ναυτίλος

English (LSJ)

[ῐ], ὁ, poet. for ναύτης,
A seaman, sailor, Hdt.2.43, A.Pr. 468, S.Aj.1146: rare in Com., Nausicr.1.2, 2.10.
2 as adjective ναύτιλος, ναύτιλον, of a ship, ν. σέλματα A.Ag.1442; ν. πλάτη E.Fr.846.
II the paper nautilus, Argonauta argo, a cephalopod mollusc fabled to sail by spreading its membranous arms, Arist.HA525a21, 622b5, cf. Call.Epigr.6.3, Opp.H.1.340, Ael.NA9.34.

German (Pape)

[Seite 233] ὁ, = ναύτης, 1) Schiffer, Seefahrer; Aesch. Prom. 466 Ag. 617 u. öfter; Soph. Tr. 534; Her. 2, 43; auch adj., ναυτίλῳ πλάτῃ, Soph. Phil. 220; oft bei Eur. – 2) eine Polypenart, nautilus; Arist. H. A. 4, 1; Ath. VII, 318.

French (Bailly abrégé)

ου (ὁ) :
1 marin, matelot;
2 adj. de navire.
Étymologie: ναύτης.

Russian (Dvoretsky)

ναυτίλος: (ῐ) корабельный, судовой (σέλματα Aesch.; πλάτη Eur.).
II ὁ
1 моряк, мореход Her., Trag.;
2 зоол. «кораблик» (Nautilus или Argonauta Argo L, головоногий моллюск) Arst.

Greek (Liddell-Scott)

ναυτίλος: [ῐ], ὁ, ποιητ. ἀντὶ ναύτης, Ἡρόδ. 2. 43, καὶ Τραγ. ὡς Αἰσχύλ. Πρ. 468, Σοφ. Αἴ. 1146· σπάνιον παρὰ Κωμ., Ναυσικράτης ἐν «Ναυκλήροις» 1. 2., 2. 5. 2) ὡς ἐπίθ., ἐπὶ πλοίου, ναυτίλων σελμάτων Αἰσχύλ. Ἀγ. 1442· ναυτ. πλάτη Εὐρ. Ἀποσπ. 229. ΙΙ. ὀστρακόδερμον ἔχον ὑμένα τινὰ ὃν μεταχειρίζεται ὡς ἱστίον ὅπως πλέῃ καλούμενον καὶ ποντίλος, Ἀριστ. π. τὰ Ζ. Ἱστ. 4. 1, 28., 9. 37, 29, πρβλ. Καλλ. Ἐπιγράμμ. 5. 3.

Greek Monolingual

ο (Α ναυτίλος)
1. αυτός που ασχολείται κατ' επάγγελμα με τη ναυτιλία, ναυτικός, θαλασσινός
2. γένος κεφαλόποδων μαλακίων
αρχ.
είδος ποτηριού που ήταν κατασκευασμένο από το όστρακο του ομώνυμου μαλακίου ή είχε σχήμα ανάλογο με αυτό το μαλάκιο.
[ΕΤΥΜΟΛ. < ναύτης + επίθημα -ίλος (πρβλ. οργίλος)].

Greek Monotonic

ναυτίλος: [ῐ], ὁ, (ποιητ. αντί ναύτης),
I. 1. ναύτης, ναυτικός, σε Ηρόδ., Αισχύλ. κ.λπ.
2. ως επίθ., ναύτῐλος, -ον, λέγεται για πλοίο, ναυτίλων σελμάτων, σε Αισχύλ.
II. ο ναυτίλος, οστρακόδερμο εφοδιασμένο με μια μεμβράνη που λειτουργεί σαν ιστίο και το εξυπηρετεί στην πλεύση του, σε Αριστ.

Middle Liddell

ναυτῐ́λος, ὁ, ναύτης
I. a seaman, sailor, Hdt., Aesch., etc.
2. as adj., ναυτίλος, ον, of a ship, Aesch.
II. the nautilus, a shell-fish, furnished with a membrane which serves it for a sail, Arist.

Translations

sailor

Akkadian: 𒈣𒁻; Albanian: detar, marinar, lundërtar; Arabic: بَحَّار‎, بَحْرِيّ‎; Aramaic Palestinian: מַלָּחָא‎, נַוְטָא‎; Syriac: ܡܠܚܐ‎, ܢܘܛܐ‎; Armenian: նավաստի; Old Armenian: նաւաստի, նաւազ; Modern Armenian: նավաստի, նավազ; Assamese: নাৱিক; Asturian: marineru, marín; Azerbaijani: dənizçi; Belarusian: матрос, марак, мараплавец; Bengali: নাবিক, মাল্লা; Breton: martolod; Bulgarian: моряк, матрос, мореплавател; Burmese: ခလာသီ, သင်္ဘောသား; Catalan: marí, mariner, marinera; Chinese Mandarin: 水手, 海員, 海员; Chukchi: лельутвыткульын, аӈӄаляйвыльын; Coptic Bohairic: ⲛⲉϥ; Sahidic: ⲛⲉⲉϥ; Czech: námořník, mariňák, mořeplavec; Danish: matros, sømand; Dutch: matroos, zeeman; Early Assamese: কাণ্ডাৰ; English: jack, jacktar, lobscouser, mariner, matelot, Neptunian, Neptunist, sailor, salt, seafarer, seaman, shipman, squid, swab, swabby, tar, waterman; Esperanto: maristo, maristino; Estonian: madrus, meremees; Faroese: sjómaður; Finnish: matruusi, merimies; French: matelot, matelote, femme matelot, femme-matelot, marin, femme marin, femme-marin; Galician: mariñeiro, mariñeira; Georgian: მეზღვაური; German: Matrose, Matrosin, Seemann, Seefrau, Seemännin; Greek: ναύτης, ναυτικός; Ancient Greek: ναύτης, ναυτίλος, πλωτήρ, πορθμεύς; Hawaiian: kelamoku, holomoku; Hebrew: מַלָּח‎, יוֹרֵד יָם‎; Hindi: नाविक, मल्लाह, जहाज़ी, माँझी, केवट, लशकर, लश्कर, ख़लासी; Hungarian: matróz, tengerész, hajós; Icelandic: sjómaður, sjóari; Ido: maristo; Indonesian: pelayar, pelaut, kelasi; Irish: maraí; Istriot: mareîtimo; Italian: marinaio, marinaia, marittimo, marittima, navigante, navigatore, navigatrice; Japanese: 船員, 水夫, 船乗り, 水兵, セーラー; Kazakh: теңізші, кемеші; Khmer: កម្មករនាវា, នាវិក, នាវិកា; Korean: 선원, 수병; Kurdish Northern Kurdish: deryavan; Kyrgyz: деңизчи, моряк, матрос; Lao: ກະລາສີ, ນາວິກ; Latin: nauta, navita; Latvian: jūrnieks, jūrniece, kuģinieks, kuģiniece, matrozis; Ligurian: mainâ; Lithuanian: jūreivis, jūreivė; Macedonian: морнар, морепловец; Malagasy: baharia; Malayalam: ഖലാസി; Malay: anak kapal, kelasi; Maltese: baħri; Manx: marrinagh; Maori: kauhoe, kaumoana, heramana; Marathi: खलाशी; Middle English: schipman, mariner; Mongolian: далайчин; Navajo: táłkááʼ siláo, chʼah łigai; Norman: frégatîn, navidgant; Norwegian Bokmål: matros, sjømann; Nynorsk: matros, sjømann; Occitan: marinièr; Old East Slavic: морꙗнинъ; Old English: sċipmann; Old Portuguese: marinneiro; Oriya: ନାବିକ; Ottoman Turkish: كمیجی‎; Palauan: chad er a diall; Pali: nāvika; Pashto: ماڼګى‎, ملاح‎; Persian: ملاح‎, بحری‎, خلاشی‎; Plautdietsch: Matroos; Polish: marynarz, żeglarz, żeglarka; Portuguese: marinheiro, marujo; Romanian: marinar, matelot, matroz, marinăriță; Russian: матрос, моряк, мореплаватель; Sanskrit: नाविक; Scottish Gaelic: seòladair, loingear, muireach, maraiche; Serbo-Croatian Cyrillic: мо̀рна̄р, по̀морац, морепловац; Roman: mòrnār, pòmorac, moreplóvac; Sindhi: سيلاني‎; Slovak: námornik, moreplavec; Slovene: mornár, mornárka; Spanish: marinero, marinera; Swahili: baharia 5/6; Swedish: matros, sjöman; Sumerian: 𒈣𒁺𒁺; Tajik: маллоҳ, баҳрӣ, баҳрчӣ, дарёнавард; Telugu: నావికుడు; Thai: กะลาสี, ลูกเรือ, ทหารเรือ, นาวิก; Tok Pisin: boskru; Turkish: gemici, mellah, kalyoncu, denizci sg; Turkmen: deňizçi; Ukrainian: моряк, матрос, мореплавець; Urdu: ملاح‎, خلاصی‎; Uyghur: دېڭىزچى‎, ماتروس‎; Uzbek: dengizchi, matros; Welsh: morwr; Yiddish: שיפֿער‎, שיפֿערין‎