Ask at the forum if you have an Ancient or Modern Greek query!

dimoveo: Difference between revisions

From LSJ

Τὸ νικᾶν αὐτὸν αὑτὸν πασῶν νικῶν πρώτη τε καὶ ἀρίστη → The first and best victory is to conquer self.

Plato, Laws, 626e
(3_4)
(2)
Line 7: Line 7:
{{Georges
{{Georges
|georg=dī-[[moveo]], mōvī, mōtum, ēre ([[dis]] u. [[moveo]]; vgl. [[dismoveo]]), I) [[auseinander]]-, zur [[Seite]]-, wegbewegen, A) in der [[Mitte]] [[auseinander]] [[schieben]], -[[teilen]], -[[treiben]], [[mitten]] trennend zur [[Seite]] [[schieben]] usw., 1) eig.: occurrentia manu, Plin.: parietes, Tac.: plagulas lecticae, Suet.: aquam corpore, [[durchfurchen]], Ov.: terram [[aratro]], [[durchpflügen]], Verg.: cinerem, durchwühlen, Ov.: [[rauca]] [[ora]] talibus sonis, [[auftun]], [[öffnen]], Ov. – persönl. Objj., obstantes propinquos, [[sich]] hindurchdrängen [[durch]] usw., Hor.: turbam, Tac. u. Suet. – 2) übtr.: bonis malisque dimotis, d.i. geschieden, abgesondert, Ps. Sall. de rep. 1, 5, 1. – B) eine [[Sache]] od. eine Pers. [[von]] [[einer]] andern trennend [[beiseite]]-, [[fort]]-, [[wegschaffen]], [[entfernen]], 1) eig.: umbram, [[aëra]] tenebrosum, Verg.: dimotis omnibus [[paulum]] requievit, Tac.: gaudentem patrios findere [[sarculo]] agros Attalicis condicionibus [[numquam]] dimoveas, [[von]] seiner [[Scholle]] [[losmachen]], Hor. – 2) übtr.: a) übh., [[entfernen]], [[vocis]] moras, Sen. Hipp. (Phaedr.) 595. – b) insbes., eine [[Person]] [[von]] jmd. od. [[etwas]] abwendig, [[abtrünnig]] [[machen]], [[spes]] societatis equites Romanos a plebe dimoverat, Sall.: [[nec]] [[terror]] dimovit [[fide]] socios, Liv. – c) aus seiner [[Stellung]] (= ursprünglichen [[Einrichtung]]) [[verrücken]], statu [[suo]] [[sacra]], Liv. 9, 29, 10. – II) etw. [[hin]] u. her [[bewegen]], ihm [[Bewegung]] [[machen]], -[[verschaffen]], superiores partes, Cels.: aegrum [[intra]] domum, Cels. – medial, ambulatione leni dimoveri, [[sich]] [[Bewegung]] [[machen]], Cels. – / Über dimovere u. demovere s. [[demoveo]]a.E.
|georg=dī-[[moveo]], mōvī, mōtum, ēre ([[dis]] u. [[moveo]]; vgl. [[dismoveo]]), I) [[auseinander]]-, zur [[Seite]]-, wegbewegen, A) in der [[Mitte]] [[auseinander]] [[schieben]], -[[teilen]], -[[treiben]], [[mitten]] trennend zur [[Seite]] [[schieben]] usw., 1) eig.: occurrentia manu, Plin.: parietes, Tac.: plagulas lecticae, Suet.: aquam corpore, [[durchfurchen]], Ov.: terram [[aratro]], [[durchpflügen]], Verg.: cinerem, durchwühlen, Ov.: [[rauca]] [[ora]] talibus sonis, [[auftun]], [[öffnen]], Ov. – persönl. Objj., obstantes propinquos, [[sich]] hindurchdrängen [[durch]] usw., Hor.: turbam, Tac. u. Suet. – 2) übtr.: bonis malisque dimotis, d.i. geschieden, abgesondert, Ps. Sall. de rep. 1, 5, 1. – B) eine [[Sache]] od. eine Pers. [[von]] [[einer]] andern trennend [[beiseite]]-, [[fort]]-, [[wegschaffen]], [[entfernen]], 1) eig.: umbram, [[aëra]] tenebrosum, Verg.: dimotis omnibus [[paulum]] requievit, Tac.: gaudentem patrios findere [[sarculo]] agros Attalicis condicionibus [[numquam]] dimoveas, [[von]] seiner [[Scholle]] [[losmachen]], Hor. – 2) übtr.: a) übh., [[entfernen]], [[vocis]] moras, Sen. Hipp. (Phaedr.) 595. – b) insbes., eine [[Person]] [[von]] jmd. od. [[etwas]] abwendig, [[abtrünnig]] [[machen]], [[spes]] societatis equites Romanos a plebe dimoverat, Sall.: [[nec]] [[terror]] dimovit [[fide]] socios, Liv. – c) aus seiner [[Stellung]] (= ursprünglichen [[Einrichtung]]) [[verrücken]], statu [[suo]] [[sacra]], Liv. 9, 29, 10. – II) etw. [[hin]] u. her [[bewegen]], ihm [[Bewegung]] [[machen]], -[[verschaffen]], superiores partes, Cels.: aegrum [[intra]] domum, Cels. – medial, ambulatione leni dimoveri, [[sich]] [[Bewegung]] [[machen]], Cels. – / Über dimovere u. demovere s. [[demoveo]]a.E.
}}
{{LaEn
|lnetxt=dimoveo dimovere, dimovi, dimotus V :: separate; put aside; remove
}}
}}

Revision as of 18:05, 27 February 2019

Latin > English (Lewis & Short)

dī-mŏvĕo: ōvi, ōtum (DISMOTUM,
I
v. infra), 2, v. a. (in MSS. and edd. often confounded with demoveo, q. v.; not freq. before the Aug. per.; not in Caes. and Quint.; perh. not in Cic., where demovere appears everywhere to be the better reading).
I To move asunder, to part, put asunder, separate, divide: terram aratro, Verg. G. 2, 513; cf.: glebas aratro, Ov. M. 5, 341: aera (c. c. dispellere umbras), Verg. A. 5, 839; cf. auras, id. ib. 9, 645: cinerem foco, Ov. M. 8, 642: undas, Lucr. 6, 891; Ov. M. 4, 708; cf. aquas, id. H. 18, 80; 19, 48: rubum, Hor. C. 1, 23, 7.—Poet.: ubi sol radiis terram dimovit abortus (preceded by: ubi roriferis terram nox obruit umbris), cleaves the earth, lays it open, Lucr. 6, 869.—
   B Transf.
   1    Of a multitude of persons or things, to separate from each other, to scatter, disperse, drive away, dismiss: humentem umbram polo, Verg. A. 3, 589; 4, 7; cf.: gelidam umbram caelo, id. ib. 11, 210: obstantes propinquos, Hor. C. 3, 5, 51: turbam, Tac. H. 3, 31; 80; Suet. Galb. 19; cf.: dimotis omnibus, Tac. H. 2, 49; cf.: VTEI EA BACANALIA SEI QVA SVNT ... DISMOTA SIENT, i. e. be dissolved, abolished, S. C. de Bacchan. fin.—
   2    To separate from something, to remove.
   a Lit.: quos (equites) spes societatis a plebe dimoverat, Sall. J. 42, 1; Plin. 8, 7, 7, § 23: dimovit perfregitque custodias Poena, Plin. Pan. 49: parietes (al. demotis), Tac. A. 6, 24: plagulas (lecticae), Suet. Tit. 10 al.—
   b Trop.: gaudentem patrios findere sarculo Numquam dimoveas, ut, etc., thou canst never entice away, in order to, etc., Hor. C. 1, 1, 13 (al. demo-).—
II To move to and fro, to put in motion (cf. dimitto, no. I.—so perh. only in Celsus): superiores partes, Cels. 3, 27, 3: manus, id. 2, 14 fin.: se inambulatione levi, id. 4, 24 al.

Latin > French (Gaffiot 2016)

dīmŏvĕō,¹¹ mōvī, mōtum, ēre (dis, moveo), tr.,
1 écarter de côté et d’autre, partager, diviser, fendre : terram aratro Virg. G. 2, 513, fendre la terre avec la charrue ; cinerem Ov. M. 8, 642, écarter, remuer la cendre ; ubi sol radiis terram dimovit obortus Lucr. 6, 680, quand le soleil levant ouvre par l’effet de ses rayons les pores de la terre
2 écarter, éloigner, détourner [pr. et fig.] : Aurora polo dimoverat umbram Virg. En. 3, 589, l’Aurore avait écarté des cieux les ombres de la nuit ; dimovere turbam Tac. H. 3, 31, écarter la foule ; quos spes societatis a plebe dimoverat Sall. J. 42, 1, ceux que l’espoir d’une alliance [avec la noblesse] avait éloignés du peuple ; gaudentem patrios findere agros numquam dimoveas, ut secet mare Hor. O. 1, 1, 13, celui qui se plaît à labourer les champs paternels, jamais tu ne l’amènerais à s’en écarter, pour sillonner la mer
3 mouvoir qqch. dans différentes directions, mouvoir çà et là, agiter : manus Cels. Med. 2, 14, exercer ses mains ; dimovere se inambulatione Cels. Med. 4, 24, faire de l’exercice en se promenant. d. les mss souvent confusion avec demovere, cf. Cic. Mur. 28 ; Inv. 2, 28 ; 86.

Latin > German (Georges)

dī-moveo, mōvī, mōtum, ēre (dis u. moveo; vgl. dismoveo), I) auseinander-, zur Seite-, wegbewegen, A) in der Mitte auseinander schieben, -teilen, -treiben, mitten trennend zur Seite schieben usw., 1) eig.: occurrentia manu, Plin.: parietes, Tac.: plagulas lecticae, Suet.: aquam corpore, durchfurchen, Ov.: terram aratro, durchpflügen, Verg.: cinerem, durchwühlen, Ov.: rauca ora talibus sonis, auftun, öffnen, Ov. – persönl. Objj., obstantes propinquos, sich hindurchdrängen durch usw., Hor.: turbam, Tac. u. Suet. – 2) übtr.: bonis malisque dimotis, d.i. geschieden, abgesondert, Ps. Sall. de rep. 1, 5, 1. – B) eine Sache od. eine Pers. von einer andern trennend beiseite-, fort-, wegschaffen, entfernen, 1) eig.: umbram, aëra tenebrosum, Verg.: dimotis omnibus paulum requievit, Tac.: gaudentem patrios findere sarculo agros Attalicis condicionibus numquam dimoveas, von seiner Scholle losmachen, Hor. – 2) übtr.: a) übh., entfernen, vocis moras, Sen. Hipp. (Phaedr.) 595. – b) insbes., eine Person von jmd. od. etwas abwendig, abtrünnig machen, spes societatis equites Romanos a plebe dimoverat, Sall.: nec terror dimovit fide socios, Liv. – c) aus seiner Stellung (= ursprünglichen Einrichtung) verrücken, statu suo sacra, Liv. 9, 29, 10. – II) etw. hin u. her bewegen, ihm Bewegung machen, -verschaffen, superiores partes, Cels.: aegrum intra domum, Cels. – medial, ambulatione leni dimoveri, sich Bewegung machen, Cels. – / Über dimovere u. demovere s. demoveoa.E.

Latin > English

dimoveo dimovere, dimovi, dimotus V :: separate; put aside; remove