ζέφυρος

English (Autenrieth)

(ζόφος): the west wind, rough and violent, Od. 5.295, Od. 12.289, 408; and the swiftest of the winds, Il. 19.415; bringing snow and rain, Od. 19.202, Od. 14.458; only in fable-land soft and balmy, Od. 7.119, Od. 4.567; personified, Il. 16.150, Il. 23.200.

French (Bailly abrégé)

ου (ὁ) :
1 zéphyr, vent d'ouest ; d'ord. vent violent ou pluvieux ; qqf brise agréable;
2 le Zéphyr personnifié.
Étymologie: cf. ζόφος.

Russian (Dvoretsky)

ζέφῠρος: ὁ (часто с прописн. Z) (лат. Favonius) зефир, западный или северо-западный ветер (δυσαής, αἰὲν ἔφυδρος Hom.; ψυχρός, но тж. εὐδιεινὸς καὶ ἥδιστος и καυματώδης Arst.): Βορέης καὶ Ζ., τῶτε Θρῄκηθεν ἄητον Hom. Борей и Зефир, оба дующие из Фракии.

Dutch (Woordenboekgrieks.nl)

ζέφυρος of Ζέφυρος -ου, ὁ [~ ζόφος] westelijke wind; vaak gepersonifieerd Zefyrus.

Greek Monolingual

ο (AM ζέφυρος)
ο άνεμος που πνέει από δυτικά, ο δυτικός άνεμος
αρχ.
1. ο βορειοδυτικός άνεμος («Βορρῆς καὶ Ζέφυρος, τῷ τε Θρῂκηθεν ἄητον», Ομ. Ιλ.)
2. (γενικά) κάθε άνεμος που πνέει από το βόρειο ημισφαίριο
3. ο νοτιοδυτικός άνεμος.
[ΕΤΥΜΟΛ. Οπωσδήποτε η λέξη συνδέεται με το ζόφος, ενώ το -υ- οδηγεί στην υπόθεση ενός ουδ. ζέφος].

Frisk Etymological English

Grammatical information: m.
Meaning: Westwind, also personified (Il.).
Dialectal forms: Myc. zepu₂ro-; uncertain is the interpretation of zepu₂ra₃ (s. Aura Jorro)
Compounds: As 2. member in Ἐπιζεφύριοι Λοκροί name of the western (Italic) Locrians (Hdt.), also ἐπι-ζέφυρος lying towards the West, western (hell.); both hypostases from ἐπὶ ζέφυρον; φιλο-ζέφυρος loving the Westwind (AP).
Derivatives: ζεφύριος belonging to the Westwind (Od., Arist.); w. the same meaning ζεφυρ-ικός (Arist., Thphr.), -ήϊος, f. -ηΐς (Nonn.), -ίτης, -ῖτις, also epithet of Aphrodite as goddess of a cape Ζεφύριον ἄκρον in Lower Egypt (Call.; vgl. Redard Les noms grecs en -της 112, 146, 209); patronymic Ζεφυρίδης (Thasos; Bechtel Dial. 3, 140).
Origin: IE [Indo-European]X [probably] [298] *(H)iebh- futuere. [[[ζόφος]] not in Pok.]
Etymology: Perhaps with Buttmann Lexilogus4 114 n. 4 to ζόφος dark, west, which DELG calls certain; s. ζόφος. Thus Risch, Mus. Helv. 25 (1968) 205-213, with a suggestion for the formation. Improbable suppositions in Loewenthal WuS 10, 186. - Also Bq. Ambrosini, Anni, AnnPisa142-7, connected οἴφω (s.v.), because the Westwind in popular belief fertilized women; but the semantics is weak. Peters, Unters. 96f., criticizes that *h₃eibh- beside *h₃iebh- is unmotivated. Also *Hi̯- > ζ- has not been demonstrated. *(H)iebh- is found in Skt. yábhati, Russ. jebú etc. (ζέφυρος could be derived from *(H)iebh- anyhow.) - Or is it Pre-Greek (with a > ε after the palat. dy)?

Frisk Etymology German

ζέφυρος: {zéphuros}
Grammar: m.
Meaning: Westwind, auch personifiziert (Hom., Arist. u. a.).
Composita : Als Hinterglied in Ἐπιζεφύριοι Λοκροί Ben. der westlichen (italischen) Lokrer (Hdt. usw.), auch ἐπιζέφυρος gegen Westen liegend, westlich (hell. Ep.); beide Hypostasen aus ἐπὶ ζέφυρον; φιλοζέφυρος den Westwind liebend (AP).
Derivative: Ableitungen: ζεφύριος zum Westwind gehörig, westlich (Od., Arist. usw.); in derselben Bedeutung auch ζεφυρικός (Arist., Thphr.), -ήϊος, f. -ηΐς (Nonn.), -ίτης, -ῖτις, auch von Ζεφύριον ἄκρον in Unterägypten als N. der Aphrodite (Kall. u. a.; vgl. Redard Les noms grecs en -της 112, 146, 209); Patronymicum Ζεφυρίδης (Thasos; Bechtel Dial. 3, 140).
Etymology : Nach aller Wahrscheinlichkeit mit Buttmann Lexilogus⁴ 114 A. 4 zu ζόφος Dunkel, Westen. Der verbaute υ-Stamm in ζέφυρος kann zu einem σ-Stamm *ζέφος (vgl. das synonyme δνόφος : ἰοδνεφής) in Beziehung stehen; unwahrscheinliche weitere Vermutungen bei Loewenthal WuS 10, 186. — Ältere, verfehlte Deutungen sind bei Bq notiert.
Page 1,611

Mantoulidis Etymological

(=βορειοδυτικός ἄνεμος). Ἀπό τό ζόφος (=σκοτάδι), ὅπου δές γιά ἄλλα παράγωγα.

Translations

zephyr

Armenian: զեփյուռ; Old Armenian: զեփիւռ; Belarusian: зефі́р; Bulgarian: зефир; Chinese Mandarin: 和風, 和风, 微風, 微风; Czech: zefýr; Dutch: briesje; Esperanto: zefiro; Estonian: läänetuul; Finnish: tuulenhenkäys, tuulonen; French: zéphyr; Georgian: ნიავი, სიო, ზეფირი; German: Zephir; Hebrew: צפריר \ צַפְרִיר; Hungarian: zefír; Ido: zefiro; Italian: zefiro, zeffiro; Japanese: 微風; Latin: zephyrus; Maori: kōtengitengi, hau maiangi; Persian: باد فرودین, باد دبور; Polish: zefir; Portuguese: zéfiro; Romanian: zefir; Russian: зефир, лёгкий ветерок, ветерок; Serbo-Croatian: зефир; Spanish: céfiro; Ukrainian: зефі́р