τριακάς: Difference between revisions
κορυδός ἐν ἀμούσοις φθέγγεται → a lark sings amid the songless | in the land of the blind, the one-eyed man is king | in the country of the blind, the one-eyed man is king | in the valley of the blind, the one-eyed man is king
m (LSJ1 replacement) |
|||
Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=triakas | |Transliteration C=triakas | ||
|Beta Code=triaka/s | |Beta Code=triaka/s | ||
|Definition=Ep. and Ion. [[τριηκάς]], άδος, ἡ, ([[τρεῖς]], [[τρία]])<br><span class="bld">A</span> [[the number thirty]], ἐς τριακάδας δέκα ναῶν A.''Pers.''339.<br><span class="bld">II</span> [[the thirtieth day of the month]]. Hes.''Op.''766, ''IG''12.845.2, 7.2712.69 (Acraeph.), ''PCair.Zen.''150.8 (iii B. C.), Dsc.''Eup.''1.146, ''Hippiatr.''97; <b class="b3">τ. ἡ πικρή</b> (when school fees were due) Herod.3.9; first used by Thales, acc. to D.L.1.24. At Athens the [[τριακάδες]] were dedicated to the memory of the dead, Harp., Poll.1.66, etc.; offerings were made to Hecate, Ath.7.325a, etc.; ἡ τῶν τ. ἀνιέρωσις ''Tab.Defix.''99.12; ἐπαρᾶσθαι ταῖς τριακάσιν ''SIG''286.13 (Milet., iv B. C.); of a festival in the cult of Zeus Panamaros, ib.900.36 (iv A. D.).<br><span class="bld">2</span> a [[month]], containing 30 days, Luc.''Luct.''16, ''Rh.Pr.''9.<br><span class="bld">III</span> at Athens, [[a religious association of thirty persons]], [[fraction of the deme]], IG22.1214.18, cf. Poll.8.111.<br><span class="bld">2</span> at Sparta, either = 30 families (''1''/10 of an oba), or = 10 families (''1''/30 of an oba), or simply a [[company]] of [[thirty]], [[Herodotus|Hdt.]] 1.65. | |Definition=Ep. and Ion. [[τριηκάς]], άδος, ἡ, ([[τρεῖς]], [[τρία]])<br><span class="bld">A</span> [[the number thirty]], ἐς τριακάδας δέκα ναῶν [[Aeschylus|A.]]''[[The Persians|Pers.]]''339.<br><span class="bld">II</span> [[the thirtieth day of the month]]. Hes.''Op.''766, ''IG''12.845.2, 7.2712.69 (Acraeph.), ''PCair.Zen.''150.8 (iii B. C.), Dsc.''Eup.''1.146, ''Hippiatr.''97; <b class="b3">τ. ἡ πικρή</b> (when school fees were due) Herod.3.9; first used by Thales, acc. to D.L.1.24. At Athens the [[τριακάδες]] were dedicated to the memory of the dead, Harp., Poll.1.66, etc.; offerings were made to Hecate, Ath.7.325a, etc.; ἡ τῶν τ. ἀνιέρωσις ''Tab.Defix.''99.12; ἐπαρᾶσθαι ταῖς τριακάσιν ''SIG''286.13 (Milet., iv B. C.); of a festival in the cult of Zeus Panamaros, ib.900.36 (iv A. D.).<br><span class="bld">2</span> a [[month]], containing 30 days, Luc.''Luct.''16, ''Rh.Pr.''9.<br><span class="bld">III</span> at Athens, [[a religious association of thirty persons]], [[fraction of the deme]], IG22.1214.18, cf. Poll.8.111.<br><span class="bld">2</span> at Sparta, either = 30 families (''1''/10 of an oba), or = 10 families (''1''/30 of an oba), or simply a [[company]] of [[thirty]], [[Herodotus|Hdt.]] 1.65. | ||
}} | }} | ||
{{bailly | {{bailly |
Revision as of 10:45, 17 February 2024
English (LSJ)
Ep. and Ion. τριηκάς, άδος, ἡ, (τρεῖς, τρία)
A the number thirty, ἐς τριακάδας δέκα ναῶν A.Pers.339.
II the thirtieth day of the month. Hes.Op.766, IG12.845.2, 7.2712.69 (Acraeph.), PCair.Zen.150.8 (iii B. C.), Dsc.Eup.1.146, Hippiatr.97; τ. ἡ πικρή (when school fees were due) Herod.3.9; first used by Thales, acc. to D.L.1.24. At Athens the τριακάδες were dedicated to the memory of the dead, Harp., Poll.1.66, etc.; offerings were made to Hecate, Ath.7.325a, etc.; ἡ τῶν τ. ἀνιέρωσις Tab.Defix.99.12; ἐπαρᾶσθαι ταῖς τριακάσιν SIG286.13 (Milet., iv B. C.); of a festival in the cult of Zeus Panamaros, ib.900.36 (iv A. D.).
2 a month, containing 30 days, Luc.Luct.16, Rh.Pr.9.
III at Athens, a religious association of thirty persons, fraction of the deme, IG22.1214.18, cf. Poll.8.111.
2 at Sparta, either = 30 families (1/10 of an oba), or = 10 families (1/30 of an oba), or simply a company of thirty, Hdt. 1.65.
French (Bailly abrégé)
άδος (ἡ) :
1 le nombre trente ; trentaine ; particul. réunion de trente jours, un mois;
2 la trentième partie, particul. le trentième jour du mois;
3 à Sparte réunion de trente familles.
Étymologie: cf. τριάκοντα.
Dutch (Woordenboekgrieks.nl)
τριᾱκάς -άδος, ἡ, Ion. τριηκάς [τριάκοντα] dertigtal; dertigste dag.
German (Pape)
[ᾱκ], άδος, ἡ, ep. und ion. τριηκάς, zusammengezogen statt des ungebr. τριακοντάς,
1 die Zahl dreißig; Aesch. ἐς τριακάδας δέκα ναῶν, Pers. 331; Luc. Philopatr. 12.
2 der dreißigste Tag des Monats, Hes. O. 768. – In Athen waren die τριακάδες dem Andenken der Toten geweiht, wie die novemdialia der Römer, Harp., B.A. 308, Poll. 1.66; s. auch Ath. VII.325a. – Nach Schol. Ar. Ach. 19 die dritte κυρία ἐκκλησία. – In Athen eine politische Abteilung der φυλαί, deren jede nach dem ἔθνος in 30 γένη abgeteilt war, die τριακάδες hießen; eigtl. Verein von dreißig Männern; Her. 1.65; Poll. 8.111; vgl. Böckhs Staatshaush. I p. 36.
Russian (Dvoretsky)
τριᾱκάς: ион. τριηκάς, άδος (ᾰδ) ἡ
1 тридцатка, число тридцать: τριακάδες δέκα Aesch. триста;
2 тридцатидневка, т. е. месяц (πολλὰς τριακάδας ἀναπλήσας Luc.);
3 тридцатый день месяца Hes.;
4 (в Спарте), объединение из тридцати семейств Her.
Greek Monolingual
-άδος, ἡ, ΜΑ, και επικ. και ιων. τ. τριηκάς και, κατά τον Ησύχ., τριάξ Α
(συνηρ. τ. αντί τριακοντάς) ο αριθμός τριάντα
αρχ.
1. η τριακοστή μέρα κάθε μήνα
2. μήνας που περιέχει τριάντα μέρες
3. (στην Αθήνα) καθένα από τα τριάντα γένη κάθε φυλής
4. (στη Σπάρτη) το ένα δέκατο ή το ένα τριακοστό της ωβής, είδους φρατρίας, το οποίο αποτελούνταν από δέκα ή τριάντα οικογένειες
5. στον πληθ. αἱ τριακάδες
(στην Αθήνα) ημέρες αφιερωμένες στη μνήμη τών νεκρών κατά τις οποίες προσφέρονταν θυσίες στην Εκάτη.
[ΕΤΥΜΟΛ. < τριάκοντα, συντμ. τ. αντί τριακοντάς].
Greek Monotonic
τριᾱκάς: Ιων. τριηκάς, -άδος, ἡ, συνηρ. αντί άχρηστου τριακοντὰς (τρεῖς, τρία)·
I. ο αριθμός τριάντα, σε Αισχύλ.
II. η τριακοστή ημέρα του μήνα, σε Ησίοδ.· απ' όπου, ο μήνας που περιέχει τριάντα ημέρες, σε Λουκ.
III. πολιτική διαίρεση κάθε φυλής που είχε τριάντα οικογένειες.
Greek (Liddell-Scott)
τριᾱκάς: Ἐπικ. καὶ Ἰων. τριηκάς, άδος, ἡ συνῃρ. ἀντὶ τοῦ ἀχρήστου τριακοντάς· (τρεῖς, τρία). - ὁ ἀριθμὸς τριάκοντα, ἐς τριακάδας δέκα ναῶν Αἰσχύλ. Πέρσ. 339. ΙΙ ἡ τριακοστὴ ἡμέρα τοῦ μηνός, Ἡσ. Ἔργ. κ. Ἡμ. 764, Συλλ. Ἐπιγρ. 1625. 90· πρῶτον ἐν χρήσει παρὰ τῷ Θάλητι κατὰ τὸν Διογ. Λ. 1. 24. Ἐν Ἀθήναις αἱ τριακάδες ἦσαν καθιερωμέναι εἰς ἀνάμνησιν τῶν νεκρῶν, ὡς τὸ παρὰ Ρωμαίοις novemdialia, Ἁρποκρ., Πολυδ. Α΄, 66, κλπ.· προσεφέροντο δὲ θυσίαι τῇ Ἑκάτῃ, Ἀθήν. 325Α, κλπ.· ἡ τῶν τρ. καθιέρωσις Συλλ. Ἐπιγρ. 1304. 2) μὴν περιέχων 30 ἡμέρας, Λουκ. π. Πένθους 16, Ρητόρ. Διδάσκ. 9. ΙΙΙ. ἐν Ἀθήναις, πολιτικὴ διαίρεσις ἑκάστης φυλῆς περιέχουσα τριάκοντα οἰκογενείας, = γένος, Συλλ. Ἐπιγρ. 101. 18, Πολυδ. Η΄, 111, Böckh P. E. 1. 47. 2) ἐν Σπάρτῃ, Ἡρόδ. 1. 65, περιεῖχεν ἢ 30 οἰκογενείας (1/10 τῆς ὠβῆς), ἢ 10 οἰκογενείας (1/30 τῆς ὠβῆς), Müller Δωρ. 3.5. § 6.
Middle Liddell
τριᾱκάς, Ionic τριηκάς, άδος, [contr. for obsol. τριακοντάς:] τρεῖς, τρίς
I. the number thirty, Aesch.
II. the thirtieth day of the month, Hes.: hence, a month, containing 30 days, Luc.
III. a political division, containing thirty families.