φέρτερος: Difference between revisions
Τὸν εὐτυχοῦντα καὶ φρονεῖν νομίζομεν → Fortuna famam saepe dat prudentiae → Von dem der glücklich, glaubt man auch, dass er klar denkt
(44) |
mNo edit summary |
||
| (9 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
| Line 1: | Line 1: | ||
{{WoodhouseReversedUncategorized | |||
|woodrun=(see also: [[φέρτατος]]) [[mightier]], [[stronger]], [[better]], [[braver]] | |||
}} | |||
{{pape | {{pape | ||
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-1262.png Seite 1262]] eigtl. zuträglicher, πολὺ φέρτερόν ἐστι, c. inf., Od. 12, 109; übh. als compar. zu [[ἀγαθός]] betrachtet, stärker, tapferer, vortrefflicher, auch dem Range nach vornehmer, mächtiger; oft bei Hom., c. dat., Il. 3, 431 Od. 6, 6, u. c. inf., Od. 5, 170; φέρτερον πατρὸς [[γόνον]] Pind. I. 7, 33; Aesch. Prom. 770; εἰς τὸ φέρτερον τίθει τὸ μέλλον Eur. Hel. 352. | |ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-1262.png Seite 1262]] eigtl. [[zuträglicher]], πολὺ φέρτερόν ἐστι, c. inf., Od. 12, 109; übh. als compar. zu [[ἀγαθός]] [[betrachtet]], [[stärker]], [[tapferer]], [[vortrefflicher]], auch dem Range nach vornehmer, [[mächtiger]]; oft bei Hom., c. dat., Il. 3, 431 Od. 6, 6, u. c. inf., Od. 5, 170; φέρτερον πατρὸς [[γόνον]] Pind. I. 7, 33; Aesch. Prom. 770; εἰς τὸ φέρτερον τίθει τὸ μέλλον Eur. Hel. 352. | ||
}} | }} | ||
{{bailly | {{bailly | ||
|btext=α, ον :<br /><i>litt.</i> qui | |btext=α, ον :<br /><i>litt.</i> qui l'emporte, <i>d'où</i> [[plus fort]], [[plus brave]], [[meilleur]] ; avec un gén. : παῖδα φέρτερον πατρός ESCHL enfant meilleur que son père ; [[πολὺ φέρτερόν ἐστιν]] inf. OD [[il vaut beaucoup mieux]].<br />'''Étymologie:''' v. [[φέρτερος]]. | ||
}} | }} | ||
{{ | {{elru | ||
| | |elrutext='''φέρτερος:''' [[φέρω]] - compar. без posit.] [[лучший]], [[более сильный]] (βίῃ καὶ [[χερσί]] Hom.): φ. νοῆσαι Hom. более сильный разумом; φ. τινος Pind., Aesch.; [[сильнее]] (лучше, выше) кого(чего)-л.; εἰς τὸ [[φέρτερον]] τιθέναι τι Eur. считать или делать что-л. лучшим. | ||
}} | }} | ||
{{Slater | {{Slater | ||
|sltr=[[φέρτερος]], [[φέρτατος]], [[φέριστος]] <br /> <b>a</b> comp., [[better]] μηδ' [[Ὀλυμπίας]] ἀγῶνα φέρτερον αὐδάσομεν (O. 1.7) ἐοικότα γὰρ καὶ τελευτᾷ φερτέρου νόστου [[τυχεῖν]] (φερτέρᾳ v. l.) (P. 1.35) πεπρωμένον ἦν, φέρτερον πατέρος ἄνακτα [[γόνον]] [[τεκεῖν]] ποντίαν θεόν (I. 8.32) <br /> <b>b</b> superl., ([[φέρτατος]], -ον, - | |sltr=[[φέρτερος]], [[φέρτατος]], [[φέριστος]] <br /> <b>a</b> comp., [[better]] μηδ' [[Ὀλυμπίας]] ἀγῶνα φέρτερον αὐδάσομεν (O. 1.7) ἐοικότα γὰρ καὶ τελευτᾷ φερτέρου νόστου [[τυχεῖν]] (φερτέρᾳ v. l.) (P. 1.35) πεπρωμένον ἦν, φέρτερον πατέρος ἄνακτα [[γόνον]] [[τεκεῖν]] ποντίαν θεόν (I. 8.32) <br /> <b>b</b> superl., ([[φέρτατος]], -ον, -ων; -ον nom.: φέριστον nom.)<br /> <b>I</b> of pers., [[best]], [[matchless]] φερτάτων Κρονιδᾶν (O. 9.56) [[γόνον]] τέ οἱ φέρτατον ἀτίταλλεν (N. 3.57) ὁ δ' ὄλβῳ [[φέρτατος]] (sc. [[Ζεύς]]) (N. 10.13) [[ἄνδωκε]] δ' [[αὐτῷ]] [[φέρτατος]] οἰνοδόκον φιάλαν [[Τελαμών]] (I. 6.39) δεξαμένα τὸν φέρτατον [[θεῶν]] (sc. [[Ζεύς]]) (I. 7.5) φ]έρτατος ἀνθρώπων Πα. 13. b. 5.<br /> <b>II</b> of things, [[best]], finest λόγων φερτάτων μναμήἰ (P. 5.48) ὡς ἀπὸ κρανᾶν φέρτατον [[ὕδωρ]] *fr. 104b. 2.* [[πολύ]] [[τοι]] φέριστον ἀνδρὶ τερπνὸς [[αἰών]] fr. 126. 2. [[add]]. inf. [[τοῦτο]] δ' ἀμάχανον [[εὑρεῖν]]· [[ὅτι]] [[νῦν]] ἐν καὶ τελευτᾷ φέρτατον ἀνδρὶ [[τυχεῖν]] (O. 7.26) | ||
}} | }} | ||
{{grml | {{grml | ||
|mltxt=-έρα, -ον, Α<br />(<b>ποιητ. τ.</b>) (επίθ. συγκριτ. βαθμού)<br /><b>1.</b> (<b>για πρόσ.</b>) γενναιότερος ή [[ανώτερος]] σε μια ιεραρχική [[τάξη]]<br /><b>2.</b> (<b>για πράγμ.</b>) [[καλύτερος]]<br /><b>3.</b> (η αιτ. του ουδ. ως επίρρ.) | |mltxt=-έρα, -ον, Α<br />(<b>ποιητ. τ.</b>) (επίθ. συγκριτ. βαθμού)<br /><b>1.</b> (<b>για πρόσ.</b>) γενναιότερος ή [[ανώτερος]] σε μια ιεραρχική [[τάξη]]<br /><b>2.</b> (<b>για πράγμ.</b>) [[καλύτερος]]<br /><b>3.</b> (η αιτ. του ουδ. ως επίρρ.) φέρτερον<br />καλύτερα («τέττιγος φέρτερον ᾄδεις», <b>Θεόκρ.</b>)<br /><b>4.</b> <b>φρ.</b> «φέρτερόν ἐστι» — [[είναι]] καλύτερο, συμφερότερο (<b>Ομ. Ιλ.</b> και <b>Ομ. Οδ.</b>).<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Τα επίθ. φέρ-τερος και φέρ-τατος έχουν σχηματιστεί από την ΙΕ [[ρίζα]] bher- του ρ. [[φέρω]] με τις κατάλ. -τερος και -τατος του συγκριτικού και υπερθετικού βαθμού, αντίστοιχα (<b>πρβλ.</b> βέλ-τερος / -τατος, δεύ-τερος / -τατος, φίλ-τερος / -τατος). Τα επίθ. [[φέρτερος]], [[φέρτατος]] [[καθώς]] και ο [[συγγενής]] τ. [[φέριστος]] αναφέρονται [[κυρίως]] σε πρόσωπα και [[σπανίως]] σε πράγματα και εκφράζουν την [[έννοια]] της υπεροχής σε [[σχέση]] με τους άλλους σε διάφορους τομείς, όπως σωματική [[δύναμη]], [[γενναιότητα]], ικανότητες, [[αρετή]], [[θέση]] [[μέσα]] στην κοινωνική [[ιεραρχία]], σημασίες που μπορούν να ερμηνευθούν από την κύρια σημ. του ρ. [[φέρω]] «[[μεταφέρω]], [[παίρνω]] [[μαζί]] μου» [[αλλά]] και από ειδικότερες σημ. του ρ. όπως: «[[εκλέγω]], [[προτιμώ]]» (<b>πρβλ.</b> τη σημ. του τ. φέρτερον «καλύτερα»), «[[παίρνω]] [[βραβείο]]» (<b>πρβλ.</b> τη φρ. [[ἄεθλον]] φέρεσθαι), «[[πλεονεκτώ]]» (<b>πρβλ.</b> τη φρ. φέρειν [[κράτος]]), «[[υπομένω]] [[δυστυχία]]» (<b>πρβλ.</b> τη σημ. της φρ. κακῶν φέρτατον «η λιγότερο δυσάρεστη [[μεταξύ]] δύο αρνητικών καταστάσεων»)]. | ||
}} | |||
{{trml | |||
|trtx====[[better]]=== | |||
Alviri-Vidari Vidari: ودرتر; Arabic: أَفْضَل, أَحْسَن; Armenian: ավելի լավ; Assamese: -কৈ ভাল; Basque: hobe; Belarusian: лепшы; Bengali: আরও ভাল, আফজল; Breton: gwell, gwelloc'h; Bulgarian: по-добър; Catalan: millor; Chinese Mandarin: 更好, 比較好的／比较好的, 較好的／较好的; Cornish: gwell; Czech: lepší; Danish: bedre; Dutch: [[beter]]; Esperanto: pli bona; Estonian: parem; Faroese: betri; Finnish: parempi; French: [[meilleur]]; Friulian: miôr; Galician: mellor; Georgian: უკეთესი, უმჯობესი; German: [[besser]]; Gothic: 𐌱𐌰𐍄𐌹𐌶𐌰; Greek: [[καλύτερος]]; Ancient Greek: [[βελτίων]], [[κρείσσων]], [[κρέσσων]], [[κρείττων]], [[καλλίων]], [[βέλτερος]], [[ἀμείνων]], [[λωΐων]], [[λῴων]], [[φέρτερος]], [[ὑπέρτερος]]; Hindi: बेहतर; Hungarian: jobb; Icelandic: betri; Ido: plu bona, maxim; Interlingua: melior; Irish: níos fearr; Italian: [[migliore]], [[meglio]]; Japanese: もっといい, より良い; Karelian: parempi; Korean: 더 좋은; Ladin: miec; Latin: [[melior]], [[potior]]; Macedonian: подобар; Malay: lebih baik, lebih bagus; Neapolitan: meglio; Norman: miyeu; Norwegian Bokmål: bedre; Nynorsk: betre; Occitan: melhor; Old English: betera; Persian: بِهتَر, بختر; Plautdietsch: bäta; Polish: lepszy; Portuguese: [[melhor]]; Romani: feder; Romanian: mai bun, mai bine; Romansch: meglier; Russian: [[лучше]], [[лучший]]; Sanskrit: श्रेयस्; Sardinian: megnus, mellus; Scottish Gaelic: nas fheàrr; Serbo-Croatian Cyrillic: бо̏ље̄; Roman: bȍljē, bolji; Sicilian: megghiu; Slovak: lepší; Slovene: bóljši; Spanish: [[mejor]]; Swahili: bora; Swedish: bättre; Thai: ดีกว่า; Turkish: daha iyi; Ukrainian: кращий, лі́пший; Urdu: بہتر; Venetian: mejo; Veps: paremba; Vietnamese: tốt hơn, khá hơn, khoẻ hơn; Volapük: gudikum; Võro: parõmb; Walloon: meyeu; Welsh: gwell; Yakut: бэт; Yiddish: בעסער | |||
}} | }} | ||
Latest revision as of 09:03, 18 May 2023
English (Woodhouse)
(see also: φέρτατος) mightier, stronger, better, braver
German (Pape)
[Seite 1262] eigtl. zuträglicher, πολὺ φέρτερόν ἐστι, c. inf., Od. 12, 109; übh. als compar. zu ἀγαθός betrachtet, stärker, tapferer, vortrefflicher, auch dem Range nach vornehmer, mächtiger; oft bei Hom., c. dat., Il. 3, 431 Od. 6, 6, u. c. inf., Od. 5, 170; φέρτερον πατρὸς γόνον Pind. I. 7, 33; Aesch. Prom. 770; εἰς τὸ φέρτερον τίθει τὸ μέλλον Eur. Hel. 352.
French (Bailly abrégé)
α, ον :
litt. qui l'emporte, d'où plus fort, plus brave, meilleur ; avec un gén. : παῖδα φέρτερον πατρός ESCHL enfant meilleur que son père ; πολὺ φέρτερόν ἐστιν inf. OD il vaut beaucoup mieux.
Étymologie: v. φέρτερος.
Russian (Dvoretsky)
φέρτερος: φέρω - compar. без posit.] лучший, более сильный (βίῃ καὶ χερσί Hom.): φ. νοῆσαι Hom. более сильный разумом; φ. τινος Pind., Aesch.; сильнее (лучше, выше) кого(чего)-л.; εἰς τὸ φέρτερον τιθέναι τι Eur. считать или делать что-л. лучшим.
English (Slater)
φέρτερος, φέρτατος, φέριστος
a comp., better μηδ' Ὀλυμπίας ἀγῶνα φέρτερον αὐδάσομεν (O. 1.7) ἐοικότα γὰρ καὶ τελευτᾷ φερτέρου νόστου τυχεῖν (φερτέρᾳ v. l.) (P. 1.35) πεπρωμένον ἦν, φέρτερον πατέρος ἄνακτα γόνον τεκεῖν ποντίαν θεόν (I. 8.32)
b superl., (φέρτατος, -ον, -ων; -ον nom.: φέριστον nom.)
I of pers., best, matchless φερτάτων Κρονιδᾶν (O. 9.56) γόνον τέ οἱ φέρτατον ἀτίταλλεν (N. 3.57) ὁ δ' ὄλβῳ φέρτατος (sc. Ζεύς) (N. 10.13) ἄνδωκε δ' αὐτῷ φέρτατος οἰνοδόκον φιάλαν Τελαμών (I. 6.39) δεξαμένα τὸν φέρτατον θεῶν (sc. Ζεύς) (I. 7.5) φ]έρτατος ἀνθρώπων Πα. 13. b. 5.
II of things, best, finest λόγων φερτάτων μναμήἰ (P. 5.48) ὡς ἀπὸ κρανᾶν φέρτατον ὕδωρ *fr. 104b. 2.* πολύ τοι φέριστον ἀνδρὶ τερπνὸς αἰών fr. 126. 2. add. inf. τοῦτο δ' ἀμάχανον εὑρεῖν· ὅτι νῦν ἐν καὶ τελευτᾷ φέρτατον ἀνδρὶ τυχεῖν (O. 7.26)
Greek Monolingual
-έρα, -ον, Α
(ποιητ. τ.) (επίθ. συγκριτ. βαθμού)
1. (για πρόσ.) γενναιότερος ή ανώτερος σε μια ιεραρχική τάξη
2. (για πράγμ.) καλύτερος
3. (η αιτ. του ουδ. ως επίρρ.) φέρτερον
καλύτερα («τέττιγος φέρτερον ᾄδεις», Θεόκρ.)
4. φρ. «φέρτερόν ἐστι» — είναι καλύτερο, συμφερότερο (Ομ. Ιλ. και Ομ. Οδ.).
[ΕΤΥΜΟΛ. Τα επίθ. φέρ-τερος και φέρ-τατος έχουν σχηματιστεί από την ΙΕ ρίζα bher- του ρ. φέρω με τις κατάλ. -τερος και -τατος του συγκριτικού και υπερθετικού βαθμού, αντίστοιχα (πρβλ. βέλ-τερος / -τατος, δεύ-τερος / -τατος, φίλ-τερος / -τατος). Τα επίθ. φέρτερος, φέρτατος καθώς και ο συγγενής τ. φέριστος αναφέρονται κυρίως σε πρόσωπα και σπανίως σε πράγματα και εκφράζουν την έννοια της υπεροχής σε σχέση με τους άλλους σε διάφορους τομείς, όπως σωματική δύναμη, γενναιότητα, ικανότητες, αρετή, θέση μέσα στην κοινωνική ιεραρχία, σημασίες που μπορούν να ερμηνευθούν από την κύρια σημ. του ρ. φέρω «μεταφέρω, παίρνω μαζί μου» αλλά και από ειδικότερες σημ. του ρ. όπως: «εκλέγω, προτιμώ» (πρβλ. τη σημ. του τ. φέρτερον «καλύτερα»), «παίρνω βραβείο» (πρβλ. τη φρ. ἄεθλον φέρεσθαι), «πλεονεκτώ» (πρβλ. τη φρ. φέρειν κράτος), «υπομένω δυστυχία» (πρβλ. τη σημ. της φρ. κακῶν φέρτατον «η λιγότερο δυσάρεστη μεταξύ δύο αρνητικών καταστάσεων»)].
Translations
better
Alviri-Vidari Vidari: ودرتر; Arabic: أَفْضَل, أَحْسَن; Armenian: ավելի լավ; Assamese: -কৈ ভাল; Basque: hobe; Belarusian: лепшы; Bengali: আরও ভাল, আফজল; Breton: gwell, gwelloc'h; Bulgarian: по-добър; Catalan: millor; Chinese Mandarin: 更好, 比較好的／比较好的, 較好的／较好的; Cornish: gwell; Czech: lepší; Danish: bedre; Dutch: beter; Esperanto: pli bona; Estonian: parem; Faroese: betri; Finnish: parempi; French: meilleur; Friulian: miôr; Galician: mellor; Georgian: უკეთესი, უმჯობესი; German: besser; Gothic: 𐌱𐌰𐍄𐌹𐌶𐌰; Greek: καλύτερος; Ancient Greek: βελτίων, κρείσσων, κρέσσων, κρείττων, καλλίων, βέλτερος, ἀμείνων, λωΐων, λῴων, φέρτερος, ὑπέρτερος; Hindi: बेहतर; Hungarian: jobb; Icelandic: betri; Ido: plu bona, maxim; Interlingua: melior; Irish: níos fearr; Italian: migliore, meglio; Japanese: もっといい, より良い; Karelian: parempi; Korean: 더 좋은; Ladin: miec; Latin: melior, potior; Macedonian: подобар; Malay: lebih baik, lebih bagus; Neapolitan: meglio; Norman: miyeu; Norwegian Bokmål: bedre; Nynorsk: betre; Occitan: melhor; Old English: betera; Persian: بِهتَر, بختر; Plautdietsch: bäta; Polish: lepszy; Portuguese: melhor; Romani: feder; Romanian: mai bun, mai bine; Romansch: meglier; Russian: лучше, лучший; Sanskrit: श्रेयस्; Sardinian: megnus, mellus; Scottish Gaelic: nas fheàrr; Serbo-Croatian Cyrillic: бо̏ље̄; Roman: bȍljē, bolji; Sicilian: megghiu; Slovak: lepší; Slovene: bóljši; Spanish: mejor; Swahili: bora; Swedish: bättre; Thai: ดีกว่า; Turkish: daha iyi; Ukrainian: кращий, лі́пший; Urdu: بہتر; Venetian: mejo; Veps: paremba; Vietnamese: tốt hơn, khá hơn, khoẻ hơn; Volapük: gudikum; Võro: parõmb; Walloon: meyeu; Welsh: gwell; Yakut: бэт; Yiddish: בעסער
