μονομάχος
εἰς τὸν τετρημένον πίθον ἀντλεῖν → run water into a punctured pitcher, to the perforated jar bale water, labour in vain, labor in vain
English (LSJ)
ον, (< μάχομαι) fighting in single combat, μ. προστάται A. Th. 798; μονομάχον ἐπὶ φρέν' ἠλθέτην E. Ph. 1300 (lyr.); μονομάχου δι' ἀσπίδος, i.e. in single combat, Id. Heracl. 819; μονομάχῳ δορί Id. Ph. 1325; μονομάχου πάλης ἀγῶνα Ar. Fr. 558. μονομάχος, ὁ, gladiator, freq. in plural, Str. 5.1.7, Nic.Dam. 78 J., J. AJ 14.10.6, IG 7.106.7 (Megara), OGI 533.5 (Galatia, i AD), Arr. Epict. 3.16.4, Luc. Demon. 57, Hdn. 1.15.8, etc.
German (Pape)
[Seite 204] einzeln kämpfend, allein, einen Zweikampf bestehend; Aesch. Spt. 780; δόρυ, ἀσπίς, Eur. Phoen. 1335 Heracl. 819; auch gladiator, Luc. Demon. 57; Hdn.
French (Bailly abrégé)
ος, ον :
1 qui combat seul à seul, en combat singulier;
2 ὁ μονομάχος gladiateur à Rome.
Étymologie: μόνος, μάχομαι.
Russian (Dvoretsky)
μονομάχος: (ᾰ) сражающийся один на один, участвующий в единоборстве (προστάται Aesch.): μονομάχον ἐπὶ φρέν᾽ ἐλθεῖν Eur. придумать единоборство; μονομάχῳ δορί или μονομάχου δι᾽ ἀσπίδος Eur. в единоборстве.
II ὁ единоборец, (у римлян) борец, гладиатор (лат. gladiator) Luc.
Greek (Liddell-Scott)
μονομάχος: [ᾰ], -ον, (μάχομαι) ὁ μόνος πρὸς μόνον μαχόμενος, μ. προστάται Αἰσχύλ. Θήβ. 798· μονομάχον ἐπὶ φρεν’ ἠλθέτην Εὐρ. Φοίν. 1300· μονομάχου δι’ ἀσπίδος, δηλ. ἐν μονομαχίᾳ, ὁ αὐτ. ἐν Ἡρακλ. 819· μονομάχῳ δορὶ ὁ αὐτ. ἐν Φοιν. 1325· μονομάχου πάλης ἀγῶνα Ἀριστοφ. Ἀποσπ. 471. ΙΙ. μονομάχος, ὁ ἔχων ὡς ἐπάγγελμα τὸ μονομαχεῖν, θέα μονομάχων Λουκ. Δημώνακτ. βίος, 57, Συλλ. Ἐπιγρ. 1058, κ. ἀλλ.
Greek Monolingual
-ο (ΑΜ μονομάχος, -ον Α ιων. τ. μουνομάχος)
νεοελλ.-μσν.
το αρσ. ως ουσ. άτομο που μονομαχεί εναντίον άλλου
αρχ.
1. αυτός που μάχεται μόνος εναντίον άλλου επίσης μόνου (α. «μονομάχοι προστάται», Αισχύλ.
β. «μονομάχον ἐπὶ φρένα ἠλθέτην», Ευρ.
γ. «μονομάχῳ δορί», Ευρ.)
2. το αρσ. ως ουσ. (στην αρχαία Ρώμη) αιχμάλωτος ή δούλος που μονομαχούσε στο θέατρο με ανθρώπους ή άγρια θηρία προς τέρψη τών θεατών.
[ΕΤΥΜΟΛ. < μον(ο)- + -μάχος (< μάχομαι)].
Greek Monotonic
μονομάχος: [ᾰ], -ον (μάχομαι),·
I. αυτός που μάχεται μόνος εναντίου μόνου, σε Αισχύλ., Ευρ.
II. μονομάχος, ὁ, επαγγελματίας μονομάχος, σε Λουκ.
Middle Liddell
μονο-μᾰ́χος, ον μάχομαι
I. fighting in single combat, Aesch., Eur.
II. μονομάχος, a gladiator, Luc.
Mantoulidis Etymological
Σύνθετο ἀπό τό μόνος + μάχομαι.
Παράγωγα: μονομαχῶ, μονομάχημα, μονομαχία, μονομαχικός καί γιά ἄλλα παράγωγα δές στό ρῆμα μάχομαι καί στή λέξη μόνος.
Translations
Albanian: gladiator; Arabic: مُجَالِد, مُصَارِع; Armenian: գլադիատոր; Belarusian: гладыятар; Bulgarian: гладиатор; Burmese: ဂလေဒီယေတာ; Catalan: gladiador; Chinese Mandarin: 角鬥士, 角斗士, 劍鬥士, 剑斗士; Czech: gladiátor; Danish: gladiator; Dutch: gladiator; Esperanto: gladiatoro; Estonian: gladiaator; Finnish: gladiaattori; French: gladiateur, belluaire; Georgian: გლადიატორი; German: Gladiator; Greek: μονομάχος; Ancient Greek: μονομάχος; Hebrew: גְּלַדְיָאטוֹר, לוּדָר; Hindi: ग्लैडीएटर; Ido: gladiatoro; Italian: gladiatore; Japanese: 剣闘士, グラディエイター; Korean: 검투사(劍鬪士); Latin: gladiator, gladiatrix; Latvian: gladiators; Lithuanian: gladiatorius; Macedonian: гладијатор; Norwegian Bokmål: gladiator; Nynorsk: gladiator; Persian: گلادیاتور; Polish: gladiator; Portuguese: gladiador; Romanian: gladiator; Russian: гладиатор; Serbo-Croatian Cyrillic: гладѝја̄тор; Roman: gladìjātor; Slovak: gladiátor; Slovene: gladiator; Spanish: gladiador, bestiario; Swedish: gladiator; Tagalog: gladyador; Thai: กลาดิอาตอร์; Ukrainian: гладіатор; Uzbek: gladiator; Cyrillic: гладиатор