θρᾶνος: Difference between revisions
ξένους ξένιζε, καὶ σὺ γὰρ ξένος γ' ἔσῃ → be hospitable to guests; you too will be a guest
(5) |
m (LSJ1 replacement) |
||
(27 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=thranos | |Transliteration C=thranos | ||
|Beta Code=qra=nos | |Beta Code=qra=nos | ||
|Definition=ὁ, (θράομαι) < | |Definition=ὁ, ([[θράομαι]])<br><span class="bld">A</span> [[bench]], [[form]], Ar.''Pl.''545 (gen. [[θράνους]] codd., θράνου Poll.).<br><span class="bld">2</span> [[close-stool]], Hp. ap. Gal.19.104.<br><span class="bld">II</span> Archit.,<br><span class="bld">1</span> [[wooden beam]], ὅσα κατέρρωγεν τοῦ τείχους ἐνδήσει θράνοις ''IG''22.463.75; <b class="b3">θράνους ἐπιθήσει διανεκεῖς</b>, of [[beam]]s supporting [[floor]]s, ib.1668.81, cf. 1672.208.<br><span class="bld">2</span> <b class="b3">ὁ θρᾶνος τοῦ νεώ</b> the [[top]] [[course]] of [[masonry]] in a [[temple]], ib.11(2).161''A''49 (Delos, iii B.C.); θρᾶνος [[ποικίλος]] ''PCair.Zen.''445.5(iii B.C.). | ||
}} | }} | ||
{{pape | {{pape | ||
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1215.png Seite 1215]] ὁ (verwandt mit [[θρόνος]], [[θρῆνυς]]), | |ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1215.png Seite 1215]] ὁ (verwandt mit [[θρόνος]], [[θρῆνυς]]), [[Sitz]], [[Bank]], Schemel, VLL. [[δίφρος]]; Ar. Plut. 545, wo θράνους f. L. für θράνου, wird es vom Schol. [[ὑποπόδιον]] erkl. – a) Gerberbank, Poll. 1, 87, vgl. [[θρανεύω]]. – b) die Ruderbank, bes. die oberste der Reihen Ruderbänke auf den Trieren, der Sitz der θρανῖται. – c) der Nachtstuhl, Abtritt, Hippocr. | ||
}} | |||
{{bailly | |||
|btext=ου (ὁ) :<br />[[siège]], [[banc]], [[escabeau]].<br />'''Étymologie:''' R. Θραν, cf. [[θρόνος]]. | |||
}} | |||
{{elru | |||
|elrutext='''θρᾶνος:''' ὁ [[сиденье]], [[скамья]] или [[стул]] Arph. | |||
}} | }} | ||
{{ls | {{ls | ||
|lstext='''θρᾶνος''': ὁ, ([[θράω]]) [[θρανίον]], [[κάθισμα]], Ἀριστοφ. Πλ. 545 ([[ἔνθα]] [[ἀναγνωστέον]] θράνου, ἀντὶ θράνους). 2) [[δίφρος]] ἀφοδευτικὸς, Ἱππ. παρὰ Γαλην. ΙΙ. θρᾶνοι, οἱ, «τὰ ξύλα τὰ κατακλείοντα τοὺς πλινθίνους τοίχους» | |lstext='''θρᾶνος''': ὁ, ([[θράω]]) [[θρανίον]], [[κάθισμα]], Ἀριστοφ. Πλ. 545 ([[ἔνθα]] [[ἀναγνωστέον]] θράνου, ἀντὶ θράνους). 2) [[δίφρος]] ἀφοδευτικὸς, Ἱππ. παρὰ Γαλην. ΙΙ. θρᾶνοι, οἱ, «τὰ ξύλα τὰ κατακλείοντα τοὺς πλινθίνους τοίχους» Πολυδ. Ι΄, 49 ([[ἔνθα]] νῦν γράφεται: ἐπίθρανοι). | ||
}} | }} | ||
{{grml | {{grml | ||
|mltxt=θρᾱνος, ὁ (Α)<br /><b>1.</b> [[κάθισμα]], [[εδώλιο]]<br /><b>2.</b> [[κάθισμα]] αποπάτου<br /><b>3.</b> ξύλινο [[δοκάρι]]<br /><b>4.</b> <b>φρ.</b> «ὁ [[θράνος]] | |mltxt=θρᾱνος, ὁ (Α)<br /><b>1.</b> [[κάθισμα]], [[εδώλιο]]<br /><b>2.</b> [[κάθισμα]] αποπάτου<br /><b>3.</b> ξύλινο [[δοκάρι]]<br /><b>4.</b> <b>φρ.</b> «ὁ [[θράνος]] τοῦ νεώ» — η [[τοιχοποιία]] της κορυφής του ναού.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> ΙΕ [[ρίζα]] <i>dhre</i><i>ә</i><sub>2</sub>- «[[κρατώ]], [[στηρίζω]]» <span style="color: red;">+</span> [[επίθημα]] -<i>νο</i>-, -<i>νυ</i>- (για τον παράλληλο τ. [[θρῆνυς]]). Συνδέεται με τον αόρ. <i>θρή</i>-<i>σασθαι</i> με σημ. «[[κάθομαι]]», αν και η αρχική σημ. [[πρέπει]] να ήταν «στηρίζομαι», δεδομένου ότι οι λέξεις ανάγονται στην [[ίδια]] [[ρίζα]] με το [[θρόνος]].<br /><b><span style="color: brown;">ΠΑΡ.</span></b> [[θρανίο]](<i>ν</i>)<br /><b>αρχ.</b><br />[[θρανεύομαι]], [[θρανίας]], [[θρανίς]], [[θρανίτης]], [[θρανύσσω]]. | ||
}} | }} | ||
{{lsm | {{lsm | ||
|lsmtext='''θρᾶνος:''' ὁ ή τό (*[[θράω]]), [[θρανίο]], [[κάθισμα]], [[πάγκος]], σε Αριστοφ. | |lsmtext='''θρᾶνος:''' ὁ ή τό (*[[θράω]]), [[θρανίο]], [[κάθισμα]], [[πάγκος]], σε Αριστοφ. | ||
}} | |||
{{etym | |||
|etymtx=Grammatical information: m.<br />Meaning: [[bench]], [[supporting beams]] (Att. a. hell. inschr., Ar.).<br />Dialectal forms: Myc. [[ta-ra-nu]].<br />Derivatives: Diminutive [[θρανίον]] <b class="b2">id.</b> (Ar.) with [[θρανίδιον]] (Ar.); [[θρανίτης]] [[rower of the upper of the three rows]] (Th., Ar.; s. Morrison Class. Quart. 41, 128ff.), f. [[θρανῖτις]] ([[κώπη]]; Attica), with [[θρανιτικός]] (Callix.); [[θρανίας]] m. (Marcell. Sid.), [[θρᾶνις]] or <b class="b3">-ίς</b> (Xenokr.) = [[ξιφίας]], [[swordfish]], after the form of the upper jaw, cf. Thompson Fishes s. v. Denominative verb [[θρανεύω]] [[to stretch to the tanners board]] (Ar. Eq. 369; <b class="b3">θρανεύεται συντρίβεται</b> H.) with <b class="b3">ἀθράνευτον ἄστρωτον</b> H. (= E. Fr. 569); to <b class="b3">συν-θρανόω</b>, [[θρανύσσω]] s. v. - Beside it [[θρῆνυς]], <b class="b3">-υος</b> m. [[footstool]] (Hom.; cf. Hermann Gött. Nachr. 1943, 8; Chantraine Formation 118; improbable Benveniste Origines 56), with secondary <b class="b3">κ-</b>enlargement (Chantraine 383, Schwyzer 496 n. 6) [[θρῆνυξ]], <b class="b3">-υκος</b> (Euph.), [[θρᾶνυξ]] (Corinn.).<br />Origin: PG [a word of Pre-Greek origin]<br />Etymology: If <b class="b3">νο-</b> or. <b class="b3">νυ-</b> is a suffix, we can connect the aor. inf. <b class="b3">θρή-σασθαι</b> (only Philet. 14 [IV-IIIa]: <b class="b3">θρήσασθαι πλατάνῳ γ</b><[[ρ]]><b class="b3">αίῃ ὕπο</b>), usually rendered with [[sit down]]. But the original meaning must rather have been <b class="b2">support oneself (on)</b> v.t., if the word is cognate with [[θρόνος]]; [[θρᾶνος]], [[θρῆνυς]] then "the support, the bearer". This analysis however is quite doubtful. The word is no doubt a Pre-Greek word.<br />See also: - Weiteres s. [[θρόνος]]; s. auch [[θρησκεύω]]. | |||
}} | |||
{{mdlsj | |||
|mdlsjtxt=[[θρᾶνος]], ὁ, [*[[θράω]]<br />a [[bench]], [[form]], Ar. | |||
}} | |||
{{FriskDe | |||
|ftr='''θρᾶνος''': {thrãnos}<br />'''Forms''': Myk. ''ta''-''ra''-''nu''?<br />'''Grammar''': m.<br />'''Meaning''': [[Tragbalken]], [[Bank]], [[Schemel]] (att. u. hell. Inschr., Ar.).<br />'''Derivative''': Ableitungen: Deminutivum [[θρανίον]] ib. (Ar. u. a.) mit [[θρανίδιον]] (Ar.); [[θρανίτης]] [[Ruderer der obersten der drei Reihen]] (Th., Ar. u. a.; vgl. Morrison Class. Quart. 41, 128ff.), f. [[θρανῖτις]] ([[κώπη]]; Attika), mit [[θρανιτικός]] (Kallix.); [[θρανίας]] m. (Marcell. Sid.), θρᾶνις od. -ίς (Xenokr.) = [[ξιφίας]], [[Schwertfisch]], [[Hornfisch]], wohl nach der Form des Oberkiefers, vgl. Thompson Fishes s. v. Denominatives Verb [[θρανεύω]] [[auf die Gerbebank spannen]] (Ar. ''Eq''. 369; θρανεύεται· συντρίβεται H.) mit ἀθράνευτον· ἄστρωτον H. (= E. ''Fr''. 569); zu [[συνθρανόω]], [[θρανύσσω]] s. d. — Daneben [[θρῆνυς]], -υος m. [[Fußbank]], [[Schemel]] (Hom.; vgl. Hermann Gött. Nachr. 1943, 8; Chantraine Formation 118; unwahrscheinliche Analyse bei Benveniste Origines 56), mit sekundärer κ-Erweiterung (Chantraine 383, Schwyzer 496 A. 6) [[θρῆνυξ]], -υκος (Euph.), [[θρᾶνυξ]] (Korinn.).<br />'''Etymology''': Bei Abtrennung eines νο- bzw. νυ-Suffixes ergibt sich Anschluß an den Aor. Inf. [[θρήσασθαι]] (nur Philet. 14 [IV-III<sup>a</sup>]: [[θρήσασθαι]] πλατάνῳ γ<ρ>αίῃ [[ὕπο]]), gewöhnlich mit [[sich setzen]] wiedergegeben. Die ursprüngliche Bedeutung muß aber vielmehr [[sich aufstützen]], [[aufstemmen]] od. ähnl. gewesen sein, wenn das Wort, wie wahrscheinlich, zu derselben Sippe wie [[θρόνος]] gehört; [[θρᾶνος]], [[θρῆνυς]] somit eig. "die Stütze, der Träger". — Weiteres s. [[θρόνος]]; s. auch [[θρησκεύω]].<br />'''Page''' 1,678-679 | |||
}} | |||
{{mantoulidis | |||
|mantxt=(=[[κάθισμα]], ἡ [[ἐπάνω]] [[σειρά]] τῶν κουπιῶν τριήρους). Ἀπό ρίζα τοῦ [[θράω]] (=[[καθίζω]]) ἀπό ὅπου καί οἱ λέξεις: [[θρανίον]], [[θρανίτης]], [[θρόνος]], [[θρῆνυς]] (=[[θρανίο]]). | |||
}} | }} |
Latest revision as of 10:19, 25 August 2023
English (LSJ)
ὁ, (θράομαι)
A bench, form, Ar.Pl.545 (gen. θράνους codd., θράνου Poll.).
2 close-stool, Hp. ap. Gal.19.104.
II Archit.,
1 wooden beam, ὅσα κατέρρωγεν τοῦ τείχους ἐνδήσει θράνοις IG22.463.75; θράνους ἐπιθήσει διανεκεῖς, of beams supporting floors, ib.1668.81, cf. 1672.208.
2 ὁ θρᾶνος τοῦ νεώ the top course of masonry in a temple, ib.11(2).161A49 (Delos, iii B.C.); θρᾶνος ποικίλος PCair.Zen.445.5(iii B.C.).
German (Pape)
[Seite 1215] ὁ (verwandt mit θρόνος, θρῆνυς), Sitz, Bank, Schemel, VLL. δίφρος; Ar. Plut. 545, wo θράνους f. L. für θράνου, wird es vom Schol. ὑποπόδιον erkl. – a) Gerberbank, Poll. 1, 87, vgl. θρανεύω. – b) die Ruderbank, bes. die oberste der Reihen Ruderbänke auf den Trieren, der Sitz der θρανῖται. – c) der Nachtstuhl, Abtritt, Hippocr.
French (Bailly abrégé)
ου (ὁ) :
siège, banc, escabeau.
Étymologie: R. Θραν, cf. θρόνος.
Russian (Dvoretsky)
θρᾶνος: ὁ сиденье, скамья или стул Arph.
Greek (Liddell-Scott)
θρᾶνος: ὁ, (θράω) θρανίον, κάθισμα, Ἀριστοφ. Πλ. 545 (ἔνθα ἀναγνωστέον θράνου, ἀντὶ θράνους). 2) δίφρος ἀφοδευτικὸς, Ἱππ. παρὰ Γαλην. ΙΙ. θρᾶνοι, οἱ, «τὰ ξύλα τὰ κατακλείοντα τοὺς πλινθίνους τοίχους» Πολυδ. Ι΄, 49 (ἔνθα νῦν γράφεται: ἐπίθρανοι).
Greek Monolingual
θρᾱνος, ὁ (Α)
1. κάθισμα, εδώλιο
2. κάθισμα αποπάτου
3. ξύλινο δοκάρι
4. φρ. «ὁ θράνος τοῦ νεώ» — η τοιχοποιία της κορυφής του ναού.
[ΕΤΥΜΟΛ. < ΙΕ ρίζα dhreә2- «κρατώ, στηρίζω» + επίθημα -νο-, -νυ- (για τον παράλληλο τ. θρῆνυς). Συνδέεται με τον αόρ. θρή-σασθαι με σημ. «κάθομαι», αν και η αρχική σημ. πρέπει να ήταν «στηρίζομαι», δεδομένου ότι οι λέξεις ανάγονται στην ίδια ρίζα με το θρόνος.
ΠΑΡ. θρανίο(ν)
αρχ.
θρανεύομαι, θρανίας, θρανίς, θρανίτης, θρανύσσω.
Greek Monotonic
θρᾶνος: ὁ ή τό (*θράω), θρανίο, κάθισμα, πάγκος, σε Αριστοφ.
Frisk Etymological English
Grammatical information: m.
Meaning: bench, supporting beams (Att. a. hell. inschr., Ar.).
Dialectal forms: Myc. ta-ra-nu.
Derivatives: Diminutive θρανίον id. (Ar.) with θρανίδιον (Ar.); θρανίτης rower of the upper of the three rows (Th., Ar.; s. Morrison Class. Quart. 41, 128ff.), f. θρανῖτις (κώπη; Attica), with θρανιτικός (Callix.); θρανίας m. (Marcell. Sid.), θρᾶνις or -ίς (Xenokr.) = ξιφίας, swordfish, after the form of the upper jaw, cf. Thompson Fishes s. v. Denominative verb θρανεύω to stretch to the tanners board (Ar. Eq. 369; θρανεύεται συντρίβεται H.) with ἀθράνευτον ἄστρωτον H. (= E. Fr. 569); to συν-θρανόω, θρανύσσω s. v. - Beside it θρῆνυς, -υος m. footstool (Hom.; cf. Hermann Gött. Nachr. 1943, 8; Chantraine Formation 118; improbable Benveniste Origines 56), with secondary κ-enlargement (Chantraine 383, Schwyzer 496 n. 6) θρῆνυξ, -υκος (Euph.), θρᾶνυξ (Corinn.).
Origin: PG [a word of Pre-Greek origin]
Etymology: If νο- or. νυ- is a suffix, we can connect the aor. inf. θρή-σασθαι (only Philet. 14 [IV-IIIa]: θρήσασθαι πλατάνῳ γ<ρ>αίῃ ὕπο), usually rendered with sit down. But the original meaning must rather have been support oneself (on) v.t., if the word is cognate with θρόνος; θρᾶνος, θρῆνυς then "the support, the bearer". This analysis however is quite doubtful. The word is no doubt a Pre-Greek word.
See also: - Weiteres s. θρόνος; s. auch θρησκεύω.
Middle Liddell
θρᾶνος, ὁ, [*θράω
a bench, form, Ar.
Frisk Etymology German
θρᾶνος: {thrãnos}
Forms: Myk. ta-ra-nu?
Grammar: m.
Meaning: Tragbalken, Bank, Schemel (att. u. hell. Inschr., Ar.).
Derivative: Ableitungen: Deminutivum θρανίον ib. (Ar. u. a.) mit θρανίδιον (Ar.); θρανίτης Ruderer der obersten der drei Reihen (Th., Ar. u. a.; vgl. Morrison Class. Quart. 41, 128ff.), f. θρανῖτις (κώπη; Attika), mit θρανιτικός (Kallix.); θρανίας m. (Marcell. Sid.), θρᾶνις od. -ίς (Xenokr.) = ξιφίας, Schwertfisch, Hornfisch, wohl nach der Form des Oberkiefers, vgl. Thompson Fishes s. v. Denominatives Verb θρανεύω auf die Gerbebank spannen (Ar. Eq. 369; θρανεύεται· συντρίβεται H.) mit ἀθράνευτον· ἄστρωτον H. (= E. Fr. 569); zu συνθρανόω, θρανύσσω s. d. — Daneben θρῆνυς, -υος m. Fußbank, Schemel (Hom.; vgl. Hermann Gött. Nachr. 1943, 8; Chantraine Formation 118; unwahrscheinliche Analyse bei Benveniste Origines 56), mit sekundärer κ-Erweiterung (Chantraine 383, Schwyzer 496 A. 6) θρῆνυξ, -υκος (Euph.), θρᾶνυξ (Korinn.).
Etymology: Bei Abtrennung eines νο- bzw. νυ-Suffixes ergibt sich Anschluß an den Aor. Inf. θρήσασθαι (nur Philet. 14 [IV-IIIa]: θρήσασθαι πλατάνῳ γ<ρ>αίῃ ὕπο), gewöhnlich mit sich setzen wiedergegeben. Die ursprüngliche Bedeutung muß aber vielmehr sich aufstützen, aufstemmen od. ähnl. gewesen sein, wenn das Wort, wie wahrscheinlich, zu derselben Sippe wie θρόνος gehört; θρᾶνος, θρῆνυς somit eig. "die Stütze, der Träger". — Weiteres s. θρόνος; s. auch θρησκεύω.
Page 1,678-679
Mantoulidis Etymological
(=κάθισμα, ἡ ἐπάνω σειρά τῶν κουπιῶν τριήρους). Ἀπό ρίζα τοῦ θράω (=καθίζω) ἀπό ὅπου καί οἱ λέξεις: θρανίον, θρανίτης, θρόνος, θρῆνυς (=θρανίο).