λαμπτήρ: Difference between revisions
οὐ λήψει τὸ ὄνομα Κυρίου τοῦ Θεοῦ σου ἐπὶ ματαίω → thou shalt not take the name of the Lord thy God in vain
(Bailly1_3) |
m (LSJ1 replacement) |
||
| (26 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
| Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=lamptir | |Transliteration C=lamptir | ||
|Beta Code=lampth/r | |Beta Code=lampth/r | ||
|Definition= | |Definition=λαμπτῆρος, ὁ, ([[λάμπω]])<br><span class="bld">A</span> [[stand]] or [[grate]] for [[pine]] and other [[wood]] used for [[lighting]] [[room]]s, Od.18.307 sq., 343, 19.63; [[ὦ χαῖρε]], [[λαμπτὴρ νυκτός]] thou that [[light]]est up the [[night]], of a [[beacon]]-[[fire]], A.Ag.22; [[ἕσπεροι λαμπτῆρες]] = the [[evening]] [[watchfire]]s, S.Aj.286; ἡλίου λαμπτῆρες E.Rh.60.<br><span class="bld">b</span> [[epithet]] of [[Dionysus]], Paus.7.27.3.<br><span class="bld">2</span> [[lantern]], E. IA34 (anap.), Hp.Int.26, X.Smp.5.2, Aen.Tact.22.21, PCornell 1.85; [[λαμπτὴρ ἀντιπεφραγμένος]], of a [[horn-lantern]], Philist.15, cf. Emp.84.3; λ. μὴ ἔχοντι τὸ κύκλῳ δέρμα Arist.HA531a5. | ||
}} | }} | ||
{{pape | {{pape | ||
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0013.png Seite 13]] ῆρος, ὁ, | |ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0013.png Seite 13]] ῆρος, ὁ, [[Leuchter]]; in der ältesten Zeit eine Art Feuergeschirr, auf welches man dürres Holz u. Kiehn häufte u. zur Erleuchtung des Gemaches anzündete, Od. 18, 306. 343. 19, 63; vgl. Hesych. Später Leuchter, von B. A. 50 von [[λυχνοῦχος]] u. [[φανός]] unterschieden, als χαλκοῦν ἢ σιδηροῦν ἢ ξύλινον [[λαμπάδιον]] ὅμοιον, ἔχον θρυαλλίδα. So Eur. I. A. 34, σὺ δὲ λαμπτῆρος [[φάος]] ἀμπετάσας δέλτον γράφεις. Bei Xen. Conv. 5, 2 dasselbe, was §. 9 [[λύχνος]] heißt; auch Fackel, Sp., wie bei Aesch. Ag. 23 λ. νυκτός das Fackelzeichen ist. Bei Empedocl. 276 Laterne, s. [[ἀμουργός]], u. vgl. Arist. H. A. 4, 5. – Übertr., ἕσπεροι λαμπτῆρες οὐκέτ' ᾖθον, von den Sternen, Soph. Ai. 279; ἡλίου λαμπτῆρες Eur. Rhes. 60 u. sp. D. | ||
}} | |||
{{bailly | |||
|btext=ῆρος (ὁ) :<br /><b>I.</b> [[vase à feu où l'on brûlait des torches de résine]] <i>ou</i> du bois sec pour s'éclairer;<br /><b>II.</b> <i>postér.</i> tout ce qui éclaire :<br /><b>1</b> [[flambeau]];<br /><b>2</b> [[lampe]].<br />'''Étymologie:''' R. Λαμπ, v. [[λάμπω]]. | |||
}} | |||
{{elru | |||
|elrutext='''λαμπτήρ:''' ῆρος ὁ<br /><b class="num">1</b> [[светец]] (подставка для смолистых лучин), светильник Hom.;<br /><b class="num">2</b> [[факел]] Aesch. etc.;<br /><b class="num">3</b> [[светоч]], [[светило]]: ἕσπεροι λαμπτῆρες Soph. вечерние светочи, т. е. звезды;<br /><b class="num">4</b> [[сияние]], [[луч]] (ἡλίου λαμπτῆρες Eur.);<br /><b class="num">5</b> [[лампа]], [[фонарь]] Eur., Xen., Arst. etc. | |||
}} | }} | ||
{{ls | {{ls | ||
|lstext='''λαμπτήρ''': -ῆρος, ὁ, ([[λάμπω]]) [[κυρίως]] [[ἐσχάρα]] ἐφ’ ἧς ἐτίθεντο τεμάχια πίτυος (δᾳδίου) ἢ ἄλλου ξύλου πρὸς φωτισμόν, Ὀδ. Σ. 307 κἑξ., 343, Τ. 63· ὦ χαῖρε λ. νυκτός, ὁ φωτίζων τὴν νύκτα, ἐπὶ τοῦ διὰ πυρῶν σημείου, τοῦ πυρσοῦ, Αἰσχύλ. Ἀγ. 22· ἕσπεροι λαμπτῆρες, τὰ νυκτερινὰ πυρὰ τῶν φυλάκων, Σοφ. Αἴ. 286, [[ἔνθα]] ἴδε Λοβέκ.· ἡλίου λαμπτῆρες Εὐρ. Ρῆσ. 60. 2) [[καθόλου]], = [[λαμπάς]], ὁ αὐτ. ἐν Ι. Α. 34, Ξεν. Συμπ. 5, 2· λ. ἀντιπεφραγμένος, ἐπὶ [[λυχνίας]] ἐκ κέρατος, Φίλιστ. 15, πρβλ. Ἐμπεδ. 222· λ. μὴ ἔχοντι τὸ κύκλῳ δέρμα Ἀριστ. π. τὰ Ζ. Ἱστ. 4. 5, 8. | |lstext='''λαμπτήρ''': -ῆρος, ὁ, ([[λάμπω]]) [[κυρίως]] [[ἐσχάρα]] ἐφ’ ἧς ἐτίθεντο τεμάχια πίτυος (δᾳδίου) ἢ ἄλλου ξύλου πρὸς φωτισμόν, Ὀδ. Σ. 307 κἑξ., 343, Τ. 63· ὦ χαῖρε λ. νυκτός, ὁ φωτίζων τὴν νύκτα, ἐπὶ τοῦ διὰ πυρῶν σημείου, τοῦ πυρσοῦ, Αἰσχύλ. Ἀγ. 22· ἕσπεροι λαμπτῆρες, τὰ νυκτερινὰ πυρὰ τῶν φυλάκων, Σοφ. Αἴ. 286, [[ἔνθα]] ἴδε Λοβέκ.· ἡλίου λαμπτῆρες Εὐρ. Ρῆσ. 60. 2) [[καθόλου]], = [[λαμπάς]], ὁ αὐτ. ἐν Ι. Α. 34, Ξεν. Συμπ. 5, 2· λ. ἀντιπεφραγμένος, ἐπὶ [[λυχνίας]] ἐκ κέρατος, Φίλιστ. 15, πρβλ. Ἐμπεδ. 222· λ. μὴ ἔχοντι τὸ κύκλῳ δέρμα Ἀριστ. π. τὰ Ζ. Ἱστ. 4. 5, 8. | ||
}} | }} | ||
{{ | {{Autenrieth | ||
| | |auten=[[ῆρος]]: [[fire]]-[[pan]], lightstand, [[cresset]], to [[hold]] [[blazing]] [[pine]] splinters [[for]] illuminating, Od. 18.307, Od. 19.63. (See cuts, [[after]] [[bronze]] originals [[from]] [[Pompeii]].) | ||
}} | |||
{{lsm | |||
|lsmtext='''λαμπτήρ:''' -ῆρος, ὁ ([[λάμπω]])·<br /><b class="num">1.</b> [[βάση]] ή [[σχάρα]] πάνω στην οποία τοποθετούνταν τεμάχια πεύκου ή άλλου ξύλου για το φωτισμό των δωματίων, σε Ομήρ. Οδ.· ὦ [[χαῖρε]], <i>λαμπτὴρ νυκτός</i>, εσύ που φωτίζεις τη [[νύχτα]], λέγεται για τον πυρσό, σε Αισχύλ.· <i>ἕσπεροι λαμπτῆρες</i>, νυχτερινά [[δαυλιά]] των φυλάκων, σε Σοφ.<br /><b class="num">2.</b> γενικά, = [[λαμπάς]], σε Ευρ., Ξεν. | |||
}} | |||
{{mdlsj | |||
|mdlsjtxt=[[λαμπτήρ]], ῆρος, [[λάμπω]]<br /><b class="num">1.</b> a [[stand]] or [[grate]] for [[pine]] and [[other]] [[wood]] used for lighting rooms, Od.; ὧ [[χαῖρε]], λ. νυκτός thou that lightest up the [[night]], of the [[beacon]]-[[fire]], Aesch.; ἕσπεροι λαμπτῆρες the [[evening]] [[watch]]-fires, Soph.<br /><b class="num">2.</b> [[generally]], = λαμπάς1 Eur., Xen. | |||
}} | |||
{{WoodhouseReversedUncategorized | |||
|woodrun=[[torch]], [[beacon fire]] | |||
}} | |||
{{trml | |||
|trtx====[[lantern]]=== | |||
Albanian: fener, luqerë; Alutiiq: fanaʀuq; Arabic: فَانُوس; Hijazi Arabic: فانوس; Armenian: լապտեր; Azerbaijani: fənər; Belarusian: ліхтар; Bengali: লণ্ঠন, সিরাজ; Bulgarian: фенер; Burmese: မီးအိမ်; Buryat: дэнлүү; Catalan: fanal, faró; Chinese Mandarin: 燈籠, 灯笼, 燈, 灯; Classical Nahuatl: ocōcallōtl, tlāhuīlcalli; Czech: lucerna; Danish: lanterne; Dutch: [[lantaarn]], [[lantaren]]; Esperanto: lanterno; Estonian: latern; Finnish: lyhty; French: [[lanterne]]; Galician: farol, foco; Georgian: ფარანი; German: [[Laterne]]; Gothic: 𐍃𐌺𐌴𐌹𐌼𐌰; Greek: [[φανάρι]]; Hebrew: פָּנָס, עֲשָׁשִׁית; Hindi: लालटेन, फ़ानूस, फानूस; Hungarian: lámpás; Icelandic: lampi; Indonesian: lentera, tanglung; Irish: laindéar; Italian: [[lanterna]]; Japanese: 灯篭), ランタン, 提灯; Kannada: ಲಾಂದ್ರ; Kazakh: шам, фонарь; Khmer: គោម; Korean: 랜턴, 등롱, 손전등; Kyrgyz: фонарь, панар; Lao: ຕະກຽງ; Latin: [[lanterna]], [[lampas]]; Latvian: laterna; Lithuanian: žibintas; Macedonian: фенер; Malay: tanglung, lentera; Manchu: ᡩᡝᠩᠯᡠ; Mongolian: дэнлүү; Norwegian Bokmål: lanterne; Nynorsk: lanterne; Old East Slavic: фонарь; Ottoman Turkish: فنر, فانوس; Pashto: پانوس, لاټين; Pennsylvania German: Lutzer, Ladann; Persian: فانوس, لنتر; Plautdietsch: Latoarn; Polish: latarnia; Portuguese: [[lanterna]]; Romanian: lanternă, felinar; Russian: [[фонарь]]; Sanskrit: दीपिका; Serbo-Croatian Cyrillic: фѐњер; Roman: fènjer; Slovak: lucerna, lampáš; Slovene: laterna, svetilka; Somali: faynuus; Spanish: [[farol]]; Swahili: koroboi, fanusi; Swedish: lykta; Tajik: фонус; Telugu: లాంతరు; Thai: โคม, โคมไฟ, ประทีป; Turkish: fener, fanus; Turkmen: fener; Ukrainian: ліхтар; Urdu: لالٹین, فانوس; Uyghur: پانار; Uzbek: fonar, fonus; Vietnamese: đèn lồng, lồng đèn; Walloon: lantiene; Welsh: llusern; Zhuang: daengloengz | |||
===[[lamp]]=== | |||
Afrikaans: lamp; Albanian: llambë; Arabic: مِصْبَاح, قِنْدِيل, سِرَاج; Armenian: լամպ, լապտեր; Assyrian Neo-Aramaic: ܫܪܵܓ݂ܵܐ, ܠܲܡܦܹܝܕܵܐ; Asturian: llámpara; Burmese: ဆီမီး, မီးခွက်; Catalan: làmpada; Cherokee: ᎠᏨᏍᏗ; Chinese Mandarin: 燈, 灯; Czech: lampa; Danish: lampe, olielampe; Dutch: [[lamp]], [[olielamp or]]; Faroese: lampa; Finnish: öljylamppu; French: [[lampe]]; Galician: lámpada; Georgian: ლამპა; German: [[Lampe]], [[Öllampe]]; Greek: [[λάμπα]]; Ancient Greek: [[λύχνος]]; Hausa: fitila; Hebrew: מְנוֹרָה; Hindi: बत्ती, चिराग़; Hungarian: olajlámpa, mécses; Irish: lampa; Italian: [[lampada]]; Japanese: ランプ, 明かり; Kalmyk: шам; Kazakh: шам, шырақ; Khmer: ចង្កៀង, ចង្កៀងខ្លាញ់; Kom: lâm; Korean: 램프, 광명; Kyrgyz: чырак, шам; Latin: [[lucerna]], [[laterna]]; Malay: pelita; Malayalam: വിളക്ക്, ദീപം; Norwegian Bokmål: lampe; Nynorsk: lampe; Ottoman Turkish: قندیل, سراج, لامپه, مصباح; Persian: چراغ; Plautdietsch: Laump; Polish: lampa; Portuguese: [[candeia]]; Romanian: lampă, lămpi; Russian: [[лампа]], [[светильник]]; Serbo-Croatian Cyrillic: свѐтӣљка, свјѐтӣљка, ла̑мпа; Roman: svètīljka, svjètīljka, lȃmpa; Sindhi: بَتيِ; Slovak: lampa; Sotho: lebone, lampi; Spanish: [[lámpara]], [[candil]]; Swahili: taa; Swedish: lampa, oljelampa; Tajik: чароғ; Thai: โคม, ประทีป; Tocharian B: cok; Turkish: lamba, yağ lambası; Urdu: چراغ; Volapük: lampad; Walloon: lampe, crasset, lantiene, kénket; Welsh: lamp; White Hmong: teeb; Yiddish: לאָמפּ | |||
}} | }} | ||
Latest revision as of 09:04, 25 August 2023
English (LSJ)
λαμπτῆρος, ὁ, (λάμπω)
A stand or grate for pine and other wood used for lighting rooms, Od.18.307 sq., 343, 19.63; ὦ χαῖρε, λαμπτὴρ νυκτός thou that lightest up the night, of a beacon-fire, A.Ag.22; ἕσπεροι λαμπτῆρες = the evening watchfires, S.Aj.286; ἡλίου λαμπτῆρες E.Rh.60.
b epithet of Dionysus, Paus.7.27.3.
2 lantern, E. IA34 (anap.), Hp.Int.26, X.Smp.5.2, Aen.Tact.22.21, PCornell 1.85; λαμπτὴρ ἀντιπεφραγμένος, of a horn-lantern, Philist.15, cf. Emp.84.3; λ. μὴ ἔχοντι τὸ κύκλῳ δέρμα Arist.HA531a5.
German (Pape)
[Seite 13] ῆρος, ὁ, Leuchter; in der ältesten Zeit eine Art Feuergeschirr, auf welches man dürres Holz u. Kiehn häufte u. zur Erleuchtung des Gemaches anzündete, Od. 18, 306. 343. 19, 63; vgl. Hesych. Später Leuchter, von B. A. 50 von λυχνοῦχος u. φανός unterschieden, als χαλκοῦν ἢ σιδηροῦν ἢ ξύλινον λαμπάδιον ὅμοιον, ἔχον θρυαλλίδα. So Eur. I. A. 34, σὺ δὲ λαμπτῆρος φάος ἀμπετάσας δέλτον γράφεις. Bei Xen. Conv. 5, 2 dasselbe, was §. 9 λύχνος heißt; auch Fackel, Sp., wie bei Aesch. Ag. 23 λ. νυκτός das Fackelzeichen ist. Bei Empedocl. 276 Laterne, s. ἀμουργός, u. vgl. Arist. H. A. 4, 5. – Übertr., ἕσπεροι λαμπτῆρες οὐκέτ' ᾖθον, von den Sternen, Soph. Ai. 279; ἡλίου λαμπτῆρες Eur. Rhes. 60 u. sp. D.
French (Bailly abrégé)
ῆρος (ὁ) :
I. vase à feu où l'on brûlait des torches de résine ou du bois sec pour s'éclairer;
II. postér. tout ce qui éclaire :
1 flambeau;
2 lampe.
Étymologie: R. Λαμπ, v. λάμπω.
Russian (Dvoretsky)
λαμπτήρ: ῆρος ὁ
1 светец (подставка для смолистых лучин), светильник Hom.;
2 факел Aesch. etc.;
3 светоч, светило: ἕσπεροι λαμπτῆρες Soph. вечерние светочи, т. е. звезды;
4 сияние, луч (ἡλίου λαμπτῆρες Eur.);
5 лампа, фонарь Eur., Xen., Arst. etc.
Greek (Liddell-Scott)
λαμπτήρ: -ῆρος, ὁ, (λάμπω) κυρίως ἐσχάρα ἐφ’ ἧς ἐτίθεντο τεμάχια πίτυος (δᾳδίου) ἢ ἄλλου ξύλου πρὸς φωτισμόν, Ὀδ. Σ. 307 κἑξ., 343, Τ. 63· ὦ χαῖρε λ. νυκτός, ὁ φωτίζων τὴν νύκτα, ἐπὶ τοῦ διὰ πυρῶν σημείου, τοῦ πυρσοῦ, Αἰσχύλ. Ἀγ. 22· ἕσπεροι λαμπτῆρες, τὰ νυκτερινὰ πυρὰ τῶν φυλάκων, Σοφ. Αἴ. 286, ἔνθα ἴδε Λοβέκ.· ἡλίου λαμπτῆρες Εὐρ. Ρῆσ. 60. 2) καθόλου, = λαμπάς, ὁ αὐτ. ἐν Ι. Α. 34, Ξεν. Συμπ. 5, 2· λ. ἀντιπεφραγμένος, ἐπὶ λυχνίας ἐκ κέρατος, Φίλιστ. 15, πρβλ. Ἐμπεδ. 222· λ. μὴ ἔχοντι τὸ κύκλῳ δέρμα Ἀριστ. π. τὰ Ζ. Ἱστ. 4. 5, 8.
English (Autenrieth)
ῆρος: fire-pan, lightstand, cresset, to hold blazing pine splinters for illuminating, Od. 18.307, Od. 19.63. (See cuts, after bronze originals from Pompeii.)
Greek Monotonic
λαμπτήρ: -ῆρος, ὁ (λάμπω)·
1. βάση ή σχάρα πάνω στην οποία τοποθετούνταν τεμάχια πεύκου ή άλλου ξύλου για το φωτισμό των δωματίων, σε Ομήρ. Οδ.· ὦ χαῖρε, λαμπτὴρ νυκτός, εσύ που φωτίζεις τη νύχτα, λέγεται για τον πυρσό, σε Αισχύλ.· ἕσπεροι λαμπτῆρες, νυχτερινά δαυλιά των φυλάκων, σε Σοφ.
2. γενικά, = λαμπάς, σε Ευρ., Ξεν.
Middle Liddell
λαμπτήρ, ῆρος, λάμπω
1. a stand or grate for pine and other wood used for lighting rooms, Od.; ὧ χαῖρε, λ. νυκτός thou that lightest up the night, of the beacon-fire, Aesch.; ἕσπεροι λαμπτῆρες the evening watch-fires, Soph.
2. generally, = λαμπάς1 Eur., Xen.
English (Woodhouse)
Translations
lantern
Albanian: fener, luqerë; Alutiiq: fanaʀuq; Arabic: فَانُوس; Hijazi Arabic: فانوس; Armenian: լապտեր; Azerbaijani: fənər; Belarusian: ліхтар; Bengali: লণ্ঠন, সিরাজ; Bulgarian: фенер; Burmese: မီးအိမ်; Buryat: дэнлүү; Catalan: fanal, faró; Chinese Mandarin: 燈籠, 灯笼, 燈, 灯; Classical Nahuatl: ocōcallōtl, tlāhuīlcalli; Czech: lucerna; Danish: lanterne; Dutch: lantaarn, lantaren; Esperanto: lanterno; Estonian: latern; Finnish: lyhty; French: lanterne; Galician: farol, foco; Georgian: ფარანი; German: Laterne; Gothic: 𐍃𐌺𐌴𐌹𐌼𐌰; Greek: φανάρι; Hebrew: פָּנָס, עֲשָׁשִׁית; Hindi: लालटेन, फ़ानूस, फानूस; Hungarian: lámpás; Icelandic: lampi; Indonesian: lentera, tanglung; Irish: laindéar; Italian: lanterna; Japanese: 灯篭), ランタン, 提灯; Kannada: ಲಾಂದ್ರ; Kazakh: шам, фонарь; Khmer: គោម; Korean: 랜턴, 등롱, 손전등; Kyrgyz: фонарь, панар; Lao: ຕະກຽງ; Latin: lanterna, lampas; Latvian: laterna; Lithuanian: žibintas; Macedonian: фенер; Malay: tanglung, lentera; Manchu: ᡩᡝᠩᠯᡠ; Mongolian: дэнлүү; Norwegian Bokmål: lanterne; Nynorsk: lanterne; Old East Slavic: фонарь; Ottoman Turkish: فنر, فانوس; Pashto: پانوس, لاټين; Pennsylvania German: Lutzer, Ladann; Persian: فانوس, لنتر; Plautdietsch: Latoarn; Polish: latarnia; Portuguese: lanterna; Romanian: lanternă, felinar; Russian: фонарь; Sanskrit: दीपिका; Serbo-Croatian Cyrillic: фѐњер; Roman: fènjer; Slovak: lucerna, lampáš; Slovene: laterna, svetilka; Somali: faynuus; Spanish: farol; Swahili: koroboi, fanusi; Swedish: lykta; Tajik: фонус; Telugu: లాంతరు; Thai: โคม, โคมไฟ, ประทีป; Turkish: fener, fanus; Turkmen: fener; Ukrainian: ліхтар; Urdu: لالٹین, فانوس; Uyghur: پانار; Uzbek: fonar, fonus; Vietnamese: đèn lồng, lồng đèn; Walloon: lantiene; Welsh: llusern; Zhuang: daengloengz
lamp
Afrikaans: lamp; Albanian: llambë; Arabic: مِصْبَاح, قِنْدِيل, سِرَاج; Armenian: լամպ, լապտեր; Assyrian Neo-Aramaic: ܫܪܵܓ݂ܵܐ, ܠܲܡܦܹܝܕܵܐ; Asturian: llámpara; Burmese: ဆီမီး, မီးခွက်; Catalan: làmpada; Cherokee: ᎠᏨᏍᏗ; Chinese Mandarin: 燈, 灯; Czech: lampa; Danish: lampe, olielampe; Dutch: lamp, olielamp or; Faroese: lampa; Finnish: öljylamppu; French: lampe; Galician: lámpada; Georgian: ლამპა; German: Lampe, Öllampe; Greek: λάμπα; Ancient Greek: λύχνος; Hausa: fitila; Hebrew: מְנוֹרָה; Hindi: बत्ती, चिराग़; Hungarian: olajlámpa, mécses; Irish: lampa; Italian: lampada; Japanese: ランプ, 明かり; Kalmyk: шам; Kazakh: шам, шырақ; Khmer: ចង្កៀង, ចង្កៀងខ្លាញ់; Kom: lâm; Korean: 램프, 광명; Kyrgyz: чырак, шам; Latin: lucerna, laterna; Malay: pelita; Malayalam: വിളക്ക്, ദീപം; Norwegian Bokmål: lampe; Nynorsk: lampe; Ottoman Turkish: قندیل, سراج, لامپه, مصباح; Persian: چراغ; Plautdietsch: Laump; Polish: lampa; Portuguese: candeia; Romanian: lampă, lămpi; Russian: лампа, светильник; Serbo-Croatian Cyrillic: свѐтӣљка, свјѐтӣљка, ла̑мпа; Roman: svètīljka, svjètīljka, lȃmpa; Sindhi: بَتيِ; Slovak: lampa; Sotho: lebone, lampi; Spanish: lámpara, candil; Swahili: taa; Swedish: lampa, oljelampa; Tajik: чароғ; Thai: โคม, ประทีป; Tocharian B: cok; Turkish: lamba, yağ lambası; Urdu: چراغ; Volapük: lampad; Walloon: lampe, crasset, lantiene, kénket; Welsh: lamp; White Hmong: teeb; Yiddish: לאָמפּ
