θρῖναξ: Difference between revisions
Ζῆν οὐκ ἄξιος, ὅτῳ μηδὲ εἷς ἐστι χρηστὸς φίλος → Life is not worth living if you do not have at least one friend.
m (Text replacement - "<b class="b2">([\w]+ [\w]+ [\w]+)<\/b>" to "$1") |
m (Text replacement - "(*UTF)(*UCP)(mltxt.*?)ῑ(.*?\n\}\})" to "$1ῖ$2") |
||
| (17 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
| Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=thrinaks | |Transliteration C=thrinaks | ||
|Beta Code=qri=nac | |Beta Code=qri=nac | ||
|Definition=ᾰκος, ἡ, | |Definition=ᾰκος, ἡ, [[trident]], [[three-pronged fork]], used to [[stir]] [[grain]], etc., Ar.''Pax''567, Nic.''Th.''114, ''PFay.''120.3 (i/ii A.D.); as a [[signet]], ''Tab.Heracl.''1.5. [ῑ: later ῐ, ''AP''6.95 codd. (Antiphil.).] | ||
}} | }} | ||
{{pape | {{pape | ||
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1219.png Seite 1219]] ακος, ὁ ([[τρεῖς]] – ἀκή, für τρῖναξ, was zu vgl.), [[Dreizack]], dreizinkige Gabel, zum Worfeln des Getreides; αἵ τε θρίνακες διαστίλβουσι πρὸς τὸν ἥλιον Ar. Pax 559; Nic. Th. 114, wo der Schol. γεωργικὸν [[σκεῦος]] erkl., ἔχον [[τρεῖς]] ἐξοχὰς καὶ σκόλοπας ἀπωξυμμένους, ᾡ τοὺς ἀστάχυας τρίβουσι καὶ λικμῶσι. Das ι ist kurz bei Antiphil. 4 (VI, 95), καὶ παλιουρόφορον, χεῖρα θέρευς, θρίνακα. | |ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1219.png Seite 1219]] ακος, ὁ ([[τρεῖς]] – ἀκή, für τρῖναξ, was zu vgl.), [[Dreizack]], dreizinkige Gabel, zum Worfeln des Getreides; αἵ τε θρίνακες διαστίλβουσι πρὸς τὸν ἥλιον Ar. Pax 559; Nic. Th. 114, wo der Schol. γεωργικὸν [[σκεῦος]] erkl., ἔχον [[τρεῖς]] ἐξοχὰς καὶ σκόλοπας ἀπωξυμμένους, ᾡ τοὺς ἀστάχυας τρίβουσι καὶ λικμῶσι. Das ι ist kurz bei Antiphil. 4 (VI, 95), καὶ παλιουρόφορον, χεῖρα θέρευς, θρίνακα. | ||
}} | |||
{{bailly | |||
|btext=<i>ou</i> θρίναξ;<br />ακος (ὁ) :<br />[[fourche à trois pointes]].<br />'''Étymologie:''' [[τρίς]] -- DELG cf. <i>angl.</i> snag « pointe ». | |||
}} | |||
{{elru | |||
|elrutext='''θρῖναξ:''' и θρίναξ, ᾰκος ὁ [[τρεῖς]] + [[ἀκμή]] трезубые вилы Arph., Plut., Anth. | |||
}} | }} | ||
{{ls | {{ls | ||
|lstext='''θρῖναξ''': -ᾰκος, ὁ, ([[τρίς]], [[τρεῖς]]) [[τρίαινα]], τρίκρανον [[ἐργαλεῖον]] δι’ οὗ ἀνεκάτωνον τὸν σῖτον, «καρπολόγι», Ἀριστοφ. Εἰρ. 567, Νικ. Θ. 114 [[ἔνθα]] ῑ, ἀλλὰ μεταγεν. καὶ ῐ, Ἀνθ. Π. 6.95 · πρβλ. Δράκ. σ. 121. | |lstext='''θρῖναξ''': -ᾰκος, ὁ, ([[τρίς]], [[τρεῖς]]) [[τρίαινα]], τρίκρανον [[ἐργαλεῖον]] δι’ οὗ ἀνεκάτωνον τὸν σῖτον, «καρπολόγι», Ἀριστοφ. Εἰρ. 567, Νικ. Θ. 114 [[ἔνθα]] ῑ, ἀλλὰ μεταγεν. καὶ ῐ, Ἀνθ. Π. 6.95 · πρβλ. Δράκ. σ. 121. | ||
}} | }} | ||
{{grml | {{grml | ||
|mltxt=<b>(I)</b><br /> | |mltxt=<b>(I)</b><br />θρῖναξ, -ακος, ὁ (Α)<br />γεωργικό [[εργαλείο]] που χρησιμοποιείται για το [[λίχνισμα]] του σιταριού, τρικάνι, καρπολόγι.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Τεχνικός όρος, αβέβαιης ετυμολ., με [[κατάληξη]] -<i>ᾰξ</i>. Υποτέθηκε ότι πρόκειται για σύνθετη λ. με α' συνθετικό <i>τρι</i>- (<span style="color: red;"><</span> [[τρία]]), δηλ. <span style="color: red;"><</span> ΙE <i>tri</i>-<i>snak</i>- ([[πρβλ]]. αγγλ. <i>snag</i> «[[αιχμή]]») ή <span style="color: red;"><</span> ΙE <i>trisn</i>-<i>ak</i>- «με [[τρεις]] αιχμές» ([[πρβλ]]. [[άκρος]]). Από άλλους η λ. συνδέθηκε με το [[θρίον]] «[[φύλλο]] συκιάς»].<br /><b>(II)</b><br />ο<br /><b>βοτ.</b> [[γένος]] αγγειόσπερμων μονοκότυλων [[φυτών]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Αντιδάνεια λ., [[πρβλ]]. αγγλ. <i>thrinax</i> (<span style="color: red;"><</span> αρχ. [[θρίναξ]] «[[τρικράνι]]», λόγω του σχήματος τών φύλλων του)]. | ||
}} | }} | ||
{{lsm | {{lsm | ||
|lsmtext='''θρῖναξ:''' -ᾰκος, ὁ ([[τρεῖς]], [[ἀκή]]), [[τρίαινα]], σε Αριστοφ. | |lsmtext='''θρῖναξ:''' -ᾰκος, ὁ ([[τρεῖς]], [[ἀκή]]), [[τρίαινα]], σε Αριστοφ. | ||
}} | }} | ||
{{etym | {{etym | ||
|etymtx=-ακος<br />Grammatical information: f.<br />Meaning: | |etymtx=-ακος<br />Grammatical information: f.<br />Meaning: [[three-pronged fork]], [[trident]] (Ar., Tab. Heracl. 1, 5, Nic.).<br />Derivatives: From there [[Θρινακίη]] f. "fork-island", name of a mythical island (Od.), later identified with Sicily, through folketymology changed to [[Τρινακρία]] (<b class="b3">τρία ἄκρα</b>); also [[Θρινακίς]] f. (Str.); adj. [[Θρινάκιος]] [[Sicilian]] (Nic.).<br />Origin: PG [a word of Pre-Greek origin]<br />Etymology: Technical word in <b class="b3">-αξ</b> (Chantraine Formation 377ff.). Mostly interpreted as a compound with <b class="b3">τρι-</b> [[three]]: acc. to Sommer Lautstud. 55ff. from IE <b class="b2">*tri-snak-</b> (to Eng. [[snag]] [[tooth]] etc.); after Kretschmer BphW 1906, 55 from <b class="b2">*trisn-aḱ</b> [[with three points]] (IE <b class="b2">*tris-no-</b> = Lat. [[ternī]]); acc. to Geffcken-Herbig Glotta 9, 103f. from <b class="b2">*tri-snak-</b> to [[νάκη]], [[νάκος]] (?). - Or to [[θρῖον]] [[fig-leaf]] (because of the form)?; cf. also <b class="b3">θρινία ἄμπελος ἐν Κρήτῃ</b> H. - The IE etymologies have failed. Fur. 189 compares [[τρίναξ]] [[an instrument in agriculture]]; note also the frequent suffix <b class="b3">-ακ-</b> | ||
}} | }} | ||
{{mdlsj | {{mdlsj | ||
| Line 35: | Line 35: | ||
}} | }} | ||
{{FriskDe | {{FriskDe | ||
|ftr='''θρῖναξ''': -ακος<br />{thrĩnaks}<br />'''Grammar''': f.<br />'''Meaning''': ‘(dreizackige) Gabel, Dreizack’ (Ar., ''Tab''. ''Heracl''. 1, 5, Nik., Pap.).<br />'''Derivative''': Davon [[Θρινακίη]] f. "Gabelinsel", N. einer märchenhaften Insel (Od.), später mit Sizilien identifiziert, durch Volksetymologie in [[Τρινακρία]] ([[τρία]] [[ἄκρα]]) umgebildet; auch Θρινακίς f. (Str.); Adj. Θρινάκιος [[sizilisch]] (Nik.).<br />'''Etymology''' : Technisches Wort auf -αξ (Chantraine Formation 377ff.); Ursprung unbekannt. Allgemein wird darin ein Kompositum mit [[τρι-]] [[drei]] gesucht: nach Sommer Lautstud. 55ff. aus idg. *''tri''-''snak''- (zu eng. ''snag'' [[Zacke]] usw.); nach Kretschmer BphW 1906, 55 aus *''trisn''-''aḱ'' [[mit drei Spitzen]] (idg. *''tris''-''no''- = lat. ''ternī''); nach Geffeken-Herbig Glotta 9, 103f. aus *''tri''-''snak''- zu [[νάκη]], [[νάκος]] (?). — Ob zu [[θρῖον]] [[Feigenblatt]] (wegen der Form)?; vgl. auch [[θρινία]] | |ftr='''θρῖναξ''': -ακος<br />{thrĩnaks}<br />'''Grammar''': f.<br />'''Meaning''': ‘(dreizackige) Gabel, Dreizack’ (Ar., ''Tab''. ''Heracl''. 1, 5, Nik., Pap.).<br />'''Derivative''': Davon [[Θρινακίη]] f. "Gabelinsel", N. einer märchenhaften Insel (Od.), später mit Sizilien identifiziert, durch Volksetymologie in [[Τρινακρία]] ([[τρία]] [[ἄκρα]]) umgebildet; auch Θρινακίς f. (Str.); Adj. Θρινάκιος [[sizilisch]] (Nik.).<br />'''Etymology''': Technisches Wort auf -αξ (Chantraine Formation 377ff.); Ursprung unbekannt. Allgemein wird darin ein Kompositum mit [[τρι-]] [[drei]] gesucht: nach Sommer Lautstud. 55ff. aus idg. *''tri''-''snak''- (zu eng. ''snag'' [[Zacke]] usw.); nach Kretschmer BphW 1906, 55 aus *''trisn''-''aḱ'' [[mit drei Spitzen]] (idg. *''tris''-''no''- = lat. ''ternī''); nach Geffeken-Herbig Glotta 9, 103f. aus *''tri''-''snak''- zu [[νάκη]], [[νάκος]] (?). — Ob zu [[θρῖον]] [[Feigenblatt]] (wegen der Form)?; vgl. auch [[θρινία]]· [[ἄμπελος]] ἐν Κρήτῃ H.<br />'''Page''' 1,683-684 | ||
}} | |||
{{trml | |||
|trtx=Basque: hiruhortz; Bengali: ত্রিশূল; Breton: forh a dri biz; Bulgarian: тризъбец; Catalan: trident; Chinese Mandarin: 三叉戟; Crimean Tatar: trızub; Czech: trojzubec; Dutch: [[drietand]]; Esperanto: tridento; Finnish: atrain; French: trident; Galician: tridente; Georgian: სამკაპი, სამკბილა; German: [[Dreizack]]; Greek: [[τρίαινα]]; Ancient Greek: [[τρίαινα]], [[θρῖναξ]], [[τρίναξ]], [[τριόδους]], [[ἰχθύκεντρον]], [[αἰχμὴ τρίγλυφος]], [[ἄορ τριγλώχιν]]; Gujarati: ત્રિશૂળ; Hindi: त्रिशूल; Hungarian: háromágú szigony, tridens; Icelandic: þríforkur; Ido: tridento; Indonesian: trisula; Irish: trírinn, adhal; Italian: tridente; Japanese: 三叉槍; Kannada: ತ್ರಿಶೂಲ; Khmer: ត្រីសូល៍; Korean: 삼지창; Latin: [[fuscina]], [[tridens]]; Latvian: trijzobs; Lithuanian: trišakis; Macedonian: тризабец; Malay: serampang, trisula; Malayalam: ത്രിശൂലം; Marathi: त्रिशूळ; Nepali: त्रिशूल; Norwegian: trefork; Occitan: trident; Persian: شل; Polish: trójząb; Portuguese: tridente; Russian: [[трезубец]]; Sanskrit: त्रिशूल; Serbo-Croatian Cyrillic: трозубац; Roman: trozubac; Sinhalese: ත්රිශූලය; Slovene: trizob; Spanish: [[tridente]]; Swahili: tridenti; Swedish: treudd; Telugu: త్రిశూలం, త్రిశూలము; Thai: ตรีศูล; Turkish: trident; Ukrainian: тризубець, тризуб; Vietnamese: đinh ba; Welsh: tryfer | |||
}} | }} | ||
Latest revision as of 14:30, 6 February 2024
English (LSJ)
ᾰκος, ἡ, trident, three-pronged fork, used to stir grain, etc., Ar.Pax567, Nic.Th.114, PFay.120.3 (i/ii A.D.); as a signet, Tab.Heracl.1.5. [ῑ: later ῐ, AP6.95 codd. (Antiphil.).]
German (Pape)
[Seite 1219] ακος, ὁ (τρεῖς – ἀκή, für τρῖναξ, was zu vgl.), Dreizack, dreizinkige Gabel, zum Worfeln des Getreides; αἵ τε θρίνακες διαστίλβουσι πρὸς τὸν ἥλιον Ar. Pax 559; Nic. Th. 114, wo der Schol. γεωργικὸν σκεῦος erkl., ἔχον τρεῖς ἐξοχὰς καὶ σκόλοπας ἀπωξυμμένους, ᾡ τοὺς ἀστάχυας τρίβουσι καὶ λικμῶσι. Das ι ist kurz bei Antiphil. 4 (VI, 95), καὶ παλιουρόφορον, χεῖρα θέρευς, θρίνακα.
French (Bailly abrégé)
ou θρίναξ;
ακος (ὁ) :
fourche à trois pointes.
Étymologie: τρίς -- DELG cf. angl. snag « pointe ».
Russian (Dvoretsky)
θρῖναξ: и θρίναξ, ᾰκος ὁ τρεῖς + ἀκμή трезубые вилы Arph., Plut., Anth.
Greek (Liddell-Scott)
θρῖναξ: -ᾰκος, ὁ, (τρίς, τρεῖς) τρίαινα, τρίκρανον ἐργαλεῖον δι’ οὗ ἀνεκάτωνον τὸν σῖτον, «καρπολόγι», Ἀριστοφ. Εἰρ. 567, Νικ. Θ. 114 ἔνθα ῑ, ἀλλὰ μεταγεν. καὶ ῐ, Ἀνθ. Π. 6.95 · πρβλ. Δράκ. σ. 121.
Greek Monolingual
(I)
θρῖναξ, -ακος, ὁ (Α)
γεωργικό εργαλείο που χρησιμοποιείται για το λίχνισμα του σιταριού, τρικάνι, καρπολόγι.
[ΕΤΥΜΟΛ. Τεχνικός όρος, αβέβαιης ετυμολ., με κατάληξη -ᾰξ. Υποτέθηκε ότι πρόκειται για σύνθετη λ. με α' συνθετικό τρι- (< τρία), δηλ. < ΙE tri-snak- (πρβλ. αγγλ. snag «αιχμή») ή < ΙE trisn-ak- «με τρεις αιχμές» (πρβλ. άκρος). Από άλλους η λ. συνδέθηκε με το θρίον «φύλλο συκιάς»].
(II)
ο
βοτ. γένος αγγειόσπερμων μονοκότυλων φυτών.
[ΕΤΥΜΟΛ. Αντιδάνεια λ., πρβλ. αγγλ. thrinax (< αρχ. θρίναξ «τρικράνι», λόγω του σχήματος τών φύλλων του)].
Greek Monotonic
θρῖναξ: -ᾰκος, ὁ (τρεῖς, ἀκή), τρίαινα, σε Αριστοφ.
Frisk Etymological English
-ακος
Grammatical information: f.
Meaning: three-pronged fork, trident (Ar., Tab. Heracl. 1, 5, Nic.).
Derivatives: From there Θρινακίη f. "fork-island", name of a mythical island (Od.), later identified with Sicily, through folketymology changed to Τρινακρία (τρία ἄκρα); also Θρινακίς f. (Str.); adj. Θρινάκιος Sicilian (Nic.).
Origin: PG [a word of Pre-Greek origin]
Etymology: Technical word in -αξ (Chantraine Formation 377ff.). Mostly interpreted as a compound with τρι- three: acc. to Sommer Lautstud. 55ff. from IE *tri-snak- (to Eng. snag tooth etc.); after Kretschmer BphW 1906, 55 from *trisn-aḱ with three points (IE *tris-no- = Lat. ternī); acc. to Geffcken-Herbig Glotta 9, 103f. from *tri-snak- to νάκη, νάκος (?). - Or to θρῖον fig-leaf (because of the form)?; cf. also θρινία ἄμπελος ἐν Κρήτῃ H. - The IE etymologies have failed. Fur. 189 compares τρίναξ an instrument in agriculture; note also the frequent suffix -ακ-
Middle Liddell
θρῖναξ, ακος, τρεῖς, ἀκή]
a trident, Ar.
Frisk Etymology German
θρῖναξ: -ακος
{thrĩnaks}
Grammar: f.
Meaning: ‘(dreizackige) Gabel, Dreizack’ (Ar., Tab. Heracl. 1, 5, Nik., Pap.).
Derivative: Davon Θρινακίη f. "Gabelinsel", N. einer märchenhaften Insel (Od.), später mit Sizilien identifiziert, durch Volksetymologie in Τρινακρία (τρία ἄκρα) umgebildet; auch Θρινακίς f. (Str.); Adj. Θρινάκιος sizilisch (Nik.).
Etymology: Technisches Wort auf -αξ (Chantraine Formation 377ff.); Ursprung unbekannt. Allgemein wird darin ein Kompositum mit τρι- drei gesucht: nach Sommer Lautstud. 55ff. aus idg. *tri-snak- (zu eng. snag Zacke usw.); nach Kretschmer BphW 1906, 55 aus *trisn-aḱ mit drei Spitzen (idg. *tris-no- = lat. ternī); nach Geffeken-Herbig Glotta 9, 103f. aus *tri-snak- zu νάκη, νάκος (?). — Ob zu θρῖον Feigenblatt (wegen der Form)?; vgl. auch θρινία· ἄμπελος ἐν Κρήτῃ H.
Page 1,683-684
Translations
Basque: hiruhortz; Bengali: ত্রিশূল; Breton: forh a dri biz; Bulgarian: тризъбец; Catalan: trident; Chinese Mandarin: 三叉戟; Crimean Tatar: trızub; Czech: trojzubec; Dutch: drietand; Esperanto: tridento; Finnish: atrain; French: trident; Galician: tridente; Georgian: სამკაპი, სამკბილა; German: Dreizack; Greek: τρίαινα; Ancient Greek: τρίαινα, θρῖναξ, τρίναξ, τριόδους, ἰχθύκεντρον, αἰχμὴ τρίγλυφος, ἄορ τριγλώχιν; Gujarati: ત્રિશૂળ; Hindi: त्रिशूल; Hungarian: háromágú szigony, tridens; Icelandic: þríforkur; Ido: tridento; Indonesian: trisula; Irish: trírinn, adhal; Italian: tridente; Japanese: 三叉槍; Kannada: ತ್ರಿಶೂಲ; Khmer: ត្រីសូល៍; Korean: 삼지창; Latin: fuscina, tridens; Latvian: trijzobs; Lithuanian: trišakis; Macedonian: тризабец; Malay: serampang, trisula; Malayalam: ത്രിശൂലം; Marathi: त्रिशूळ; Nepali: त्रिशूल; Norwegian: trefork; Occitan: trident; Persian: شل; Polish: trójząb; Portuguese: tridente; Russian: трезубец; Sanskrit: त्रिशूल; Serbo-Croatian Cyrillic: трозубац; Roman: trozubac; Sinhalese: ත්රිශූලය; Slovene: trizob; Spanish: tridente; Swahili: tridenti; Swedish: treudd; Telugu: త్రిశూలం, త్రిశూలము; Thai: ตรีศูล; Turkish: trident; Ukrainian: тризубець, тризуб; Vietnamese: đinh ba; Welsh: tryfer
