περίστασις
μηδέν' ὀλβίζειν, πρὶν ἂν τέρμα τοῦ βίου περάσῃ μηδὲν ἀλγεινὸν παθών → Count no man blessed 'til he's passed the endpoint of his life without grievous suffering. (Sophocles, King Oedipus 1529f.)
English (LSJ)
εως, ἡ,
A standing round, τίς ἥδε κραυγὴ καὶ δόμων π.; crowds standing round the house, Telecl.35 ; π. ποιεῖσθαι, of crowds, Thphr.Char.8.12(pl.); ὄχλοιο π. Timo 34.1 : hence, in concretesense, crowd standing round, Plb.1.32.3, 18.53.11. 2 surrounding, ἡ τοῦ ψυχροῦ π. Arist.Pr.869a21 : in concrete sense, environment, π. ἀέρος ψυχροῦ Epicur.Ep.2p.50U., cf. p.48 U.; surrounding space, Plb.6.31.1, 6.41.2 ; esp. free space round a building, OGI483.123, al. (Pergam., ii A. D.), IG14.352i8, 70 (Halaesa). b portico surrounding a hall or temple, ib.42(1).102.6 (Epid., iv B. C.), Callix.1 ; ἡ ἔξω π. τοῦ σηκοῦ IG7.3073.90(Lebad.). c district surrounding a village, neighbourhood, PTeb.14.19 (ii B. C.), al. II circumstances, situation, state of affairs, Plb.1.35.10, 4.67.4, etc.; αἱ π. [τῶν πόλεων] Id.10.21.3 ; τὸ παράδοξον τῆς π. Posidon.36 J.; π. nostra, the position of my affairs, Cic.Att.4.8b.2 ; the actuality, μέζων τῆς π. ἡ φαντασίη Aret.SD2.9 ; τὰ κατὰ περίστασιν καθήκοντα duties dependent on circumstances, Stoic.3.135, al., cf. Cic.Att.16.11.4, Phld.Rh.1.219 S. (pl.) : sg. of a particular circumstance, Ael.Tact.35.1, A.D.Synt.145.4, etc.; κατά τινα π. γραμμάτων Gal.11.242. b esp. difficult position, crisis (both senses distd. in Arr.Epict.2.6.17, M.Ant.9.13); δὸς π. καὶ λάβε τὸν ἄνδρα Stoic.3.49 ; κατὰ τὰς π. in critical times, Plb.1.82.7, cf. 4.33.12, etc.; διὰ τὰς τῶν καιρῶν π. SIG731.2 (Tomi, i B. C.); εἰς πᾶν ἐλθεῖν περιστάσεως Plb.4.45.10, cf. 1.84.9, etc.; χαλεπὴ π. LXX 2 Ma.4.16, cf. Dsc.Alex.Praef.; μετὰ τὴν κατασχοῦσαν τὴν πόλιν π. SIG708.7 (Istropolis, ii B. C.), cf. IG22.1338.27, Orph.Fr.285.63 ; ἐν π. ἰσχυρᾷ τῶν ἔξωθεν Porph.Abst.1.55. 2 Rhet., circumstances of the case treated by a speaker, Quint. Inst.3.5.18, 5.10.104, Corn.Rh.p.362 H.; classified by Hermog.Inv. 3.5. 3 outward pomp and circumstance, ἡ τοῦ βίου π. Plb.3.98.2, cf. 31.26.3 ; τρυφὴ καὶ π. Antig.Car. ap. Ath.12.547f; ὑπάρχων ἐν μεγάλῃ π. Phld.Acad.Ind.p.101 M. 4 in Meteorology, of climatic conditions, ἡ κατὰ τὸν ἀέρα π. Plb.3.84.2 ; λοιμικαὶ π. pestilential conditions, Id.6.5.5, cf. SIG731.7 (Tomi, i B. C.); καυματώδης π. D.S.4.22. b Astron., position of the heavenly bodies, ἐκλειπτικὴ π. Sch.Arat. 862. III veering round, of winds, Arist.Mete.364b14, Pr.942b27. 2 cycle, ἡ τοῦ μεγάλου ἐνιαυτοῦ π. Eudem. ap. Theon.Sm. p.198 H. 3 direction of motion, αἱ ἓξ π., i. e. up, down, forwards, backwards, right, left, Nicom.Ar.2.6, 16. 4 materials for use, PFlor.369.2 (ii A. D.).
German (Pape)
[Seite 593] ἡ, das Herumstehen, die Umgebung, der Ort oder die Gegend, wovon man umgeben ist, worin man lebt, auch die Umstehenden, der Volkshaufe, ἡ ἔξω περ., Pol. 18, 36, 11; Theophr. char. 8. – Gew. die äußeren Umstände; Pol. 1, 32, 3; ἐπὶ παντὸς καιροῦ καὶ περιστάσεως, 1, 35, 10; ἐπ' ἀμφοτέραις ταῖς περιστάσεσιν, 4, 67, 4, d. i. im Kriege und im Frieden; ἡ κατὰ τὸν ἀέρα περ., Beschaffenheit, 3, 84, 2; καυματώδης, χειμέριος, D. Sic. 4, 22. 13, 83; bes. aber im schlimmen Sinne, Noth, Gefahr, oft bei Pol., π ολλοὺς καιροὺς καὶ περιστάσεις ἔχοντες 4, 32, 2, ἀόρατοι παντὸς κακοῦ καὶ πάσης περιστάσεως 2, 21, 2, ἀπολελύσθαι τῆς περιστάσεως, von der Gefahr befrei't sein, 10, 14, 5; ἐν περιστάσει τοιαύτῃ, Luc. mort. Peregr. 18. – Auch Umstände, die man macht, Zurüstungen, prunkhafte Umgebungen; μεγαλομερής, Pol. 32, 12, 3; βίου, 3, 98, 2; a. Sp., wie Plut.
Greek (Liddell-Scott)
περίστᾰσις: ἡ, (περιίστημι) τὸ περιίστασθαι, ἡ τοῦ ψύχους περίστασις, τὸ περιβάλλον ψῦχος, Ἀριστ. Προβλ. 2. 29· τίς ἥδε κραυγὴ καὶ δόμων π.; τὰ πλήθη τὰ ἱστάμενα περὶ τὴν οἰκίαν, Τηλεκλείδ. ἐν Ἀδήλ. 9· οὕτω, π. ποιεῖσθαι, ἐπὶ ὄχλου, Θεοφρ. Χαρ. 8, ἔνθα ἴδε Casaub.· ― ἐντεῦθεν συγκεκριμένως, ὄχλος ἱστάμενος πέριξ, πλῆθος, Λατ. corona, Πολύβ. 1. 32, 3., 18. 36, 11, Ἀθήν. 212F 2) τὸ περιβάλλον διάστημα, ὁ πέριξ τόπος, Πολύβ. 6. 31, 1 κἑξ. καὶ 41. 2, πρβλ. Ἀθήν. 205Β. ΙΙ. ἡ περίστασις, κατάστασις, ἡ τῶν πραγμάτων κατάστασις, Πολύβ. 1. 35, 10., 4. 67, 4, κτλ.· αἱ π. τῶν πόλεων ὁ αὐτ. 10. 24, 3· ἡ κατὰ τὸν ἀέρα π., ἡ κατάστασις τῆς ἀτμοσφαίρας, ὁ αὐτ. 3. 84, 2, πρβλ. Διόδ. 4. 22· τὸ κατὰ περίστασιν καθῆκον, κατὰ τὰς περιστάσεις, καθ’ ὡρισμένας περιστάσεις, Κικ. πρ. Ἀττ. 16. 11, πρβλ. 4. 8b· λοιμικαὶ π., κατάστασις τοῦ ἀέρος ἔχοντος λοιμώδη μιάσματα, Πολύβ. 6. 5. 5· ― μάλιστα ἐπὶ κακῆς σημασίας, κατὰ τὰς π., ἐν κρισίμοις καιροῖς, Πολύβ. 1. 82, 7, πρβλ. 4. 33, 12, κτλ.· εἰς πᾶν περιστάσεως ἐλθεῖν ὁ αὐτ. 4. 45, 10, πρβλ. 1. 84, 9, κτλ. 2) ἐξωτερικὴ πομπὴ καὶ κατάστασις, ὁ αὐτ. 3. 98, 2., 32. 12, 3, Ἀθήν. 547F. 3) αἱ περιστάσεις περὶ ὧν πραγματεύεται ὁ ῥήτωρ, Quintil. 5. 10. III. ἡ περιφορά, μεταβολή, ἐπὶ ἀνέμων, Ἀριστ. Μετεωρ. 2. 6. 19, Προβλ. 26. 26. 2) κύκλος, ἡ τοῦ μεγάλου ἐνιαυτοῦ π. Εὔδημος παρὰ Θέωνι Σμυρν. περὶ Ἀστρ. 40.
French (Bailly abrégé)
εως (ἡ) :
circonstances dans lesquelles on se trouve, état, situation ; particul. les circonstances fâcheuses, les difficultés, les embarras, vicissitude des événements t. stoïc.
Étymologie: περιΐστημι.
Greek Monotonic
περίστᾰσις: ἡ (περιστῆναι),·
I. 1. πλήθος που στέκεται τριγύρω, Λατ. corona, σε Θεόκρ. κ.λπ.
I. 1. περίσταση, κατάσταση των πραγμάτων, σε Πολύβ.· με αρνητική σημασία, κατὰ τὰς περιστάσεις, σε κρίσιμους καιρούς, στον ίδ.
2. εξωτερική πομπή και περίσταση, στον ίδ.
Dutch (Woordenboekgrieks.nl)
περίστασις -εως, ἡ [περιίσταμαι] kring van omstanders. toestand.