πρωτοτόκος: Difference between revisions
λύπης ἰατρός ἐστιν ὁ χρηστὸς φίλος → a true friend is grief's physician, a worthy friend is a physician to your pain
m (Text replacement - " <span class="bld">" to "<span class="bld">") |
|||
| Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=prototokos | |Transliteration C=prototokos | ||
|Beta Code=prwtoto/kos | |Beta Code=prwtoto/kos | ||
|Definition=(parox.), Dor. πρᾱτοτόκος, ον, <span class="sense"><span class="bld">A</span> [[bearing]] or <b class="b2">having borne her first-born</b>, <b class="b3">μήτηρ π</b>., of a heifer, <span class="bibl">Il.17.5</span>; αἴξ <span class="bibl">Theoc. 5.27</span>; | |Definition=(parox.), Dor. πρᾱτοτόκος, ον, <span class="sense"><span class="bld">A</span> [[bearing]] or <b class="b2">having borne her first-born</b>, <b class="b3">μήτηρ π</b>., of a heifer, <span class="bibl">Il.17.5</span>; αἴξ <span class="bibl">Theoc. 5.27</span>; [[ὗς]], [[ταὧς]], <span class="bibl">Arist.<span class="title">HA</span>546a12</span>, <span class="bibl">564a30</span>; κύων Dsc.2.70.6; of women, <span class="bibl">Pl.<span class="title">Tht.</span>151c</span>,<span class="bibl">161a</span>; νύμφη <span class="bibl">Orph.<span class="title">L.</span>193</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">II</span> proparox. [[πρωτότοκος]], [[ον]], Pass., [[first-born]], <span class="bibl">LXX <span class="title">Ge.</span>22.21</span>,al., <span class="bibl"><span class="title">Ev.Luc.</span>2.7</span>, <span class="bibl"><span class="title">PLips.</span> 28.15</span> (iv A.D.), <span class="bibl">Man.3.9</span>; τὰ π. τῶν προβάτων <span class="bibl">LXX <span class="title">Ge.</span>4.4</span>, cf. <b class="b2">PMag. Osl</b>.<span class="bibl">1.312</span>; π. ἐγὼ ἢ σύ <span class="bibl">LXX <span class="title">2 Ki.</span>19.43</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> metaph., π. πάσης κτίσεως <span class="bibl"><span class="title">Ep.Col.</span>1.15</span>; of Homer, opp. Nicander, <span class="title">AP</span>9.213.</span> | ||
}} | }} | ||
{{pape | {{pape | ||
Revision as of 16:00, 1 January 2021
English (LSJ)
(parox.), Dor. πρᾱτοτόκος, ον, A bearing or having borne her first-born, μήτηρ π., of a heifer, Il.17.5; αἴξ Theoc. 5.27; ὗς, ταὧς, Arist.HA546a12, 564a30; κύων Dsc.2.70.6; of women, Pl.Tht.151c,161a; νύμφη Orph.L.193. II proparox. πρωτότοκος, ον, Pass., first-born, LXX Ge.22.21,al., Ev.Luc.2.7, PLips. 28.15 (iv A.D.), Man.3.9; τὰ π. τῶν προβάτων LXX Ge.4.4, cf. PMag. Osl.1.312; π. ἐγὼ ἢ σύ LXX 2 Ki.19.43. 2 metaph., π. πάσης κτίσεως Ep.Col.1.15; of Homer, opp. Nicander, AP9.213.
German (Pape)
[Seite 806] zuerst, zum ersten Male gebärend od. geboren habend; μήτηρ πρωτοτόκος, οὐ πρὶν εἰδυῖα τόκοιο, Il. 17, 5, von einer Kuh; – von Frauen; Plat. Theaet. 151 c; Maneth. 3, 9. – Aber mit verändertem Ton, πρωτότοκος, erstgeboren, Ep. ad. 567 (IX, 213).
Greek (Liddell-Scott)
πρωτοτόκος: Δωρ. πρᾰτοτόκος, ον, ἡ πρώτως τετοκυῖα, ἡ πρώτην φορὰν γεννήσασα, κοινῶς «πρωτάρα», πρ. μήτηρ, ἐπὶ δαμάλεως, Ἰλ. Ρ. 5· αἴξ Θεόκρ. 5. 27· ὗς, ταὧς Ἀριστ. π. τὰ Ζ. Ἱστ. 5. 14, 20., 6. 9, 2· ἐπὶ γυναικῶν, Πλάτ. Θεαίτ. 151C, 161Α, Ἀνθ. Π. 8. 163, Ὀρφ., κλπ. ΙΙ. προπαροξ. πρωτότοκος, ον, παθ., πρῶτος τεχθείς, ὁ πρῶτος γεννηθείς, Ἀνθ. Π. 9. 213, Καιν. Διαθ.· τὰ πρ. τῶν προβάτων Ἑβδ. (Γεν. Δ΄, 4)· πρ. ἢ σὺ οἱ αὐτ. (Β΄ Βασιλ. ΙΘ΄, 43). - Ἐπίρρ. πρωτοτόκως, Οἰκουμέν. ἐν Mi. Pa. gr. τ. 119, σ. 20. - Ἰδὲ Κόντου Γραμματικὰ ἐν Ἀθηνᾶς τόμ. Α΄, σ. 538 κἑξ.
French (Bailly abrégé)
adj. f.
qui met bas pour la première fois.
Étymologie: πρῶτος, τίκτω.
English (Autenrieth)
(τίκτω): about to bear (‘come in’) for the first time, of a heifer, Il. 17.5†.
Greek Monolingual
-ο / πρωτοτόκος, -ον, ΝΜΑ, και δωρ. τ. πρατοτόκος, -ον, Α
(για γυναίκες αλλά και θηλυκά ζώα) αυτός που γεννά για πρώτη φορά, ο πρωτόγεννος.
επίρρ...
πρωτοτόκως Μ
με τον πρώτο τοκετό.
[ΕΤΥΜΟΛ. < πρωτ(ο)- + -τόκος (< τόκος < τίκτω). Η παροξυτονία προσδίδει στον τ. ενεργητική σημ.].
Greek Monotonic
πρωτοτόκος: Δωρ. πρᾱτο-, -ον (τίκτω),·
I. γυναίκα που γεννά πρώτη φορά, σε Ομήρ. Ιλ., Θεόκρ.
II. προπαροξ., πρωτότοκος, -ον, Παθ., αυτός που γεννήθηκε πρώτος, σε Ανθ., Κ.Δ.
Russian (Dvoretsky)
πρωτοτόκος: дор. πρᾱτοτόκος adj. f первородящая или впервые родившая (μήτηρ Hom., Plat.; ὗς Arst.; αἴξ Theocr.).
Dutch (Woordenboekgrieks.nl)
πρωτοτόκος -ον [πρῶτος, τίκτω] Dor. gen. πρᾱτοτόκοιο, voor het eerst barend.
Middle Liddell
[cf. πρωτότοκος τίκτω
bearing her first-born, Il., Theocr.
