp. D. auch wirklich brauchten, κόλπον ἀν' εὐρώεντα θαλάσσης Opp. H. 5, 3, [[δένδρεον]] εὐρώεντι κατέκρυφεν ἀνθερεῶνι Nonn. D. 25, 476, die aber entweder von [[εὐρύς]] wirklich ein solch neues Wort bilden konnten, vgl. Lob. zu Phryn. 541, od. die homerischen Stellen wie oft falsch deuteten. Für die erste Bdtg sprechen die dabei stehenden Ausdrücke σμερδαλέα, τά τε στυγέουσι θεοί περ.
}}
{{bailly
|btext=ώεσσα, ῶεν;<br />[[moisi]], [[humide]].<br />'''Étymologie:''' [[εὐρώς]].
}}
{{elru
|elrutext='''εὐρώεις:''' εὐρώεσσα, εὐρώεν, gen. εντος [[εὐρώς]] покрытый плесенью, промозглый, сырой (Ἀΐδεω [[δόμος]] Hom., Hes.; εὐρώεντα [[κέλευθα]] Hom.; [[τάφος]] Soph.): [[χῶρος]] εὐ. Hes. = [[Τάρταρος]].
}}
{{ls
|lstext='''εὐρώεις''': εσσα, εν, (εὐρὼς) [[πλήρης]] εὐρῶτος, «μουχλιασμένος», ὑγρὸς καὶ [[σκοτεινός]], παρ᾿ Ὁμ. ἐπὶ τοῦ [[κάτω]] κόσμου, [[οἰκία]]... εὐρώεντα (τὸ τοῦ Οὐεργιλ. loca senta situ) Ἰλ. Υ. 65· εἰς Ἀΐδεω δόμον εὐρώεντα Ὀδ. Κ. 512, Ψ. 322, πρβλ. Ἡσ. Ἔργ. κ. Ἡμ. 152· εὐρώεντα κέλευθα Ὀδ. Ω. 10· ὑπὸ ζόφῳ εὐρώεντι Ὁμ. Ὑμν. εἰς Δήμ. 482· τάφον εὐρώεντα Σοφ. Αἴ. 1167· ἐν Ἡσ. Θ. 731, 739, ἐπὶ τοῦ Ταρτάρου, [[ἔνθα]] ἦσαν καθειργμένοι οἱ Τιτᾶνες, χώρῳ ἐν εὐρώεντι, πελώρης ἔσχατα γαίης. ― Γραμματικοί τινες ἑρμηνεύουσι τὴν λεξιν οὐ μόνον διὰ τοῦ [[σκοτεινός]], ἀλλὰ καὶ διὰ τοῦ [[πλατύς]], = [[ἀναπεπταμένος]], [[ὅπερ]] παριστᾷ τὴν λέξιν ὡς ἱσοδύναμον τῷ εὐρὺς (πρβλ. [[εὐρώδης]]), Ἀπολλ. Λεξ. σ. 374, Ἡσυχ. 1. 1528 (ἐκδ. Albert.), Ἐτυμολ. Μ. 397. 57: ἀλλὰ τὰ χωρία ἐν οἷς ἀπαντᾷ παρ᾿ Ὁμ. καὶ Ἡσ. ὑποδηλοῦσι καὶ ἰδέαν τινὰ ἀποστροφῆς καὶ ὅτι [[οὕτως]] ἐξελάμβανον τὴν λέξ. οἱ ἀρχαῖοι φαίνεται ἐκ τοῦ οὐσιαστ. [[εὐρώς]], ὡς μετεχειρίσθησαν αὐτὸ ὁ Θέογνις, ὁ [[Σιμωνίδης]], κλ. Μεταγεν. ποιηταὶ (ὡς ὁ Ὀππ. ἐν Ἁλ. 5. 3, Νόνν. ἐν Δ. 25. 476) ἀναμφιβόλως μετεχειρίσθησαν τὸ [[εὐρώεις]] ὡς ταυτόσημον τῷ [[εὐρύς]], πρβλ. [[εὐρώδης]]· ἀλλὰ τοῦτο δυνάμεθα νὰ παραδεχθῶμεν χωρὶς νὰ ἀναμίξωμεν τὸν Ὁμηρον.
}}
{{Autenrieth
|auten=εσσα ([[εὐρώς]]): [[mouldy]], [[dank]], [[epithet]] of [[Hades]].
}}
{{grml
|mltxt=[[εὐρώεις]] -εσσα, -εν (Α)<br /><b>1.</b> μουχλιασμένος<br /><b>2.</b> [[υγρός]] και [[σκοτεινός]] (α. «εἰς Ἀίδεω δόμον εὐρώεντα» — στο σκοτεινό [[παλάτι]] του Άδη, <b>Ομ. Οδ.</b><br />β. «τάφον εὐρώεντα» — [[υγρό]] και σκοτεινό τάφο, <b>Σοφ.</b>)<br /><b>3.</b> [[ευρώδης]], [[ευρύς]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> [[ευρώς]] «[[μούχλα]]». Αργότερα η [[λέξη]] συνδέθηκε παρετυμολογικά με το [[ευρύς]] και χρησιμοποιήθηκε με τη σημ. «[[πλατύς]]»].
}}
{{lsm
|lsmtext='''εὐρώεις:''' -εσσα, -εν ([[εὐρώς]]), σαπισμένος, μουχλιασμένος, ανθυγιεινά [[υγρός]] και [[σκοτεινός]], [[νοτερός]], [[οἰκία]] εὐρώεντα (το [[loca]] senta situ του Βιργ.), λέγεται για τον Κάτω Κόσμο, σε Όμηρ.· <i>τάφον εὐρώεντα</i>, σε Σοφ.
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=[[εὐρώεις]], εσσα, εν [[εὐρώς]]<br />[[mouldy]], [[dank]], [[οἰκία]] εὐρώεντα (Virgil's [[loca]] senta situ), of the [[world]] [[below]], Hom.; τάφον εὐρώεντα Soph.
}}
{{trml
|trtx====[[muddy]]===
Bulgarian: кален, мръсен, мътен; Burmese: နောက်; Catalan: fangós; Cherokee: ᏝᏬᏚᎯ; Chinese Mandarin: 渾/浑; Czech: blátivý; Dagbani: biɛtibiɛti; Danish: mudret; Esperanto: kota; Faroese: runutur; Finnish: kurainen, kurassa, mutainen, mudassa, rapainen, ravassa, samea; French: [[boueux]], [[vaseux]]; German: [[schlammig]], [[matschig]]; Greek: [[λασπωμένος]], [[λασπώδης]], [[θολός]], [[θαμπός]]; Ancient Greek: [[ἄσιος]], [[ἀσώδης]], [[βορβορῶδες]], [[βορβορώδης]], [[δεισαλέος]], [[ἔμπηλος]], [[ἐπίθολος]], [[εὐρώεις]], [[θολερός]], [[θολῶδες]], [[θολώδης]], [[ἰλυόεις]], [[ἰλυόεν]], [[ἰλυόεσσα]], [[ἰλυῶδες]], [[ἰλυώδης]], [[ὀλός]], [[πηλῶδες]], [[πηλώδης]], [[τελματῶδες]], [[τελματώδης]], [[τρυγώδης]], [[τυντλῶδες]], [[τυντλώδης]], [[ὑλῶδες]], [[ὑλώδης]]; Hungarian: saras, iszapos, sáros; Icelandic: forugur; Indonesian: berlumpur; Ingrian: mutaisikko; Interlingua: fangose, turbide; Irish: abarach, draoibeach, lábach, ceachrach, dorcha, moirtiúil, modartha, murtallach, tiubh; Italian: [[fangoso]]; Japanese: 濁り; Kapampangan: maburak; Khmer: ខ្វល់; Latin: [[limosus]], [[luteolus]], [[luteus]], [[lutulentus]], [[turbidus]]; Maori: kōparu; Norwegian Bokmål: grumsete; Norwegian Nynorsk: grumsete; Plautdietsch: blottich; Polish: błocisty, błotnisty; Portuguese: [[barroso]], [[lodoso]], [[lamacento]], [[turvo]]; Russian: [[грязный]], [[мутный]]; Serbo-Croatian Cyrillic: бла̀тан; Serbo-Croatian Roman: blàtan; Spanish: [[barroso]], [[enfangado]], [[fangoso]], [[lodoso]], [[turbio]], [[pantanoso]]; Sundanese: bolokot; Swedish: lerig; Tagalog: maputik; Ukrainian: брудний, каламутний; Vietnamese: bùn lầy, lầy lội, sình lầy
}}
}}

Latest revision as of 17:35, 6 February 2024

Click links below for lookup in third sources:
Full diacritics: εὐρώεις Medium diacritics: εὐρώεις Low diacritics: ευρώεις Capitals: ΕΥΡΩΕΙΣ
Transliteration A: eurṓeis Transliteration B: eurōeis Transliteration C: evroeis Beta Code: eu)rw/eis

English (LSJ)

εὐρώεσσα, εὐρῶεν, (εὐρώς) mouldy, dank, οἰκία… εὐρώεντα, of the nether world, Il.20.65; εἰς Ἀΐδεω δόμον εὐρώεντα Od.10.512,23.322, cf. Hes.Op.153; πείρατα, of Tartarus, Id.Th.739; εὐρώεντα κέλευθα Od. 24.10; ὑπὸ ζόφῳ εὐρώεντι h.Cer.482; τάφον εὐρώεντα S.Aj.1167 (anap.); later, dank, slimy, ἰλύς, πηλός, Opp.H.1.781, 2.89. (Expld. as = εὐρέα or πλατέα, ἀναπεπταμένα (cf. εὐρύς) by Apollon.Lex., Hsch., EM 397.57, and possibly so used in late Poets, κόλπος θαλάσσης Opp.H. 5.3, βέρεθρον Nonn. D. 26.107; of a monster's throat, ib.25.476.)

German (Pape)

[Seite 1096] εσσα, εν, schimmelig, moderig, bei Hom. nur von der Unterwelt, οἰκία εὐρώεντα Il. 20, 65, εἰς Ἀΐδεω δόμον εὐρώεντα Od. 10, 512. 23, 322, wie Hes. O. 152; εὐρώεντα κέλευθα Od. 24, 10, wobei zugleich an das Finstere, Dumpfige zu denken ist; vom Tartarus, Hes. Th. 731. 739, wie auch τάφος O. 152; Qu. Sm. 14, 241 u. Soph. Ai. 1146. Doch haben schon alte Erkl. es auf εὐρύς zurückgeführt, Apoll. L. H. erll. εὐρέα, ἀνατεταμένα, Schol. Il. 20, 65 ὅτι πάντα χωρεῖ, also geräumig, wofür sich Herm. zu Soph. erkl., u. wie es sp. D. auch wirklich brauchten, κόλπον ἀν' εὐρώεντα θαλάσσης Opp. H. 5, 3, δένδρεον εὐρώεντι κατέκρυφεν ἀνθερεῶνι Nonn. D. 25, 476, die aber entweder von εὐρύς wirklich ein solch neues Wort bilden konnten, vgl. Lob. zu Phryn. 541, od. die homerischen Stellen wie oft falsch deuteten. Für die erste Bdtg sprechen die dabei stehenden Ausdrücke σμερδαλέα, τά τε στυγέουσι θεοί περ.

French (Bailly abrégé)

ώεσσα, ῶεν;
moisi, humide.
Étymologie: εὐρώς.

Russian (Dvoretsky)

εὐρώεις: εὐρώεσσα, εὐρώεν, gen. εντος εὐρώς покрытый плесенью, промозглый, сырой (Ἀΐδεω δόμος Hom., Hes.; εὐρώεντα κέλευθα Hom.; τάφος Soph.): χῶρος εὐ. Hes. = Τάρταρος.

Greek (Liddell-Scott)

εὐρώεις: εσσα, εν, (εὐρὼς) πλήρης εὐρῶτος, «μουχλιασμένος», ὑγρὸς καὶ σκοτεινός, παρ᾿ Ὁμ. ἐπὶ τοῦ κάτω κόσμου, οἰκία... εὐρώεντα (τὸ τοῦ Οὐεργιλ. loca senta situ) Ἰλ. Υ. 65· εἰς Ἀΐδεω δόμον εὐρώεντα Ὀδ. Κ. 512, Ψ. 322, πρβλ. Ἡσ. Ἔργ. κ. Ἡμ. 152· εὐρώεντα κέλευθα Ὀδ. Ω. 10· ὑπὸ ζόφῳ εὐρώεντι Ὁμ. Ὑμν. εἰς Δήμ. 482· τάφον εὐρώεντα Σοφ. Αἴ. 1167· ἐν Ἡσ. Θ. 731, 739, ἐπὶ τοῦ Ταρτάρου, ἔνθα ἦσαν καθειργμένοι οἱ Τιτᾶνες, χώρῳ ἐν εὐρώεντι, πελώρης ἔσχατα γαίης. ― Γραμματικοί τινες ἑρμηνεύουσι τὴν λεξιν οὐ μόνον διὰ τοῦ σκοτεινός, ἀλλὰ καὶ διὰ τοῦ πλατύς, = ἀναπεπταμένος, ὅπερ παριστᾷ τὴν λέξιν ὡς ἱσοδύναμον τῷ εὐρὺς (πρβλ. εὐρώδης), Ἀπολλ. Λεξ. σ. 374, Ἡσυχ. 1. 1528 (ἐκδ. Albert.), Ἐτυμολ. Μ. 397. 57: ἀλλὰ τὰ χωρία ἐν οἷς ἀπαντᾷ παρ᾿ Ὁμ. καὶ Ἡσ. ὑποδηλοῦσι καὶ ἰδέαν τινὰ ἀποστροφῆς καὶ ὅτι οὕτως ἐξελάμβανον τὴν λέξ. οἱ ἀρχαῖοι φαίνεται ἐκ τοῦ οὐσιαστ. εὐρώς, ὡς μετεχειρίσθησαν αὐτὸ ὁ Θέογνις, ὁ Σιμωνίδης, κλ. Μεταγεν. ποιηταὶ (ὡς ὁ Ὀππ. ἐν Ἁλ. 5. 3, Νόνν. ἐν Δ. 25. 476) ἀναμφιβόλως μετεχειρίσθησαν τὸ εὐρώεις ὡς ταυτόσημον τῷ εὐρύς, πρβλ. εὐρώδης· ἀλλὰ τοῦτο δυνάμεθα νὰ παραδεχθῶμεν χωρὶς νὰ ἀναμίξωμεν τὸν Ὁμηρον.

English (Autenrieth)

εσσα (εὐρώς): mouldy, dank, epithet of Hades.

Greek Monolingual

εὐρώεις -εσσα, -εν (Α)
1. μουχλιασμένος
2. υγρός και σκοτεινός (α. «εἰς Ἀίδεω δόμον εὐρώεντα» — στο σκοτεινό παλάτι του Άδη, Ομ. Οδ.
β. «τάφον εὐρώεντα» — υγρό και σκοτεινό τάφο, Σοφ.)
3. ευρώδης, ευρύς.
[ΕΤΥΜΟΛ. < ευρώς «μούχλα». Αργότερα η λέξη συνδέθηκε παρετυμολογικά με το ευρύς και χρησιμοποιήθηκε με τη σημ. «πλατύς»].

Greek Monotonic

εὐρώεις: -εσσα, -εν (εὐρώς), σαπισμένος, μουχλιασμένος, ανθυγιεινά υγρός και σκοτεινός, νοτερός, οἰκία εὐρώεντα (το loca senta situ του Βιργ.), λέγεται για τον Κάτω Κόσμο, σε Όμηρ.· τάφον εὐρώεντα, σε Σοφ.

Middle Liddell

εὐρώεις, εσσα, εν εὐρώς
mouldy, dank, οἰκία εὐρώεντα (Virgil's loca senta situ), of the world below, Hom.; τάφον εὐρώεντα Soph.

Translations

muddy

Bulgarian: кален, мръсен, мътен; Burmese: နောက်; Catalan: fangós; Cherokee: ᏝᏬᏚᎯ; Chinese Mandarin: 渾/浑; Czech: blátivý; Dagbani: biɛtibiɛti; Danish: mudret; Esperanto: kota; Faroese: runutur; Finnish: kurainen, kurassa, mutainen, mudassa, rapainen, ravassa, samea; French: boueux, vaseux; German: schlammig, matschig; Greek: λασπωμένος, λασπώδης, θολός, θαμπός; Ancient Greek: ἄσιος, ἀσώδης, βορβορῶδες, βορβορώδης, δεισαλέος, ἔμπηλος, ἐπίθολος, εὐρώεις, θολερός, θολῶδες, θολώδης, ἰλυόεις, ἰλυόεν, ἰλυόεσσα, ἰλυῶδες, ἰλυώδης, ὀλός, πηλῶδες, πηλώδης, τελματῶδες, τελματώδης, τρυγώδης, τυντλῶδες, τυντλώδης, ὑλῶδες, ὑλώδης; Hungarian: saras, iszapos, sáros; Icelandic: forugur; Indonesian: berlumpur; Ingrian: mutaisikko; Interlingua: fangose, turbide; Irish: abarach, draoibeach, lábach, ceachrach, dorcha, moirtiúil, modartha, murtallach, tiubh; Italian: fangoso; Japanese: 濁り; Kapampangan: maburak; Khmer: ខ្វល់; Latin: limosus, luteolus, luteus, lutulentus, turbidus; Maori: kōparu; Norwegian Bokmål: grumsete; Norwegian Nynorsk: grumsete; Plautdietsch: blottich; Polish: błocisty, błotnisty; Portuguese: barroso, lodoso, lamacento, turvo; Russian: грязный, мутный; Serbo-Croatian Cyrillic: бла̀тан; Serbo-Croatian Roman: blàtan; Spanish: barroso, enfangado, fangoso, lodoso, turbio, pantanoso; Sundanese: bolokot; Swedish: lerig; Tagalog: maputik; Ukrainian: брудний, каламутний; Vietnamese: bùn lầy, lầy lội, sình lầy