χερσόνησος
English (LSJ)
ἡ, later χερρόνησος, poet. χερόνησος (q.v.), Dor. χερσόνασος SIG709.52 (ii B. C.), χέρνασος (q.v.):—A peninsula, Hdt. 4.12, Th.6.97, Str.16.2.10, Plu.Pyrrh.6, etc. 2 island with a bridge to it, Paus.5.24.1. II as pr. n., of various peninsulas, esp. 1 the Chersonese, i.e. the peninsula of Thrace that runs along the Hellespont, Hdt.6.33. 2 the Tauric Chersonese or Crimea, Id.4.99, etc. 3 the peninsula between Epidaurus and Troezen, Th.4.42.
German (Pape)
[Seite 1351] att. χεῤῥόνησος, poet. auch χερόνησος, ἡ, Landinsel, d. i. Halbinsel, Her. 4, 12. S. nom. pr.
French (Bailly abrégé)
ου (ἡ) ; néo-att. χερρόνησος;
I. presqu’île, péninsule;
II. n. géogr.
1 la Chersonèse de Thrace (auj. péninsule de Gallipoli);
2 la Chersonèse Taurique (auj. Crimée);
3 abs. la Chersonèse, presqu’île entre Épidaure et Trézène (Méthana);
4 ἡ χερσόνησος τῆς Βυβασσίης la Chersonèse de Bybassie.
Étymologie: χέρσος, νῆσος.
Russian (Dvoretsky)
χερσόνησος: новоатт. χερρόνησος ἡ полуостров Her. etc.
Greek (Liddell-Scott)
χερσόνησος: νεώτερ. Ἀττ. χερρόνησος, ποιητ. χερόνησος, ἡ, Ἀπολλ. Ρόδ. Α. 925· ὡς καὶ νῦν, ἡ χέρσος ἅμα καὶ νῆσος, σχεδὸν νῆσος, peninsula, Ἡρόδ. 4. 12, Πλούτ., κλπ. 2) νῆσος συνδεδεμένη μετὰ γεφύρας πρὸς τὴν ξηράν, Παυσ. 5. 24, 1. ΙΙ. ὡς κύρ. ὄνομα, ἡ Θρᾳκικὴ Χερσόνησος ἡ ἐκτεινομένη κατὰ μῆκος τοῦ Ἑλλησπόντου, Ἡρόδ. 6. 33, κἑξ. - ὡσαύτως, ἡ Ταυρικὴ Χερσόνησος, δηλ. ἡ Κριμαία, Ἡρόδ. 4. 99, κλπ.· ἡ μεταξὺ Ἐπιδαύρου καὶ Τροιζῆνος χερσόνησος, Θουκ. 4. 42. κἑξ. (ἴδε Arnold)· καὶ πολλαὶ ἄλλαι.
Greek Monolingual
η, ΝΜΑ, και αττ. τ. χερρόνησος και χερόνησος και δωρ. τ. χερσόνασος και κυρην. τ. χέρνασος Α
τμήμα ξηράς που περιβρέχεται από θάλασσα και συνδέεται με την ηπειρωτική ακτή σε μια μόνο πλευρά
αρχ.
1. ως κύριο όν. ἡ Χερσόνησος και Χερρόνησος
ονομασία διαφόρων περιοχών, όπως της Θρακικής Χερσονήσου, της Ταυρικής, δηλαδή της Κριμαίας, της περιοχής μεταξύ Επιδαύρου και Τροιζήνας κ.ά., καθώς και πολλών πόλεων, όπως λ.χ. της Κρήτης, τών ακτών του Ευξείνου, της Σαρδηνίας, της Σικελίας, τών νήσων του Αιγαίου κ.ά.
2. νησί που συνδέεται με γέφυρα με την ηπειρωτική ακτή («ἡ δὲ καλουμένη χερσόνησός ἐστιν ἐπὶ τῇ ἠπείρῳ κειμένῃ νῆσος, γεφύρᾳ διαβατὸς ἐξ αὐτῆς», Παυσ.).
[ΕΤΥΜΟΛ. < χέρσος/χέρρος + νῆσος.
Greek Monotonic
χερσόνησος: μεταγεν., Αττ. χερρό-, ἡ,
I. γη που μοιάζει με νησί, δηλ. χερσόνησος σε Ηρόδ.
II. 1. ως κύριο όνομα, η Θρακική χερσόνησος, δηλ. η χερσόνησος της Θράκης που βρίσκεται κατά μήκος του Ελλησπόντου, σε Ηρόδ.· επίσης, η χερσόνησος του Ταύρου, η Κριμαία, σε Ηρόδ.· η χερσόνησος ανάμεσα στην Επίδαυρο και την Τροιζήνα, σε Θουκ.
Middle Liddell
I. a land-island, i. e. a peninsula, Hdt.
II. as pr. n. the Chersonese, i. e. the peninsula of Thrace that runs along the Hellespont, Hdt.:—also the Tauric Chersonese, Crimea, Hdt.; the peninsula between Epidaurus and Troezen, Thuc.
Mantoulidis Etymological
καί ἀττ. χερρόνησος (=ξηρά πού εἶναι σχεδόν νησί). Ἀπό τό χέρσος + νῆσος τοῦ νέω (=πλέω), ὅπου δές γιά περισσότερα παράγωγα, καθώς καί στή λέξη χέρσος.