ωμός

Greek Monolingual

(I)
-ή, -ό / ὠμός, -ή, -όν, ΝΜΑ
1. (για τρόφιμα) αμαγείρευτος, άβραστος, άψητος (α. «τρώει ωμά χόρτα» β. «ᾠὰ ὠμὰ καὶ ἑφθὰ», Θεόφρ.)
2. (για καρπό) άγουρος
3. μτφ. (για πρόσ. ή πράξη) σκληρός, απάνθρωπος, άγριος (α. «ωμή συμπεριφορά» β. «ἀπ' ὠμοῡ δαίμονος», Σοφ.)
4. (για πηλό, πλίνθους ή αγγεία) ο μη ψημένος σε κάμινο, ακαμίνευτος (α. «ωμή πλίνθος» — η ωμόπλινθος
β. «κέραμος ὠμός», Αριστοτ.)
νεοελλ.
1. νωθρός, οκνός
2. το αρσ. ως ουσ. ο ωμός
ο διάβολος
3. φρ. «μήτε ωμός μήτε ψητός τρώγεται» — βλ. τρώγω
μσν.-αρχ.
1. (για νερό) άβραστος («ὑδάτων ὠμῶν ἢ ἁλμυρῶν ὑπαρχόντων», Γεωπ.)
2. (για πίσσα) ακατέργαστος
αρχ.
1. (για χώμα) αυτός που έχει ανάγκη να εκτεθεί στον ήλιο («ὡς ἡ ὠμὴ αὐτῆς ὀπτᾱται [γῆ]», Ξεν.)
2. (για τροφή) άπεπτος, αχώνευτος
3. πρόωρος, πρώιμος («ὠμὸν γῆρας», Ομ. Οδ.)
4. παροιμ. φρ. «τούτους, ἤν πως δυνώμεθα, καὶ ὠμοὺς δεῑ καταφαγεῖν» — δηλώνει άγριο μίσος ή απανθρωπιά.
επίρρ...
ωμώς / ὠμῶς, ΝΜΑ, και ωμά Ν
μτφ. σκληρά, απάνθρωπα, βάναυσα (α. «φέρθηκε ωμά» β. «ἐπὶ τῇ... σφαγῇ ὠμῶς ἐν τῷ συμποσίῳ γενομένη», Λουκιαν.).
[ΕΤΥΜΟΛ. Το επίθ. ὠμός ανάγεται στον ΙΕ τ. ōmos και αντιστοιχεί ακριβώς με τα: αρμ. hum και αρχ. ινδ. āma-. Η σύνδεση του επιθ. με το λατ. amārus δεν φαίνεται πιθανή.
ΠΑΡ. ὠμότητα
αρχ.
ὠμάδιος
μσν.
ὠμάζω.
ΣΥΝΘ. (Α' συνθετικό) ωμοβόρος, ωμοφάγος
αρχ.
ὠμαλθής, ὠμόβρωτος, ὠμοδακής, ὠμόδαμος, ὠμόδροπος, ὠμοθετῶ, ὠμόθριξ, ὠμόθυμος, ὠμοποιῶ, ὠμόσιτος, ὠμότοκος, ὠμοτύραννος, ὠμόφρων
αρχ.-μσν.
ὠμήλυσις, ὠμηστής, ὠμογέρων, ὠμότομος, ὠμοτριβής, ὠμόϋπνος
μσν.
ὠμόδαιτος, ὠμόνους, ὠμόσαρκος.
(II)
ὁ, Α
(κατά τον Ησύχ.) ο λιβανωτός.