διχοτομέω
ἆρά γε λόγον ἔχει δυοῖν ἀρχαῖν, ὑλικῆς τε καὶ δραστικῆς → does it in fact have the function of two principles, the material and the active?
English (LSJ)
A cut in twain: bisect a line, Plb.6.28.2:—Pass., Arist.Pr.913b31; σώματος -ηθέντος Plu.Pyrrh.24: metaph. of the medial raphe of the perineum, Paul.Aeg.6.62, etc. 2 punish with the last severity, Ev.Matt.24.51. 3 divide into two (logically), Pl.Plt.302e, Arist.PA642b22, 644b19. 4 intr., of the moon, dub. in Plu.2.929f.
German (Pape)
[Seite 647] in zwei Theile theilen, trennen, Plat. Polit 302 e; Arist. probl. 16, 4 u. Sp., wie Pol. 6, 28, 2; zerhauen, 10, 15; spalten, Plut. Pyrrh. 24; σελήνη διχοτομοῦσα = διχότομος, fac. orb. lun. 17.
Greek (Liddell-Scott)
δῐχοτομέω: κόπτω εἰς δύο, διαχωρίζω εἰς δύο, Πλάτ. Πολιτ. 302Ε, Ἀριστ. Προβλ. 16. 4, κτλ. 2) τιμωρῶ αὐστηρότατα, ἀπηνέστατα, Εὐαγγ. κ. Ματθ. κδ΄, 51. 3) διαιρῶ εἰς δύο (λογικῶς), Ἀριστ. Ζ. Μ. 1. 3, 1., 1. 4, 9.
French (Bailly abrégé)
-ῶ :
couper ou diviser en deux.
Étymologie: διχότομος.
Spanish (DGE)
1 cortar en dos partes τὸν κριὸν ... κατὰ μέλη LXX Ex.29.17, τὰ παιδία en el juicio de Salomón, I.AI 8.31, en v. pas. κύνες Plb.10.15.5, Plu.2.290d, ξόανον ... κατὰ κορυφὴν διχοτομούμενον D.S.1.98, un cuerpo, Plu.Pyrrh.24, geom., una línea perpendicular a otra, Arist.Pr.913b31 (cf. infra)
•c. el compl. dir. sobreentendido ὅταν ἡ σελήνη διχοτομοῦσα μεσουρανῇ Plu.2.929f
•fig. apartar, discriminar el amo al esclavo infiel como castigo Eu.Matt.24.51, Eu.Luc.12.46
•privar c. ac. y gen. τῷ υἱῷ μου ... τῷ διχοτομήσαντι με τοῦ <τ>ὸ λοεπὸν (sic) ζῆν a mi hijo (muerto) que me privó del resto de su vida, MAMA 8.252b.9 (Licaonia III/IV d.C.).
2 dividir en dos partes iguales διχοτομεῖ δὲ τὸν ἐνιαυτὸν Πλειάς Thphr.Sign.6, ἡ διχοτομούση τὸν ὄσχεον γραμμή Paul.Aeg.6.62.2, una formación en línea recta, Plb.6.28.2.
3 lóg. dividir en dos, hacer dicotomías τὸ παράνομον καὶ ἔννομον ἑκάστην (ἀρχήν) διχοτομεῖ τούτων la ilegalidad y la legalidad forman dicotomías en cada una de esas formas de gobierno Pl.Plt.302e, διαιροῦσιν οἱ διχοτομοῦντες Arist.PA 642b22, τὸ διχοτομεῖν τῇ μὲν ἀδύνατον τῇ δὲ κενόν Arist.PA 644b19, ἔστιν δὲ καὶ οὗτος ὁ αὐτὸς λόγος τῷ διχοτομεῖν ése es el mismo razonamiento que el de hacer dicotomías Arist.Ph.239b19.
4 geom. seccionar, cortar en dos partes iguales una figura por medio de bisectrices, mediatrices, etc., Archim.Aequil.1.9, Eutoc.in Circ.144, ἡ διχοτομούση διάμετρος Apollon.Perg.Con.2.10, 4.49, ἡ διχοτομούση εὐθεῖα la bisectriz Anthem.45.23, en v. pas. Papp.166, 592, Procl.in Euc.157.10.
English (Strong)
from a compound of a derivative of δίς and a derivative of temno (to cut); to bisect, i.e. (by extension) to flog severely: cut asunder (in sunder).
English (Thayer)
διχοτόμω: future διχοτομήσω; (διχότομος cutting in two); to cut into two parts (Winer s RWB under the word Lebensstrafen; (B. D. under the word Smith's Bible Dictionary, Punishments, III. b. 3; especially Wetstein on Matthew , the passage cited)), by which criminals and captives were cut in two. But in the text the words which follow, and which imply that the one thus 'cut asunder' is still surviving, oppose this interpretation; so that here the word is more fitly translated cut up by scourging, scourge severely, (but see Meyer on Matthew , the passage cited). (Occasionally in Greek writings from Plato down.)
Greek Monotonic
δῐχοτομέω: μέλ. -ήσω, κόβω στα δύο, διαιρώ, σε Πλάτ., Κ.Δ.
Russian (Dvoretsky)
διχοτομέω: рассекать пополам, делить надвое Plat., Arst., Polyb., NT: σελήνη διχοτομοῦσα Plut. луна в середине месяца, т. е. полнолуние (см. διχομηνία).
